Thursday, March 28, 2013

Τερατολογίες 1


 
 
Στην τρέχουσα συγκυρία , ο κεντρικός χαρακτήρας των τραπεζών και της κρίσης τους, αναδεικνύεται μέσω μιας ιδιαίτερης ρητορικής :
Οι οικονομολόγοι του Banking προτιμούν μια κυνική μεταφορά :τους σκελετούς στην ντουλάπα . Εδώ η τράπεζα μοιάζει με διαστροφικό συλλέκτη , ο οποίος επιλέγει πεθαμένους ή τους θανατώνει και τελικά φυλάει τους σκελετούς τους στο υπόγειο του πύργου. Ο ίδιος δημόσιος οικονομικοτεχνικός λόγος υιοθετεί την έννοια των τραπεζών zombies για να υποδηλώνει τις τράπεζες με ανυπέρβλητα ανοίγματα.
Η εξυγίανση ,λοιπόν, των τραπεζών γίνεται με μια τερατολογική αλλά συνεκτική γραμμική αφήγηση : Επειδή ο συλλέκτης έχει σκελετούς στην ντουλάπα, πρέπει να εξυγιανθεί από μόνος του ως άνθρωπος γιατί αλλιώς θα γίνει με άλλους ομοίους του αγέλη νεκροζώντανων zombies. Όταν καθαρίζουμε χαρτοφυλάκια ,είναι σαν να τα βάζουμε με άνθρωπο. Αν δεν το προλάβουμε τότε άντε να τα βάλεις με νεκροζώντανα πλάσματα με εγκέφαλο αλλά χωρίς σπλάχνα τα zombies
.
Στην τρέχουσα τερατολογία, συναντάμε δύο δημοφιλείς τύπους: Τους βρικόλακες vampire
και τα ζόμπι. Αν και οι δύο προέρχονται από την ιατρική τεχνική περιοχή της νεκρανάστασης, διαφέρουν θεμελιακά :
Οι βρικόλακες έχουν προσωπικότητα, είναι μοναδικοί με έντονη σεξουαλική επιθυμία. Αντίθετα τα ζόμπι εμφανίζονται ομαδικά, συμπεριφέρονται με την εξυπνάδα της αγέλης και επιτίθενται κατατρώγοντας τα θύματα τους χωρίς την απόλαυση της τροφής αλλά με την οργανική , βιταλιστική ροπή για την επιμόλυνση των ζωντανώ. Ο Nosferatu είναι ένας βασανισμένος με συναισθηματικές περιπλοκές και απωθημένα ενώ τα Zombies του Romero είναι μια αγέλη σωμάτων χωρίς σπλάχνα μόνο με  εγκέφαλο  .Δεν είναι καθόλου τυχαίο ότι η ποπ κουλτούρα υιοθέτησε τους ευαίσθητους Vampires ως τύπο της νεανικής φαντασίωσης , ενώ τα μοχθηρά Zombies παραμένουν στα ενδιαφέροντα μιας Underground
γραμματείας.

Η αφήγηση ,λοιπόν , για τις τράπεζες έχει μια ενδιαφέρουσα τομή. Οι τράπεζες συλλέκτες σκελετών και οι τράπεζες αγέλες νεκροζώντανων. Από τη μια πλευρά ο διαστροφικός συλλέκτης από την άλλη η αγέλη νεκροφανών. Η μεταφορά έχει μια ενδιαφέρουσα υλική βάση. Σχεδόν όλες οι τράπεζες έχουν μερικούς σκελετούς ενώ οι τράπεζες ζόμπι είναι σχετικά λίγες .Η διαφορά είναι σημαντική ως προς την σχετική αγωγή .Ως γνωστόν με τους διαστροφικούς συλλέκτες ασχολείται η αστυνομία ενώ με τα ζόμπι ο μάγος. Τον κακό συλλέκτη τον νουθετείς , τα ζόμπι απλώς τα εξολοθρεύεις.

Αν όμως η τεχνική ορολογία του
Banking ασχολείται με συλλέκτες και νεκροζώντανους η αριστερά ασχολείται με Vampires  και Cyborgs.


Στην κλισέ αναπαραγωγή του Μαρξ, το κεφάλαιο είναι βρικόλακας που απομυζά ζωντανή εργασία. Η μεταφορά αυτή έχει απρόσμενες επιπτώσεις και μια ιδιόρρυθμη ιστορικότητα. Αν στην εποχή του Μαρξ ο βρικόλακας είναι μια άλλη εκδοχή του κακού, στις μέρες μας δεν είναι παρά ένας δυστυχής ευαίσθητος  που ταλαιπωρείται .Το κεφάλαιο ως σύγχρονος βρικόλακας έχει προσωπικότητα ,ίσως συναισθηματικές αναστολές και ισχυρές επιθυμίες, στον αντίποδα του απρόσωπου αυτοανανεώμενου πνεύματος της μαρξιστικής ανάλυσης. Όπως βέβαια αποδείχθηκε από ειδικούς (πηγή) ο Μαρξ δεν τα πήγαινε καλά με το υπερπέραν , τα πνεύματα και τα φαντάσματα. Στο έργο του συγχέονται η έννοια φάντασμα (Genspenst)  με την έννοια  πνεύμα (Geist). Είναι αυτό που δεν μπορούσε να ξέρει ο Στάλιν με αποτέλεσμα, μαζί με την κριτική προς το αστικά πνεύματα να αγνοήσει τα πανταχού παρόντα φαντάσματα. Ως γνωστόν ο κομμουνισμός χωρίς το φάντασμα του δεν υπάρχει και επομένως τα αποτελέσματα της άγνοιας του Σταλιν ήταν αναμενόμενα.
Είναι ενδιαφέρον πως στο εμβληματικό αριστερό σινεμά του Blade Runner (πηγή), τα τεχνικά ανθρωποειδή replica υπερβαίνουν την μηχανική τους φύση και αναγεννιούνται  υπαρξιακά μέσα από την εμπλοκή τους στα αφόρητα ηθικά διλήμματα των αυθεντικών ανθρώπων. Γενικώς η μεταμαρξιστική τεχνοαριστερά ( Negri ) τα πάει καλά με τα Cyborgs.Σε αυτά δεν βρίσκει τους κινδύνους του Frankenstein , αλλά την επιβεβαίωση της θέσης πως εκτός από το πνεύμα μπορούμε να αναπλάσουμε και το σώμα.

Διαμορφώνονται λοιπόν παράλληλες και πολλαπλές τερατολογικές αφηγήσεις.
Η εξοικείωση με το freak δεν είναι χωρίς σημασία.Αυτό που μια παλιμπαιδική  πολιτική αναζητά μέσω του σοκ ως υποτιθέμενη αφύπνιση ή τρόμο είναι πολύ πιο συμβατική από όση οι παλίμπαιδες θεωρούν. Η πολιτική ως όπερα επιστημονικής φαντασίας του τρόμου είναι ήδη καθεστωτικός κομφορμισμός.
Συνεχίζεται.
Εικόνα : http://www.superstock.com/stock-photos-images/1899-19110

Wednesday, March 20, 2013

To όχι και το όχι της KPMG


Ξαφνικά η κυπριακή βουλή έκανε την κίνηση ματ. Διαμόρφωσε μια κατάσταση όπου επικρατεί αμηχανία παντού. Το υπάκουο ναι ηττήθηκε χωρίς το αντιστασιακό όχι να είναι σίγουρο για την νίκη του. Παρακολούθησα μέσω ΡΙΚ την εισαγωγική συζήτηση για τη ψηφοφορία όπου ο καλεσμένος διευθυντής της KPMG Κύπρου έκανε την πιο εμπεριστατωμένη τεχνική ανάλυση για την απόρριψη της πρότασης του Eurogroup.Βέβαια η άψογη τεχνική του ανάλυση γινόταν από την πλευρά των Ρώσων πελατών του. Το ενδιαφέρον της Κύπρου δεν είναι το όχι. Το ενδιαφέρον είναι ο πρωτοφανής συγχρονισμός  απόψεων , κινήσεων, πολιτικών θέσεων, κομμάτων ,συμφερόντων που εκκινούν από καταστατικά από τις πλέον διαφορετικές αφετηρίες . Η διαμόρφωση του συμπαγούς όχι, μετά τον ελιγμό του Αναστασιάδη τελικά ενισχύει μόνο τους Ρώσους. Αποδεικνύονται οι απόλυτοι ρυθμιστικοί παράγοντες του παιγνίου. Τα πάντα θα κριθούν στα τηλεφωνήματα Μέρκελ Πούτιν.
Το συναινετικό όχι προέρχεται από την προηγούμενη συναινετική φάση. Η απόλυτη ετερογενής προέλευση του , ακυρώνει μια υποτιθέμενη «αντιμνημονιακή» φύση του. Αντιθέτως διαλύει την αντιμνημονιακή ατζέντα γιατί αναδεικνύει  πως το παίγνιο δεν μπορεί να αποτυπωθεί διαζευκτικά.

Το όχι δεν αποτυπώνει μόνο μια αντίδραση αποτυπώνει και ένα συγκυριακό «εθνικό συγχρονισμό» ο οποίος διαμόρφωσε  μια ισορροπία μεταξύ πολλών συντελεστών. Το κύριο δεν είναι το όχι αλλά   η μορφή του κυπριακού συγχρονισμού . Αυτή η μορφή   θα επικρατήσει ως «αντιμνημονιακή» φαντασίωση . Η ιδιοσυγκρασιακή ταύτιση  εργαζομένων, συνταξιούχων της Κύπρου με τα μεσοπρόθεσμα συμφέροντα των ξένων επενδυτών ,προκάλεσε το όχι. Χωρίς αυτές τις ιδιομορφίες τέτοιο όχι δεν υπάρχει στην Ελλάδα. Και αυτό που θα επικρατήσει είναι η εικόνα μιας «εθνικής» ανάτασης.
Ελπίζω ότι το όχι δεν γίνει μεθαύριο καμία τραγωδία μεγαλύτερη από το ναι.

Αν το όχι επιβεβαιώσει την επιτυχία του, τότε παραδόξως θα υπονομεύσει τους ένθερμους αριστερούς υποστηρικτές του γιατί φέρει και το ιδεολογικό του στίγμα. Εντός αυτού του ιδεολογικού περιγράμματος η επόμενη συγκυρία θα ευνοήσει τις πολιτικές καινοτομίες: Μόνο αν ο  Τσίπρας συνεχίσει τις γόνιμες περιπλανήσεις στους Ομπαμισμούς, Καραμανλισμούς,Τσαβσιμούς, δημιουργώντας ένα πολύχρωμο παζλ νοημάτων και συμμάχων τότε μπορεί να δημιουργήσει ένα «όχι» κυπριακού τύπου δηλαδή «εθνικής» στόχευσης με περίεργους συμμάχους, αρκεί βέβαια να τους βρει όπως τους είχε η Κύπρος.
Αν το όχι είναι το νέο Κυπριακό δράμα, τότε θα πάρει στο λαιμό του  το ναι μαζί και τους Ελλαδικούς του υποστηρικτές. Σε κάθε περίπτωση  η μεταμνημονιακή συγκυρία περιπλέκεται και αναμένεται να συσκοτίσει  σοβαρά  όλους όσοι αρέσκονται σε διλληματικές ευκολίες.     

 

Sunday, March 10, 2013

Αντιφάσεις για το υπέδαφος: Chavez goes to Skouries


Ο θάνατος του Τσάβεζ άφησε ενδιαφέροντα ταξινομικά ζητήματα :Με αναμφισβήτητες επιτυχίες στην μείωση της φτώχειας, με αποδεδειγμένα επιτεύγματα στην αναδιανομή , ταξινομείται στην αριστερά. Ωστόσο υπάρχει μια συσχέτιση η οποία δημιουργεί μια άλλη οπτική: ο Τσάβες αναδιανέμει ένα πλούτο τον οποίο σωρεύει λογιστικά μέσω μιας τεχνικά απλής διαδικασίας. Από τις εισπράξεις του πετρελαίου διοχετεύει όλο και μεγαλύτερα ποσά στις πληβειακές μερίδες του πληθυσμού. Η " πετρελαϊκή " δομή της οικονομίας του, του δίνει την δυνατότητα για αυτές τις μεταβιβάσεις. Είναι η ίδια δομή που επιτρέπει στην Σ. Αραβία, η οποία ιστορικά και πολιτειακά ευρίσκεται στον αντίποδα, να κάνει αντίστοιχες μεταβιβάσεις και να επιτυγχάνει καλύτερες επιδόσεις στην μείωση της ανισότητας, όπως αυτή καταμετρείται μέσω του δείκτη Gini (πηγή).Στην κατανομή του πλούτου είναι φανερό πως η δομή της οικονομίας παίζει ρόλο. Μια οικονομία με σταθερές ροές εξωτερικού συναλλάγματος από μια πρώτη ύλη έχει μεγαλύτερους βαθμούς ελευθερίας. Ορθά η ελληνική αριστερά εντάσσει τον Τσάβεζ σε μια αφήγηση μιας παγκόσμιας αριστεράς, όμως η αποσιώπηση τού απλού μηχανισμού αναδιανομής, υπονοεί ότι είναι δυνατόν σε κάθε οικονομία να πραγματοποιούνται τέτοιες μεταβιβάσεις , ως τελικά όλα να είναι ζήτημα πολιτικού συσχετισμού.

Ο θάνατος του Τσάβεζ συνέπεσε με εσωτερικές διεργασίες , σχετικές με τον ορυκτό πλούτο. Η ΑΟΖ με τα πετρέλαια της και οι Σκουριές με το χρυσό είναι αντικείμενο διαφωνιών και συζητήσεων. Έχω την γνώμη πως οι συζητήσεις για τον πλούτο του υπεδάφους έχουν μια βαθύτερη ιδεολογική διάσταση με στοιχεία αρχαιότητας. Η βασική ιδέα πως ο κρυμμένος πλούτος , ο οποίος ως θεία δωρεά θα προσθέσει ροές στα δημόσια οικονομικά, ενισχύει τις πιο αταβιστικές πλευρές της κοινωνίας και δεν είναι καθόλου τυχαίο πως στην σχετική φιλολογία πρωτοστάτησαν φωνές από τον περίβολο της λαικιστικής ακροδεξιάς (πηγή)

Ωστόσο υπάρχει μια άλλη διάσταση: Το πετρέλαιο , το οποίο είναι ορυκτός πλούτος που δυνητικά στο μέλλον θα προστεθεί είναι αντικείμενο πλειοδοσίας ενώ ο χρυσός που είναι πλούτος που γρηγορότερα θα εισρεύσει πολύ γρηγορότερα είναι σημείο έντονης διαμάχης. Η διάφορα είναι χαώδης. Μάλιστα στην επιχειρηματολογία γίνονται ενδιαφέροντα άλματα. Αν στην Χαλκιδική διακυβεύεται ο υδροφόρος ορίζοντας, το δάσος ενώ ταυτόχρονα η ιδιοκτησία είναι μέρος της ελληνικής ολιγαρχίας τότε το φυσικό αέριο ή πετρέλαιο που δυνητικά θα αντληθεί θα γίνει χωρίς περιβαλλοντικό κίνδυνο  (πηγή)και στην ιδιοκτησία θα είναι κανένα αυτοδιαχειριζόμενο σχήμα;
Αν προεκτείνουμε τις αντιρρήσεις για τις Σκουριές , με τυπική αυστηρότητα και στοιχειώδη γνώση του περιβαλλοντικού  κινδύνου μιας παραγωγικής γεώτρησης μεγάλου βάθους, τότε είναι προφανές ότι η συζήτηση για την ΑΟΖ περισσεύει. Κάποιος συγκροτεί μια αφήγηση με απαράδεκτους χρυσούς και αποδεκτά πετρέλαια με επινοημένες συσκοτίσεις στα όρια της δημαγωγίας.
Η Συριαική αριστερά , ακριβώς την ώρα που προσπαθεί να περιγράψει μια έξοδο με το στοιχείο της παραγωγικής ανασυγκρότησης, κάνει μια ακατανόητη υποχώρηση, μεταφέροντας το επίδικο από το επίπεδο μιας τεχνικής διαύγασης ενός σύνθετου οικονομικού κοινωνικού ζητήματος, στο επίπεδο των ιδεολογημάτων. Και επειδή τα ιδεολογήματα έχουν να κάνουν με το προνομιακό χώρο της ακροδεξιάς, το έδαφος και το υπέδαφος , θα χάσει από χέρι. Αν η εκμετάλλευση του υπεδάφους , δεν κατανοηθεί ως σύνθετη διαδικασία με αναγκαστικούς υπολογισμούς οι οποίοι ενίοτε βγάζουν μερικά πλην για μερικές ομάδες, τότε θα κατανοηθεί ως φυσική θεία δωρεά η οποία με αμόλυντο μεταφυσικό τρόπο χαρίζεται στο προαιώνιο εδαφικό έθνος της ακροδεξιάς. Η ανακοίνωση για την ακύρωση μιας εξορυκτικής διαδικασίας η οποία εκπληρώνει τις τυπικές διαδικασίες, υπονομεύει εκ προοιμίου οποιαδήποτε μελλοντική επένδυση στο υπέδαφος. Αν υιοθετηθεί αβίαστα η πλοκή των αντιρρήσεων για τις Σκουριές , η ευθεία ειλικρινής στάση είναι να σταματήσει εδώ και τώρα η πλειοδοσία για τα πετρέλαια. Είναι η πιο έντιμη στάση.

Αν ο Τσάβεζ έκανε τέτοιες δραστικές αναδιανομές , το οφείλει και στο υπέδαφος του. Αν κάποιοι φαντασιώνονται παραγωγική ανασυγκρότηση και αναδιανομή χωρίς ορυκτό πλούτο και την συνεπαγομένη τεχνική, οικονομική και κοινωνική περιπλοκή κάνουν λάθος ή τέλος πάντων κινούνται εντός της ακροδεξιάς αρμονικής εδαφικής ιδέας. Εκτός εάν σηματοδοτούσουν αυτή την ανασυγκρότηση ως ρομαντικό τεχνολογικό άλμα προς μια απόλυτη οικολογία των μηδενικών οχλήσεων .Αν όμως γνωρίζουν την περίπλοκη και την αποσιωπούν πρόσκαιρα, ταυτόχρονα πλειοδοτώντας σε ΑΟΖ, τότε υπονομεύουν το ίδιο το σχέδιο τους: τόσο ως προς το περιεχόμενο του όσο , κυρίως , ως προς την αξιοπιστία του.
Εικόνα: http://ferrebeekeeper.wordpress.com/2012/10/03/