En attendant Godot

 

 

Ένα χρόνο μετά τις εκλογές , το ΔΝΤ και η Wall Street Journal ανακαλύπτουν ότι έχουμε επιτέλους πολιτική σταθερότητα. Αν η αναδρομή έχει κάποια αξία τότε η πολιτική σταθερότητα ήταν ουσιαστικά  σχεδόν μαθηματικά προδιαγεγραμμένη αμέσως μετά τις εκλογές του Ιουνίου (εδώ) (εδώ) (εδώ). Μάλλον οι προφητείες ήσαν σωστές,ας διακινδυνεύσουμε λοιπόν την οριοθέτηση της επομένης φάσης.

Το αντιμνημόνιο ως εκτραχηλισμένο σημαίνον.

Η προηγούμενη πολιτική σταθερότητα δεν προήλθε ούτε από ραθυμία του νικητή Σύριζα, ούτε από αγωνιστική κόπωση των κινημάτων. Προήλθε από το γεγονός ότι οι αντίπαλοι της τρικομματικής προέβαλαν ένα εναλλακτικό σχέδιο το οποίο είναι δυνατό υπό την προϋπόθεση ότι όλοι οι υπόλοιποι αντίπαλοι παίκτες θα αντιδράσουν ορθολογικά. Άρση του μνημονίου και επαναδιαπραγμάτευση δεν γίνεται σε καθεστώς γενικευμένης Ευρωπαϊκής αποσύνθεσης. Επομένως η άρρητη προϋπόθεση του Συριζαικού σχεδίου είναι ένα σταθερό πλαίσιο με ορατούς διακριτούς αντιπάλους. Ωστόσο η αναγνωρισμένη Ευρωπαϊκή αστάθεια μετέτρεψε τους αντιπάλους της τρικομματικής σε φορείς μιας λανθάνουσας  γενικευμένης επιθυμίας για την Ευρωπαϊκή σταθερότητα, εντός της οποίας θα μπορούσε να γίνει η υποτιθέμενη δανειακή σύμβαση χωρίς μνημόνιο. Η βαθύτερη φύση της Συριζαικής αντίρρησης, οι υπόρρητες συντεταγμένες της,  και όχι η δημόσια βούληση του Σύριζα είναι ο σταθεροποιητικός παράγων.

Ταυτόχρονα η ψευδοκινηματική έκφραση της Χρυσής Αυγής καθώς  οικειοποιήθηκε τη ρομαντική  θεματολογία για  de facto απόρριψη της αστικής νομιμοποίηση μούδιασε τα ιδεολογικά   εργαλεία παλιάς κοπής με τα οποία αυτοκατανοούνται οι αναρχοαυτόνομοι.

Τέλος, το ΚΚΕ είδε, στην πιό ακατάλληλη στιγμή , να καταρρέει μια τυπική συμβολική απεργία η οποία  ανασυγκροτούσε την αυτοκατανόηση του ως τυπικό "Κομμουνιστικό" κόμμα (εδώ).Φευ, το ΚΚΕ είναι ένα Ακελ που αυτοκατανοείται ως "Κκε" μέσω μιας πολύ ισχυρής εσωτερικής λειτουργίας.Ο όρος λειτουργία ας κατανοηθεί στην χριστιανική του έννοια: φώτιση των εκκλησιαζομένων μέσω μιας αυστηρής λατρευτικής πράξης.

Εντός της σημερινής συνθήκης, το πολιτικό πρόταγμα της κατάργησης του μνημονίου είναι μετωνυμικό. Στην πραγματικότητα υπονοεί κατάργηση της λιτότητας. Η τεχνική πλευρά του προτάγματος είναι θεμιτή άσκηση επί χάρτου. Μάλιστα η μαθηματική αποτύπωση της άσκησης αρχίζει με τη φράση :Δεδομένου ότι κυρίαρχες ελίτ της Ευρώπης θα αντιδράσουν ορθολογικά ποια είναι η καλύτερη τακτική επαναδιαπραγμάτευσης; Την ίδια άσκηση επί χάρτου προσπαθεί να λύσει και η πλευρά Λαπαβίτσα, μόνο που ορίζει ως ορθολογική αντίδραση την συντεταγμένη αυτοδιάλυση της Ευρωζώνης. Και οι  δύο όμως τρομάζουν με το αυθεντικό σενάριο απόλυτου ανορθολογισμού: τι γίνεται αν οι Ευρωπαϊκές Ελίτ συγχρονιστούν ακουσίως σε μια μορφή καταστροφικής  ενδόρρηξης αλά ΕΣΣΔ; Αυτός ο τρόμος   απουσιάζει   από τα τεχνικά σενάρια των αντιμνημονιακών , και αυτό το έλλειμμα παρουσιάζεται ως τραύμα το οποίο υπορρήτως συγκρότησε την πολιτική σταθερότητα.

Ψευδοσύγκρουση εν όψει

Ένα μεγάλο μέρος της τεχνικής πλευράς των μνημονίων περατώθηκε. Η εκφώνηση "κατάργηση του μνημόνιου" δεν έχει τεχνική αξία, έχει όμως τεράστια συμβολική αξία. Στο τεχνικό επίπεδο αναμένεται μια ισχνή ανάπτυξη  η οποία λόγω της ρηχότητας της ελληνικής οικονομίας μπορεί να πάρει απρόσμενες θετικές εκπλήξεις.

Αυτό είναι το προσεχές χρονικό σημείο σύγκρουσης.Ο Σύριζα θα διεκδικήσει την πτώση της κυβέρνησης για να διαχειριστεί μια ανάπτυξη προερχόμενη από το μνημόνιο. Η Συριζαική κυβέρνηση ή θα είναι μεταμνημονιακή ή δεν θα υπάρξει. Ωστόσο η δυνητική διακυβέρνηση  θα αυτοκατανοηθεί ως "κατάργηση" του μνημονίου. Εντός αυτής της προοπτικής η τρέχουσα διαφορά για το Ευρώ εντος Συριζα θα λυθεί ομαλά, ηπιότατα με την υιοθέτηση ενός τυπικά μεταμοντέρνου λεξιλογίου πολλαπλών αφηγήσεων , χωρίς αξιώσεις κατίσχυσης ή σύνθεσης (εδώ) (εδώ)

Με ένα τόσο ισχυρά μετωνυμικό επίδικο σύνθημα (κατάργηση του μνημόνιου)  η σύγκρουση αναμένεται αφόρητα ιδεολογικοποιημένη. Η Σαμαρική δεξιά είχε δείξει την εσωτερική της συνάφεια με την ακροδεξιά, από τον καιρό που δήλωνε αντιμνημονιακή (εδώ). Μάλλον προπονείται μέσω της ομάδας αλήθειας η οποία παραπέμπει σε "αντιπροπαγάνδα" του ψυχρού πολέμου: το επίδικο είναι το " παραπέτασμα".

Left Liberals,   χάσαμε (;)

Η ιδέα μιας συγκροτημένης δίκαιής λιτότητας οποία θα πυροδοτούσε διαδικασίες παραγωγικής εξωστρέφειας με το λιγότερο κοινωνικό κόστος εκ των πραγμάτων έχασε στην πράξη.

Οι δεξιοί φιλελεύθεροι, οι οποίοι θα είχαν λόγο, εντός βουλής, για πιο τεχνική διαπραγμάτευση των ζητημάτων  αυτοδιαλυθηκαν από την αδυναμία συνύπαρξης Δραση - Δησυ .
Η πάλαι ποτέ ανανεωτική αριστερά έδωσε ενδιαφέρουσες μάχες και στις δύο εκδοχές της. Ως  κυβερνώσα ΔΗΜΑΡ μετρίασε μερικά μέτρα. Ως ηγεμονική ομάδα εντός Σύριζα διατήρησε τον ονομαστικό ευρωπαϊσμό και εμπλούτισε τις παραστάσεις του Σύριζα με τον τυπικό Left Liberal  Λούλα και την γονιμότητα του Αμερικανικού υποδείγματος.Ωστόσο η ιδεολογική καθεξία της ΔΗΜΑΡ την μετατρέπει σε ένα κόμμα πεφωτισμένων τεχνοκρατών του κράτους. Αντιστοίχως η Κκε κληρονομιά του Σύριζα , μετέτρεψε την ανανεωτική φυσιογνωμία του σε ένα μερικό αγωνιώδη λόγο εσωτερικής διαφώτισης  ενός κομματικού λαού οποίος θέλγεται  από ένα τύπο ευρωπαϊκού Τσαβισμού.

Οι ομάδες από την περιφέρεια του Πασοκ έχουν μικρό κύρος βεβαρημένοι από την από την συνύπαρξη με τις πιο κλεπτοκρατικές ομάδες της πολιτικομματικής δομής

Τα κινήματα
Είναι συστατικό της Ελληνικής Δημοκρατίας ο συγκρουσιακές τρόπος. Η παραδοσιακή κινηματικότητα είναι τρόπος βασανιστικές συναίνεσης, δεν είναι διαλυτική διαδικασία. Η συντηρητική δεξιά  ταράζεται με τους εργαζόμενους στους δρόμους. Η κινηματική ύφεση ενός χρόνου αποδεικνύει πως οι πολύπλοκες ψυχολογικές ιδεολογικές διαδικασίες συντελούνται σε ένα συλλογικό ψυχισμό υψηλής συναισθηματικής νοημοσύνης. Αργά η γρήγορα ο δημόσιος διάλογος θα εμπλουτιστεί από τις διεκδικήσεις των θυμάτων της κρίσης. Η επερχόμενη κομματική σύγκρουση, έστω και αν γίνει μέσω μετωνυμικών επίδικων, μέσω μιας ιδεολογικής παλινδρόμησης προς τον ψυχρό πόλεμο, μπορεί χρονολογικά να συμπέσει με μια έξαρση των κινημάτων. Και εκεί θα δοκιμαστούν όλοι.

Και λοιπόν;

Η δημοσιονομική προσαρμογή πέτυχε με τη συντριβή της μισθωτής εργασίας. Ταυτόχρονα η μικρομεσαία επιχειρηματικότητα και αυτοαπασχόληση, αυτοενοχοποιημένη για τις φοροδοτικές επιδόσεις μισού αιώνα , ήταν αδύνατο ηθικά και ιδεολογικά  να αντιπροτείνει ένα  πρόγραμμα τυπικού φιλελευθερισμού της μικρής φορολογίας και παρέλυσε. Η εξωστρεφής επιχειρηματική τάξη φαίνεται να μη δυστροπεί στο ενδεχόμενο μιας μεταμνημονιακής αριστερής διακυβέρνησης. Με μια τόσο πολύπλοκη σχέση πολιτικών και κοινωνικών δυνάμεων η ψευδοσύγκρουση με χρονικό ορόσημο την ανακοίνωση ενός τριμήνου αναιμικής ανάπτυξης μπορεί να πάρει καινοφανείς μορφές. Ο μεταμνημονιακός  κύκλος μας προσφέρει εκπλήξεις

Εικόνα: Samuel Beckett