Το "Μικρό Ψάρι" των πενήντα λέξεων

 

Τελικά ο κινηματογράφος του Γ.Οικονομίδη έχει κάτι από την παραγωγική μανιέρα των μεγάλων σκηνοθετών. Η τελευταία ταινία ουσιαστικά ανακυκλώνει και μεταμορφώνει όλα τα στοιχεία των προηγούμενων ταινιών του. Το αποτέλεσμα είναι πολλαπλά αξιόλογο, γιατί ουσιαστικά βαθαίνει τον προβληματισμό του ενώ παρουσιάζει μια νέα ταινία.

Από τη λεκτική οικιακή  βία του «Σπιρτόκουτου», στη βία του μικρού βιοτεχνικού χώρου της «Ψυχής» , στο ερωτικό τρίγωνο του ευτυχούς αφανισμού του «Μαχαιροβγάλτη» φτάνουμε στον υπόκοσμο και την αποσάρθρωση των ανθρώπων του "Ψαριού".

Εκεί που ο Οικονομίδης είναι μοναδικός είναι ότι κατέχει , σχεδόν φιλοσοφικά, το      γλωσσικό και εξωγλωσσικό ιδίωμα των λούμπεν .Ο προφορικός λόγος έχει πενήντα λέξεις, συνεχείς βωμολοχίες,  αμήχανες επαναλήψεις με κολλήματα στους φθόγγους ενώ τα βλέμματα είναι τρομώδη ψευδοαυστηρά  και κενά. Δεν είναι τυχαίο πως το Σπιρτόκουτο έγινε τόσο εύκολα θεατρικό.

Στο «Ψάρι» οι άνθρωποι του Οικονομίδη έχουν διασταλμένες τις περιπλοκές όλων των προηγούμενων ηρώων του. Στον κόσμο αυτό δεν έχει νόημα καν η ηθική αποτίμηση. Ακόμα και οι εξάρσεις αλληλεγγύης, τιμής, ανταπόδοσης συνοδεύονται από ψυχρές δολοφονίες. Ουδείς αναμάρτητος.

Είδα χθες το βράδυ το Ψάρι και σήμερα νωρίς έμαθα για τη δολοφονία του δολοφόνου του φύλακα. Τα νέα από την Νιγρίτα ουσιαστικά ανήκουν στο σενάριο του Οικονομίδη. Αυτή είναι και η αξία της ταινίας.

Πέραν του κεντρικού ήρωα Στράτου στην ταινία δεσπόζει η μοναδική φιγούρα του Μάκη. Πρόκειται ίσως για τον  πιο σκοτεινό ήρωα του σύγχρονου ελληνικού κινηματογράφου. Μια φιγούρα βγαλμένη από b movie splatter προσαρμοσμένη και τελικά αυθεντική ύπαρξη στην Ελλάδα της κρίσης. Ελπίζω ο Π.Ζερβός να έχει κατανοήσει το επίτευγμα του.

Ο λιγομίλητος ,ψευδολεκτικός κόσμος του Οικονομίδη, μεγαλώνει δίπλα μας. Είναι αυτός που δεν καταγράφεται, δεν απαντά, δεν υπάρχει, στα δημογραφικά μοντέλα των δημοσκοπήσεων. Αν η κρίση συνεχιστεί η μετατροπή σε Μάκηδες και Βίκες θα γίνει ίσως μαζική. Και ίσως το «Ψάρι» είναι μια ακόμη προειδοποίηση.