Monday, August 30, 2010

Inception:Μια συντηρητική υπεράσπιση του κόσμου των "ουσιών"

Είδα το Inception σε μια μάλλον ειδική συνθήκη, καθώς εκτός από εμένα ο μισός κινηματογράφος μετά τα πρώτα 30 λεπτά χαχάνιζε με τον φουκαρά Ντι Κάπριο να ταλαιπωρείται σε διάφορα ονειρικά επίπεδα που τον «κατέβαζε» ο σκηνοθέτης, όπου είχε και την απρόσκλητη γυναικομουρμούρα στα καλά καθούμενα. Τα σχόλια του κοινού ήταν του στυλ «κατέβα και άλλο επίπεδο να τελειώνουμε βαρεθήκαμε», και η νύκτα τελείωσε με την γεύση του χαμένου οκτάευρου.


Την άλλη μέρα έμαθα πως το Inception «έκοψε» εκατό χιλιάδες εισιτήρια , και στο τέλος είδα με έκπληξη θετική κριτική στην «Εποχή» και μια αμήχανη κριτική στο «Πριν». Αμάν νέο «Avatar» μας προέκυψε. Δηλαδή μια κλασσική συντηρητική αντιδραστική ταινία, που με ένα επίχρισμα, μια φόρμα προβληματισμού και τεχνικής , εισάγει στα έγκατα της πολιτιστικής αριστεράς , τις πιο αναχρονιστικές ιδέες και την αλώνει στο άψε σβήσε. Ποιό ΔΝΤ ρε, και να φύγει αύριο θα μας μείνει το Inception και άντε καθάρισε.

Μεταξύ μας η ταινία δεν είναι «αμερικανιά» τύπου Γκοντζίλα, ή 2012. Εξάλλου τέτοιες ταινίες είναι έντιμες και με διασκεδάζουν. Είναι πολύ επεξεργασμένη , με πολλές πλευρές , και ως τέτοια άλλωστε προωθείται.

Θα υποστηρίξω πως το Inception είναι μια καθαρή υποστήριξη της φιλοσοφίας και του πνεύματος της τοξικοεξάρτησης. Η δομή της , οι ρητές και άρρητες συντεταγμένες της , το ιδεολογικό υπόστρωμα της είναι ένας αντιδραστικός ύμνος στην ψευδαίσθηση ως ενεργητική στάση ,στην ουσιοεξάρτηση ως απόφαση χειραφέτησης. Παρά την φαινόμενη πολυπλοκότητα η ταινία είναι εξαιρετικά απλοϊκή σχεδόν cinema for dummies σε πρώτο επίπεδο, γιατί τελικά υπάρχει ένας και απλός μηχανισμός έντασης της πλοκής. Η οπτική της όμως και τελικά η επιτυχία της οφείλεται σε μια πολύ επιτηδευμένη και φιλοσοφικά επεξεργασμένη πολιτική υποστήριξης της φιλοσοφίας απόλαυσης των ναρκωτικών.

Η οπτική της κριτικής

Κατ’ αρχάς στο ιστολόγιο έχουμε ασχοληθεί με πολλές ταινίες ως αφορμή , γενικότερου σχολιασμού, αλλά δεν ανήκουμε στην σχολή «Εβδομάδα αβαν γκαρντ κινηματογράφου από την Σλοβακία». Βλέπουμε τα πάντα και στα πάντα βρίσκουμε τα πάντα. Ενδεικτικά

• Στον παραμελημένο «Ηλία του 16ου» βρήκαμε ένα τυπικά κοινωνικό αριστερό οξύνου κινηματογράφο

• Στο από παντού αποδεκτό Avatar ένα μανιφέστο της νέας δεξιάς για την επιστροφή στον οργανικό κοινοτισμό

• Στον Αντίχριστο του Trier ένα κοινότοπο μικρονοικό ναρκισσισμό

• Στην Ψυχή Βαθιά ένα ερωτικό μελό και όχι μια πολιτική ταινία

• Στα Blade Runner,Κυνόδοντα πραγματικά αριστουργήματα

Δηλαδή το Inception δεν μας απωθεί per ce,ως γιγαντιαίο θέαμα, ούτε ως περιεχόμενο σε πρώτο επίπεδο, αλλά ως ιδεολογική και αισθητική ατμόσφαιρα.

Η Υπόθεση

Για λόγους και προστασίας αυτών που δεν έχουν δει την ταινία, αναφέρω ότι αναγκαστικά θα αναφερθούμε και σε σημεία ,τα οποία συνιστούν και λίγο σασπένς ,και καλό είναι να σκεφτούν πριν συνεχίσουν.

Ο Ντι Κάπριο Cobb έχει την έμφυτη ικανότητα να παρεμβαίνει συμμετέχοντας στα όνειρα των άλλων, μέσω μιας συσκευής .Αυτό είναι και το επάγγελμα του .Ταυτόχρονα δεν μπορεί να επισκεφθεί τα παιδιά του στην Αμερική, λόγω νομικών περιπλοκών που σχετίζονται με το επάγγελμα του ,αλλά και τον θάνατο της γυναίκας του. Με αντάλλαγμα την άρση απαγόρευσης εισόδου στις ΗΠΑ συμμετέχει σε μια διαδικασία συλλογικού ονείρου ,με σκοπό να πείσει ένα μεγιστάνα να διαλύσει την αυτοκρατορία του.

Στο συλλογικό όνειρο συμμετέχουν οι εκπαιδευμένοι συνεργάτες του , ο εντολέας του, και το «θύμα». Το συλλογικό όνειρο επιτυγχάνεται τεχνικά μέσω της γνωστής συσκευής και μιας υπερδοσολόγησης μιας ουσίας. Κατά την φάση όμως του ονείρου εισβάλει στην «κατάσταση» η γυναίκα του, και ακολουθούν απρόοπτα τα οποία δημιουργούν την εξής διλημματική κατάσταση. Η επαναφορά στην πραγματικότητα είναι δυνατή μόνο αν λυθούν τα απρόοπτα σε ένα νέο όνειρο ,εντός του υφισταμένου. Αν δεν λυθούν τα προβλήματα ,ένα ανά όνειρο, τότε δεν υπάρχει επιστροφή στην πραγματικότητα. Όπως αναφέρεται στην ταινία υπάρχει ο κίνδυνος να περιπέσουν στην λεγόμενη κατάσταση Limbo ,μια ειδική κατάσταση που θα αναφερθούμε, και η οποία άλλωστε ήταν σχεδόν η αιτία του θανάτου της συζύγου του Cobb. Αυτά τα όνειρα που έχουν την φόρμα βυθίσματος σε ένα κατώτερο επίπεδο, δημιουργούν δραματουργικά τέσσερα επίπεδα δράσης, τα οποία αναπτύσσονται στον θεατή σχεδόν παράλληλα. Παρακολουθούμε τους πρωταγωνιστές σχεδόν σε τέσσερεις παράλληλες ιστορίες οι οποίες είναι ουσιαστικά όνειρα εντός ονείρων. Τελικά λύνονται ένα ένα τα απρόοπτα ,ξεκινώντας από αυτά που ευρίσκονται στο «βαθύτερο» όνειρο, και τέλος καλό όλα καλά. Ο Cobb επιτυγχάνει .

Παρά την έντεχνα καλλιεργούμενη φήμη , ο μέσος θεατής ταινιών με επίδικο «παιχνίδια του μυαλού» δεν έχει κανένα πρόβλημα να παρακολουθήσει την πλοκή στα πολλά επίπεδα. Τίποτα πιο πολύπλοκο ας πούμε από το Shutter Island του Σκορτσέζε, ή το Barton Fink των Κοέν ή το Matrix.

To  μελόδραμα του «πραγματικού» στον αντίποδα του Matrix

Η αντιδραστική ιδεολογική θεμελίωση της ταινίας γίνεται στην τοποθέτηση του «πραγματικού» , και την σχέση πραγματικού – ονειρικού ,την οποία για λόγους ευκολίας θα αντιπαραβάλλουμε με το Matrix

Στο Matrix έχουμε μια πολύ ριζοσπαστική, κριτική αντιμετώπιση των παράλληλων κόσμων, η οποία άλλωστε έχει επισημανθεί από τον S.Zizek ,και η οποία εδράζεται στην αντιμετώπιση του πραγματικού κόσμου ως «ερήμου» ως ενός τόπου άγριων και ανεξέλεγκτων συγκρούσεων, ενός τόπου πολύ πιο άγριου από τον εικονικό στον οποίο οι ήρωες διεξάγουν μάχες επίσης. Στο Matrix τα δύο επίπεδα συγκρούσεων που κείνται ισότιμα. Ο πόλεμος είναι αμείλικτος και στους δύο κόσμους εξ’ ίσου. Πολλοί θεωρούν και το Matrix ως υποδειγματική ταινία, διαπραγμάτευσης των Λακανικών εννοιών του «πραγματικού» , «συμβολικού», «φαντασιακού» γιατί στην πλοκή της ταινίας υπάρχουν καθαρές και διαυγείς αναλογίες. Το Matrix 1 παραμένει αγαπημένη ταινία μιας πολιτιστικής αριστεράς τόσο στο αισθητικό όσο και στο ιδεολογικό επίπεδο.

Στον αντίποδα του Matrix το Inception, δομείται σε μια εξωφρενική ανισορροπία πραγματικού – ονειρικού καθώς το πραγματικό δομείται ως ένας μελοδραματικός κόσμος ,που παρουσιάζεται ελάχιστα, και βρίθει από τερατώδεις ανακολουθίες. Στο Inception η πραγματολογική δομή του «πραγματικού» είναι για θεατές με αρνητικό IQ.

Ο ήρωας Cobb δεν μπορεί να πάει στην Αμερική να δει τα παιδιά του, αλλά από ότι φαίνεται ο κοσμοπολίτης σεβάσμιος πεθερός του, δεν μπορεί να τα πάρει εκτός Αμερικής για να τα δει εκεί! Ακόμη στον μαγικό κόσμο του Inception δεν υπάρχουν skype ,teleconference τίποτα. Η τεχνολογία προχώρησε για την ομαδική μαστούρα ,αλλά ο Cobb ζει σε συνθήκες Έλληνα μετανάστη του 50.Ο Cobb θα αμαρτήσει για τα παιδιά του!!!

Ακόμη στο Inception κυκλοφορούν μεγιστάνες που είναι αντίπαλοι, αλλά δεν γνωρίζονται φατσικά, καθώς το θύμα businessman συνταξιδεύει αμέριμνος με τον ανταγωνιστή του, σε μια συμβατική πρώτη θέση εταιρείας ιδιοκτησίας του αντιπάλου, χωρίς ασφάλεια για επτά ώρες. Εδώ και η κουτσή Μαρία έχει Liar Jet o ο φουκαράς μπήκε στην καμπίνα που με λίγη φορμόλη τον υπνώτισαν!

Το τι συμβαίνει στον πραγματικό κόσμο του Inception είναι ανάλογο βιντεοταινίας πορνό made in Afganistan τον καιρό των Ταλιμπάν. Δηλαδή κάτι εξωφρενικά freak .

Σε αντιδιαστολή με αυτόν τον πραγματικό κόσμο της κυριολεκτικής α-νοησίας , ο σκηνοθέτης διαστέλλει στα άκρα τον ονειρικό κόσμο, με ένα καταιγισμό εικόνων, θορύβων και μουσικών ως τον πραγματικό τόπο διεξαγωγής του δράματος.

Η φιλοσοφία της ηδονής των ουσιών

Η ανισορροπία πραγματικού ονειρικού ,αλλά και η πλοκή δημιουργίας των ονειρικών κόσμων συνιστούν τον ιδεολογικό αντιδραστικό πυρήνα της ταινίας.

Στο Inception η ζωή διεξάγεται στο όνειρο ,ως μοναδικό σταθεροποιημένο και εγγυημένο τόπο ενός «έντονου κόσμου». Στο όνειρο αναπτύσσονται τα μοναδικά διλήμματα και τα οποία όταν δεν λύνονται μετατοπίζονται σε ένα άλλο επίπεδο με επιδεξιότητα ο σκηνοθέτης ονομάζει βαθύτερα ενώ είναι απλώς παράλληλα. Στο Inception δεν υπάρχει κανένα συμβάν ρήξης που να οδηγεί τα αέναα όνειρα σε ένα αδιέξοδο, παρά μόνο ο κινηματογραφικός χρόνος. Κάλλιστα το Inception 2 θα ήταν συνέχεια με 19 όνειρα όπου βυθιζόμαστε αενάως.

Εντός του ονειρικού αυτού κόσμου λύνονται και τα άλυτα προβλήματα του mr.Cobb .Εκεί θα λυθεί το ζήτημα με την γυναίκα του την οποία παράσυρε σε ένα Limbo ,όπως πολλάκις αναφέρεται

Η έννοια του Limbo δεν είναι και τόσο απλή. Προέρχεται από καθολική θεολογία του Θ.Ακινάτη και απαντά στο εξής δύσκολο θεολογικό ερώτημα. Τι γίνονται τα αβάπτιστα νήπια αν πεθάνουν; Ε τότε μας λέει ο Ακινάτης δεν πάνε ούτε σε παράδεισο ούτε σε κόλαση πάνε στον τόπο Limbo.Είναι ακριβώς η φαντασίωση του τοξιοεξαρτημένου , γιατί δεν είναι τόσο αφελής να πάει στον «παράδεισο» αλλά ούτε τόσο βλάκας να πάει στην «κόλαση» πάει κάπου στο μεταξύ ,στον τόπο Limbo.

Στην ταινία λοιπόν ο μηχανισμός πλοκής των ονείρων είναι απλός. Αν δεν βυθιστούμε στο βαθύτερο όνειρο για να λύσουμε τα προβλήματα θα παραμείνουμε σε κατάσταση Limbo.Η επιστροφή στο πραγματικό ( το λεγόμενο kick στην ταινία) είναι δυνατό μόνο αν βυθιστούμε και άλλο.

Πρόκειται ακριβώς για τον μηχανισμό και τους τόπους της ουσιοεξάρτησης.

Το σχήμα του Inception είναι το φιλοσοφικό σχήμα της Μαστούρας

Ένας αφόρητος μελοδραματικός πραγματικός κόσμος, μια καρικατούρα της ζωής και ένας υπερπολλαπλάσιος ονειρικός κόσμος όπου πολύ γρήγορα τίθενται μεγάλα διλήμματα που απαντώνται με ναι – όχι ,όπου μόνο εκεί υπάρχει η λύση μέσα από μια ηρωική καταβύθιση.

Άλλωστε στην ταινία οι νύξεις είναι σαφείς . Μια ειδική συσκευή για την υλική διασύνδεση των μελών της ομάδας, μια ουσία από την Μομπάσα της Κένυα και φύγαμε!!

Προφανώς δεν υποστηρίζω μια αφελή πρόθεση στον σκηνοθέτη, αλλά μου είναι προφανής η άρρητη ιδεολογική γραμμή της ταινίας , το υποσυνείδητο της ταινίας (αν μπορούσε να υπάρξει). Το Inception δεν είναι προπαγανδιστικά «μαστούρικο» είναι δομημένο φιλοσοφικά στον κόσμο της τοξικής απόλαυσης.

Θεωρητικές μικρές παρεκβάσεις

Οι ονειρικοί κόσμοι του Inception και οι συχνές αναφορές στην ταινία για το Limbo δίνουν αφορμή για δύο παράλληλες οπτικές

O G.Agamben στο βιβλίο του « Η κοινότητα που έρχεται» έχει αναλύσει για τους χαρακτήρες που αναδύονται σε έργα τέχνης που αναφέρονται ή αναλογούν σε καταστάσεις Limbo.Ως υπόδειγμα αναφέρεται στον Ελβετό μοντέρνο συγγραφέα Robert Walser για τον οποίο γράφει

«Η φύση του Limbo είναι το μυστικό του κόσμου του Robert Walser.Οι χαρακτήρες που δημιουργεί είναι ανεπανόρθωτα χαμένοι ,αλλά είναι χαμένοι σε μια περιοχή που βρίσκεται πέραν της καταστροφής , όσο και πέραν της σωτηρίας: Η μηδαμινότητα τους ,για την οποία είναι τόσο υπερήφανοι ,είναι πρωταρχικά μία ουδετερότητα όσον αφορά την σωτηρία-αυτή είναι η πιο ριζοσπαστική αντίρρηση που έχει προταθεί ενάντια στην ιδέα της συγχώρεσης .Η πραγματικά μη σωζόμενη ζωή είναι αυτή της οποίας δεν υπάρχει κάτι προς διάσωση και μπροστά σε μια τέτοια ζωή η παντοδύναμη θεολογική μηχανή της χριστιανικής οικονομίας ναυαγεί»

Η αναφορά του Agamben θυμίζει αμέσως την περίπτωση της συζύγου του Cobb ,η οποία παραμένει μη σωζόμενη ούτε στον πραγματικό ούτε στον ονειρικό κόσμο, αφού η υπονοούμενη εμπλοκή του Cobb στον θάνατο της είναι τελικά αιωρούμενη.

Ανάλογα θα μπορούσε να αναλύσει τους ονειρικούς κόσμους στο Inception με το μεγαλειώδες ταξινομητικό σύστημα που αναπτύσσει ο A Badiou στις «Λογικές των Κόσμων»

Κάθε όνειρο στο Inception είναι ένας «άτονος» κόσμος με μόνο ένα «σημείο» ,δηλαδή αφόρητο δίλημμα του υποκειμένου που διατυπώνεται αυστηρά διαζευκτικά «ναι-όχι» και θέτει σε αμφισβήτηση όλον τον «κόσμο» .

Στο Inception έχουμε ένα πληθωρισμό από εικόνες που αντιστοιχούν σε «άτονους κόσμους» σε κόσμους με ελάχιστα ηθικά διλήμματα, που δεν μπορούν να συγκροτήσουν «πλευρές» (sites) δηλαδή συνθήκες για «συμβάντα» . Πρόκειται για μια «άτονη» ταινία, που ως τέτοια είναι βαθιά συντηρητική και αντιδραστική.

ΥΣ
Προφανώς είναι άλλο πράγμα το ατομικό δικαίωμα τοξικοεξάρτησης,αυτοκτονίας κλπ και άλλο πράγμα η κριτική στον κόσμο των ουσιών 
 
Συνδέσεις
LLS:Ηλίας του 16ου
LLS:Avatar vs Blade Runner
LLS:Antichrist (Trier)
LLS:Ψυχή Βαθιά
LLS:Κυνόδοντας

31 comments:

gazakas said...

Σύντροφε, με όλο το σεβασμό, αυτή η απλοϊκότητα του "πραγματικού" κόσμου της ταινίας δεν σε υποψίασε για το κατά πόσον είναι όντως πραγματικός και δεν παρακολουθούμε σε όλη την ταινία ένα όνειρο στο οποίο είναι εγκλωβισμένος ο Cobb; Αν ισχύει κάτι τέτοιο -και στην ταινία αρκετά στοιχεία το υπαινίσσονται- τότε όλη η κριτική περί ουσιών αντιστρέφεται, αφού ο ήρωας είναι τελικά και τραγικά εγκλωβισμένος σε μια ονειρική πραγματικότητα, όπως περίπου συμβαίνει στο πρόσφατο "Νησί των Καταραμένων"...

Greek Rider said...

Χαιρετώ μετά από πολύ καιρό. Ελπίζω να είχες ένα καλό καλοκαίρι.

Λοιπόν, δεν θα διαβάσω τι έγραψες μέχρι να δω την ταινία (είδα στον τίτλο inception), γιατί φοβάμαι μην αποκαλύπτεις την υπόθεση ή κάτι τέτοιο.

Left Liberal Synthesis said...

gazakas
Θα θεωρούσα ολίγον βλασφημία την σύγκριση με το "Νησί των Καταραμένων" όπου μαεστρικά ο Σκορτσέζε αλλάζει το βλέμμα παρατήρησης της ταινίας από τον κόσμο του Ντι Κάπριο ,στον κόσμο των άλλων,και τελικά αποκαλύπτεται ο εγκλωβισμός.

Ο Σκορτσέζε αποκαλύπτει μέσω σκηνοθεσίας την διαφορετική ματιά.

Στην περίπτωση του Inception ,αντιλαμβάνομαι την αντίρρηση σου ως περίπου θεμιτή επινόηση που προκύπτει από την θέση "επιστημονική φαντασία έχουμε όλα είναι δυνατά"
-Οχι δεν μου προκύπτει κινηματογραφικά καμμία τέτοια υπόθεση, μου προκύπτει εξωκινηματογραφικά ως κριτική της κριτικής.

Με την ίδια έννοια έχεις σκεφτεί ότι το LLS το γράφει το alter ego του Gazakas, που είναι το δευτερεύον όνειρο του Cobb που ξεκίνησε ως Nolan;

Προφανώς αστειεύομαι για να σε καλωσορίσω στο blog.

Δες την κριτική μου και κάπως αλλιώς: ενοχλήθηκα από μια πολυδιαφημισμένη ταινία, που έχει μεγάλο βαθμό επινόησης, και τελικά δεν είναι παρά ένα κολλάζ από εικόνες όπου όλα είναι δυνατά.Να με συγχωρείς με παραπέμπει αμέσως σε drugs.

Left Liberal Synthesis said...

Greek Rider
Καλώς σε βρίσκω.
Λυπάμαι που θα εισπράξει και από εσένα ο Nolan, για να δεις μια ψιλοαπάτη, φιλοσοφική συνηγορία της κάθε "παραμύθας"
Ελπίζω να τα πούμε και "αλλιώς"...

gazakas said...

Δεν ανήκω στους θαυμαστές της ταινίας (συμφωνώ ότι το "Νησί των Καταραμένων" είναι μίλια μακριά της), παρότι μου έδωσε τροφή για σκέψη και για γόνιμες συζητήσεις, αλλά δυσκολεύομαι να δεχτώ ότι έστω και έμμεσα αποτελεί ύμνο της "παραμύθας"... Η ταινία δε με κέρδισε κινηματογραφικά και δε με έπεισε φιλοσοφικά.

Όσο για την υπόθεση που έκανα, δεν την εννοώ έτσι όπως την επαναδιατύπωσες, ότι δηλαδή όλα είναι δυνατά επειδή είναι ΕΦ. Αντίθετα, θεωρώ το Νόλαν αρκετά ευφυή ώστε να μην εννοεί κυριολεκτικά ούτε το αφελές σχέδιο του Cobb για να ξαναδεί τα παιδιά του(έλεος, ούτε σε ταινία του Ντίσνεϊ δηλαδή) ούτε εκείνα τα τελευταία καρέ με την επανασύνδεση ως πιστή συνέχεια της μνήμης και των ονείρων του ήρωα (καλά, στο σημείο αυτό κραυγάζει το εξωπραγματικό της ιστορίας), ενώ κάποιο ρόλο παίζει η αρχική σκηνή του έργου, η οποία επαναλαμβάνεται και αναπτύσσεται προς το τέλος του...

Παρεμπιπτόντως, ο Σκορτσέζε δίνει ήδη από την πρώτη σκηνή της ταινίας δείκτες στο θεατή ότι αυτό που πρόκειται να παρακολουθήσει έχει μια προβληματική σχέση με την πραγματικότητα και η αποκάλυψη της αλήθειας για τον παρατηρητικό θεατή γίνεται πολύ πριν από την αντίστοιχη αποκάλυψη στην ταινία...

Left Liberal Synthesis said...

Σύντροφε
Συμφωνούμε απολύτως.
Θεωρώ όμως και την υπόθεση εργασίας (ο Νολαν κάτι παραπάνω θα έψαχνε) προσχώρηση σε μια λογική,του στυλ "μα είναι δυνατόν να είναι τόσο foul";
Είναι δυνατόν
Οι Κοέν έκαναν την βραβευμένη ταινία με τον Bardem (δεν θυμάμαι το όνομα) που δεν βλεπόταν και κέρδισε όλα τα βραβεία Rotten Tomatos.
Τέλος , παρατηρώ τον τελευταίο καιρό μια αφελή προσχώρηση αριστερής κριτικής σε οτιδήποτε ψευδοκαλτ βγαίνει.
Δεν είμαι φαν κανενός σοβαροφανούς σοσιαλιστικού ρεαλισμού ούτε ανήκω στον μικρόκοσμο που εκστασιάζεται με το εκτός συρμού.
Η φιλοσοφία της ταινίας όμως με παραπέμπει αμέσως σε μια συνθήκη "μαστούρας", όχι ηθικολογικά (γαιτί έτσι θα ήταν γελοία) αλλά φιλοσοφικά.
Και ακριβώς επειδή είναι αρκετά επεξεργασμένη ταινία,με παραπέμπει σε αυθεντική αντιδραστική οπτική όπως πχ με το Avatar.

gazakas said...

OK, ο καθένας έχει την άποψή του, αλλά ρίξε μια ματιά σε όσα λέει ο τύπος εδώ: http://www.imdb.com/title/tt1375666/board/nest/169624286
Το διάβασα μόλις τώρα και νομίζω ότι λέει πιο συγκεντρωμένα και οργανωμένα όσα προσπάθησα να πω σχετικά με το κατά πόσο παρακολουθούμε έστω και ένα επίπεδο πραγματικής πραγματικότητας στην ταινία...

Left Liberal Synthesis said...

Gazakas
Νομίζω ότι είναι σαφές οτι προσεγγίζουμε πλευρές της ταινίες και τα ιδεολογικά φιλοσικά της παρεπόμενα
Με αυτήν την έννοια δεν διαφωνούμε,δεν έχει νόημα η διαφωνία ,ωσάν να είναι ορθολογικά δυνατό να την λύσουμε γιατί μιλάμε για τέχνη.
Αρα σκέφτομαι συπληρωματικά στην σκέψη σου.
Αν υποθέσουμε ότι η "σωστή" ανάγνωση της ταινίας είναι οτι το πραγματικό επίπεδο, όντως γελόίο είναι και αυτό όνειρο,τότε η ταινία γίνεται ή απόλυτη φάρσα ή η απόλυτη μαστούρα.
Ο θεατής της ταινίας τότε αυτό που βλέπει δεν είναι ουτέ καν το όνειρο του Cobb ,είναι το όνειρο του οποιοδήποτε.Χωρίς αγκύρωση σε κανένα πραγματικό επίπεδο η κριτικη μου για υπεράσπιση ενός τοξικοεξαρτημένου κόσμου είναι πιο ισχυρή.
Μιλώντας δε με ένα κριτήριο "αριστεροσύνης" η ταινία (ακόμα και σ αυτήν την ανάγνωση) παραπέμπει σε μια new age ευφορία, μια ανώδυνη διαπραγμάτευση του ονειρικού στον αντίποδα μιας "τραυματικής" ψυχανάλυσης που ας πούμε θεμελιώνει μια "αριστερή" οπτική.
Σε τελευταία ανάλυση αν ταινία είναι παράθεση ονείρων χωρίς αγκύρωση τότε γίνεται πραγματικός ακταρμάς που βασίζεται στην υπόθεση ότι κάποιος μας παρουσιάζει γενικώς όνειρα.
Σκέψου την ποιότητα των δικών σου ονείρων και τότε ο Νόλαν είναι ένας κομπογιανίτης των εφέ.

gazakas said...

Τουναντίον, οι απόψεις που στηρίζουν τη θεωρία ότι παρακολουθούμε ένα όνειρο συγκλίνουν οι περισσότερες σε μια ψυχαναλυτική ανάγνωση της ταινίας, με άλλες να υποστηρίζουν ότι αυτό που βλέπουμε είναι μια προσπάθεια να επαναφέρουν η Ariadne (ως ψυχίατρος στον πραγματικό κόσμο) και ο Miles τον Cobb στην πραγματικότητα βοηθώντας τον να απολυτρωθεί από τις δικές του ενοχές ενώ άλλες το πάνε ακόμη πιο μακριά υιοθετώντας την άποψη ότι βρισκόμαστε στο υποσυνείδητο της Mal. Λάβε υπόψη σου, πέρα από τις "ονειρικές" σκηνές του υποτιθέμενου πραγματικού κόσμου της ταινίας, όλα τα σύμβολα που παίζουν ρόλο και στη θεωρία των ονείρων και εμφανίζονται στην "πραγματικότητα": υπεράνθρωπες ικανότητες του ήρωα, διαρκής αποτυχία όλων των προσπαθειών του, σκηνές καταδίωξης, πέρασμα που στενεύει ολοένα όπως σε εφιάλτη, κενά και λάθη σε υποτιθέμενα "πραγματικά" κομμάτια της ταινίας, προσπάθεια αποκατάστασης σχέσεων πατέρα-γιου ( μήπως δεν έχει και ο Cobb την ίδια ανάγκη; ) και πάει λέγοντας.
Άρα λοιπόν σύμφωνα με τις αναλύσεις αυτές υπάρχει αγκύρωση σε μια πραγματικότητα, μόνο που αυτή δε μας αποκαλύπτεται ως ένα από τα επίπεδα της ταινίας που βλέπουμε στην οθόνη, αλλά ως ένα υπερκείμενο επίπεδο που συνάγεται από διάσπαρτους δείκτες στην ταινία.
Αν λοιπόν η ανάγνωση της ταινίας μας οδηγεί στο συμπέρασμα ότι βρισκόμαστε σε κάποιο από τα υποσυνείδητα που προανέφερα, τότε η χρήση των χημικών για την όλο και μεγαλύτερη κατάδυση(=ανάδυση) αποκτά είτε τη σημασία της εκλογίκευσης μιας ψυχολογικής διαδικασίας ώστε να αποδεχτεί το συγκεκριμένο υποσυνείδητο την αυτοψυχανάλυσή του είτε, αντίστροφα, αποτελούν τερτίπιά του ώστε να μην αποδεχτεί την ψυχική κάθαρση.
Μιλάμε τότε ακόμη για μια ανώδυνη διαπραγμάτευση του ονειρικού ή για μια πραγματικά επώδυνη κατάδυση στο υποσυνείδητο που έχει να κάνει με την αποδοχή λαθών και ενοχών και το κλείσιμο ειρήνης με όσα κατατρύχουν το νου μας;
Έχω την αίσθηση πως ο τίτλος της ταινίας αναφέρεται τόσο στην προσπάθεια ενός "πραγματικού" κόσμου να εισάγει στο υποσυνείδητο την (ορθή) ιδέα ότι ζει σε έναν ονειρικό κόσμο (ο Miles του λέει πχ. "Get back to reality," όχι "Get back to your children") όσο και στην προσπάθεια του ίδιου του Nolan να εισάγει στο νου των θεατών την ιδέα ότι τα πράγματα πάνε βαθύτερα από μια επιφανειακή ανάγνωση, αλλά οι ίδιοι οι θεατές είναι εκείνοι που πρέπει να το συνειδητοποιήσουν μόνοι τους αυτό, όπως πρέπει να συμβεί και με τον ήρωα της ταινίας...

Μ' αυτά και μ' αυτά, αρχίζω να συμπαθώ όλο και περισσότερο την ταινία...

Left Liberal Synthesis said...

Gazakas
Φτάνουμε στο εξής σημείο
Διαβάζεις την ταινία ως εξής
"ένα υπερκείμενο επίπεδο που συνάγεται από διάσπαρτους δείκτες στην ταινία"
Τοτε μέσω απόφασης (τελικά) ο δείκτης "ουσίες συσκευές" ανάγεται σε ένα συμβολικό επίπεδο και αφαιρείται ως πραγματολογικό στοιχείο του πραγματικού.
Ετσι λοιπόν κλείνεις τον συλλογισμό σου που τοποθετείται ως εξής
"Ολα είναι όνειρα, κάνω την δική μου ανάλυση ανασύνθεση αυτών των ονείρων η οποία μου επιβεβαιώνει την συμπάθεια μου για την ταινία"
Σωστά
Δεν αμφιβάλω ότι μπορεί να σταθεί ένας τετοιος στογγυλός συλλογισμός
Μόνο που δεν βλέπω κανένα κριτήριο ιδεολογικής φιλοσοφικής κριτικής
Δεν παρατηρώ κανένα εξωτερικό κριτήριο παρά μόνο ότι η ταινία διαβάζεται στρογγυλά σε μια τέτοια ανάγνωση.
Δεν αμφιβάλω καθόλου
Απλούστατα οι στρογγυλές ανατροφοσοτούμενες ονειρικές διηγήσεις είναι ας πούμε ο κόσμος σήμερα.
Είναι ο κόσμος Limbo, o άτονος κόσμος
Ο κόσμος χωρίς αγκυρώσεις , διλήμματα,επίδικα.
Οπως σου εγραψα ,θα μπορούσαμε να "κατέβουμε" εκατό επίπεδα χωρίς κανένα πρόβλημα, σε μια αέναη "βυθιση" ακριβώς οπως στις ουσίες.
Επαναλαμβάνω δεν αντιλέγω ορθολογικά σε μια αισθητική προτίμηση,αλλά και η τελευταία σου παρατήρηση υπερασπίζεται την αρτιότητα , την στρογγυλότητα του έργου.
Μα αυτή είναι και η "ιδεολογία" της ,στην ανάγνωση μου
Μια στρογγυλή αβλαβής καταβύθιση σε άπειρα όνειρα.

Left Liberal Synthesis said...

Gazakas
θα ήθελα να μου διευκρινήσεις, στην ανάγνωση σου ποιός είναι αυτός που ονειρεύεται;

gazakas said...

LLS, πρώτ' απ' όλα ο τρόπος με τον οποίο επαναδιατυπώνεις τον συλλογισμό μου είναι τελείως εκτός, διότι στην πραγματικότητα την ταινία δεν τη συμπάθησα από την αρχή, αλλά όσο την σκέφτομαι και την αναλύω περισσότερο. Ή μήπως υπαινίσσεσαι ότι υποσυνείδητα τη συμπαθούσα από την αρχή; :D

Επίσης, δεν διαβάζω ως:
"ένα υπερκείμενο επίπεδο που συνάγεται από διάσπαρτους δείκτες" όλη την ταινία, αλλά τον πραγματικό κόσμο στον οποίο τελικά αναφέρεται η ταινία και τον οποίο δεν τον "βλέπουμε" άμεσα.

Αν μιλάς για απόφαση, τότε όσο είναι απόφασή μου να ανάγω τα όποια πραγματολογικά στοιχεία σε σύμβολα, με βάση αυτούς τους δείκτες, τους οποίους θα ήταν αστείο να τους αρνηθούμε, άλλο τόσο δική σου απόφαση είναι να εκλάβεις ως "ρεαλιστικό" το επίπεδο 0 της ταινίας όπου οι ήρωες υποτίθεται ότι δεν ονειρεύονται, αγνοώντας τους δείκτες που προανέφερα. Πρόσεξε όμως: όλη σου η κριτική στην ταινία ως γκρίζα διαφήμιση της "παραμύθας" βασίζεται σε αυτή σου την "απόφαση" (άρα σε ένα εσωτερικό κριτήριο). Αν ισχύει η δική μου "απόφαση" (και εξακολουθώ να επιμένω ότι τα στοιχεία που δίνει η ταινία προς αυτή την κατεύθυνση τη νομιμοποιούν και με το παραπάνω) τότε οποισδήποτε συσχετισμός με τεχνητούς παραδείσους στους οποίους είναι προτιμότερο να χαθούμε είναι άκυρη.

Αν θες λοιπόν να θίξω και τη φιλοσοφική σκοπιά του θέματος, ερμηνεύοντας την ταινία ως μια απεγνωσμένη πάλη ενάντια στις ενοχές, τις ψευδαισθήσεις και τις αγκυλώσεις του υποσυνείδητου, ώστε τελικά να επανέλθει στην πραγματικότητα, θα έλεγα ότι ο Nolan αφήνει το ζήτημα ανοιχτό. Ο θεατής καλείται, περίπου όπως και στο "Νησί των Καταραμένων" να αποδεχτεί ή όχι το "ασ' τον τρελό στην τρέλα του, άσ' τονε στ' όνειρό του." Εμένα μου κάνει αυτό το ανοιχτό του πράγματος, παρότι δέχομαι ότι κάποιος άλλος, όπως εσύ, θα προτιμούσε μια πιο ξεκάθαρη θέση.

gazakas said...

Ειλικρινά, δεν έχω αποφασίσει ακόμη για το ποιος ονειρεύεται, αλλά κλίνω κατά πάσα πιθανότητα στον Cobb...

Left Liberal Synthesis said...

Πραγματικά χαίρομαι την συζήτηση

Η υπόθεση σου μπορεί να στηριχτεί μόνο και μόνο αν ο Cobb ονειρεύεται στο επίπεδο 0.Ο δισταγμός σου είναι θεμιτός όμως καθώς δεν υπάρχουν σημεία αγκύρωσης, κόμποι της πραγματικότητας που να το αποδεικνύουν. Αλλά ταυτόχρονα αποδεικνύουν πως η αέναη καταβύθιση σε όνειρα που δεν συγκροτούνται από κανένα θεμελιώδες δίλημμα ,δεν μπορεί να σταθεί από μόνη της.

Κάποιος «κινηματογραφικά» πραγματικός πρέπει να υπάρχει στην ταινία. Αλλιώς η οδυνηρή απαλλαγή από ενοχές (αυτήν που δεχόμαστε ως ονειρική) δεν αφορά κανένα. Δεν υφίσταται συγκροτημένο επίπεδο τραυματικής διαχείρισης των ψευδαισθήσεων γιατί απουσιάζει ο «κινηματογραφικά» πραγματικός ήρωας. Υπάρχουν εικόνες τραυματισμών , κλπ αιωρούμενες στο πουθενά.

Η θεμιτή εκδοχή σου, αφαιρεί από την ιστορία όλες τα πιθανά σημεία της «κινηματογραφικής» πραγματικότητας, και τότε δεν υπάρχει καν υποκείμενο που υποφέρει από την ονειρική τραυματική εμπειρία.

Δεχόμενος την εκδοχή σου (κανένα σημείο της πραγματικότητας δεν υπάρχει στην ταινία) τότε υποφέρουν άπαντες ,άλλοι λίγο άλλοι πολύ, δεν υπάρχει κανένα συγκροτημένο υποκείμενο .Αν είναι ο Cobb τότε οκ συμπάσχουμε ως θεατής με τον Cobb , o οποίος όμως δεν περνάει και άσχημα στην υποτιθέμενη τραυματική του καταβύθιση.

Αλλά προκύπτουν και πολλά ερωτήματα που εντείνουν την σύγχιση. Καλά οι θεμελιώδεις σχέσεις (παιδιά, πεθερός) παίρνουν τόσο μικρό μέρος στην «πάλη» ;Η σύζυγος έχει ένα σοβαρό μερίδιο, αλλά όλοι οι άλλοι τι στο διάολο κάνουν στην πραγματική ζωή του αενάως ονειρευμένου Cobb . Μυστήριο που επιτείνεται από την ταλαιπωρία καθώς τελικά η «πάλη» είναι κυρίως με τους συνεργάτες ,τον πελάτη το θύμα.

Τελικά η αποδοχή του επιπέδου 0 ως όνειρο, επαγωγικά μας παραδίδει ένα «πραγματικό» Cobb με τερατώδεις προσωπικές επαφές ,αφού βεβαίως κανένας δεν εγγυάται ότι αυτά που βλέπουμε είναι η γυναίκα τα παιδιά οι συνεργάτες κλπ.

Μπορεί να είναι οτιδήποτε από την γειτόνισσα, τα παιδιά της διπλανής πόρτας, και διάφοροι τύποι.

Το όνειρο του Cobb στο επίπεδο 0 ακυρώνει όλες τις «πραγματικές» σχέσεις που βασίζεις την θεωρία της τραυματικής πάλης με τις ενοχές.

Πω πω τελικά έχει πλάκα.

gazakas said...

Κι εγώ απολαμβάνω τη συζήτηση :)

Το να αποδεχθούμε ότι στην ταινία δεν βλέπουμε το επίπεδο 0 της "πραγματικής" πραγματικότητας, δεν σημαίνει ότι αυτή δεν υπάρχει ή μάλλον ότι αυτή μπορεί να συναχθεί από την ταινία. Θεωρώ βασιζόμενος σε αυτά που ξέρω για τα όνειρα από τη δική μου εμπειρία -η οποία εικάζω ότι δεν απέχει και πολύ από αυτή των υπολοίπων ανθρώπων- ότι αυτό που βλέπουμε στην ταινία έχει μια σχέση με την αληθινή ζωή του Cobb, παραμορφωμένη μεν και φιλτραρισμένη από το υποσυνείδητο του ήρωα, αλλά τα θέματα που πραγματικά τον ταλανίζουν είναι παρόντα.
Ως προς την εγγύηση της όποιας αντιστοίχισης του ονειρικού κόσμου με αυτόν της πραγματικότητας, δε χρειάζεται να επιδοθούμε σε αυτή την αέναη καταβύθιση, επειδή το κάναμε ήδη μια φορά: αμφισβητούμε τη ρητή ύπαρξη πραγματικού επιπέδου στην ταινία επειδή μας δίνονται επαρκή στοιχεία για να το κάνουμε, όχι από καπρίτσιο...
Υπάρχουν ήδη αναλύσεις στο διαδίκτυο, τόσο στο www.imdb.com, όσο και αλλού, που ανάγουν όλους τους χαρακτήρες που βοηθούν τον Cobb σε προβολές του μυαλού του που αντιπροσωπεύουν και μια διαφορετική πτυχή της προσωπικότητάς του...
Χαίρομαι που εισάγεις το επίθετο "θεμιτός" στη συζήτηση, γιατί, αν πρέπει να τολμήσω μια διερεύνηση των προθέσεων του έργου, θεωρώ ότι αυτό είναι κεντρική επιδίωξή του: να είναι δηλαδή ανοιχτό σε πολλαπλές, αντιφατικές, και, ταυτόχρονα, εξίσου θεμιτές ερμηνείες.

Left Liberal Synthesis said...

Gazakas
Προφανως θεμιτή η συζήτηση,αλλά ας λύσουμε τα απλά.
-Είσαι διστακτικός να ορίσεις το υποκειμενο της ταινίας

ΟΚ ας δεχθούμε τον Cobb

Τώρα σε παρακαλώ βοήθησε με να καταλάβω από που συμπεραίνεις οτι τα παιδιά είναι τα παιδια του, η κυρία η γυναίκα του κλπ κλπ;

Από την ταινία ή από το διαδίκτυο;

spinachΕμπειρογνόμων said...

H μεγαλύτερη μαλακία που έχεις γράπσει έβερ.

Left Liberal Synthesis said...

Spinach
Οκ δεν θα ξαναγράπσω παρόμοια πραγματα στο φιούτσιαρ.

gazakas said...

Από το ότι δεν προκύπτει το αντίθετο συμπέρασμα από κάτι άλλο μέσα στην ταινία, πράγμα που συμβαίνει με την πραγματικότητα της ταινίας...
Δεν ξέρω αν έχεις υπόψη σου το ξυράφι του Όκκαμ, αλλά με πολύ απλά λόγια η πιο "οικονομική" εξήγηση, όταν δεν αντικρούεται από τα δεδομένα, είναι και η πιο πιθανή...

Left Liberal Synthesis said...

Φίλε Γαζακας
Η άποψη σου είναι θεμιτή,αλλά μάλλον φτάνουμε στον πυρήνα της αιώρησης της.

Αν το υποκείμενο του ονείρου (στην δική σου εκδοχή) στο επίπεδο 0 είναι ο Cobb, κανένας μα κανένας δεν εγγυάται οτι αυτα που ονειρεύεται είναι τα πραγματικά παιδιά του, η γυναίκα του ο πεθερός του .Μπορεί να είναι η γειτόνισα , τα παιδιά του μπακάλη κλπ.

Η υπόθεση σου προυποθέτει τουλάχιστον ένα επίπεδο "πραγνματικής" πραγματικότητας ,αλλιώς όλα είναι πιθανά.Και επειδή "στηνεις" μια άλλη υπόθεση σεναρίου, το "στησιμο" έγκειται ότι προσλαμβάνεις ως πραγματικές τις ονειρικές σχέσεις.

Αν δεν βρεις τουλαχιστον μια βάση "πραγματικής" πραγματικότητας δεν μπορείς να στηρίξεις την υπόθεση της "ανάσυρσης των ενοχών κλπ".

Κάπου πρέπει να στηρίξεις την ύπαρξη πραγματικών σχέσεων.Προφανώς αυτές δεν μπορούν να στοιχειοθετηθούν σε ένα όνειρο.
Το αντίθετο στα όνειρα οι σχέσεις διαλύονται,ανασυντίθενται κλπ.

Δεν μπορεί όλα να είναι όνειρα εκτός από τις σχέσεις που είναι πραγματικές.

gazakas said...

Σκέψου τα δικά σου όνειρα και δες αν όλα είναι "ονειρικά" εκεί ή αν η πραγματικότητα έχει κι αυτή το μερίδιό της.
Έχω την αίσθηση ότι μάλλον έχεις παρανοήσει την υπόθεσή μου. Αν θέλεις, όταν και αν ξαναδείς την ταινία κάνε ένα πείραμα: δες την σαν να διαδραματίζεται όλη (ως όνειρο) στο υποσυνείδητο ενός Cobb ο οποίος όντως έπαιζε με τα όνειρα στην πραγματική του ζωή, αλλά κάποια στιγμή χάθηκε στο limbo.Μπορείς να την παρακολουθήσεις με συνέπεια στην περίπτωση αυτή; Βγαίνει μια αφήγηση χωρίς σεναριακές τρύπες; Αυτό θα σου δώσει την απάντηση...

Left Liberal Synthesis said...

Φίλε Gazakas
Προσυπογράφω λέξη προς προς λέξη το τελευταίο σχόλιο.
ΣΥΜΦΩΝΟΥΜΕ!!
Νομίζω όμως ότι σε γοητεύει ο ακαδημαισμός της λέξης LIMBO.
H εννοια της στην καθαλομιλουμένη είναι Μαστούρα. Λιγώτερο ακαδημαική αλλά έτσι είναι η πιάτσα τι να κάνουμε.
Παρακολουθούμε το όνειρο κάποιου που "έπαιζε" με τα όνειρα (άραγε πως;;) έπεσε μαζί με την καλή του σε λίγο από Limbo (Μαστούρα) κλπ κλπ
Η παρακολούθηση ως εικαστικό γεγενός του όποιου Limbo ΄,ως συνεχές εικόνων μου είναι ελαφρώς βαρετό,τα δικά μου όνειρα είναι καλύτερα, και η κάθε Limbo γενικώς και αορίστως μου κάνει κάτι από χοντροαντίδραση.
Περί αυτού προκειται, και τίποτα παραπάνω.

celin said...

lls,ενδιαφερουσα κ συναρπαστικη η οπτικη σου για τη ταινια.
Ο Κριστοφερ Νολαν ειναι ενας εμπνευσμενος κ ιδιαιτερα ταλαντουχος σκηνοθετης.Μαζι με τον Ντεηβιντ Φιντσερ κ το Νταρεν Αρονοφσκυ,ειναι ο,τι πιο ελπιδοφορο σε νεο σχεικα κινηματογραφιστη,σκεψου το memento του,τα 2 ΜΠΑΤΜΑΝ του,οπου πραγματικα καταφερε να ανανεωσει τη ποπ κομιξαδικη κουλτουρα,εισαγοντας τον νυχτεριδανθρωπο σε σκοτεινοτερα κ ρεαλιστικοτερα μονο πατια εν συγκρισει με το συμπαν του Μπαρτον.

Σαν ταινια,ειναι αρκετα καλη.Αλλα δεν ειναι αριστουργημα.Ακολουθει τη μοιρα εκεινων των υπερφιλοδοξων ταινιων,που προσπαθουν να πουνε τα παντα μεσα σε 2 ωρες,
δηλαδη αποτυγχανει στον σκοπο της.Χιλιες φορες ομως εγω προτιμω μια τετοια ενδοξη αποτυχια,παρα μια σιγουρατζιδικη επιτυχια,οπως το shutter island,του Σκορτσεζε,οπου εκει καταλαβαινεις τα παντα απο τη μεση της ταινιας.
Ευκολη κ απευθυνομενη στη μαζα η ταινια του Σκορτσεζε.
Ενω το inception,προσπαθει να παευθυνθει κ σε ενα κοινο διαφορετικο απο αυτο που συρρεει συνηθως στα χολυγουντιανα μπλοκμπαστερ.
Οπως γινεται σιγα σιγα ευδιακριτο,διαφωνω 100% στο οτι η ταινια ειναι υπερασπιση της μαστουρας!Ακριβως το αντιθετο συμβαινει,η ταινια αποσκοπει να πεισει τον θεατη οτι,οποιαδηποτε πραγματικοτητα ειναι απειρως προτιμοτερη,απο εναν ονειρικο κοσμο.
Στον ονειρικο κοσμο,η αγαπη του Κομπ κ της γυναικας του,κατεληξε σε κατι αρωστημενο.Ηθικολογει ασυστολα η ταινια,φωναζει να μην ειμαστε αχαριστοι κ να μην αναλωνουμε τοσο πολυ την Αγαπη,να μην αναλωνουμε ο ενας τον αλλον,θελει αποσταση η αγαπη.Και μετρο.

Η ιδια η limbo ειναι ενας χωρος οπου "κανεις δε πρεπει να ειναι" πουθενα στη ταινια,δε προκυπτει οτι ειναι ενα μερος οπου ολοι πρεπει να βρισκομαστε.Εαν η limbo eιναι η φαντασιωση του εξαρτημενου,ο Νολαν φωναζει σε ολη τη ταινια,"ΜΑΚΡΥΑ ΠΑΙΔΕΣ ΑΠΟ ΤΗ LIMBO!ΜΑΚΡΥΑ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΤΕΧΝΗΤΟΥΣ ΠΑΡΑΔΕΙΣΟΥΣ ΠΟΥ ΚΑΤΑΛΗΓΟΥΝΣΕ ΚΟΛΑΣΕΙΣ"

Προφανως κ ο καθενας μας εχει την αποψη του.Εγω τη στηριζω ομως κ σε ενα αλλο γεγονος.Ο Νολαν ειναι ενας σκηνοθετης που αρεσκεται να περναει στις ταινες του συντηρητικα μηνυματα,σχεδον ρεπουμπλικανικα.Οπως κ στο dark knight,οπου ο λαος δε κρινεται αξιος να ακουσει την αληθεια,αλλα επειδη χρειαζεται εναν ηρωα,πρεπει να τον παραμυθιασουμε κ να τον χειραγωγησουμε,αποκρυπτοντας του την αληθεια για τον Χαρβευ Ντεντ,

ετσι κ εδω,στο inception.Περναει ενα εξισου συντηρητικο μηνυμα.
Εγκαταλειψτε καθε ιδεα περι ανευρεσεως του απολεσθεντος παραδεισου,με το ταιρι σας.Υστερα απο τη Πτωση,κανεις δε δικαιουται να αναζητησει τον κοσμο των Πρωτοπλαστων,οπου ο Αδαμ κ η Ευα,ηταν ευτυχισμενοι μαζι,διχως τιποτα αλλο αναμεσα τους.
"ΘΝΗΤΟΙ,ΚΑΘΙΣΤΕ ΣΤΑ ΑΥΓΑ ΣΑΣ Κ ΑΦΗΣΤΕ ΤΟΥΣ ΠΑΡΑΔΕΙΣΟΥΣ Κ ΤΑ ΙΔΕΑΤΑ"

Ετσι τουλαχιστον,το ειδα εγω!

celin said...

Διαβασα κ τη κριτικη σου για τον ΑΝΤΙΧΡΙΣΤΟ του Τριερ.
Κ εδω διαφωνουμε!Θεωρω αριστουργημα αυτη τη ταινια,ανεξαρτητα τον πεσσιμισμο,την εντυπωσιοθηρια κ το σπλατερ της,
μονο εικαστικα να τη κρινεις,
καταληγεις στο συμπερασμα οτι ο Τριερ ειναι κατι παραπανω απο μια σκηνοθετικη ιδιοφυια.
Ριξε αν θες μια ματια εδω,αφιερωσα τη πρωτη μου αναρτηση πριν λιγους μηνες σε αυτη τη ταινια,κανοντας ενα αποσπασματικο σχολιο,
http://celinathens.blogspot.com/2010/03/blog-post.html
ας μην επαναλαβω κ εδω ολοκληρο το σχολιο!

By the way,Καλως ηλθες πισω κ απο τις διακοπες σου!

Left Liberal Synthesis said...

Celin
Καλή επάνοδο σε όλους μας!
Θα ήθελα σε παρακαλω να μου σχολιάσεις τις εξωφρενικές πραγματολογικές ααντιφάσεις τις ταινίας στο υποτιθέμενο "πραγματικό επίπεδο".
Συνοπτικά
"Ο ήρωας Cobb δεν μπορεί να πάει στην Αμερική να δει τα παιδιά του, αλλά από ότι φαίνεται ο κοσμοπολίτης σεβάσμιος πεθερός του, δεν μπορεί να τα πάρει εκτός Αμερικής για να τα δει εκεί! Ακόμη στον μαγικό κόσμο του Inception δεν υπάρχουν skype ,teleconference τίποτα. Η τεχνολογία προχώρησε για την ομαδική μαστούρα ,αλλά ο Cobb ζει σε συνθήκες Έλληνα μετανάστη του 50.Ο Cobb θα αμαρτήσει για τα παιδιά του!!!

Ακόμη στο Inception κυκλοφορούν μεγιστάνες που είναι αντίπαλοι, αλλά δεν γνωρίζονται φατσικά, καθώς το θύμα businessman συνταξιδεύει αμέριμνος με τον ανταγωνιστή του, σε μια συμβατική πρώτη θέση εταιρείας ιδιοκτησίας του αντιπάλου, χωρίς ασφάλεια για επτά ώρες. Εδώ και η κουτσή Μαρία έχει Liar Jet o ο φουκαράς μπήκε στην καμπίνα που με λίγη φορμόλη τον υπνώτισαν!"

Καθώς θα είδες η κριτική μου δεν στηρίζεται στην θέση ότι η ταινία προωθεί απ'ευθείας την Limbo (Μαστούρα) αλλά ότι το πραγματικό επίπεδο είναι τόσο μικρό και βλακώδες, έτσι ώστε αυτομάτως διεξάγει όλη την δράση στο ονειρικό επίπεδο ,που είναι μονοσήμαντο και αέναο.

Θα ήθελα την γνώμη σου για το επίπεδο 0 της ταινίας και τις πραγματολογικές παρατηρήσεις μου.

Για τον Trier θα τα πούμε σε μερικές ώρεςς στο Celin

Anonymous said...

Δε θα μπω σε πολλές κουβέντες, μιας και ποτέ δεν ήμουν καλός κριτικός. Απλά μια παρατήρηση.

Στα υπόψιν ότι υπάρχει η λεπτομέρεια της σβούρας στην ταινία. Η οποία όταν υποτίθεται ότι ο Cobb στο τέλος γυρνάει στον "πραγματικό" κόσμο και τα παιδιά του, εξακολουθεί να γυρίζει αέναα, πράγμα που νωρίτερα έχει δηλωθεί πως σημαίνει όνειρο.

Α, επίσης, αν έχει κάποιος όρεξη, ας κάνει και τη συσχέτιση με τις σαμανιστικές θεωρίες του Καστανέντα για το ονείρεμα.

celin said...

lls,παραλειψη μου,ηθελα να το επισημανω αυτο,ναι,συμφωνω απολυτως εδω.Οι σεναριακες προχειροτητες ειναι απιστευτες!Δεν το παρατηρησα οταν ειδα τη ταινια,διαβαζοντας τη κριτικη σου,το διαπιστωσα.

Μια μικρη δικαιολογηση,θα μπορουσα να κανω στο οτι ο Ντι Καπριο,ως πατερας κ ως διαταραγμενος,δε βρισκει νοημα στο να μιλησει απλως στα παιδια του,κ η επικοινωνια μεσω scype,θα ειναι για αυτον ενα μαρτυριο,απο τη στιγμη που δε μπορει να τα δει απο κοντα,να τα αγγιξει,να τα αγκαλιασει.

Οσον αφορα τους αντιπαλους μεγιστανες,μια αλλη προχειρη δικαιολογηση,οτι δηλαδη ο Σαιτο ειναι απο τους αφανεις μεγιστανες,απο αυτους που κινουν τα νηματα απο το παρασκηνιο,εμφανιζοντας αχυρανθρωπους στη θεση του,για το ευρυ κοινο.Για αυτο κ δεν τον γνωριζει ο γιος του αλλου μεγιστανα.

Αλλα αυτες οι δικαιολογησεις μου.δεν ευσταθουν κ πολυ.
Κ κατι που δε μπορει να δικαιολογηθει ουτε καν προχειρα,ειναι το αλλο που λες,οτι ο Μαικλ Κεην,θα μπορουσε καλλιστα να μεταφερει τα παιδια απο Αμερικη στον υπολοιπο κοσμο,για να τα δει ο πατερας τους.

Αυτες οι σεναριακες αστειοτητες ειναι αληθεια οτι ριχνουν λιγο τη ταινια.

Left Liberal Synthesis said...

Anonymous12:15 PM
Ευχαριστω για την επισήμανση.
Ουσιαστικά δεν αλλάζει την άποψη μου για την ταινία.
Σε περίπτωση που όλη η ταινία είναι όνειρο,είναι πραγματικά ασυνάρτητη καθώς όλες οι υποθέσεις είναι ανοικτές για το ποιος ονειρεύεται.
Στην περίπτωση αυτή μια αλληλουχία ονείρων απροσδιόριστου υποκειμένου είναι πραγματικά Limbo ,δηλαδή "Μαστούρα"

Left Liberal Synthesis said...

Celin
Με το φίλο Gazakas κάναμε μια εκτεταμένη ανάλυση, υπο την προυπόθεση οτι οι εξωφρενικές αναντιστοιχίες του επιπέδου "πραγματικότητας" οφείλονται στο οτι και αυτό το επίπεδο είναι όνειρο.
Οπως εξήγησα και στον ανωνυμο,τοτε τα πραγματα είναι ακόμη χειρώτερα γιατί δεν μπορεί κανείς να συμπεράνεις για το ποιος ονειρεύεται, και ποιες πραγματικές σχέσεις συμβολοποιούνται στο όνειρο.πχ αν το επίπεδο 0 είναι όνειρο τότε η γυναίκα του μπορεί να είναι η γειτόνισα που εμφανίζεται ως γυναίκα στο όνειρο κλπ κλπ
Σε κάθε περίπτωση η ταινία παίζει με την ακαδημαική λέξη LIMBO που δεν είναι σε απλη γλώσσα η "Μαστούρα"

Anonymous said...

Το φιλμ inception αν και μιλάει για όνειρα εννοιολογικά ταιριάζουν γάντι κομμάτια της πλοκής σε κυβερνοπαιχνίδια και κυβερνοπολιτείες. Διάβασα ερμηνείες από νευρο-ψυχολόγους που εξετάζουν πολλές πλευρές της ταινιάς ως προς την επιστημονική της σοβαρότητα.. Πχ ότι δεν μπορείς σε χρόνο dt να μπεις σε ονειρική φάση αλλά μεσολαβούν άλλες φάσεις πριν την REM ονειρική φάση,ή ότι η έννοια του διαμοιραζόμενου ονείρου είναι επιστημονικά άδύνατη κτλ. Παρόμοια είδα αναλύσεις που στην ταινιά βλέπουν μια παραβολή για την μαστούρα. Η δική μου ανάγνωση τείνει στο ότι η ταινιά μπορεί άνετα να ειδωθεί σαν μια παραβολή για την κυβερνομαστούρα γενικά και των βίντεο games ειδικότερα. Πχ το ότι αποσύρεσαι από τον πραγματικό κόσμο για να χτίσεις έναν εικονικό κόσμο ,όπως φέρεται να έχει κάνει ο Cobb με την γυναίκα του είναι εννοιολογικά παράξενο να το εντάξεις στην σφαίρα των ονείρων , αλλά είναι κάτι που γίνεται κατα κόρων από κυβερνο-εθισμένους που χτίζουν εικονικούς κόσμους και σχέσεις αποσυρόμενοι από τον πραγματικό κόσμο. Σε μια τέτοια ανάγνωση έχουν νόημα έννοιες όπως του αρχιτέκτονα ή του διαμοιραζόμενου κόσμου, ή το να αλλάζεις ταυτότητες όπως έκαναν οι συνεργάτες του cobb για να ξεγελάσουν τον στόχο τους. Αυτή η ρευστότητα στις ταυτότητες υπάρχει επίσης στις κυβερνοσχέσεις. Επίσης είναι feasible να σκεφτείς ένα video game με τους κανόνες που βλέπουμε να υπάρχουν για όνειρα μέσα στα όνειρα μέσα στα όνειρα και kicks κτλ. Πχ video games όπως το braid παίζουν με το χρόνο ,τα MMRPG παίζουν με την ταυτότητα, άρα είναι στα όρια του εφικτου να στήσεις και ένα βιντεοπαιχνίδι με ονειρικούς κόσμους-πίστες κτλ. Οπότε ίσως αυτό που βλέπουμε είναι ένα απέραντο μουράτο mmrpg βίντεο γκειμ που παίζει και ένας με avatar τον cobb.. :-) Βέβαια μια ευθεία προσέγγιση εύκολα αναγνώσιμη θα έκανε την ταινία μη-πρωτότυπη αφού υπάρχει πχ το eXistenZ του Κρονεμπεργκ . Σε καμιά περίπτωση δεν αναιρώ άλλες ερμηνείες. Ίσως πάλι το σύμπλεγμα των ερμηνειών όνειρο-μαστουρα-κυβερνοχώροι έχει κάποιες ομοιότητες που τις μπλέκει ι σκηνοθέτης. Για μένα ένα κοινο στοιχείο αυτών των κόσμων είναι η απόσυρση από την πραγματική ζωή. Οπότε η στιγμή που με αγγίζει στην ταινία είναι όταν η avatar-projection-κομμάτι συνειδητότητας (όπως το πείτε) με την μορφή μια γυναίκας που ενδιαφέρεται για τον cobb του λέει ότι :

Dom Cobb: An idea is like a virus, resiliant, highly contajous and the smallest seed of an idea can grow. It can grow to define or destroy you.
[they find Mal sitting in their kitchen table]
Mal: A smallest idea such as 'your world is not real'. Simple little thought that changes everything. You're so certain of your world, of what's real. Do you think he is? Or do you think he's as lost as I was?
Dom Cobb: I know what's real Mal.
Mal: No creeping doubts? Not feeling persecuted, Dom? Chased around the globe by annonymous corporations and police forces, the way the projections persecute the dreamer? Admit it, you don't believe in one reality anymore. So choose, choose to be here, choose me.

Left Liberal Synthesis said...

Anonymous
Ευχαριστω για το ετεροχρονισμένο σχόλιο
Η πρώτη μου αντίδραση ήταν ότι η ταινία συνηγορεί για ένα κόσμο "ουσιών".
Ωστόσο και η ανάγνωση ως "κυβερνομαστούρας" μου φαίνεται αρκετά πειστική.