Monday, February 27, 2012

Για ένα κομμάτι ψωμί : Small Times Crooks

Στην ταινία του 2000 «Μικροαπατεώνες» (Small Time Crooks) ο Woody Allen περιγράφει την ιστορία μιας μκροσυμμορίας που για να κλέψει μια τράπεζα ανοίγει ακριβώς δίπλα ένα φούρνο εικονικά. Ο στόχος είναι να σκάσουν ένα τούνελ για την ληστεία , αλλά κάτι αναπάντεχο συμβαίνει : ο φούρνος φτιάχνει καταπληκτικά ψωμάκια ,είναι τόσο κερδοφόρος που καθιστά την ληστεία λιγότερο ελκυστική .Η ταινία όντως απολαυστική , με τον Allen μικροκακοποιό να ευρίσκεται σε τρομερή αμηχανία .


Είχα ξεχάσει την ταινία μέχρις ότου προχθές , ένας φίλος μου απεκάλυψε ότι η ιστορία ,σε ελαφριά παραλλαγή έγινε πραγματικότητα στην Ελλάδα του 2011. Τύπος με σοβαρή εμπλοκή με τα ποινικά δικαστήρια ( μιλάμε για κακουργήματα ) έχει ανάγκη να ξεπλύνει χρήματα .Ανοίγει ένα φούρνο - βιτρίνα και συμβαίνει το αναπάντεχο. Μέσα στη κρίση φούρνος πάει τόσο καλά ,και σε μερικούς μήνες ευρίσκεται με αλυσίδα καταστημάτων άρτου εντός Αθηνών. Η νεοελληνική μαύρη οικονομία ξεπέρασε και τον W.Allen

Η διάφορα είναι βέβαια σαφής :

Στην αμερικανική εκδοχή τα λεφτά δεν είναι το πρόβλημα .Στην ελληνική εκδοχή τα λεφτά είναι μαύρα ,αλλά και στις δυο περιπτώσεις , η τύχη είναι ότι ποντάροντας σε δυο concepts ( ληστεία - ξέπλυμα ή φούρνος) η τύχη σου χαμογελά στο νόμιμο. Είναι φανερό πως τίποτα δεν θα είχε γίνει αν κάποιος δεν έπαιρνε μια πρωτοβουλία.

Η ιστορία μου φάνηκε ως τυπική αναπαράσταση της συγκυρίας

Η Ελλάδα ποντάρει ταυτόχρονα στην άτακτη χρεοκοπία ( παρανομία) και Μνημόνιο Plus ( φούρνος) και κάνουμε το σταυρό μας κατά λάθος ο φούρνος να βγάλει τίποτα εδώδιμο. Η προέλευση του κεφαλαίου εκκίνησης είτε είναι φανταστική είτε ύποπτη , αλλά χωρίς τα λεφτά δεν γίνεται τίποτα.

Οι κριτικές που διαβάζω για το μνημόνιο Plus είναι όλες λογικές αλλά αφορούν δυο διαφορετικά επίπεδα ανάλυσης:

Η πρώτη κριτική είναι ότι , τα νούμερα σε οποιαδήποτε αλγεβρική αποτίμηση δεν "βγαίνουν" .Δεν γνωρίζω την συγκεκριμένη άλγεβρα του χρέους , αλλά γνωρίζω ότι καμία άλγεβρα του παγκόσμιου χρέους δεν "βγαίνει". Με κάποιο τρόπο αν η κριτική είναι σωστή μαθηματικά αλλά επιλεκτικά αποσιωπητική. Τελικά δεν έχει σημασία αν τα νούμερα είναι σωστά αλλά αν μπορούν να φανούν σωστά μέσα σε ένα μεσοπρόθεσμο μέλλον και μέσω μόχλευσης ενός ενδεχόμενου υποτιθέμενου ανοδικού κύκλου να αφομοιωθούν σε μια θετική δυναμική.

Η δεύτερη κριτική είναι ότι το χρέος αξιοποιείται προσχηματικά για να γίνει μια γιγαντιαία ανατροπή της κοινωνίας και οικονομίας. Ανεξάρτητα με την μαθηματική ασυνέπεια των λογιστικών του χρέους, σημασία έχει το πραγματικό βιοτικό επίπεδο που πέφτει ραγδαία. Ωστόσο εδώ αποσιωπάται , ότι η ίδια η πολιτική είναι προσχηματική γενικά και όχι μόνο το χρέος. Η γενική πολιτική είναι διαχείριση συμβόλων , μετωνυμιών και προσχημάτων. Όσο το χρέος είναι πρόσχημα ,άλλο τόσο είναι και το έθνος, η πατρίδα, το κοινωνικό κράτος, οι τάξεις κλπ. Αν δεν έχει σημασία το χρέος γιατί είναι εμπειρικά ασύλληπτο ,γιατί είναι ένα αφηρημένο μέγεθος το οποίο παράγει ανεργία , φτώχεια, κρίση τότε κάθε αφαίρεση δεν έχει σημασία και άρα έτσι ακυρώνεται οποιαδήποτε μεγάλη πολιτική μάχη αφηρημένα επίδικα.


Οι πολέμιοι της μαθηματικής ασυνέπειας της διάσωσης μπορεί να διαψευστούν γιατί η μαθηματική ασυνέπεια της ελληνικής διάσωσης δεν έχει σημασία καθώς αυτή θα εισαχθεί σε μια μη συνεπή μαθηματική δομή , αύτη του παγκόσμιου χρέους. Καθώς το χρέος είναι το ίδιο παραγωγός νέων χαοτικών δυναμικών κανείς δεν μπορεί να αποκλείσει τη στατιστική πιθανότητα ενός νέου σημείου ασταθούς ισορροπίας με εξυπηρετήσιμο το χρέος. Οι υποστηρικτές της προσχηματικής χρήσης του χρέους μπορεί να αιφνιδιαστούν από την αποδόμηση του ως απλό ιδεολόγημα , καθώς οι αντίπαλοι τους μπορεί να αποδημήσουν άλλες αφαιρέσεις απαραίτητες για μια στοιχειώδη κοινωνική συνύπαρξη .πχ αν το χρέος είναι πρόσχημα, η νομιμότητα , εθνική κυριαρχία, η αλληλεγγύη τι είναι ;

Από την άλλη οι υποστηρικτές του μνημονίου βασίζονται σε μια παραδοχή ασφυξίας, αδιεξόδου η οποία δεν μπορεί να αποδειχθεί θεωρητικά. Ο μόνος τρόπος να γίνει απτή η διαλυτική χρεοκοπία είναι να πραγματοποιηθεί.

Αν ξανασκεφτούμε με βάση την διπλή ιστορία του φούρνου, είναι σαφές πως δεν υπάρχει καμία διέξοδος με εγγυημένα αποτελέσματα. Υπάρχει ένα θεμελιώδες στοιχείο τυχαιότητας, ενδεχομενικότητας το οποίο μπορεί να καθορίσει την έκβαση. Όσο τα διαδοχικά μνημόνια δεν εγγυούνται τίποτα, άλλο τόσο τίποτα δεν εγγυούνται οι αποδράσεις από αυτά. Σε μια άλλη εκδοχή της ταινίας του Allen θα μπορούσε η έκβαση να ήταν διαφορετική: η ληστεία να πετύχει ανεξάρτητα από την ποιότητα του φούρνου ή ίσως η κομπίνα του έλληνα «ποινικού» να συνεχιζόταν εν κρυπτώ για χρόνια. Ποιος ξέρει;

Είτε έτσι είτε αλλιώς υπάρχει ένα ελκυστικό στις δυο ιστορίες : η παραγωγή του ψωμιού. Η δυνατότητα να φτιαχτεί και να πωληθεί ένα καλό καρβέλι ψωμί. Είναι αυτό που κατά βάθος ψάχνουν όλοι: Όποιος δει προσεκτικά όλες τις εκδοχές ( ναι όχι στο μνημόνιο ,μέσα έξω ευρώ) κοινό άρρητο υπόστρωμα είναι ότι πρέπει να παραχθεί, να πωληθεί και διανεμηθεί το κέρδος σωστά για ένα «καρβέλι ψωμί».

Υπάρχουν πολλοί πάρα πολλοί που δεν ξέρουν πόσο δύσκολο, περίπλοκο με πόσο ρίσκο φτιάχνεται το καλό ψωμί.H τρέχουσα αντίφαση ότι ένα από τα καλύτερα ψωμιά στην Αθήνα φτιάχνεται από τα λεφτά μιας παρανομίας.

Sunday, February 19, 2012

Θρίλερ με τη μηχανή του χρόνου




Θέλετε να συζητήσουμε κι αυτά; Για ποιο εμφύλιο μιλάτε; Αν θέλετε να μιλήσουμε, τι ειπώθηκε; 1946-1949, η ΝΕΤ σκίζεται κάθε μέρα, όλο Δεκεμβριανά - Εμφύλιος, η κρατική τηλεόραση, έχει βγάλει απ' το ντουλάπι μέχρι και τις αγγλικές ταινίες της περιόδου του Ψυχρού Πολέμου. Θέλετε λοιπόν να σας πω για τον εμφύλιο; Μα έχει βγει δίδαγμα. Αμ τον κάναμε το συμβιβασμό το 1944, το ΚΚΕ, το ΕΑΜ, τον απαράδεκτο συμβιβασμό. Τον κάναμε. Λίβανος, Καζέρτα, Βάρκιζα. Μήπως μας σεβαστήκατε; Οχι εσείς οι ίδιοι, αλλά οι πρόγονοί σας. Μήπως μας σεβαστήκατε; Α.Παπαρήγα 13/2/12


Ανετα θα μπορούσε να έχει την τύχη της Τσεχοσλοβακίας, αν είχε επικρατήσει το ΚΚΕ ή της Κορέας αν ο εμφύλιος δεν είχε νικητή και η χώρα είχε κοπεί στα δύο. Μπόρεσε όμως να μετατρέψει την τραγωδία σε θρίαμβο και να απογειωθεί, ξεφεύγοντας από μια βαθιά υπανάπτυξη που θυμούνται ακόμη οι παλαιότεροι. Και αυτό το πέτυχε γιατί σε μια δύσκολη συγκυρία κατάφερε να σταθεί όρθια κάνοντας τις ορθές επιλογές. Σήμερα, οι επίγονοι εκείνων που τότε συντάχθηκαν με επιλογές που αποδείχθηκαν καταστροφικές, επιδιώκουν και πάλι να οδηγήσουν τη χώρα στην καταστροφή. Θα τους αφήσουμε;Σ.Καλύβας 7/1/12


Είναι σαφές ότι οι δημοσκοπήσεις δεν λένε την αλήθεια ,αλλά μάλλον είναι ορατό: Οι Ευρωπαϊκές Ελίτ φλερτάρουν με την ιδέα η Ελλάδα να αποκτήσει την ισχυρότερη αριστερή αντιπολίτευση ή μια τυπικά αριστερή κυβέρνηση ,σε συνθήκες εκτεταμένης φτώχιας. Είναι φανερό πως ελλείπουν τελείως τα στοιχεία μιας υποτιθέμενης αλληλεγγύης μεταξύ των «αστικών» κομμάτων του Ευρωπαϊκού χώρου. Με τις επιβαλλόμενες πολιτικές τα κόμματα όλα τα κόμματα στα δεξιά της Δημαρ καταποντίζονται. Είναι προφανές πως αυτή η δυναμική διογκώνεται χωρίς κανείς να ενοχλείται εντός του Ευρωπαϊκού κατεστημένου. Τουναντίον δεν φείδονται απαξιωτικών αναφορών προς τους κεντροδεξιούς συνδαιτυμόνες τους όλα αυτά τα τριάντα χρόνια. Η πιθανότητα μιας τυπικά αριστερής Ελλάδας, φαίνεται να μην είναι και τόσο απωθητική .Με κάποιο τρόπο καλλιεργείται η εικόνα ότι η ποινή της Ελλάδας δεν είναι μόνο η οικονομική καταβαράθρωση αλλά και μια ενισχυμένη αριστερά. Ο πολύ ενημερωμένος ευρωπαϊκός συντηρητικός τύπος, δεν προβάλει καθόλου τη δημοσκοπική άνοδο της αριστεράς , ως στοιχείο «απώλειας του στρατηγικού ετέρου και φίλου» και παρατηρεί το φαινόμενο ουδέτερα. Με μια παράδοξη συγκυρία, η Ελληνική αριστερά φαίνεται να έχει υπερισχύσει του ιστορικού αντίπαλου στην πολιτική επιρροή στο εσωτερικό, και να ενθαρρύνεται από την ευρωπαϊκή αδράνεια σχεδόν να αναλάβει μια κοινωνία σε επερχόμενη διάλυση. Η πρόταση Τσίπρα είναι μακράν η πιο φυσιολογική εξέλιξη των πραγμάτων.

Ταυτόχρονα, όμως, μια σειρά από δημόσιες παρεμβάσεις της τελευταίας περιόδου παραπέμπουν ευθέως στον τελευταίο εμφύλιο και όχι γενικώς σε εμφύλιο. Η ρητορική σηματοδοτεί μια συνθήκη επανάληψης, ενός σκηνικού εκκρεμών λογαριασμών. Τέτοιες παρεμβάσεις υπάρχουν και από τα δύο στρατόπεδα (1) (2). Έχουμε ένα θέαμα επανεκκίνησης του εμφυλίου εβδομήντα χρόνια μετά αλλά με διαφορετικούς όρους: σε αντίθεση με το 45 ,οι σύμμαχοι του ελληνικού αστισμού τον έχουν εγκαταλείψει στην τύχη του. Το φαινόμενο βέβαια παίρνει μια μορφή «ανθελληνικού» παραληρήματος, αλλά είναι σαφές πως οι Ευρωπαικές ελίτ , έχουν κάποιες δεύτερες σκέψεις για την περίπτωση μας. Ενεργοποιείται μια πολιτική ατμόσφαιρα «ανακατασκευής» μιας γενικής πόλωσης με τα υλικά του 45.

Ισχυροποίηση των εκλογικών ποσοστών της αριστεράς σε πρωτοφανή ποσοστά , εγχώριες ελίτ χωρίς προφανή εξωτερική υποστήριξη, και μια ανάδυση ενός κλίματος εκκρεμών ιστορικών λογαριασμών . Προσπαθώ να φανταστώ τα συναισθήματα σε περίπτωση που το άθροισμα των ποσοστών των τυπικά αυτοριζόμενων κομμάτων φτάσει το 35 % και δεν μπορώ να τα ορίσω.

Κι όμως η επιστροφή στον εμφύλιο, η επίκληση του ιστορικού συνεχούς δεν είναι μια απλή επικοινωνιακή μετατόπιση την οποία θα επιδιώξει η ψευδοφιλελεύθερη ακροδεξιά του Σαμαρά (3) αλλά τη μοναδική στρατηγική η οποία μπορεί να εμψυχώσει την εκλογική της επίθεση. Χωρίς ορατά οικονομικά επίδικα καθώς τα πάντα έχουν ορισθεί από το μνημόνιο plus, η μοναδική σφαίρα δημιουργίας μιας εκλογικής ορμής είναι αυτή της ιστορίας.

Με κάποιο τρόπο οι δυο παρατάξεις (δεξιά, αριστερά) δεν θα στοιχηθούν απέναντι σε ένα κοινό επίδικο, αλλά θα στοιχηθούν προτάσσοντας ένα διαφορετικό επίδικο η κάθε μια. Όπως στα φοιτητικά αμφιθέατρα η συζήτηση θα εξαντληθεί στο να ορισθεί η διαδικασία .Η δεξιά θα μας πει ότι έχουμε μια πόλωση ιστορικού καθεστωτικού χαρακτήρα, η δε αριστερά θα προτάξει την πόλωση στην πιο στενή Οικονομική ταξική οπτική. Για τη δεξιά το επίδικο θα είναι το μέγιστο ,το καθεστώς , το " πολιτικό" , για την αριστερά θα είναι ,το μερικό εντός του καθεστώτος δηλαδή η Οικονομική " πολιτική" .(4)

Στην αρχιτεκτονική αυτή , θα αναδειχθεί περισσότερο η ανεπάρκεια του σχήματος που ορίζεται με βάση το " αντιμνημόνιο". Το ερμηνευτικό αυτό σχήμα ορίζει την συμφωνία με τους δανειστές ως κεντρική στρατηγική επιλογή η οποία πρέπει να ανατραπεί. Όμως το σχήμα αποσιωπά οτι και η πιο " αντιμνημονιακή" στρατηγική έχει στο βάθος κάποια άλλη συμφωνία με δανειστές ,κάποιο άλλο " αριστερό" μνημόνιο. Επίσης το σχήμα υποτίμησε την πιθανότητα το μνημόνιο να αναδειχθεί ως το απόλυτο όριο των Ελίτ και άρα να κληθεί να τις αντιμετωπίσει στην απόλυτη σύγκρουση χωρίς προετοιμασία.Ο γενικευμένος αντιμνημονιακός λόγος, εγκαλεί τους δεξιούς ψευδοαντιμνημονιακους ως ασυνεπείς, και αυτοί αντεπιτίθενται ανεβάζοντας το επίπεδο αντιπαράθεσης σε ένα ανώτερο επίπεδο για το οποίο δεν υπάρχει η παραμικρή προετοιμασία πολιτικού και ιδεολογικού τύπου. Η Σαμαρική ακροδεξιά διαβάζει την ιστορία στην πιο μαρξιστική εκδοχή της, υιοθετεί το στοίχημα στην μέγιστη τιμή του και αναμένει. Τότε συμβαίνει το αναμενόμενο, οι ρητορικές υπερβολές του αντιμνημονίου αποκαλύπτουν τον προσχηματικό χαρακτήρα τους.

Είναι φανερό πως η επόμενη ιστορική συγκυρία ορίζεται από το μνημόνιο plus, αλλά και από τις χαμένες ευκαιρίες πιο παραγωγικών εκδοχών και παραλλαγών του πρώτου μνημονίου. Ο λαϊκιστής ΓΑΠ αφού κέρδισε τις εκλογές συμμετέχοντας σε διαδηλώσεις κατά των Κινέζων του ΟΛΠ, υποσχόμενος επανάκτηση του ΟΤΕ, αντιστεκόμενος στα ημίμετρα της Πετραλιά κλπ κλπ, ξαφνικά διαμόρφωσε μια σχετικά περίπλοκη ατζέντα. Προέκρινε ρητορικά την αξιοποίηση των ορθολογικών πλευρών του μνημονίου ( ασφαλιστική εξισορρόπηση , αναδιάταξη κρατικών πόρων κλπ) για τα οποία δεν είχε προετοιμάσει ούτε καν τον εαυτό του πόσο μάλλον την κυβέρνηση του. Τα αποτελέσματα γνωστά. Ο επερχόμενος Σαμαράς κάνει κάτι άλλο. Αποδέχεται το μνημόνιο plus , το αποσιωπά , εξοπλίζεται με τα αυθεντικά εμφυλιοπολεμικα στελέχη του Λαος, και αποδέχεται αυτό που η αντικαπιταλιστική αριστερά διακινεί: σε τελευταία ανάλυση έχουμε εμφύλιο .Οκ έχουμε εδώ είμαστε εμείς , εσείς που είσαστε ;

Σαμαρική υπεράσπιση του καθεστώτος, αντιμνημονιακός λόγος που αποσιωπά το όριο του ( το άλλο αριστερό μνημόνιο) μια ποικιλία πατριωτικών εκδοχών ,έλλογες φωνές σε κατάσταση λιποθυμίας και κλασσικοί οπορτουνιστές που παρεισφρέουν παντού, όλα αυτά συνθέτουν μια πραγματικότητα πέραν πάσης φαντασίας.

Όπως και στην φάση του πρώτου μνημονίου η αντιπρόταση είναι η κοινωνική ανάταξη ,εντός συμφωνημένης λιτότητας, εντός ενός κοινωνικού συμβολαίου αυτοπεριορισμού ,αλληλεγγύης και δεσμεύσεων. Ένα τέτοιο συμβόλαιο έχει αναγκαστικά στοιχεία αντισυντεχνιακού εκσυγχρονισμού, διαφάνειας, λογοδοσίας. Απέναντι στο μνημόνιο δεν χρειαζόταν απλά «αντιμνημόνιο» αλλά συγκροτημένη «αριστερή» λιτότητα ως κυβερνητική πρόταση.

Απέναντι στην επερχόμενη ανάδυση του παρελθόντος ως ταινία zombie , που προκρίνει η δεξιά η απάντηση δεν είναι μπορεί να είναι μια επανάληψη της σύγκρουσης ως ρετρό ή βεντέτα. Δεν μπορεί να ξαναπέσουμε στην παγίδα, έστω και αν τα θεμελιώδη της πόλωσης είναι πραγματικά. Για την λύση του αινίγματος, απαιτείται ψυχραιμία και κριτική σκέψη (5)
Εικόνα : Jacek Yerka
(4)Η μοναδική δύναμη της αριστεράς που θέτει απ´ ευθείας ζήτημα βαθιάς πολιτικής αλλαγής καθεστωτικού τύπου, εδώ και τώρα είναι η Ανταρσυα. Το ΚΚΕ, ενώ υπερθεματίζει ρητορικά, μέσω της  γνωστής εσχατολογικής υπεκφυγής τοποθετεί το ζήτημα στο μεσσιανικό μέλλον.
(5) Μήπως λοιπόν αξίζει να ανασύρουμε μια άγνωστη πτυχή της ελληνικής εμπειρίας; Αυτή της Φιλελεύθερης Αριστεράς των Χατζήμπεη Μάντακα κλπ.Του κόμματος που συμμετείχε στην Αντίσταση αλλά αποσύρθηκε από την τρέλα του εμφυλίου, και αργότερα αποτέλεσε την βάση της Εδα;

Monday, February 13, 2012

Φωτορεπορτάζ

ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΕΣ ΣΤΗΝ ΑΘΗΝΑ Η ΒΟΥΛΗ ΥΠΕΡΨΗΦΙΖΕΙ ΤΑ ΜΕΤΡΑ.ΑΙΤΙΑ "OI ΓΝΩΣΤΟΙ ΠΡΟΒΟΚΑΤΟΡΕΣ"

 ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΕΣ ΣΤΗΝ ΑΘΗΝΑ Η ΒΟΥΛΗ ΚΑΤΑΨΗΦΙΖΕΙ ΤΑ ΜΕΤΡΑ Ο ΠΑΠΑΔΗΜΟΣ   ΠΑΡΑΙΤΕΙΤΑΙ .ΑΙΤΙΑ OI "ΓΝΩΣΤΟΙ ΠΡΟΒΟΚΑΤΟΡΕΣ"


ΑΠΟ ΓΝΩΣΤΟ ΜΑΙΕΥΤΗΡΙΟ ΤΩΝ ΑΘΗΝΩΝ ΣΗΜΕΡΑ ΠΡΙΝ ΛΙΓΗ ΩΡΑ
Η ΖΩΗ ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ

Friday, February 10, 2012

Black Out


Στις αρχές Νοεμβρίου έχουμε το επεισόδιο «δημοψήφισμα».


Ο ΓΑΠ εν μέσω διαδηλώσεων κατά του Παπούλια και χωρίς την υποστήριξη του Σαμαρά , ανακοινώνει δημοψήφισμα. Το αποτέλεσμα στο εξωτερικό είναι γνωστό: αποδοκιμασία , απόρριψη. Το αποτέλεσμα στο εσωτερικό είναι ταμπού: άπαντες ευρίσκονται σε δύο μέρες σε black out,με μοναδικές εξαιρέσεις πλευρές του κόμματος της Δραχμής (Καζάκης, Λαφαζάνης). Για το black out αυτό κάποτε θα γραφτούν πολλά, γιατί απέδειξε την προσχηματική φύση του πολιτικού σκηνικού.

Τρείς μήνες μετά ο Καρατζαφέρης κάνει την απόλυτη κίνηση. Ανεξάρτητα από την εξήγηση , ο καιροσκόπος του Telecity, υιοθετεί την αντιμνημονιακή ατζέντα στην «χυδαία» της μορφή και ουσιαστικά προσπαθεί να ρίξει τον Παπαδήμο.

Τι πρόκειται να γίνει;

Μα Black Out

Αμήχανοι οι ρητορικοί αντίπαλοι της κυβέρνησης Παπαδήμου, οι βερμπαλιστές διαφόρων εκδοχών του αντιμνημονιακού λόγου, θα σφυρίξουν αδιάφορα. Όπως και στο διήμερο του «δημοψηφίσματος» δεν υπάρχει κυβέρνηση, αλλά δεν υπάρχει και πολιτικό αντίπαλο ρεύμα εντός της συγκυρίας. Πολιτικές «αντικυβερνητικές» ρητορείες πλεονάζουν αλλά πρόκληση πέταγμα «γαντιού» δεν υπάρχει .

Οι συντεταγμένες του πολιτικού παιχνιδιού είναι πιο σταθερές από ποτέ:

Ευρωπαϊκή αστική διακυβέρνηση εντός Ευρώ με διάφορες εκδοχές διαφωνιών .αντιρρήσεων , γογγυσμών εκ δεξιών , εξ ευωνύμων αλλά χωρίς αντιπρόταση διακυβέρνησης σήμερα 10 Φλεβάρη.

Θα απολαύσουμε λοιπόν ένα Black Out στο οποίο επιτρέψτε μου να διασκεδάσω με την αμηχανία όσων ευρίσκονται ενώπιον της πιθανής απώλειας των «βαρβάρων».

Monday, February 6, 2012

Περί εξαρτήσεων και ιδεών

Την προηγούμενη εβδομάδα πολιτική οργάνωση νεολαίας της αριστεράς διαδηλώνει κατά του νόμου για τα ναρκωτικά .Το ζήτημα είναι ότι όπως πολλές φορές , η ίδια οργάνωση παίρνει μια σωστή πρωτοβουλία με λάθος περιεχόμενο.


Το λάθος είναι διπλό

Αφ´ ενός ο οργανικός οικονομισμός μέσω του οποίου αντιμετωπίζεται το ζήτημα. Χρησιμοποιείται το γραμμικό σχήμα : ο καπιταλισμός καταστρέφει την νεολαία μέσω των ναρκωτικών για να μην αντιστέκεται. Η άτυπη συμμαχία αφεντικών ,ΣΥΡΙΖΑ ,Δημαρ επικουρούν. Στο ίδιο σχήμα η Χρυσή Αυγή θα μπορούσε να ισχυριστεί : οι ανθέλληνες στέλνουν τους Πακιστανούς να πουλάνε ναρκωτικά για να καταστραφεί η Ελλάδα κλπ κλπ.Το ιδεολογικό υπόβαθρο είναι κοινό: μια τεχνική αντίληψη της σωματικής και ψυχικής υγείας, μιας ρώμης, η οποία λειτουργεί το συγκροτητικό προαπαιτούμενο μιας συλλογικότητας ( τάξης ή έθνους αντιστοίχως ).Τα ναρκωτικά βλάπτουν το σώμα και το πνεύμα ως μηχανισμό κατανόησης .

Αφ´ ετέρου το εξηγητικό σχήμα είναι τόσο αδρό για ένα τόσο πολύπλοκο ζήτημα, και αυτή η αδρότητα είναι η άλλη πλευρά της ανεπάρκειας του. Η απλοϊκότητα της ίδιας κινητοποίησης άγγιξε τα όρια του γραφικού ,με τις κραυγές για τους Συν Δημαρ. Αυτό το απλοϊκό κιτς είναι άλλωστε ο αισθητικός πυρήνας της ακροδεξιάς. Η συντηρητικότητα δεν ήταν ότι φλερτάρει με την καταστολή αλλά ότι καλλιεργεί τις ίδιες ακριβώς αισθητικές και ηθικολογικές συντεταγμένες με τις οποίες αρθρώνεται ο ακροδεξιός λόγος. Η διαφορά είναι ότι αυτό το ηθικό και αισθητικό σύμπαν " γεμίζει" με άλλα σημαίνοντα. Όταν καταλάβουν πως και γιατί στην Β Πειραιά , η Χρυσή Αυγή έχει μεγαλύτερη οργάνωση νεολαίας από τη δικιά της θα είναι πολύ αργά.


Καθώς , λοιπόν, το ζήτημα αντιμετωπίζεται μέσω μιας πολιτικής οικονομίας των ουσιών ,είτε ως «καταστροφή παραγωγικών δυνάμεων» (αριστερά) είτε «καταστροφή της πατρίδας» (ακροδεξιά) , καταλήγει αναγκαστικά σε μια σειρά από αντιφάσεις :

Δεν υπάρχουν καλές κακές ουσίες. Υπήρξαν και υπάρχουν κοινωνίες που λειτουργούν με τη χρήση ουσιών για τελετουργικούς, θρησκευτικούς και άλλους λόγους. Το χασίς τα οπιούχα , οι φυσικές αμφεταμίνες αποτελούσαν και αποτελούν συστατικό πολλών κοινωνιών χωρίς πρόβλημα.

Όλες οι ουσίες είναι «ναρκωτικά» από άποψη «καταστροφικής δύναμης» : πχ το τσιγάρο, τα αντιβιοτικά ,τα ηρεμιστικά ( στην μορφή της εκτραχηλισμένης συνταγογραφίας ) κλπ .Πολιτικοί και οικονομικοί συσχετισμοί μόνο ταξινομούν το αλκοόλ " εδώ " και το μπάφο " εκεί".

Η πολιτική οικονομία των ουσιών οδηγεί λογικά σε μια απλή λύση :νόμιμες όλες οι ουσίες , εγκαθίδρυση επίσημων μηχανισμών παραγωγής , συνταγογράφησης, διακίνησης. Αν οι εξαρτημένοι είναι " ασθενείς" είναι ακατανόητο το " φάρμακο" να πουλιέται στη "μαύρη". Αν οι " ασθενείς " δεν χρειάζονται " φάρμακο" αλλά ψυχολογική βοήθεια ας το συνειδητοποιήσουν οι ίδιοι σε ένα καθεστώς νομιμότητας, όπως ακριβώς γίνεται με τη " συμβατική " ψυχοθεραπεία. Ο καθένας έχει το δικό του θεραπευτικό σχήμα , το οποίο προσεγγίζει σε καθεστώς διαφάνειας.

Το ζήτημα όμως αποκτά μια άλλη διάσταση αν ειδωθεί στην ηθική του διάσταση. Η εξάρτηση από τις ουσίες έχει απαξία, γιατί συγκρούεται με τις ηθικές φιλοσοφικές θρησκευτικές πεποιθήσεις διαφόρων πλευρών της κοινωνίας. Αυτές οι μερίδες της κοινωνίας έχουν την υποχρέωση να διαδηλώνουν την διαφωνία τους, την αντίρρηση, την οργή τους ,για ηθικούς ιδεολογικούς λόγους .Εδώ έγκειται και το ημιτελές της διαδήλωσης. Είναι απαραίτητο να διαδηλώνουν δημόσια για τις αρχές και ιδέες μιας αποστροφής για τις ουσίες ,ακριβώς όμως στην υποκειμενική τους διάσταση. Δεν μου αρέσουν οι ουσίες , όπως δεν μου αρέσει το καθεστώς νόμιμης πορνείας ,δεν μου αρέσει ο νόμιμος τζίρος κλπ κλπ. Σύνθημα :Οι ουσίες νόμιμες , ελεύθερη πρόσβαση με ρυθμίσεις, όχι στην ουσιοεξάρτηση.

Το καλοκαίρι του 2010 είδα το Ιnception στο οποίο είδα μια πολύ επεξεργασμένη συνηγορία στις ουσίες .(1)Η συνηγορία είχε δυο βασικούς άξονες:

Α.-Μια υλική συνθήκη , η οποία προσδιορίζεται αυστηρά και μονοσήμαντα , ως εξωτερική βοήθεια .Στην ταινία η εξωτερική βοήθεια είναι μια συσκευή αλλά μπορεί να είναι μια ουσία.

Β.-Μέσω της εξωτερικής βοήθειας γίνεται μια ενδοσκόπηση ,μια μετάβαση σε ένα σύμπαν εικόνων, νοημάτων, ιδεών, παραστάσεων, συνειρμών χωρίς όριο.

Η ουσία δεν παράγει τεχνητούς παραδείσους ,αντιθέτως ,παράγει φυσικούς αληθινούς παραδείσους ,τους πιο φυσικούς ,απλώς μπορεί να τους παράγει ανά πάσα στιγμή. Η ουσία βοηθά σε μια πραγματική απόδραση , αλλά το πρόβλημα της είναι πως φυλακή είναι το εκάστοτε κατακτημένο σημείο απόδρασης. Όπως στην ταινία το μοναδικό όριο στις διαδοχικές ενδοσκοπήσεις είναι μόνο ο πραγματικός χρόνος των 90 λεπτών της ταινίας. Οι αποδράσεις είναι δυνητικά άπειρες, δηλαδή τελικά ισότιμες.

Η ουσιοεξάρτηση δεν είναι μια ανωμαλία του υλικού κόσμου των σωμάτων και των γλωσσών, είναι μια θεμελιακή παραβίαση του κόσμου του επέκεινα.

Βρίσκω ενδιαφέροντα στον φορμαλισμό που προτείνει ο Badiou και την διαφορά μεταξύ δημοκρατικού υλισμού και αριστοκρατικού ιδεαλισμού. Στον φορμαλισμό αυτό ο δημοκρατικός υλισμός αντιλαμβάνεται τον κόσμο μόνο ως σώματα και γλώσσες, ως οργανικό υλικό σύμπαν, ενώ για τον αριστοκρατικό ιδεαλισμό ο κόσμος είναι σώματα , γλώσσες και ένα σαφές πέραν , εκτός αυτών. Στον AB το " πέραν" αυτό είναι το πεδίο των αιωνίων αληθειών.

Η ουσιοεξάρτηση είναι λοιπόν μια συρρίκνωση του κόσμου σε μια απλή υλικότητα, απλώς γιατί το " πέραν " το " εκτός" είναι τεχνικά ,απλά και επαναλαμβανόμενο προσβάσιμο. Στην διατύπωση του ΑΒ οι αλήθειες είναι αιώνιες γιατί είναι κατασκευασμένες, αλλά η πρόσβαση σε αυτή την αιωνιότητα έχει μοναδικά ανεπανάληπτα χαρακτηριστικά μιας τομής. Η δυνατότητα άπειρων, διαδοχικών ,ατέρμονων αποδράσεων στο " όνειρο" δεν έχει υλικό κόστος .Άλλωστε στα ύπατα στρώματα της κοινωνίας η ιατροφαρμακευτική μέριμνα μπορεί να προστατεύσει και τα πιο ασθενή σώματα από την ουσιοεξάρτηση. Είναι δυνατόν σε μια οικονομίστικη , υλικοτεχνική ανάλυση να διατυπωθεί ένα αίτημα για ασφαλή καθαρά ναρκωτικά χωρίς παρενέργειες .Το κόστος είναι καθαρά στον κόσμο των ιδεών, όχι στον μεταφυσικό υπερβατικό κόσμο μιας επουράνιας βασιλείας, αλλά στο σύμπαν αυτών των αιώνιων κατασκευασμένων αληθειών.

Η ουσιοεξάρτηση έχει απαξία γιατί δεν είναι χρήση δικαιώματος, αλλά απόσυρση από το δικαίωμα μιας μοναδικής, απρόσμενης, συνάντησης. Είναι απόσυρση από το δικαίωμα στην κοσμική χάρη(2)


Είναι προφανές ,ότι αν η υλιστικη αντίρρηση για τις ουσίες δημιουργεί ακούσιες ταυτίσεις , τις αντίστοιχες ακούσιες ταυτίσεις μπορεί να συγκροτήσει μια απαξία των ουσιών ως ηθικό επίδικο. Αν στη μια περίπτωση κινδυνεύει κανείς να βρεθεί δίπλα με ένα αίτημα μιας θωρακισμένης σωματικής ρώμης, με τον πυρήνα του ναζιστικού φυλετισμού, στην άλλη περίπτωση κινδυνεύει να βρεθεί αντάμα με τις ηθικολογίες συντηρητικών θρησκευτικών και παραθρησκευτικών οργανώσεων. Η συγκυρία είναι τέτοια που καθιστά την δεύτερη συνάντηση, εξ´ ίσου αναπάντεχη, αλλά σαφώς πιο επιθυμητή. Δεν είναι τυχαία η διευρυνόμενη συζήτηση μεταξύ αριστεράς και θεολογίας. (3)
Όχι λοιπόν στις ουσίες γιατί εμένα δεν μου αρέσουν ,γιατί στερούν την αναπάντεχη ιδέα, την έμπνευση, γιατί είναι αφόρητη ρουτίνα.


(1)LLS:Inception μια συντηρητική υπεράσπιση του κόσμου των ουσιών
(2)LLS: Badiou και "κοσμική χάρις"
(3)Μια συλλογή κειμένων σε θέματα αριστεράς θεολογίας ηθικής εδω
Εικόνα Gustav Klimt

Wednesday, February 1, 2012

Αλέξανδρου Τσουρινάκη: Για τον Μανώλη

Με τον Μανώλη τον Χονδρόπουλο γνωριστήκαμε στον Ρήγα του Πειραιά το 1975. Εγώ είχα έλθει για διακοπές από την Αγγλία. Ήταν από τους πιο παθιασμένους της γενιάς μας. Αργότερα έμαθα ότι είχε κι αυτός το μερίδιο του στον αντιδικτατορικό αγώνα. Μερίδιο στο ξύλο βέβαια και όχι στην κομματική νομενκλατούρα. Δεν τον απασχόλησε ποτέ. Σπάνια μιλούσε γι΄αυτό. Γίναμε φίλοι. Δύσκολα χρόνια. Πρωτοστατούσε πάντα στις αντιπαραθέσεις με τους χουντικούς αλλά και με τούς υπόλοιπους της Αριστεράς. Με πάθος και πάλι.

Κάποια στιγμή αποφασίσαμε στα τέλη του ΄76 να πάμε φαντάροι. Χαθήκαμε. Ξαφνικά τον συναντώ στο Διδυμότειχο. Αυτόν μαζί με τον Σαράντο τον Μουτσάτσο και τον Γιώργη τον Σαμπατακάκη δίπλα στο Σουφλί… Μεγάλη χαρά. Τα είχε καταφέρει και πάλι. Σιτιστής στο Τάγμα του στο Μηχανικό. Όλη μέρα στους δρόμους. Κάναμε μαζί τις εκλογές της Συμμαχίας και λέγαμε τον πόνο μας στα ταβερνάκια του Διδυμότειχου. Πίκρα με το αποτέλεσμα. Η καζούρα που φάγαμε από τους Κνίτες ήταν ανείπωτη. Δεν του άρεσε καθόλου.

Επιστρέφουμε στον Πειραιά και ξανασυναντιόμαστε στην Κινηματογραφική Λέσχη. Έχει αρχίσει ήδη τις πρώτες του επαγγελματικές περιπέτειες. Τα λέμε τακτικά. Εμφανίζεται και εξαφανίζεται σαν σίφουνας. Κάποια στιγμή φτιάχνει την κάβα. Τον βλέπω αρκετά. Ανακαλύπτω και το πάθος του με τον Ολυμπιακό. Το σκάμε και πηγαίνουμε στο γήπεδο. Περιστέρι - Ολυμπιακός στο μπάσκετ. Μες στο Περιστέρι. Την γλυτώνουμε από θαύμα να αφήσουμε τα κοκαλάκια μας εκεί, δεν καταλαβαίνει τίποτα. Είναι ίδιος όπως και σ΄ όλα τα άλλα.

Με την κάβα έχει την ιδέα να μαζέψει όλους τους Έλληνες μικρούς παραγωγούς κρασιού σε ενιαία διανομή. Τους ψήνει όλους. Είναι ασταμάτητος. Τον γνωρίζουν όλοι από την μια άκρη της Ελλάδας ως την άλλη. Ακόμα και μένα με κολλάει με το πάθος του με αποτέλεσμα να φτιάξω και γω μετά από καιρό μαγαζί με κρασιά μικρών παραγωγών.

Κάποια στιγμή μπαίνει σε περιπέτειες. Τον παρακολουθώ να αγωνίζεται παθιασμένα να περισώσει ότι μπορεί. Δεν το βάζει κάτω με τίποτα. Σιγά σιγά χανόμαστε. Εμφανίζεται που και που σαν φαντομάς. Κάποιες στιγμές νόμιζες ότι ήταν σκιά. Μαθαίνω σποραδικά τα νέα του. Ο Γιώργος με ενημερώνει για τις περιπέτειες της υγείας του.

Τις γιορτές μου στέλνει μήνυμα αισιοδοξίας και μάχης. Σαν να μου λέει μη φοβάσαι, βλέπε καθαρά. Πριν πέντε έξι ημέρες περνά από το μαγαζί κρατώντας ένα σακουλάκι στα χέρια του. Μου εξηγεί ότι είναι ένα βοτάνι για την καρδιά και μου λέει «να σου βάλω λίγο να πίνεις και συ». Πίνουμε καφέ και τα λέμε μετά από καιρό για πολύ ώρα. Ακόμα και τι να ψηφίσουμε. Είναι το ίδιο μαχητής, εφευρετικός και βέβαια αισιόδοξος. Κάνουμε πάλι σχέδια. Μου ρίχνει και πάλι ένα τσούρμο ιδέες. Με τον Γιώργο μετά λέγαμε ότι το μυαλό του δεν σταματούσε με τίποτα. Αυτή τη φορά όμως ο φαντομάς δραπετεύει οριστικά. Δεν νομίζω ότι ήθελε να φύγει. Μάλλον παγίδα ήτανε.

Καλή αντάμωση στα γουναράδικα φίλε
 
Πρώτη Δημοσίευση Portnet.gr
 
Τον Μανώλη θα χαιρετίσουμε προσωρινά την Πέμπτη 2/2 στις 1,00 στο Τρίτο Νεκροταφείο