Αριστερα και Φιλελευθερισμός,Μερος 1 .Η περίπτωση Χαγιεκ

Εν κατακλειδι μπορεί να ειπωθεί κάπως επιγραμματικά:ο Hayek είναι κριτικός του «υπαρκτου σοσιαλισμού» και OXI του κοινωνικού κράτους.Η Θεωρεία του προσφερει σημαντικά επιχειρήματα που αποκαλύπτονν ΠΕΙΣΤΙΚΑ το λεγόμενο single mind fallacy – το λάθος της κεντρικής σχεδιοποίησης που πιστεύει οτι ένας νους μπορεί να συλλέξει όλες τις απαραίτητες πληροφορίες για την οργάνωση της οικονομίας
Γιάννης Βούλγαρης «Φιλελευθερισμός,Συντηρητικός,Κοινωνικό Κράτος 1973-1990» σελίδα 147-148 Εκδόσεις Θεμέλιο 2003.Υπογραμμίσεις Κεφαλαία LLS

Ετσι για να αρχίσουμε ωμά
Ο Γ.Βούλγαρης είναι ένας από τους σπουδαιώτερους πολιτικούς επιστήμονες που έχουμε,με σαφή κεντροαριστερή τοποθέτηση,και βιωματικές καταθέσεις ζωής στην Αριστερά (που η προσωπική του σεμνότητα αποσιωπά) σε πραγματικά δύσκολες συνθήκες.Δεν είναι ΤΡΕΛΛΟΣ να γράφει τέτοια πράγματα..
Οταν αναφέρεσαι σε μεγάλους διανοητές,έχεις τον εξής κίνδυνο
Ας πούμε τσαλαβουτάς στον Μαρξ,διαβάσεις την έκφραση Δικτατορία του Προλεταριατου,και την κρτική για τα ατομικά δικαιώματα.Δεν θέλεις και πολύ για να αποφασίσεις οτι το καλύτερο μέρος του κόσμου είναι η Βόρεια Κορέα.
Αλλο πράγμα ο διανοητής άλλο ο ίδιος άλλο η χρήση του έργο του.
Ενας δειλός καθηγητής Φιλοσοφίας,που οππορτουνίζει μεταξύ Φασισμού και αδιαφορίας ,δεν αναγνωρίζει την δειλία του,τον αποστέλουν με τις κλωτσίες από το Πανεπιστήμιο ως κρυπτοφασίστα,αποτελεί σήμερα μια πηγή έμπνευσης και συλλογισμού της σύγχρονης Αριστεράς .Μιλάω για τον Heidegger
Ενας δηλωμένος φιλοχιτλερικός,καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου στην Γερμανία αδιάκοπα επί 40 χρόνια,και υφυρπουγός σε Εθνικοσοσιαλιστική κυβέρνηση,που διατυπώνει την πιο σκληρή κρτική στην Φιλελευθερη Δημοκρατία,αποτελεί επίσης αντικείμενο μελέτης της Αριστεράς.Ο Καρλ Σμιτ.
Τα θεωρητικά έργα έχουν αυτονομία από τον συγγραφέα του,και από τις διάφορες χρήσεις του έργου αυτού
Ανακάλυψα τον Hayek και το ρεύμα του φιλελευθερισμού σχετικά πρόσφατα, και προφανέστατα έχω απλώς τσαλαβοτήσει σε μερικά βιβλία του.
Θέλω επιγραμματικά και με απλά παραδείγματα να αποδείξω γιατί το έργο του έχει δυνητικά θετική αξία για την Αριστερά
Κατ’αρχάς όχι ωραιοποιήσεις
Ο Χαγιεκ είναι αστός,αντιφασίστας,συντηρητικός και πολέμιος της έννοιας της «κοινωνινής δκαιοσύνης».
Μα καλά είναι κατά της κοινωνικής δικαιοσύνης τον κοιτάμε και δεν τον πλακώνουμε ,αλλά τον κοιτάμε από τα Αριστερά;
Ηρεμα σύντροφε.Ακου πως έχει το θέμα
Οι Φιλελευθεροι είναι κατά των μηχανισμών αναδιανομής του πλούτου που γίνεται μέσω του μηχανισμού της αναγκαστικής φορολογίας,μέσω του κράτους και όχι κατά της ανάγκης αναδιανομής . (Θα επανέλθω αργότερα στο θέμα)
Το ότι μια τέτοια πολιτική κατεύθυνση συμφέρει τους παγκόσμιους λαθρόβιους λούμπεν μεγαλοκαπιταλιστές,και την χρησιμοποιούν απολογητικά ,δεν σημαίνει ότι δεν πρέπει να δούμε την διερευύνηση ακριβως ως έχει ,στην ονομαστική της αξία.
Ο Χαγιεκ όμως δεν αξία για’αυτό ,αλλά για κάτι άλλο.
Ερχεται ο τύπος και μια ολόκληρη σχολή ,και λένε
Ρε φίλε ο άνθρωπος είναι πολύπλοκος,απρόβλεπτος,διαμονικός,με τεράστια σιωπηλή γνώση,που κανένας δεν μπορεί να προυπολογίσει εκ των προτέρων τι ακριβώς κάνει διάφορες συνθήκες.Αυτο το καταλαβαίνεις αφού το κάνει..Αρα μια αποτελεσματική και δίκαιη διακυβερνηση δεν μπορεί παρα να λαμβάνει αυτήν την «απροσδιοριστία» και από αυτήν να αντλήσει το θετικο δυναμικό.Αλλιώς κάποιος θα σχεδιάσει ένα σύστημα ,ως διανοητική άσκηση και πάει να το φορέσει καπέλο στην κοινωνία.
Ο Χαγιεκ με βάση αυτήν την λογική ,βρίσκει στην εποχή του την ΕΣΣΔ και το Χιτλερικό Κράτος,και τα διαβάζει ως τυπικά υποδείγματα εφαρμογής ενος κοινωνικού σχεδιασμού που γίνεται από κάποιους με βάση μια ιδεολογία.Το κοινό χαρακτηριστικό είναι η απουσία πολιτικών ελευθεριών στο όνομα υπέρτερου αγαθού.
Αρα μας ειδοποιεί ότι οι πολιτικές ελευθερίες και όλες οι νομικές ρυθμίσεις που περιορίζουν προκαταβολικά τον άνθρωπο να ασκήσει δυνητικά την απροσδιοριστία του καταλήγουν τελικά σε καταπίεση.
Πενήντα χρόνια πριν ,η Αριστερά είναι δέσμια μια Νεαντερταλ αντίληψης της ιστορίας όπου ,όλα είναι γραμμικά και προβλέψιμα.Οι ιστορικές φάσεις σχεδόν προκαθορισμένς ο δε καπιταλισμός θα καταρρεύσει εν μέσω αντιφάσεων.
Η ανάκτηση της έννοιας της ιστορικής ενδεχομενικότητας απο την Αριστερά είναι σχετικά τελευταία διερεύνηση με την πιο γόνιμη αυτή του Αλτουσέρ για τον υλισμό του ασταθμητου,αλλα να με συγχωρέιτε επι της ουσίας ,η Χαγιεκιανή απροσδιοριστία και το Αλτουσεριανό ασταθμητο δεν απέχουν και πολύ.
Αξίζει κανείς να δει το τελευταίο πρόγραμμα του Συριζα ,για να δει την σαφή απόσταση απο θεωρίες μηχανιστικής ιστορικής εξέλιξης.Με συγχωρείτε επειδή ένας συντηρητικός αστός δικαιώθηκε,εμεις θα κάνουμε το παγώνι.
Πάμε τώρα σε πιο καυτά θέματα
Στα θέματα αναδιανομής ο Χαγιεκ χοντρικά υποστηρίζει
Η κατανομή των κρατικών εξόδων γίνεται εξ’ορισμού με διαδικασίες εξωκοινωνικές, lobbying, πιέσης προς την κύβερνηση,και διαγκωνισμού όλων των υποψήφιων.
Οταν το κράτος έχει λεφτά για ξόδεμα (ή αν δεν έχει τα δανέιζεται όπως στην Ελλάδα) τότε η διανομή της πίττας γίνεται με μια πολιτική απόφαση.Αλλά επι της ουσίας γίνεται μέσω των αφανων πιέσεων εντός του κράτους μέσα από αδιαφανείς διαδρομές.
Αυτή η κατανομή πόρων και κεφαλαίων είναι αλλης τάξεως από αυτήν που γίνεται στην λεγόμενη αγορά.
Εκεί μικροί μεγάλοι πλούσιοι φτωχοί συναλλάσονται ΑΝΙΣΑ ,αλλά σε χρόνο τόπο και μορφή που αυτοί επιλέγουν ,δημιουργόντας μια αυθόρμητη κατανομή πλούτου
Ακόμη και ο Νοζικ ο ο πιο ακραίος φιλελευθερος δέχεται με σαφήνεια την ανισότητα δικαιωμάτων που προκύπτει απο την συναλλαγή ανισων πολιτών ,αλλά είναι μια συναλλαγή με ένα σχετικό βαθμό αυθορμησίας εθελοντισμού «ελεύθερης βούλησης».
Ο φιλελευθερισμός του Χαγιεκ δεν αποδέχεται την αυταπάτη της χαζοχαρούμενης ισότιμης συναλλαγής,αλλα προκρίνει την εξάντληση όλων των δυνατών συναλλαγών εντός αγοράς,και την επέμβαση του κράτους εκ των υστέρων ως διορθωτικού παράγοντα.
Μα καλά θα μου πεις τι στο διάλο σχέση η αριστερά με τέτοιες δολοπλοκίες που νομιμοποιούν τον κάθε πλουτοκράτη.
Ηρεμα σύντροφε.
Για σκέψου με ποια διαδικασία μοιράζονται τα κρατικά λεφτά στην Ελλάδα;
Κάνουμε δημοσψήφισμα,κάνουμε διαβουλεύσεις,ποιος μοιράζει την πίττα;
Η Ολυμπιιακή κοστίζει 400 εκ τον χρόνο στους φορολογούμενους
Οι Αγρότες θέλουν 500 εκ τον χρόνο για αποζημιώσεις
Ποιος θα αποφασίσει
Κανείς
Θα αποφασίσει ο συσχετισμός δύναμης. Οι υπάλληλοι της Ολυμπιακής παρότι 7000 μπορουν de facto,ατυπα, να τα κάνουν μαντάρα ,περισσότερο από ότι οι 300,000 αγρότες.
Το λέω ως παράδειγμα γιανα γίνει κατανοητό ότι η κρατική διανομή είναι εξ’ορισμου αδιαφανής,lobbying,διαδρομική.
Θέλετε παραδείγματα
Ενας υπάλληλός του Υπουργείου Οικονομικών απολυτήριο γυμνασίου,παίρνει όσα ένας επίκουρος του ΕΜΠ.
Με ποια λογική;
Με καμία ,δεν είναι προβλημα ενός βλάκα,και ο Δραγασάκης να γίνει υπουργός ,με υφυπουργό τον Παφίλη,θα κάνει το ίδιο γιατί τα κρατικά λεφτά,επειδή δεν είναι κανενός ,μοιράζονται μόνο σε γραφεία,μονο με διαβούλευση εκ των άνω.
Ο Χαγιεκ στην οξύτητα του μας προειδοποιεί,για την εγγενή ,αυτοφυή ,συστημική ,φύση της κρατικής διανομής.
Επανερχομαι στον Συριζα
Εσεις τι λετε τρελλαθήκανε και γράφουν σελίδες για σελίδες για την ανάγκη συμμετοχικών προυπλογισμών,δημοκρατικών ελέγχων κλπ.Το κάνουν γιατί ξέρουν την δομική αδυναμία του συγκεντρωτικόυ κράτους να διανείμει πόρους.
Δηλαδή κάποιος έστω και αντιπαθής πριν τριάντα χρόνια σε ειδοποιεί για να έχεις δυσπιστία για την κρατική διανομή,επειδή αυτό μπορεί να συμφέρει τους πλουσίους,θα κάνουμε λοβοτομή να αγνοήσουμε τους προβληματισμους του.
Μακρυγορούμε ,αλλά προσπαθούμε να αναλύσουμε κάιτι που ταυτόχρονα ψηλαφούμε.
Δυστυχως ή ευτυχως στην κοινωνική κριτική τίποτα δεν είναι δεδομένο,και όσο πιο ανοικτα αυτιά έχουμε τόσο το καλύτερο.