Αβέβαιοι και επισφαλείς ετεροχρονισμοί

To φθινόπωρο του 2002 ο S.Zizek δημοσιεύει ένα άρθρο στο The Journal of Ayn Rand Studies.Στο ίδιο τεύχος συνυπάρχουν δυο γνώριμοι του LLS , ο Chris Sciabarra (συγγραφέας του θεμελιακού Marx Hayek and Utopia) και η εμβληματική φιγούρα του Αμερικανικού ρεύματος Left Libertarian Rodering Long.Το γεγονός  ότι τα άρθρα που δημοσιεύονται στο συγκεκριμένο περιοδικό προεγκρίνονται ,είναι κάτι που δύσκολα μπορεί να αξιολογηθεί με βάση τα ελληνικά δεδομένα άσκησης του δημοσίου διαλόγου. Είναι σαν να λέμε οτι Γ.Δελαστίκ στέλνει άρθρο στο υποτιθέμενο περιοδικό της Δημοκρατικής Συμμαχίας , αναμένοντας με υπομονή την έγκριση του.Και  πάλι  λίγα λέμε. Ετσι,ο Ζιζεκ μετά τα νυκτερινά talk show, γίνεται και ανάγνωσμα για την Sarah Palin  και το Tea Party.Η δημοσίευση του ΣΖ  στο συγκεκριμένο περιοδικό είναι προφανώς μια εκδήλωση πνευματικής και ιδεολογικής ανησυχίας, όσο και αν χιλιαστικές απόψεις εντός αριστεράς θα τη θεωρούσαν υπερβολή, ελεγχόμενο ιδεολογικό τουρισμό  ή μια ακόμη προσπάθεια marketing του ΣΖ στην τεράστια αγορά ιδεών στις ΗΠΑ. Anything goes.Ωστόσο αυτό είναι  ποιότητα διαλόγου.


Τα σημειώνω αυτά ως πρόλογο σε μια βιβλιοκριτική.

Επανεκδόθηκε ένα από τα λίγα βιβλία φιλελευθερισμού στην Ελλάδα: «Πορεία προς τον Φιλελευθερισμό» του Μ.Δραγούμη.

Θεωρώντας  δεδομένη την ανυπαρξία διερεύνησης των φιλελεύθερων ιδεών στην Ελλάδα, το εγχείρημα του Δραγούμη  είναι εκ των προτέρων θετικό, αλλά κοιτώντας πιο προσεκτικά γίνεται  φανερό ότι ο ΜΔ κινείται στη διερεύνηση αυτή πακτωμένος στο 1990.Και σε σχέση  με το θέμα που διαπραγματεύεται ,τα είκοσι χρόνια ,είναι τεράστιος χρόνος. Είναι τόσο σημαντική εικοσαετία, ώστε σαν αντιπροσωπευτικοί αντίπαλοι του φιλελευθερισμού αναφέρονται ο Λ.Κύρκος (!), ο Α Ζαχαρέας (ο υπερασπιστής της θεωρίας του Sraffa, μιας αυθεντικής αναθεώρησης της θεωρίας αξίας του Μαρξ) ,ενώ τσουβαλιάζονται ο μοντερνιστής και αναθεωρητικός Ράμφος με τον συντηρητικό Γιανναρά και τον ιδιότροπο Ζουράρη. Και δεν είναι μόνο αυτό. Οι ιδιαίτερα ισορροπημένες αποτιμήσεις του Γ.Βούλγαρη για τον Hayek και του Κ.Ψυχοπαίδη για τον Menger ,που έχουν δημοσιευθεί στο μεσοδιάστημα, αγνοούνται εντελώς. Από την μια πλευρά  παραθέτει αναλυτικά στοιχεία για τον φιλελευθερισμό  του Hayek, ενώ απουσιάζουν οποιεσδήποτε αναφορές για τους Nozick (ουτοπία των ουτοπιών, η αυτοδιαχείριση ως δικαίωμα) ,Rand (κριτική στις παραδοσιακές οικογενειακές αξίες)  και De Jeuvenel (μελαγχολικός φιλελευθερισμός) . O φιλελεύθερος Rawls αξιολογείται σχεδόν αρνητικά ,μόνο και μόνο για τη «λογιστική» αποτίμηση της αναδιανομής, ενώ αποσιωπάται η συνολική προβληματική του. Εκ των πραγμάτων είναι εκκωφαντική η απουσία οποιασδήποτε φιλελεύθερης οπτικής για το σύγχρονο χρηματοοικονομικό φαινόμενο, για την κρίση, για την ακύρωση οποιουδήποτε «ονομαστικού φιλελευθερισμού» μέσω των θηριωδών bail out.Όμως και η ιστορική ανασκόπηση εμπεριέχει και αμφισβητήσιμες πληροφορίες. Είναι τέτοια η φόρα του ΜΔ που ανακαλύπτει ιστορικά παράδοξα του 1953 ,όπου το ΚΚΕ ξέρει πριν από τον Παπάγο την υποτίμηση της δραχμής του Μαρκεζίνη ,λόγω «σχέσεων» του ΚΚΕ με την εξουσία!

Στα θετικά του βιβλίου συγκαταλέγεται η εκτεταμένη ανάλυση για το έργο του Κ.Τσουκαλά σχετικά με τις αναλύσεις του για την «πολυσθένεια» .

Για να επανέλθουμε στα αρχικά , όταν ο Λακανιστής και τελικά εισηγητής του Badiou στον αγγλοσαξονικό χώρο Ζίζεκ , ο μελετητής του Marx Sciabarra  και ο Left Libertarian Long δημοσιεύονται αντάμα στο The Journal of Ayn Rand , το να ασχολούμαστε με τον "αντιφιλελευθερισμό"  του Λ.Κύρκου αποτελεί κάτι ανάλογο με το «κρύο ανέκδοτο» του Ράδιο Αρβύλα.

Είναι φανερό ότι η καχεξία της φιλελεύθερης ιδεοκίνησης κάνει κακό ευρύτερα στην Ελληνική κοινωνία και τελικά στην Αριστερά. Η προσπάθεια του Δ.Σκάλκου να κατανοήσει τα τεκταινόμενα εντός αριστεράς παραμένει μοναχική . Παρ’ ότι μια νηπιακή ή νεοφώτιστη αριστερά δεν κατανοεί τη στρέβλωση που προκαλείται από την υποαντιπροσώπευση και τελικά ώσμωση του συντηρητικού φιλελευθερισμού με τις πιο κρατικοδίαιτες και συντεχνιακές αντιλήψεις, είναι φανερό ότι και ο φιλελεύθερος χώρος παραμένει εξαιρετικά «κλασικός» ,σχεδόν χωρίς γείωση με τα πιο σύγχρονα ρεύματα .Γι'αυτό  εξωθείται  να αναπαράγει τρόπους, ιδέες  και παραστάσεις βασισμένες στο 1950.

Συνδέσεις

The Journal of Ayn Rand Sudies Spring 2002

Chris Sciabarra:Marx Hayek and Utopia

LLS:Rodering Long

Πηγές
Μ.Δραγούμης "Πορεία προς τον Φιλελευθερισμό"
Σ.Μακρής "Φιλελυθερισμός.Φιλοσοφικές Απαρχές και Σύγχρονες Τάσεις"
Δ.Σκάλκος"Φιλελεύθερες Αλήθειες"
Γ.Βούλγαρης "Φιλελευθερισμός,Συντηρητισμός,Κοινωνικό Κράτος"
Μ.Αγγελίδης"Φιλελευθερισμός Κλασικός και Νέος"
Κ.Ψυχοπαίδης "Οροι,Αξίες,Πράξεις"