Big Brother

Το να σε παρακολουθεί κάποιος σήμερα δεν είναι και περίεργο.Λιγο psycho γείτονα-γειτόνισα να έχεις,και ενέπεσες στο χωρο σκόπευσης ενός περισκοπίου .Το πρόβλημα είναι ότι δυνητικά κάποιος μπορεί να αποθηκεύει κεντρικά ,και να διαχειρίζεται κατά βούληση ένα τεράστιο υλικό.Αυτό το υλικό συνδιαζόμενο με τα προσωπικά στοιχεία απο κάρτες,συναλλαγές,ιατρικά κέντρα, που πουλιώνται πλεον ανεδίαστα,μας καθιστά υπηκόους πολιτείας τύπου Blade Runner.

Για το ζήτημα διατυπωνονται διάφορες αντιρρήσεις

Οι πιο δημοφιλείς είναι λίγο πρωτόγονες.Σπάμε τις κάμερες και δεν μας παρακολουθούνε.Νομίζω ότι δεν αντέχουν σε κριτική

Ακολουθούν οι αποδράσεις μέσω της «μεγάλης» κοινωνιολογίας.Οι κάμερες είναι σύμφητες με το σύστημα,και έτσι αποδεικνύουμε την αυταπάτη της σύγχρονης δημοκρατίας.Είναι ωραία η προσέγγιση,αλλά καλή για ακαδημαικούς,και φοιτητές που θέλουν να κανουν διδακτορικό στον Φουκώ.Είναι τρομερό θέμα για καμάκι αν η υποψήφια είναι φοιτήτρια θεωρητικών σπουδών,αλλα έχει το μειονέκτημα (που ευρίσκεται σε όλες τις θεωρίες απόδρασης) ότι έχει μελλοντολογικό ορίζοντα όσο και ο «Θρασύβουλος» να πάρει το Champion League.

Τέλος οι θεσμικές απαντήσεις είναι πιο ρεαλιστικές.Προβλέπουν αρχές προστασίας που παρακολουθούν την μη διασυνδεση βάσεων δεδομένων,αλλα τα τελευταία χρόνια είναι μάλλον αδρανείς,παρα τις παχυλές αμοιβές των μελών της (δεν ξέρω τίποτα αλλα βάζω στοίχημα στα τυφλά)

Το πρόβλημα είναι μάλλον τεχνολογικής υφής.

Η τεχνολογία πληροφοριών προχωρεί πιο γρήγορα από την έννοια που έχουμε του ατόμου,του υποκειμένου ως πολίτη.

Ενω η πολιτική ζωή έχει οργανωθεί με βάση την έννοια του συμπαγούς ενιαίου προσώπου που έχει μια και μοναδική νομική και πολιτειακή υπόσταση που αντιστοιχούσε σε .ένα πολίτη μιας κωμόπολοης ,βαθμιαία αυτό το υποκείμενο μετασχηματίζεται σε ένα πολλαπλό νομικό πρόσωπο.

Πριν τριάντα χρονάκια,με μια ταυτότητα έκανες όλες τις δουλειές σου και με μια υπευθυνη δήλωση τις άλλες μισές

Σήμερα θέλεις ΑΦΜ,αριθμό διαβατηρίου,μητρώα ΙΚΑ,αριθμους Δημοτολογίου κλπ.
Χωρίς αυτά δεν υφίστασαι πουθενά.

Το φυσικό προσωπο υφίσταται ,αλλά αυτό που συναλλάσεται είναι ένα νομικό πρόσωπο που εντάσσεται στην πλοκή των συναλλαγών μέσω ενός κωδικού.Και το google blog να μπεις το γιουζερνειμακι σου το θέλεις,και σιγά που ο server του Google ,νοιάζεται για σένα ως τέτοιο.

Η πολλαπλότητα αυτή αποκτάται μέσα σε μια γεννιά.Αντε τώρα να την αφομοιώσεις.
Ετσι δεν είναι δύσκολο να καταλάβεις ιδεολογίες φυγής σε έρημα μέρη με καλοκάγαθους χωρικούς ,ενταγμένους σε μητέρα φύση.Τώρα αν η καλοκάγαθη κοινότητα είναι προιόν της αστικής φαντασώσης ,για να αποκρύψει την τερατωδία των κρουσμάτων αιμομιξίας,οικογενειακής βίας,και πάσης φύσεως καταπιέσεων αυτό είναι αλλου παππα ευαγγέλιο.

Βλέπεις καθως είσαι μπαιλντιζμενος από την ζωή της πόλης,μόλις βρεις λίγο καθαρό αέρα,καμιά χειροποίητη πίττα,και δεκαπέντε συναπαντήματα με ξένους και άδολη καλημέρα,τότε εύκολα παραμυθιάζεσαι.Η αυτονομία πολιτική ιδεολογική ηθική καλως ή κακώς είναι αποτέλεσμα συνύπαρξης εντός της πόλης,εντός μιας συμβίωσης με καταμερισμό εργασίας.Η ιδέα της αρμονικής κοινότητας σε προκαπιταλιστικές δομές είναι θεραπευτική ,εμπλουτίζεται από εξωτικές θεωρήσεις ανατολικών θρησκειών αλλα υποκρύπτει τραυματικές έως και αποκρουστικές καταστάσεις.

Η σύγχρονη ,λοιπόν,δομή της κοινωνίας με τον υπερκαταμερισμό εργασίας , δημιουργεί και πολλαπλές τυπικές εμπλοκές των ανθρώπων . Οι αντίστοιχοι μηχανισμοί ελέγχου όμως διαγκώνονται και αυτοί.

Τα ποινικά δικαστήρια σε διαβεβαιώνουν για το ποινικό μητρώο,ο Τειρεσίας για τις απλήρωτες επιταγές,το υπουργείο συγκοινωνιών για τους βαθμους ποινής στην οδήγηση κλπ κλπ.

Το δίλημμα παραμένει

Τι θα γίνει όταν όλες οι ελεγκτικοι μηχανισμοί διασταυρώνουν τα στοιχεία;
Ποιος θα ελέγξει την ανασύνθεση των ιδιοτήτων ,που μέχρι τώρα παραμένουν σε μια διασπορά;

Ο εφιάλτης του Μεγάλου Αδελφού δεν είναι μακρυά,αλλά δεν μπορούμε και να κάνουμε πίσω.Η νοσταλγία της μονοσήμαντης ταυτότητας είναι νοσταλγία της μικρής κοινότητας.

Και στην περίπτωση αυτή η λυση ευρίσκεται μόνο αν σκεφτούμε με όρους μιας πολιτείας με ελάχιστες καταναγκαστικές δομές,με πληθώρα ενδιάμεσων δομων κοινωνίας πολιτών και αντίρροπες αρχές.

Η πιο συνηθισμένη αντίδραση είναι να συνδεθεί η επιτήρηση και ο ολικός έλεγχος με την κοινωνικοοικονομική συνθήκη της εποχής.

Ωστόσο μόνο ένας «υγιής» αντικρατισμός των πολλαπλών μορφών μπορεί να αποτρέψει την εγγενή ροπή προς συγκεντρωποιητικές δομές διαχείρισης των διάσπαρτων πληροφοριών.

Διαχειριζόμενος ένα άλλο θέμα ο Ζ.Ντεριντά στο βιβλίο «Περαν του κοσμοπολιτισμού» προτείνει μια νέα πολιτειακή δομή έτσι ώστε κεντρικά ζητήματα διαχείρισης (κυρίως μεταναστευσης,ιθαγένειας,αποδημίας,προσφυγιάς κλπ) να περάσουν από την ευθύνη του κράτους,στην ευθύνη των μεγάλων μητροπόλεων που θα μπορούσαν να λειτουργήσουν ως «πόλεις καταφύγια» ως μια παραλλαγή του αρχαιοελληνικού μοντέλου της «πόλης –κράτους».

Η αναδιάταξη της εναίας κυριαρχίας λοιπόν ,δυνητικά θα μείωνε τους κινδύνους κεντρικών εμπλοκών στην διαχείριση διάσπαρτων πληροφοριών,αλλά θα μπορούσε να διευκολύνει και την δημοκρατική ανάπλαση όλου του πλεγματος εξουσίας.

Το ζήτημα λοιπόν δεν είναι τα ηλεκτρονικά ίχνη που αφήνεις ,έτσι και αλλιώς,ή αν σε έχει καταγραψει μαι κάμερα,αλλά να εξασφαλίσουμε ότι τα δεδομένα αυτά είναι διαχειρίσιμα από τις πιο αποκεντρωμένες και αντίρροπες δομές.Μόνο η διασπασμένη κυριαρχία μπορεί να εγασφαλίσει την δυνατότητα κεντρικής διαχείρισης και διασύνδεσης τραπεζων πληροφοριών.Αλλιώς η αντίσταση κατα του Big Brother ,καταλήγει σε ένα νέο Λουδιτισμό,ή μια αέναη χρήση του ζητήματος για κοινωνιολογικές παρεμβάσεις της «μεγάλης απόδρασης»

Το αίτημα της πολλαπλής αποκεντρωμένης κοινωνίας πολιτών με τις πολυποίκιλες υβριδιακές μορφές μακρυά από την ασφυκτική κυριαρχία του πυραμιδωτού κράτους και του γιγαντισμού των υπερεθνικών κολοσσών ,μπορεί να εξασφαλίσει και την μειωμένη δυνατότητα του Big Brother.