Μια τοπολογία της συγκυρίας:Ένα πεντάγωνο

Σε παράπλευρη ανάρτηση είχαμε δημοσιοποιήσει τις προτιμήσεις μας για τις εκλογές


Μάλλον «σχίσαμε»

«Πήραμε» που τους δήμους που «κτυπήσαμε» : Αθήνα με την δεύτερη επιλογή μας, Θεσσαλονίκη, Νίκαια.

Ταυτόχρονα στον Κορυδαλλό το Πάμε Αλλιώς έκανε θριαμβευτική είσοδο με δύο συμβούλους, στον Πειραιά το σχήμα επέπλευσε μετά από ένα τόσο τραγικό γεγονός ενός θανάτου, και στο Χαλάνδρι η Αντίσταση έφτασε το 11 %. Στην περιφέρεια ο Ψαριανός κατέγραψε ένα αξιοπρεπές ποσοστό και στην Κορινθία η Ανταρσία επιβεβαίωσε μια παρουσία ελπιδοφόρα για το μέλλον.

Πέρα από τις ατομικές προτιμήσεις ας δούμε και τα γενικά

Για τις περιπτώσεις των τριών μεγάλων πόλεων δήμων που άλλαξαν Δήμαρχο είναι σαφές ότι το ρεύμα ενός «νοήμονος» εκσυγχρονισμού ,επικράτησε απέναντι σε στο σύμπλεγμα της δεξιάς καθυστέρησης, η οποία όμως επεκράτησε του κρατικοδίαιτου Πασόκ (Πειραιάς)

Η de facto υποστήριξη του Μπουτάρη από τους ψηφοφόρους του ΚΚΕ, και η δημόσια υποστήριξη του Καμίνη από μέρος του Σύριζα , ταυτόχρονα απέδειξαν την συνθετότητα του πολιτικού παιχνιδιού και την κατάρρευση όλων των αναλύσεων ,που στηρίζονται σε μοντέλα μηδενικού αθροίσματος. Ευτυχώς γιατί όπως πάμε στο τέλος θα μιλάμε μόνο με στο δυαδικό σύστημα ,Ναι Όχι, Δεξιά Αριστερά, Καπιταλισμός Αντικαπιταλισμός ,Μνημόνιο Αντιμνημόνιο κλπ . Δεν λέω καλό το δυαδικό σύστημα προσφέρεται για ευκολίες , αλλά είναι και βαρετό .

Η νίκη του Μπουτάρη δεν είναι ήττα της δεξιάς, είναι ήττα μιας συγκεκριμένης δεξιάς, και δεν είναι νίκη της κεντροαριστεράς, αλλά μιας συγκεκριμένης κεντροαριστεράς κλπ. Ο νικητής είναι ο συγκεκριμένος Μπουτάρης, στην συγκεκριμένη Θεσσαλονίκη του Ανθίμου κλπ.

Εν ολίγοις, τα αποτελέσματα είναι και μια νίκη του μερικού απέναντι στις γενικεύσεις, η κατίσχυση του τοπικού, του ειδικού , του χειρουργικού . Και κέρδισαν μόνο οι συνδυασμοί που στηρίχτηκαν σε μια προεργασία της περίπτωσης.

Είναι ενδεικτική η περίπτωση του ΚΚΕ. Στοχεύοντας στην ομογενοποίηση μιας καθολικής παρουσίας, έχασε όλα τα ερείσματα σε Δήμους, αυτοικανοποιήθηκε από την τυπική ψήφο δυσαρέσκειας καταφέρνοντας μια καινοφανή νίκη απόσυρσης από παντού. Ακόμη ο Συριζα κέρδισε Δήμους μόνο εκεί που συμπορεύτηκε με τους «δεξιούς» της Δημαρ. Το Πασοκ επαίρεται για νίκες εκεί που δεν συμπεριφέρθηκε «Πασοκτζίδικα», και η ΝΔ κέρδισε μόνο όταν είχε απέναντι της το Πασόκ των κρατικών πόρων .Με κάποιο τρόπο όλοι κέρδισαν μόνο όταν δεν ήταν ακριβώς αυτό που είναι.

Με μια έννοια, οι δημοτικές αυτές αναδεικνύουν μια έμμεση θραύση των τυπικών γραμμικών ταξινομήσεων, και αυτό προκαλεί άγχος σε όσους θέλουν να έχουν σχέση με την πραγματικότητα.

Με αυστηρά αυτοδιοικητικά κριτήρια έχουμε μια πραγματική αλλαγή. Ο «φυτευτός» από το κόμμα Δήμαρχος αρχίζει να φθίνει, και επικρατεί ο σχετικά αυτόνομος. Μόνο όσοι συστηματικά προώθησαν αυτήν την αυτοδιοικητική διάσταση μπορούν να είναι δικαιωμένοι και αυτοί είναι κυρίως το ΔΗΑΡΙ. Σε επίπεδο στελέχωσης των Δήμων ανέρχεται καθαρά σε τρίτη δύναμη σε κεντρικό επίπεδο , πολλαπλάσια από την γενική εκλογική δυναμική, και σαφώς η πρώτη αυτοδιοικητική δύναμη της αριστεράς, μακράν από τον Συν Συριζα.

Μια τοπολογία της συγκυρίας , ένα πεντάγωνο

Τα αποτελέσματα λοιπόν είναι πονοκέφαλος σε όσους αναλύουν την πολιτική σκηνή ως ένα κορδόνι μια άκρη την Χρυσή Αυγή και την άλλη άκρη τους Αναρχοαυτόνομους. Το γραμμικό αυτό ερμηνευτικό σχήμα δεν «δουλεύει» ως αναλυτικό εργαλείο για πολλούς και διάφορους λόγους.

Πρώτον το μήκος του «κορδονιού» δεν είναι σταθερό, αλλά αυξομειώνεται καθώς δεν μπορεί να συλλάβει την αποχή ως μετρήσιμο μέγεθος, και δεύτερον στην πόλωση δεξιά αριστερά, αύξηση των κομματιών της αριστεράς, συνεπάγεται ανακατατάξεις εντός των άλλων κομματιών του κορδονιού. Δεν αμφισβητώ την υπαρκτή πόλωση δεξιά κέντρο αριστερά , που είναι πολιτική ,αλλά την ερμηνευτική ικανότητα της γραμμικής αυτής τακτοποίησης. Αν ακολουθηθεί η γραμμική ανάλυση ποτέ δεν θα υπάρξει κατανόησης αλλαγής γιατί αν πχ. συνολικά η αριστερά ενισχυθεί, και ταυτόχρονα ενισχυθεί η άκρα δεξιά ποιο είναι το τελικό συμπέρασμα;

Θα μπορούσα να αναφέρω και δεκάδες υποπεριπτώσεις όπου η θεωρία του κορδονιού δεν λειτουργεί ως ερμηνευτικό εργαλείο.

Για την ανάλυση των εκλογών ας προσπαθήσουμε να χρησιμοποιήσουμε ένα πιο σύνθετο γεωμετρικό σχήμα το πολύγωνο του οποίου όλες οι άκρες είναι συνδεδεμένες με άλλες και όλες αλληλοεπηρεάζουν το εμβαδόν την επιφάνεια του πολυγώνου. Η έμπνευση προέρχεται από μια σειρά αναφορές που καταθέτω στο ΥΣ.

Ας φανταστούμε λοιπόν ένα πεντάγωνο όπως αυτό της εικόνας, του οποίου οι γωνίες αντιστοιχούν σε ταξινομικά ανόμοια πράγματα, που ωστόσο διαμορφώνουν την πραγματικότητα. Το πεντάγωνο της ανάλυσης μας αποτελείται από ένα κοινωνικό ρεύμα, δύο διακριτά κομματικά ρεύματα, μια θεσμική οντότητα, και ένα δυνητικό γεγονός.

Συγκεκριμένα

Η συγκυρία διαμορφώνεται από τους πόλους

1.-Το «νοήμονα εκσυγχρονισμό» (ΝΕ)

Είναι το κοινωνικό ρεύμα των μικρομεσαίων στρωμάτων με το υψηλό μορφωτικό κεφάλαιο, τις φθίνουσες αμοιβές, την αγωνία του μέλλοντος που δεν μετατρέπεται σε φοβία, την κοινωνική ευαισθησία για τις πληβειακές μάζες της πολιτιστικής κατάρρευσης που δεν γίνεται συντεχνιακή ιδιοτέλεια, της πολιτικής έκφρασης που δεν γίνεται μανιέρα, και κατάφερε να ανασυγκροτηθεί. Τοπολογικά είναι περίπου το ίδιο ρεύμα που συγκρότησε μια «αριστερή» πλατφόρμα υποστήριξης του Σημιτικού εκσυγχρονισμού, και εξαπατήθηκε από τις Πασοκοτραφείς συμμορίες που εκφράζονται συμβολικά από τις off shore του Τσοζατζόπουλου. Το αντιλαμβάνομαι και ως το ρεύμα που προσπαθεί να δει το μνημόνιο ως αποτέλεσμα παρά ως αίτιο μιας πορείας.

Το ρεύμα αυτό δεν είναι κομματικό είναι διακομματικό και διασχίζει μια σειρά από παρατάξεις και κόμματα, ωστόσο κωδικά συμβολικά εκφράστηκε στις περιπτώσεις των Μπουτάρη, Καμίνη. Δεν είναι κομματικό ρεύμα είναι ιδεολογικό.

2.- Ο «δεξιός λαϊκισμός » (ΔΛ)

Είναι το κομματικό ρεύμα της τρόικας Σαμαρά, Τράγκα , Ελ.Τύπου, που κινήθηκε στην πλατφόρμα του αντιμνημονίου. Το ρεύμα δομείται σε μια συντηρητική αποσιώπηση των αιτίων της κρίσης τις οποίες αποδίδει όλες στις υπαρκτές ανεπάρκειες του ΓΑΠ τους πρώτους μήνες της κυβέρνησης του. Δεν είναι αυθεντικό κοινωνικό ρεύμα όπως ο ΝΕ, αλλά περισσότερο μια συγκυριακή κομματική επιλογή του Σαμαρά που καθοδηγεί ένα εκλογικό ακροατήριο παρά μια αυθεντική κοινωνική έκφραση.

3.-Ο «αριστερός ιστορικισμός» (ΑΙ)

Όπως είδαμε η αριστερά κινήθηκε σε δυο χωριστές γραμμές , της «πετυχημένης απόσυρσης» του ΚΚΕ, και της «επιβίωσης» του Συριζα. Τα δύο ρεύματα έχουν γείωση με τα χειμαζόμενα στρώματα του πληθυσμού, και σταθερό πολιτικό ρεπερτόριο αλλά μάλλον συγκροτούν ένα πόλο με δυο εκφράσεις ,στην ουσία χωρίς εσωτερικό ανταγωνισμό. Χαρακτηριστικό του πόλου η αυτοκατανόηση της φάσης μέσω της αναδρομής στην ιστορία. Στον πόλο απουσιάζει μια ιδεολογική «κατασκευή» του μέλλοντος ,ενώ υπάρχει μια πολύ ενδελεχής ανάλυση του παρελθόντος. Η απουσία της κατανόησης ενός μεσοπρόθεσμου μέλλοντος εκφράζεται με την εκούσια απουσία του ΚΚΕ από όλους τους δήμους, και την προγραμματική αμηχανία στον Συριζα. Ο Αριστερός Ιστορικισμός επίσης είναι περισσότερο κομματικό ρεύμα , πολιτικής τεχνικής παρά κοινωνική έκφραση.

4.-Η «Κυβερνητική Αδράνεια» (ΚΑ)

Εδώ αναφερόμαστε στην κυβέρνηση με την στενή θεσμική έννοια, ας πούμε στο κράτος, στον ΓΑΠ. Αντιλαμβανόμαστε τον πόλο όχι ως κοινωνικό ή κομματικό ρεύμα ,αλλά ως μηχανισμό εξουσίας και διακυβέρνησης. Η ΚΑ έχει οικονομικούς περιορισμούς που επιβάλλονται από το μνημόνιο, τεχνικούς περιορισμούς που επιβάλλονται από την κρατική δομή, περιορισμούς από τις ικανότητες των στελεχών. Η ΚΑ δεν μπορεί να κάνει τα πάντα έστω και αν θέλει. Είναι το σημερινό κράτος , η σημερινή εξουσία που λειτουργεί με μια δομική αδράνεια.

5.-Το «Δυσδιάκριτο Συμβάν» (ΔΣ)

Τέλος υπάρχει και ένας πόλος ένα σημείο στην τοπολογία της συγκυρίας , που συγκροτείται ακριβώς από το άγνωστο δυναμικό της κοινωνίας που μπορεί ανά πάσα στιγμή ,να εκπλήξει τους πάντες. Είναι αυτό που δυνητικά υπάρχει ως απρόοπτο, ως έκρηξη του άρρητου , της αποχής , του ακατονόμαστου, του δυσδιάκριτου μελλοντικού. Δεν αναφέρομαι αναγκαστικά σε κάποιον «Δεκέμβρη» αλλά σε ένα αναπάντεχο , που θα εκλυθεί εκεί που κανείς δεν θα το περιμένει .Ας το ονομάσουμε «δυσδιάκριτο» ΔΣ

Κατά την γνώμη μου στο αμέσως μέλλον θα κινηθούμε σε ένα πεντάγωνο αλληλοεξάρτησης με τις πέντε γωνίες. Την κυβέρνηση αΚΑ, τον ΝΕ, τον ΔΛ και τον ΑΙ ,και το ΔΣ.

Προσλαμβάνω το παίγνιο των σε ένα πεντάγωνο όπου η κάθε γωνία συνδέεται με τις άλλες τέσσερεις ,και η κάθε μία «έλκει» ή «απωθεί» τις άλλες τέσσερεις. Περίεργο ίσως το σχήμα γιατί περιλαμβάνει ταξινομικά ανόμοια πράγματα, (ένα θεσμό την κυβέρνηση, ένα κοινωνικό ιδεολογικό ρεύμα ,δυο κομματικοπολιτικές αντιλήψεις , και έναν άγνωστο ) αλλά ας όψονται οι αναγνώσεις μας για την εφαρμογή των μαθηματικών του Cantor και του Grothendiek στην πολιτική που τελευταία απολαμβάνουμε (δες ΥΣ)

Έχουμε και λέμε

-Η ΚΑ θα αντλήσει νομιμοποίηση από τον ΝΕ ,θα θελήσει να στριμώξει τον ΔΛ, και να αντέξει στην πίεση του ΑΙ. Τι θα κάνει όμως αν εκλυθεί το ΔΣ;

-Ο ΔΛ είναι στριμωγμένος, αλλά φοβάται τον ΑΙ μην του πάρει την πελατεία, ενώ ο ΝΕ του προκαλεί αμηχανία. Η προσέγγιση με τον ΝΕ τον φέρνει κοντά με την ΚΑ, ενώ δεν γουστάρει ΔΣ με τίποτα.

-Ο ΑΙ τρέμει το ΔΣ όσο τίποτα. Πάνω που βρήκε ένα τρόπο με την πετυχημένη απόσυρση και την επιβίωση, βλέπει την Χρυσή Αυγή από την μια, τον ενισχυμένο ΝΕ από την άλλη, και τελικά θα παίξει άμυνα προσωρινά

- Ο ΝΕ ανασυγκροτήθηκε ,αλλά θα παραμείνει ευάλωτος από τους χειρισμούς της ΚΑ, που ελλείψει ενός κοινωνικού πλαισίου αναφοράς, θα προσπαθήσει να το οικειοποιηθεί ,ακριβώς στο σχήμα του ύστερου Σημιτισμού. Ο ΝΕ προφανώς θα γίνει σάντουιτς ανάμεσα στην ΚΑ από την μια και τους ΔΛ,ΑΙ,ΔΣ από την άλλη. Ο νικητής των εκλογών είναι δομικά ο πιο εύθραυστος.

- Το ΔΣ παραμονεύει. Μπορεί να στοχεύσει όποιον θέλει όποτε θέλει και αν θέλει. Έχει όμως δυναμικό. Οι απέχοντες οι ψηφοφόροι των ριζικών λύσεων , οι σιωπηλοί οι υφιστάμενοι την ανεργία , αλλά και οι απασχολούμενοι που δεν κατανοούν την συγκυρία είναι τροφοδότες μιας λάβας ,που είναι άγνωστο σε πιο ηφαίστειο θα εκτονωθεί.

Με αυτόν τον φορμαλισμό του πενταγώνου, αυτό που συμπεραίνω είναι ότι κανένας μα κανένας εκτός της ΚΑ δεν είναι σίγουρος. Η ελπίδα μου είναι ο ΝΕ να ξεφύγει από την οικειοποίηση της ΚΑ , ώστε να ξεμπλέξει την αριστερά από τον ιστορικισμό της, αλλιώς σύντροφοι ο ΔΛ ελλοχεύει και την φύση του ΔΣ κανείς δεν ξέρει.

ΥΣ Μια αναφορά για αναγνώστες με στοιχειώδη σχέση με μαθηματικά


Είναι γεγονός ότι τα μαθηματικά έχουν γνωρίσει μια πρωτοφανή εξέλιξη , που παραμένει πολλές φορές άγνωστη γιατί η επιστήμη αυτή είναι ίσως η πιο αφηρημένη. Η συνεισφορά των Cantor , Zermelo στην κατανόηση του απείρου, οι τοπολογικές θεωρίες του Grothendieck δημιουργούν όχι μόνο μαθηματικές έννοιες αλλά και νέους τρόπους θεώρησης της πραγματικότητας.


Όποιος έχει στοιχειώδη εξοικείωση με τα λογικά μαθηματικά και ενδιαφέρεται να γνωρίσει ιδιοφυείς τοπολογικές αναλύσεις μέσω διαγραμμάτων και μαθηματικού λογισμού , γεγονότων όπως , η μάχη στα Γαυγάμηλα, η Brasilia, η ιστορία των Ινδιάνων του Καναδά , τις διαδηλώσεις στο Παρίσι συνίστανται τα A.Badiou “Logic of Worlds” , S.Gillespie “The mathematics of Novelty”.


Πρόκειται για ιδιοφυές έργο που αναπτύσσεται στους χρόνους μας, έργο μιας αποστομωτικής πρωτοτυπίας, ενός εκκωφαντικού διανοητικού αντικονφορμισκμού. Όποιος ξέρει τα στοιχειώδη της θεωρίας συνόλων, και ενδιαφέρεται για την πολιτική και φιλοσοφία, μπορεί να δει κάτι που ούτε καν φαντάζεται σε πρωτοτυπία. Όλος ο κόσμος διατυπωμένος σε ένα αφηρημένο μαθηματικό φορμαλισμό! Είναι στιγμές που η ιδιοφυία είναι σχεδόν αφόρητη για μας τους κοινούς θνητούς…..