Από την Muscat στην Hague

 

 

 

Εκτός από την ΕΕ μια άλλη  χαλαρή οικονομική και πολιτική ένωση τρίζει.

Η συνεργασία Gcc (Gulf Corporation Council),στην οποία συμμετέχουν   όλα τα κράτη της αραβικής χερσονήσου εκτός της Υεμένης, έχει προβλήματα. Η αρχική κατεύθυνση για μια βαθύτερη πολιτική και οικονομική ένωση , αναστέλλεται εξαιτίας κυρίως του Ομάν. Ακριβώς την περίοδο , όπου οι Ιρανοαμερικανικές σχέσεις εξομαλύνονται και θα περίμενε κανείς , ότι οι πλούσιοι του "κόλπου" θα επιτάχυναν τη συνεργασία, η ομαλότητα λειτουργεί σχεδόν διαλυτικά.

Το GCC μοιάζει με την πρώιμη ΕΟΚ. Έχει συνθήκες και συμφωνίες, τελωνειακής ένωσης, συγχρονισμού τηλεπικοινωνιών, ενίσχυσης των πολιτιστικών συναλλαγών. Η πολιτική συμφωνία έχει ένα υπόβαθρο κοινής ιστορίας και ένα οραματισμό ειρηνικής συνύπαρξης.
Το βέτο του Ομάν για την εμβάθυνση στους Gcc, έχει ένα  ιστορικό ενδιαφέρον. Το κράτος στο ανατολικό άκρο της χερσονήσου, είναι πολιτιστικά οι απόγονοι του Σεβάχ του Θαλασσινού. Αν η Σαουδική Αραβία παραπέμπει στις καμήλες, το Ομαν συμβολίζεται με τις μεγάλες σκούνες που έφτασαν ανατολικά στις Φιλιππίνες και στο Νότο στην Ζανζιβάρη. Το ιστορικό ταμπού του θαλασσινού  Ομάν είναι το δουλεμπόριο της Ανατολικής Αφρικής, καθώς οι πρόγονοι τους ήταν οι πιο κερδισμένοι. Ταυτόχρονα , όμως, η εγγύτητα με το Βελουχιστάν που μοιράζεται σήμερα ανάμεσα σε Πακιστάν και Ιράν έχει δημιουργήσει μια ορατή Βελουχική ομάδα στον πληθυσμό. Το Ομάν είναι δεν είναι πολιτιστικά και πληθυσμιακά πολύ πιο ομοιογενές από τις άλλες χώρες GCC και κυρίως την επικυρίαρχη Σαουδική Αραβία, στηρίζεται όμως περισσότερο στην εσωτερική πολυμορφία του.
Στις αρχές του μήνα, το Ομανικό βέτο ακούστηκε ισχυρότερο από ποτέ.
Το θέμα πέρασε απαρατήρητο καθώς επισκιάστηκε από την Ιρανοαμερικανική προσέγγιση, τα συνεχιζόμενα προβλήματα στην Αίγυπτο και το μίνι πραξικόπημα στο Ν.Σουδάν.
Το τελευταίο διάστημα στον χώρο GCC γίνονται και άλλες αλλαγές. Τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, αρχίζουν να εξοπλίζονται. Παράλληλα με την οικονομική ανάπτυξη που απέφυγε το κραχ το 2009, και την ώθηση της Expo 2020 , στο Ντουμπάι και το Αμπου Ντάμπι υπογράφονται παραγγελίες όπλων.
Σε αντίθεση με την Ευρωπαϊκή περιπέτεια που σχετίζεται μια ανισσόροπη σχέση, εμπορικών πλεονασμάτων και ελλειμμάτων στους GCC η φυγοκέντρηση είναι  πιο πολύ-πολική.  Τυπικά την πυροδοτεί η πιο μεσαία δύναμη του χώρου, το Ομάν. Δεν είναι οι «ασθενείς» Μπαχρέιν, Κουβέιτ ούτε οι στρατιωτικά ισχυρή Σαουδική ή τα ισχυρά οικονομικά UAE.Μήπως αυτό σηματοδοτεί ένα άλλο μοντέλο δυνητικής διασποράς; Η επερχόμενη διάχυση του  GCC, δεν προκύπτει από τους δυνατούς ούτε από τους αδύναμους αλλά από τους οικονομικά μεσαίους και πολιτιστικά σταθερούς. Στην τρέχουσα ιδεοκίνηση προβάλλονται αδρά σενάρια δυνητικής αποδιάρθρωσης με κινητήριες δυνάμεις πολωμένες ανάμεσα σε «πλεονασματικούς» και «ελλειμματικούς». Γιατί όμως να αποκλείσουμε ένα ενδιάμεσο ,απρόβλεπτο πρωταγωνιστή;
Ποια είναι η μεσαία δύναμη της ΕΕ η οποία θα είχε το πιο λελογισμένο σενάριο παγώματος εμβάθυνσης   και την ισχυρότερη εθνικοπολιτιστική συγκρότηση; Ποιο είναι το πιθανό Ομάν της ΕΕ;
Μα η Ολλανδία
Έχει ισχυρή οικονομία, πολιτιστική συγκρότηση με αποικιακό παρελθόν, εξωστρέφεια και σχετικά ήπια εικόνα. Ότι πρέπει για να σηματοδοτήσει  ,ως outsider ,ένα αναπάντεχο κίτρινο Pause.Στις προσεχείς εκλογές ας προσέξουμε τα αποτελέσματα. Με τους γνωστούς νόμους του χάους μπορεί το πρώτο σημείο κρυστάλλωσης να είναι η Χάγη.
Εδώ μια ανάλυση για τη σημασία του Ομανικού Βέτο.Πηγή Al Monitor

Το "Αόρατο Ρήγμα" και οι "αόρατοι"

 

Διάβασα "Το "Αόρατο Ρήγμα" του Α.Δοξιάδη και το απόλαυσα γιατί με ένα σαφή αλλά τεχικά τεκμηριωμένο τρόπο, αναδεικνύει τις ιδιομορφίες της ελληνικής κοινωνίας του "μνημονίου". Δεν θέλω να κάνω μια ολική παρουσίαση του βιβλίου, γιατί απλά το θεωρώ ένα από τα must για όποιον προσπαθεί να διατυπώσει ένα δημόσιο λόγο. Θέλω να εκμεταλλευτώ το "Αόρατο Ρήγμα" (εφεξής ΑΡ)  για να αναδιατυπώσω μια άποψη που έχω σχηματίσει:

Η τρέχουσα ιδεοκίνηση για την πολιτική και την οικονομία, όταν γίνεται με τους τρέχοντες όρους , είναι τελετουργική. Αυτή η τελετουργία έχει τη μορφή της οξύτητας. Εντός ή κάτω από τους πολλούς πόλους της αντιπαλότητας, υφίστανται    δυναμικά πλάσματα συμφερόντων , τα οποία έχουν σχηματίσει αόρατα ρήγματα και αόρατες συναινέσεις. Μιλάμε κυριολεκτικά για ένα ενεργό υπέδαφος, μια ζέουσα "βαθιά δομή" επί της οποίας η τρέχουσα πόλωση είναι μια υπερκατασκευή .Η μεταμόρφωση των υπαρκτών αόρατων ρηγμάτων σε φαινόμενες συγκρούσεις με άλλα επίδικα είναι ο όρος συντήρησης, καθήλωσης των πόλων των αόρατων ρηγμάτων αυτών.

Στο ΑΡ διατυπώνεται ένα συνεκτικό έργο  όπου αναδεικνύονται αυτά τα αόρατα  ρήγματα .Ενδεικτικά:

Στο ΑΡ γίνεται μια ταξινόμηση ανάμεσα σε "διεθνώς εμπορεύσιμους κλάδους " tradables και "μη εμπορεύσιμους κλάδους". Οι πρώτοι περιλαμβάνουν όλες τις δραστηριότητες που υφίστανται άμεσα τον ανταγωνισμό (πχ ο μαραγκός από το Ικεα) ενώ στους δεύτερους όσοι δεν υφίστανται άμεσα τον ανταγωνισμό ( πχ δημόσια διοίκηση) .Παρότι αναγκαστικά απλοποιώ το σχήμα, ο ΑΔ παρατηρεί πως για μια ολόκληρη φάση ενώ τα καταναλωτικά πρότυπα αυξάνουν για όλους, το μερίδιο των "εμπορεύσιμων κλάδων" συρρικνώθηκε. Η ιζηματοποίηση των όλων  εισοδημάτων και η συνακόλουθη έκφραση της δυσανεξίας  τους χωρίς το αόρατο ρήγμα τους, δημιουργεί ένα μετασχηματισμένο πόλο δυσανεξίας. Ο πόλος αυτός ενώ  δημιουργεί την πολιτική πλοκή (πχ αντιμνημόνιο fast track) αποκρύβει και τελικά συντηρεί το ρήγμα, εις βάρος των θυμάτων του πόλου των "εμπορεύσιμων".

Στο ΑΡ προσφέρονται και άλλες διαυγαστικές παρατηρήσεις και ταξινομήσεις , που αποκρύβονται από την τρέχουσα ιδεοκίνηση (πχ το θέμα των μεγάλων εταιρειών, η φορολογία των αυτοαπασχολούμενων, οι μηχανισμοί φυγής από τις υπηρεσίες του δημοσίου κλπ). Εαν η ελληνική κοινωνία αναλυθεί με τα εργαλεία και την οπτική του ΑΡ τότε μια σειρά από δραστηριότητες και λειτουργίες , αποκαλύπτονται ως "ορθολογικές" επιλογές έλλογων υποκειμένων. Η κοινωνία μας δεν έχει στρεβλώσεις έχει σταθερά συστήματα , αποκρυσταλλώσεις συσχετισμού συμφερόντων, τα οποία παράγουν λογικά αναμενόμενα αποτελέσματα. Ετσι μια σειρά συζητήσεων γίνονται προσχηματικά, με την επίκληση κοινότοπων αφαιρέσεων οι οποίες προσπαθούν να αναπαράγουν τους υφιστάμενους αόρατους συσχετισμούς.

Το κεφάλαιο για την σιωπηρή συναίνεση είναι, κατά την γνώμη μου ένα από τα πιο ενδιαφέροντα. Αναδεικνύονται ένα πλήθος περιπτώσεων όπου οι παράδοξες  ιδιομορφίες τυγχάνουν μιας ευρύτατης συναίνεσης από την Ακροδεξιά έως το ΚΚε. Η γενική αντιμετώπιση για τα φροντιστήρια και τα ασφαλιστικά ταμεία , είναι υποκριτική και συναινετική ταυτόχρονα.
Ακόμη το κεφάλαιο "επιδόσεις και συγκρίσεις" παρέχει τεχνικά στοιχεία, όπου η ελληνική οικονομία έχει επιτύχει μια σειρά από διαστροφικές πρωτιές.
Είναι τόσο ερεθιστικό  το ΑΡ ώστε είναι περιττό να απαριθμήσω όλα τα ενδιαφέροντα που παρέχει.

Ωστόσο το γενικό του πνεύμα προκαλεί μια απορία. Ο ΑΔ είναι εκ των συντακτών του κειμένου των 58.Το ΑΡ αποκαλύπτει ένα νεοελληνικό δυναμισμό ο οποίος συστημικά είναι αόρατος γιατί είναι προφανώς διακομματικός και διαταξικός. Το λογικό συμπέρασμα του ΑΡ δεν είναι να συνενωθούν οι εκπρόσωποι των  αδικημένων πάροχων   "tradables" σε ένα ενιαίο κόμμα ρεύμα, αλλά να διαμορφώσουμε ένα ιδεολογικό και διαλογικό περιβάλλον όπου οι πάροχοι των "tradables" θα απομαγεύσουν τα αόρατα. Αυτή η απομάγευση ή θα γίνει σε όλο το εύρος του ιδεολογικού φάσματος αλλιώς κυριολεκτικά σε λίγα χρόνια θα γίνουμε όλοι "αόρατοι”

Ακατανόητος και ίσως επιβλαβής μαξιμαλισμός

 

 

 

Τελικά βρεθήκαμε στο Free Thinking Zone  για τη συζήτηση των bloggers. Το κλίμα ήταν χαλαρό, το ύφος της συζήτησης και η διάταξη του χώρου προσιδίαζε προς ένα παραγωγικό  "πολιτικό  εργαστήριο" .Οι σκέψεις που κατέθεσα ήταν συνοπτικά οι ακόλουθες:

Η πρωτοβουλία , όπως τουλάχιστον περιγράφεται στην γενέθλια πρόσκληση-διακήρυξη δεν με βρίσκει σύμφωνο. Την βρίσκω σχετικά αυτοκαταστροφική για το μέλλον των εύλογων μεταρρυθμίσεων που έχει ανάγκη η κοινωνία.

Οι 58 "εκβιάζουν" την δημιουργία ενός πολιτικού υποκειμένου για να συμμετάσχει στις ευρωεκλογές, ενώ ρισκάρουν να αποδυναμώσουν εμμέσως την επερχόμενη νίκη ένός αυτούσιου καθαρά αυτοδιοικητικού ρεύματος το οποίο κινείται στους άξονες των εύλογων μεταρρυθμίσεων που έχουμε ανάγκη .Την ώρα που ο Συριζα, ανατρέπει τις παραδόσεις της ανανεωτικής αριστεράς , υποβιβάζει τον αυτοδιοικητικό χαρακτήρα και υποτάσσει τα πάντα στο "fast track αντιμνημόνιο", μια σειρά πετυχημένων  δημάρχων στο κλίμα των πέντε κινδυνεύουν να νικήσουν χωρίς ιδεολογικοπολιτική καταξίωση.

Η γενική αίσθηση ότι ένας χώρος μπορεί να εκπροσωπηθεί πολιτικά επειδή θα στελεχωθεί από πρόσωπα κύρους, είναι λανθασμένη. Υποτιμά την ανάγκη συμβολικών ταυτίσεων, συναισθηματικών προβολών, τη σημασία της «ιστορικής συνέχειας»  Το ιστορικό παράδειγμα της Συμμαχίας του 77 κσι η πρόσφατη πανωλεθρία Μόντι στην Ιταλία τεκμηριώνουν πως η πολιτική σύγκρουση γίνεται σε πολλαπλά επίπεδα. Με την έννοια αυτή η αποτύπωση ενός τοπολογικού πολιτικού κέντρου trans όπου διασταυρώνονται και επικοινωνούν μεταρρυθμιστές όλων των εκκινήσεων είναι ολέθρια. Οι μεταρρυθμίσεις ιστορικά επιτυχαίνουν όταν οι μεταρρυθμιστές είναι ισχυροί, ταυτόχρονα συγχρονισμένοι , εντός των πολιτικών οικογενειών τους και όχι όταν συνωστίζονται άχρωμοι στο υπερβατικό «κέντρο».  

Η πολιτική αποτύπωση του Συριζα ως "νεοκομμουνιστικού" και η ευρύτερη δυσανεξία προς τον χώρο είναι άστοχη. Ο ρητορικός ριζοσπαστισμός, η αναβολή των εύλογων μεταρρυθμίσεων, η εύνοια στο τοπικό και το μερικό, δεν προέρχονται από τον "κομμουνισμό" αλλά από τον τυπικό αστικό χαρακτήρα του Συριζα. Ίδιον όλων των αστικών εκάστοτε αντιπολιτεύσεων είναι η θεατρική οξύτητα. Μάλιστα αν συγκριθεί  ο Τσίπρας με τον Γαπ του 07-09 ( επικεφαλής ομάδας τρακτέρ με άροτρα με σκοπό το Σύνταγμα, διαδήλωση κατά της Cosco,συμπαράσταση στον Γκορτσίδη, επανακρατικοποίηση του Οτε κλπ) μάλλον φαίνεται ελαφρώς πιο νουνεχής. Η παθολογική δυσανεξία προς τον Συριζα,ουσιαστικά τον ακολουθεί στην αδιέξοδη γραμμή του να μετατρέψει τις ευρωεκλογές σε δημοψήφισμα. Στην λογική αυτή ο Συριζα φλερτάρει να  την ιδέα να καταγραφεί ως  νικητής στο Ευρωπαικό γίγνεσθαι μαζί με την Marine Le Pen.Μια   αποκωδικοποίηση των ευρωπαϊκών εκλογών, με το ίδιο κριτήριο ( οι νικητές νομιμοποιούνται να κυβερνήσουν) δημιουργεί ένα πολιτικό τοπίο εντός του οποίου υπονομεύεται το ίδιο το δικό του σχέδιο. Ο Συριζα διεκδικεί για τον εαυτό του την διακυβέρνηση, για να συνδιαλέγει με την πιο ευρωφοβική καιροσκοπική Γαλλία καταγράφοντας μια εκβιαστική Πύρρειο νίκη .Η αποτροπή των ευρωεκλογών- δημοψήφισμα αδυνατίζει με την ασθμαίνουσα συγκόλληση που προτείνουν οι 58, γιατί αδυνατίζει τον υφιστάμενο παραγωγικό κατακερματισμό και δραματοποιεί την σύγκρουση.

 Oι 58 μπορούν να έχουν μια ιστορική ευκαιρία αν αναστείλουν το σχέδιο τους για ενα ψηφοδελτίο των ευροεκλογών και να μετατραπούν σε think tank του ευρύτερου διακομματικού ρεύματος που εκπροσωπουν οι Καμίνης, Μπουτάρης, Βερνίκος(;), Ιωακειμίδης κλπ. Το ρεύμα αυτό μπορεί να καταγραφεί ως ο μεγάλος νικητής σε μια περίπλοκη συγκυρία. Στο επίπεδο αυτό είναι φυσική και δυνατή μια τοπολογική συμπόρευση των πάσης εκκίνησης μεταρρυθμιστών. Με ένα παράδοξο τρόπο οι 58 αγνοούν τον υπαρκτό ευρύτερο μεταρρυθμισμό για να εμπλακούν σε μια πολιτική κατασκευή η οποία δεν προκύπτει από πουθενά (άρνηση Δημαρ). Τα δια γυμνού οφθαλμού ορατά , κατασκευασμένα ερωτήματα των δημοσκοπήσεων για την κεντροαριστερά , όπου η υποστήριξη προκύπτει ήδη  από την πλοκή του ερωτήματος (κλασσικό κολπάκι) , επιβεβαιώνουν πως ο καταρρέων Δολ πάει να πάρει στο λαιμό του και άλλους. Είμαστε τόσο αφελείς;

Gravity: Deleuze goes to Hollywood

 

Προειδοποίηση:αποκαλύπτονται κρίσιμα σημεία της υπόθεσης

Διάβασα ότι οι κοσμοναύτες που είδαν το Gravity ομολόγησαν πως είναι η πιο ρεαλιστική απεικόνιση της αίσθησης που έχουν στους διαστημικούς σταθμούς. Αργές αιωρήσεις σε ένα διπλό φόντο : από τη μια η πολύχρωμη σφαίρα της γης από την άλλη το κατάμαυρο σύμπαν. Φαίνεται πως η ψηφιακή τεχνολογία έχει κάνει άλματα.

Βέβαια το Gravity είναι μια τυπική ιστορία διάσωσης σε ακραίες συνθήκες. Δεν είναι απλό για μια αμερικανίδα ολομόναχη επιστημονική σύμβουλο σε αποστολή να φτάσει στη γη μέσω ενός ρωσικού σκάφους, ενός πυροσβεστήρα ,μιας κινεζικής κάψουλας και να διασωθεί από πνιγμό . Όλα  αυτά , με τη μία χωρίς υποστήριξη.

Ωστόσο η ταινία παίζει με τα ονόματα : η Dr Stone ( Πέτρα) αιωρείται με τον φλεγματικό ήρωα Kowalski (Σιδεράς -Πολωνικά) σε ένα περιβάλλον όπου η βαρύτητα έχει μια τιμή  να σε κρατάει σε αιώρηση μόνο. Ο Σιδεράς καθοδηγεί την Πέτρα να διαχειριστεί μια σειρά από διαστημικούς μεταλλικούς μηχανισμούς για να πέσει στο έδαφος.  Η ηρωίδα χρειάζεται να  εισέλθει σε μια ζώνη μεγαλύτερης βαρύτητας για να διασωθεί. Όπως λέει ,όση δύναμη χρειάζεται να απογειωθεί , χρειάζεται για την προσγείωση. Με μια έννοια ο τίτλος είναι αινιγματικός. Δεν υπάρχει βαρύτητα γενικώς αλλά μια ειδική τιμή της βαρύτητας. Οι ήρωες είναι σε αιώρηση , σε μια φυσική κατάσταση limbo στην συγκεκριμένη  τιμή της βαρύτητας. Εντός αυτής της αιώρησης οι μονόλογοι της ηρωίδας έχουν κινηματογραφική αξία.

Το «Gravity» δεν έχει το ανάπτυγμα  του ‘Space Odyssey” ούτε το βάθος του “Solaris”.

Υπερτερεί όμως σε αληθοφάνεια του cult “Alien”, παρότι μοιάζει στο μοτίβο της θηλυκής επιβίωσης .Αν στο “Alien” θηλυκή επιβίωση είναι αποτέλεσμα μιας διοικητικής ικανότητας στην «Βαρύτητα»  αυτή προκύπτει από μια ικανότητα της ηρωίδας «Πέτρας» να διαχειριστεί τις γλώσσες . Χωρίς να τις γνωρίζει αποκωδικοποιεί τα Ρώσικα, τα Κινέζικα ενώ υποκύπτει και προκαλεί την γοητεία του παιδικού παιγνιδιού στα Ισλανδικά. Αν το “Matrix” είδε τον κόσμο ως Λακανικό δίπολο συμβολικό- πραγματικό το Gravity παραπέμπει στις Ντελεζιανές εδαφοποιήσεις: Οι ήρωες απευθύνονται συνεχώς με τα γήινα , εδαφικά «βαριά» επώνυμα  τους, χωρίς  μικρά ονόματα. Το έδαφος , ως εμμενές στοιχείο που συγκροτεί τους ανθρώπους είναι συνεχώς παρόν στα 400 χιλιόμετρα της διαστημικής τροχιάς. Η ταινία καταλήγει με μια ηθελημένη επιστημονική παραδρομή. Η ηρωίδα είναι σε θέση να περπατήσει αμέσως στο έδαφος. Η εδαφοποίηση υπερτερεί της επιστημονικής ακρίβειας.

Τελικά το Gravity  μπορεί να μπει στην σειρά των ποπ φιλοσοφικών επιτευγμάτων του Hollywood, γιατί μιλάει για την γη και το γήινο «όδε είναι» μέσα από την πιο πιστή ρεαλιστική απεικόνιση του διαστήματος.   

Είχε γραφεί το σημείωμα όταν ένα κατά λάθος google, αποκάλυψε ότι κάποιος είχε δει τον Deleuze στα κινηματογραφικά στοιχεία της νουβέλας  "Gravity's Rainbow"!!Περισσότερα εδώ

 

O "Πύργος" των Αθηνών

 

 

 

Στο πιο "καφικό" έργο , μετά τη "Δίκη"  , στον "Πύργο", o κεντρικός ήρωας  Κ. είναι χωρομέτρης.

Ο Κ. λαμβάνει μια αμφισβητούμενη εντολή εργασίας από την διοίκηση, αλλά όταν φτάνει στο χωριό , όπου θα επιμετρήσει , ο κοινοτάρχης του ανακοινώνει ότι δεν υπάρχει κανένα αντικείμενο εργασίας: το χωριό είναι πλήρως χαρτογραφημένο.Ο "Πύργος" του δίνει δύο βοηθούς για να επικουρήσουν στη σηματική εργασία του. Ο Κ. μάταια αναζητά τους υπεύθυνους οι οποίοι θα του επιβεβαιώσουν την ανάθεση  όμως παραδόξως παίρνει το μήνυμα ότι η διοίκηση είναι πολύ ευχαριστημένη από την εργασία του, ως χωρομέτρη , και τον καλούν να συνεχίσει!Ο Κ. δεν κάνει τίποτα , είναι χαμένος λόγω της ασάφειας  και οι εντολοδότες του τον επικροτούν για κάτι που υποτίθεται ότι κάνει.Το βλέμμα του Κ. μάλλον θα αντιστοιχεί με το τρομώδες απορημένο ύφος του Ηλιόπουλου στον Δράκο.

Στον Πύργο , η περιγραφή του χώρου είναι ιδιαίτερα ασθενής.

Ενώ οι προσωπικοί διάλογοι είναι πυκνοί οι λεπτομέρειες του χώρου είναι υπαινικτικές.Ο Πύργος δεν είναι κτίριο , αλλά μάλλον ένας συνοικισμός γραφείων , ενώ ο Κ.ζει στον μυθιστορηματικό χρόνο περιφερόμενος σε ένα ασαφή χωρο, που περιλαμβάνει το παρακείμενο  χωριό , δύο πανδοχεία, ένα σχολείο και μια γέφυρα.Ο επαγγελματίας χωρομέτρης δεν ζει το χώρο του, περιφέρεται σε αυτόν εμπλεκόμενος σε προβληματικές σχέσεις που σταδιακά  καταρρέουν.Ο Κ.φαίνεται να έχει ξεχάσει το επάγγελμα του  χωρομέτρη.Δεν ορίζει αποστάσεις, προσανατολισμούς,λες και δεν έχει καν την αίσθηση του χώρου.Ο Πύργος είναι σε μια απροσδιόριστη απόσταση από το χωριό, ενώ ενίοτε απομακρύνεται συνεχώς.Οι βοηθοί του είναι άσχετοι με τους χώρους , τα μέτρα τις τεχνικές, απλώς παρασιτούν δίπλα του.

Η τραγική φιγούρα του Κ.αναζητά συνεχώς  μια ξεκάθαρη ανάθεση εργασίας, ενώ σταδιακά μονιμοποιείται , σχεδόν βυθίζεται στον οικιστικό ιστό  πέριξ του Πύργου. Ο ίδιος αποκλείει  την επιστροφή στην άγνωστη κοιτίδα του.

Στον "Πύργο"   η ιδιότητα του χωρομέτρη είναι σε μια διαρκή αναστολή, αλλά ταυτόχρονα το κατακερματισμένο δομημένο ή αγροτικό έδαφος είναι σε μια ιδιαίτερη μορφή.Υπάρχουν δυο τρία σταθερά σημεία αλλά οι αποστάσεις μεταξύ τους είναι ασαφείς , μεταβάλλονται.Σε αυτή τη συνθήκη ο Κ.ζει την εναγώνια ματαίωση του η οποία προκύπτει από την εξάρτηση του από μια πολυσχιδή και ασαφή εξουσία.Είναι ο τοπογράφος χωρίς τα τεχνικά όργανα του σε ένα ρευστό τόπο που ίσως δεν είναι μετρήσιμος με τις κλασσικές τεχνικές.

Ένας τοπογράφος , δύο βοηθοί, ένας τόπος με λίγα σταθερά σημεία ορόσημα,  χωρίς να γίνεται χωρομέτρηση, χωρίς να υπάρχει σαφής ανάγκη χωρομέτρησης αυτή είναι η πρωταρχική συνθήκη  του "Πύργου".

Εντός αυτού  του ελλειματικού ,σχεδόν  ρευστού  τόπου επιβάλλεται η πολυσχιδής αόρατη εξουσία του Κόμη και του διοικητή Κλαμ.Στον "Πύργο" η εξουσία είναι αντίστοιχη του χώρου. Ασαφής αόρατη εξουσία επιβάλεται σε ανθρώπους που ζουν σε ένα αόριστο,σχεδόν κινούμενο χώρο.

Στην Αθήνα ο πολιτικός τόπος μοιάζει με τους χώρους του "Πύργου".Υπάρχουν μερικά σημεία αναφοράς: Σύνταγμα, Πολυτεχνείο, Αμερικανική Πρεσβεία, Ομόνοια,κλπ, αλλά οι χιλιομετρικές αποστάσεις είναι σχεδόν άγνωστες στους πολλούς.Ακόμη και οι χρόνοι μετακίνησης ποικίλουν.πχ μπορεις να πας από Πολυτεχνείο στο Σύνταγμα σε πέντε ή πενήντα ή εκατόν πενήντα λεπτά, αν πας με ταξί ή σε μικρή ή μεγάλη διαδήλωση.Σε αυτόν το χώρο κινούνται καθημερινά  χιλιάδες Κ.με αμφισβητούμενες αναθέσεις.Κινούνται μόνοι τους ή με τους βοηθούς τους.

Πολύ συχνά όμως οι Κ.σχηματίζουν ομάδες και εκφωνούν κοινά συνθήματα κατά του "Πύργου".Κάποιοι από αυτούς νομίζουν πως αν κάψουν μερικά από τα γραφεία του "Πύργου" , κάτι θα αλλάξει.Οι πιο πολλοί πιστεύουν πως όσο πιο πολλοί Κ. συναθροίζονται τόσο πιο εύκολα ο Πύργος θα τους ακούσει.Πολλοί πιστεύουν πως αν αλλάξουν ο Κόμης και ο Κλαμ τότε οι Κ.θα έχουν καθαρές αναθέσεις.

Ο "Πύργος" είναι κλασσικό μυθιστόρημα  για τη ματαίωση του ανθρώπου  ενώπιον της  ρευστής , ριζωματικής εξουσίας.Κι'όμως  είναι ημιτελές έργο.Υπάρχουν σοβαρές   ενδείξεις ότι ο Κάφκα, σκεφτόταν τον ήρωα του να πεθαίνει εξαντλημένος από την άγονη επιβεβαίωση της ανάθεσης.Ο Κάφκα ιχνογραφεί δίπλα στον Κ. είτε ανώνυμους χωρικούς, είτε επώνυμους αλλά αόρατους υπαλλήλους της διοίκησης, είτε πρόσωπα που παλινωδούν ή συμβιβάζονται με τον "Πύργο". Η φυσική ροή της υπόθεσης μάλλον οδηγεί προς το θάνατο.

Οι συναθροίσεις των Κ. τού "Πύργου" των Αθηνών έχουν μια μοναδική αξία.Ανεξάρτητα αν οι προσδοκίες τους ευοδώνονται τελικά, αντιστέκονται στη φυσική ροή της υπόθεσης τους:του ημιτελούς μυθιστορήματος που διεξάγεται στο δικό τους πλαστικό τόπο, όπου ο θάνατος είναι η πιο πιθανή εκδοχή.

Το κέντρο ως παράξενος ελκυστής

 

 

 

 

 

Η πρωτοβουλία των 58 ,ενώ προσέφερε ένα δημιουργικό κείμενο για ακαδημαϊκή συζήτηση , ιδίως στο εύστοχο κομμάτι «χωρίς ντροπή» , είναι σχεδόν βέβαιο ότι δεν μπορεί να παράγει νέα πολιτικά δεδομένα. Η ρητή άρνηση της Δημαρ περιορίζει αμέσως το εύρος των πρωτοβουλιών. Φαίνεται λοιπόν ότι η λεγόμενη υπόθεση της κεντροαριστεράς δεν τρέχει αμέσως.

Υποστηρίζω πως το πρόβλημα δεν είναι υποκειμενικό, δεν αφορά τις ικανότητες και τη βούληση ενός συγκεκριμένου συνόλου αυτοοριζόμενων κεντροαριστερών ή εκσυγχρονιστών να συλλάβουν το χρονισμό της συγκυρίας και να αναδείξουν τα ιστορικά επίδικα. Το πρόβλημα ευρίσκεται στη λανθασμένη θεμελιακή ανάγνωση τους για τους μεγάλους παίκτες της εποχής και την υφή των πολιτικών αυτοπληρούμενων σχεδίων τους. Υποστηρίζω πως τόσο η "Σαμαρική ασκητική "όσο και η "Συριζαική υπόσχεση" εξελίσσονται σε οιονεί κεντρώα πολιτικά σχέδια που συγκλίνουν ταχύτατα. Η πολιτική αρχιτεκτονική δεν πάσχει από έλλειψη κέντρου, αντιθέτως πάσχει από επικάλυψη , από μια υπερφόρτωση κεντρώων πολιτικών, οι οποίες δημιουργούν ανάγκες μιας άλλου τύπου παρέμβασης.

Το κομβικό σημείο της περιόδου σχετίζεται με τη ΧΑ.Η σύλληψη του Μιχαλολιάκου κινείται πέραν της ποινικής σφαίρας ή τρέχουσας πολιτικής ροής. Είναι κομβικό σημείο το οποίο διευρύνει την ΝΔ αναγκαστικά προς το κέντρο. Ταυτόχρονα η δημοσκοπική αντοχή της ΧΑ δημιουργεί το έδαφος συγκρότησης μιας «καθαρής» ακροδεξιάς  η οποία θα καταλάβει το δεξί κέρας της πολιτικής παράταξης. Οι δυνατότητες ακροδεξιού πόλου να μεταμορφωθεί , δηλαδή να περιγράψει ένα αυθεντικό πολιτικό και όχι εγκληματικό σχέδιο έχουν υποτιμηθεί  και παραμένουν ισχυρές. Το στρατηγικό και αφηγηματικό βάθος αυτού του σχεδίου έχω περιγράψει ήδη από τον Ιανουάριο 2012 πολύ πριν σοκαριστούμε από τα ποσοστά (πηγή)

Ταυτόχρονα δεν έχει κατανοηθεί η ουσία της Συριζαικής υπόσχεσης.

Το αυτοπληρούμενο αυτό σχέδιο ,στην πραγματική και όχι στην ονομαστική ή φαινόμενη αξία του, στέκεται πολιτικά μόνο σε συνθήκες ευρύτατης πολιτικής συναίνεσης και εφάπτεται με την έννοια ενός εθνικού δικομματικού και δια ταξικού προγράμματος. Η Συριζαική ονομαστική υπόσχεση ,σε συνθήκες απόλυτης εχθρότητας από μια ηττημένη Σαμαρική δεξιά, οικονομικής ασφυξίας από εγχώριους ή διεθνείς εχθρούς και ελάχιστους συμμάχους δεν υφίσταται ούτε καν ως υπόθεση εργασίας. Είναι τέτοια η φύση της οικονομικής κρίσης και οι υποδομές του  κοινωνικού σχηματισμού, οι οποίες καθιστούν αδύνατη οποιαδήποτε μεγάλη υποτιθέμενη ριζική αλλαγή (στην έννοια της συριζαικής εσωκομματικής argot), εντός των ρητών και υπόρρητων συριζαικών συντεταγμένων και δεσμεύσεων :πλεονασματικοί προϋπολογισμοί , παραμονή στο Ευρώ. Ο Συριζα, με την Αυγή να συναγωνίζεται το Χωνί σε κυκλοφορία και τα εκλογικά του ποσοστά στους φοιτητές σε επίπεδα κλίμακας ρίχτερ, «κινδυνεύει» εισπράξει μια τυπική ανάθεση από τις πιο ανυπόμονες δυναμικές ομάδες. Αυτές τις οποίες καλεί ευλόγως και συνεχώς σε «μη ανάθεση» αλλά κινηματική συμπόρευση, εντός όμως των δικών του προαπαιτούμενων (πλεονασματικοί προϋπολογισμοί, ναι στο Ευρώ). Για αυτό ακριβώς παρά τις τηλεεκρήξεις και τηλεοργές και τις επακόλουθες δεξιές αλλεργίες ο Συριζα κατά βάθος  ασθμαίνει στην ιδέα ανεξέλεγκτων απεργιών, απελπισμένων κινητοποιήσεων , γενικευμένου αντι ευρώ κλίματος κλπ. Αυτή  λοιπόν η επερχόμενη ανάθεση ,δηλαδή μια κυβερνητική εντολή εν λευκώ κλασσικού τύπου, γίνεται διαχειρίσιμη , παρά μόνο στο πλαίσιο ενός αυθεντικού διακομματικού διαταξικού consensus.Εκτός του consensus αυτού υπάρχει μόνο το διαστημικό σενάριο συγκυβέρνησης Τσίπρα, Αλαβάνου, Καζάκη, Κουρή, Καμμένου, Κατσανέβα  με τις ευλογίες της Marine Le Pen.

Η διαφορά ονομαστικής και πραγματικής αξίας της οποιασδήποτε πολιτικής υπόσχεσης δεν μπορεί να γίνει κατανοητή ,ούτε είναι καν διαπραγματεύσιμη εντός ενός κλισέ λόγου περί λαϊκισμού κλπ.

Το δίπολο αυτό  αυτή είναι συστατικό των πολιτικών κομμάτων και αφορά δύο οργανικά απαραίτητους πόλους της σύστασης τους :την τελετουργία και τη ζωή. Όλα τα κόμματα εδράζονται στο δίπολο αυτό, το οποίο δεν αφορά μια επιφάνεια σε αντιδιαστολή και μια ουσία, ή ένα λόγο σε αντιδιαστολή με μια υλοποίηση. Ο τελετουργικός λόγος είναι λειτουργικός στην απόλυτη θεολογική έννοια, δηλαδή ανασυγκροτεί αενάως τους βιοψυχικούς και πνευματικούς δεσμούς εντός του κόμματος. Το απόλυτο τελετουργικό κόμμα είναι το Κκε, το οποίο, σχεδόν με τα μισά χρόνια στην απόλυτη νομιμότητα και μια  συμπεριφορά εντός του απόλυτα πολιτικά ορθού, συγκροτείται μέσω μιας συμβολικής γλώσσας και μέσω εννοιών και εκφωνημάτων με ιστορική αξία και αναφορά  στην περίοδο της παρανομίας του. Το Κκε δεν είναι δογματικό στην έννοια της αγκύλωσης , αλλά μπορεί να  είναι τελικά τόσο κομφορμιστικό γιατί ακριβώς διαθέτει μια τόσο στιβαρή εσωτερική τελετουργική ζωή. Ο Συριζα κατόρθωσε σε χρόνο dt να συγκροτήσει την εσωτερική του τελετουργία η οποία τον δομεί ως ιστορικό ρεύμα, αλλά ακριβώς η ισχυρή λειτουργία αυτή με τα εκφωνήματα του αντιμνημονίου, της παραγωγικής ανασυγκρότησης κλπ, συγκροτούν τον  πόλο της πολιτικής του πράξης  ο οποίος κινείται τροχιοδρομικά σε ένα ιστορικό συμβιβασμό a la ελληνικά. Δεν είναι καθόλου τυχαία η έκβαση του συνεδρίου του: Οι καλοί κάτοχοι της εσωκομματικής τεχνικής γλώσσας του Συνασπισμού, ανεξαρτήτως πολιτικών θέσεων-εκφωνήσεων , συνέθλιψαν μέχρις εξαφανίσεως τις εξωκομματικές διαλέκτους και παραλλαγές που εισήχθησαν στο διάστημα της αριθμητικής διόγκωσης.

Είναι πολύ ενδιαφέρουσα η οξυδέρκεια τυπικών αστικών σχηματισμών και πόλων ισχύος, οι οποίοι έχουν συλλάβει την τελετουργική "αριστερή" φύση του Συριζα. (Χατζηνικολάου, Βαρδινογιάννης, Κόκκαλης, Δασκαλόπουλος  κλπ) .Το μόρφωμα αυτό ,σε αντίθεση από την αίσθηση που επικρατεί στους 58, με ένα τυπικό αναπάντεχο υπερκερασμό  από τα "αριστερά" έχει νεύσει καταφατικά όχι μόνο προς τον αναμενόμενο εθνικό συμβιβασμό αλλά και την εκκεντρική avant garde παραλλαγή του ως διακυβέρνηση Συριζα. Αυτό γίνεται γιατί ενστικτωδώς καταγράφει τον δομικό κεντρώο χαρακτήρα της αξιωματικής αντιπολίτευσης.

Με ένα άλλο δρομολόγιο η Σαμαρική ασκητική είναι υποχρεωμένη να αναζητήσει τον ιστορικό συμβιβασμό. Το λεγόμενο success story ,πετυχαίνει και η επιτυχία του οδηγεί αυτομάτως σε εθνική συναίνεση. Για το success story υπάρχουν πολύ λανθασμένες εκτιμήσεις. Το ss είναι πρόταγμα  προεξόφλησης, μια υποθήκη προσδοκιών ,είναι ένα δυναμικό πλαίσιο μέλλοντος με θετικό πρόσημο . Δεν είναι γνωμάτευση για την ευτυχία των ανέργων των πτωχών σήμερα. Οι πιο οξύνοες πλευρές του Συριζα, συνέλαβαν , επιτέλους, τη φύση του αινίγματος το οποίο προφανώς δε λύνεται με την αποκάλυψη του failure στο «ψευδές» success story  (πηγή).Το ss σηματοδοτείται από το πρωτογενές πλεόνασμα (1). Είναι πολύ λανθασμένη επίσης η συζήτηση για την προέλευση ή την αλήθεια του. Το μέγεθος του πλεονάσματος είναι  οικονομικό  μέγεθος αλλά το πιστοποιεί η κυβέρνηση εμμέσως μέσω μιας πολιτικής έκφρασης. Μια κυβέρνηση που θα νεύσει προς μια πολιτική έντασης προς τους διαπραγματευτές έχει ήδη πρωτογενές πλεόνασμα, όσο και αν μεμψιμοιρεί η αντιπολίτευση ή το αμφισβητούν αρμόδιοι .Αλλιώς αυτοκτονεί .Το πρωτογενές πλεόνασμα είναι το πολιτικά ορθό φόβητρο προς τους δανειστές, επομένως η ύπαρξη του είναι πρωτίστως γνωστή στην κυβέρνηση. Ο Σαμαράς μπορεί λοιπόν μπορεί να προσέλθει σε μια κρίσιμη διαπραγμάτευση με τους δανειστές μόνο αν πραγματικά έχει πλεόνασμα. Αυτή διαπραγμάτευση μπορεί να γίνει μόνο αν έχει ισχυρή εσωτερική υποστήριξη. Οι εκλογές πιθανόν να τον κατατάξουν αδύναμο πρώτο ή οριακό δεύτερο. Η λύση είναι απλή: Με δεδομένη τη δυσπραγία του Συριζα να υλοποιήσει μόνος ακόμα θεμελιώδη του ονομαστικού του προγράμματος ,χρειάζεται μια ιδιόμορφη συναίνεση à la "Βυθίσατε το Hora" ή "Όχι στην Εοκ" της περιόδου Κ.Καραμανλή Α.Παπανδρέου: Φαινομενική τελετουργική  ένταση, στρατηγική ταύτιση. Βαδίζουμε ,ευτυχώς ,προς την άριστη συναινετική λύση του διλλήματος του φυλακισμένου. Το πραγματικό πλεόνασμα ενισχυόμενο με την επίδειξη της ονομαστικής Συριζαικής απειλής, μπορεί να δημιουργήσει μια επιτυχή διαπραγμάτευση.

Το πολιτικό σύστημα εννοούμενο ως σύνολο με κύριους παίκτες ΝΔ και Συριζα μπορεί να εγγράψει μια  επιτυχία μετά από καιρό, η οποία θα προκύψει ακριβώς από τον συγχρονισμό των διαφορετικών δρομολογίων τους. Είναι η επιτυχία που με συστηματικό ευκρινή τρόπο περιγράφει εδώ και καιρό ο Χατζηνικολάου, ως ιδεολογικός εκπρόσωπος των πιο δυναμικών τμημάτων του αστικού κόσμου. Θα έχουμε λοιπόν μια κεντρώα οργανική πραγματική σύγκληση , πέραν των προφανών  προσκλήσεων προς «τοπολογικούς» ενδιάμεσους χώρους.

Αυτού του τύπου κεντρώα σύγκλιση à la ελληνικά, μπορεί να δημιουργήσει το πολιτικό περιβάλλον των τεχνικών μεταρρυθμίσεων τις οποίες εύστοχα θέτουν οι 58 ως κεντρικό μεταμνημονιακό στόχο.

Οι 58 προτείνουν μια κεντροαριστερή ανασυγκρότηση ως ιδιοκτήτη της μεταρρυθμιστικής ατζέντας και ως ρυθμιστικό πόλο μιας κομματικής σύνεσης .Πρόκειται μάλλον για μια σχετικά αδρή σύλληψη η οποία μέσω ανασύστασης της κλασσικής γεωγραφίας (αριστερά, κέντρο, δεξιά) αδυνατεί να προσλάβει την τραγική αντίφαση του ελληνικού δράματος :σε συνθήκες οικονομικής κρίσης οι μεταρρυθμίσεις δεν μπορούν να γίνουν ως ρητό τεχνικό σχέδιο μεγάλης συναίνεσης, αλλά υλοποιούνται   με δόσεις αυταρχισμού .

Στην Συριζαική τεχνική γλώσσα οι μεταρρυθμίσεις δεν λείπουν αλλά προϋποθέτουν την ανακούφιση των πολλών μέσω μιας ριζικής ανατροπής της οικονομικής πολιτικής. Οι έννοιες της ανταγωνιστικότητας, ανταποδοτικότητας ,αποτελεσματικότητας είναι κυρίαρχες στην έντεχνη version της Συριζαικής υπόσχεσης, αλλά απωθούνται στο απώτερο μέλλον της «μεταμνημονιακής» φάσης. Είναι αξιοσημείωτο πως εντός της Συριζαικής argot ο όρος «κρατικοδίαιτος» είναι εξαιρετικά αρνητικά φορτισμένος .Αυτή η αναβολή  ,άλλοτε εννοείται πραγματικά, άλλοτε είναι η μετωνυμία των αγκυλώσεων που επιβάλουν οι τυπικές δυνάμεις της κατακερματισμένης κοινωνίας  οι οποίες ευρίσκονται στη θαλπωρή του Συρι'ζαικού αντιμνημονίου.

To τραυματικό δίλλημα των μεταρρυθμίσεων,  αυταρχισμός ή αναβολή 'βασίζεται στο έλλειμμα των πραγματικών κινητήριων δυνάμεων . Οι λεγόμενες αυτονόητες μεταρρυθμίσεις προκύπτουν από την πίεση των παραγωγικών  ομάδων της εξωστρεφούς ιδιωτικής οικονομίας, οι οποίες έχουν συμφέρον για την ανάπτυξη θεσμών και μηχανισμών που εξαφανίζουν το καθεστώς των εξαιρέσεων προνομίων κλπ. Το πρόβλημα είναι πως αυτές οι δυνάμεις είναι αρκετά ισχνές ενώ ως παραγωγικές αυτοκατανοούνται οι ''ομάδες των προστατευμένων επαγγελμάτων, της μεσαίας κατανάλωσης, της εκτεταμένης φοροαποφυγής των εσωστρεφών υπηρεσιών το στελεχιακό προσωπικό των μονοπωλιακών Δεκο κλπ.Έτσι δημιουργείται ένας πληθωρισμός ονομαστικής μεταρρύθμισης η οποία καταστατικά αφορά τους «άλλους».Το παράδοξο παίρνει την εξής μορφή: Στελέχη του ευρύτερου δημοσίου τομέα  διακινούν ένα ρεπερτόριο που βασίζεται σε μια ισχυρή ιδιωτική εξωστρεφή οικονομία, της οποία τα στελέχη δεν ανευρίσκονται πουθενά. Το εντόπιο στελεχιακό δυναμικό των μεταρρυθμίσεων συγκρινόμενο με το αντίστοιχο μιας βιομηχανικής οικονομίας είναι απελπιστικά μικρότερο.  Με μια έννοια το μεταρρυθμιστικό πρόταγμα είναι ιδέα «εκ των άνω» η οποία αναζητά συγκυρία για να στερεοποιηθεί ως πολιτικό υλικό. Εδώ οι 58 έχουν δίκιο δρώντες ως think tank χωρίς πολιτική φιλοδοξία για τους ίδιους. Ταυτόχρονα και η  Συριζαική αριστερά έχει δίκιο όταν καταλογίζει  ότι οι  μεταρρυθμίσεις είναι πρόσχημα  για άλλες πολιτικές ,δηλαδή δεν υπάρχει αυτοκίνητη μεταρρυθμιστική ροπή  αλλά λέει πολύ επιμελώς τη μισή αλήθεια. Η άλλη μισή είναι και οι δικές της μεταρρυθμίσεις,  δεν είναι η φυσική ροπή των δικών της κοινωνικών στηριγμάτων της. Ενίοτε κολακεύει τον κατακερματισμό και τον τοπικισμό επομένως ,όπως ακριβώς και οι 58 ,  ο Συριζα  θα αναγκαστεί να «υποκλέψει» την μεταρρυθμιστική συναίνεση  με τη χρήση άλλων ιδεολογημάτων, πιθανότατα με τη χρήση του ευρωπαικού κετημένου ως αναφορά υπόδειγμα.

Μεταξύ του Σαμαρικού αυταρχισμού και Συριζαικής αναβολής  ,αναγκαστικά, η λογική των 58 ρέπει σε μια ανομολόγητη συγκατάνευση  προς τον αυταρχισμό.

Ωστόσο η Συριζαική αναβολή μπορεί να εξουδετερωθεί πολύ αποτελεσματικά όσο η δυνητική διακυβέρνηση έρχεται  εγγύτερα. Το πρόβλημα δεν είναι να καταγγελθεί η τελετουργική αντιμεταρρυθμισιολογία του Συριζα (ίδιον όλων των αντιπολιτεύσεων με αναπάντεχο πρωταθλητή τον Γαπ του 2006-2009 που έστειλε την Μαριλίζα  ως υπαρχηγό του Τσίπρα να καταλάβει τη ΔΕΗ )  αλλά να αναδειχθεί η λανθάνουσα τεχνική μεταρρυθμιστική ατζέντα μέσω της προβολής της δυνητικής διακυβέρνησης . Ισχυρά μεταρρυθμιστικά κόμματα δυνητικοί σύμμαχοι του Συριζα μπορούν να παίξουν καταλυτικό ρόλο.                

Με ένα παράδοξο τρόπο η πολιτική υπερδομή αποκτά μια ισορροπία.

Αναδύονται μια εκκολαπτόμενη νέα ακροδεξιά ,δύο μεγάλα κεντρώα κόμματα με πόλωση αριστερά -δεξιά, μια παραδοσιακή αριστερά (Κκε) και τρία κόμματα ρυθμιστές: το Πασοκ οι Ανελ και η Δημαρ. Από "μηχανική" άποψη το σύστημα ισορροπεί καλύτερα αν υπάρχουν τρεις διαθέσιμοι για αμφίπλευρες συμμαχίες. Η λογική της συγκυρίας ευνοεί ένα κατακερματισμό του κέντρου γιατί εξασφαλίζει σταθερότητα σε όλες τις περιπτώσεις.

Το Πασοκ είναι αδύνατο να αποφύγει από το συμβολικό του φορτίο, ενώ οι Ανελ δείχνουν μια αξιοσημείωτη σταθερότητα διατηρώντας άφθαρτο το ιδεολόγημα της Πολαν σε μια νεοβαρβαρική εκδοχη .

Το μοναδικό κενό είναι ένα μικρό κόμμα του ενοχλητικού κέντρου: Ένας ελεγκτής των ατασθαλιών, των μεγαλοστομιών των "μεγάλων" ένας εκπρόσωπος των ολιγάριθμων Ιωβ (πηγή) του προμνημονίου , του μνημονίου και του μεταμνημονίου. Λείπει ένας ηθικός σεκταρισμός του κέντρου. Η Δημαρ θα μπορούσε να παίξει αυτό το ρόλο, αλλά η ακατανόητη προσέγγιση με τον Λοβέρδο υπονομεύει το τριπλό εύστοχο όχι, προς αυταρχισμό, πασοκισμό, λαικισμό που ανακοίνωσε ο Κουβέλης , ιδίως τώρα που το ηθικό προβάδισμα του Συριζα ως αναμάρτητου μπορεί να ξεθωριάσει ταχύτατα (2)

 

(1) Εδώ μια ενδιαφέρουσα αλλαγή ύφους και περιεχομένου για το πρωτογενές  πλεόνασμα ,από ένα αναπάντεχο σύμβουλο του Στουρνάρα.

 

(2)  Η μελαγχολική σιωπή  για τις υποθέσεις  Μητρόπουλου (ο νόμος Αλογοσκούφη ως ηθικό έσχατο κριτήριο ) , Τσίπρα (υπόθεση Αγκάλη, άνευ σχολίων..) δείχνουν πως το ηθικό πλεονέκτημα της αριστεράς  μετασχηματίζεται βαθμιαία σε εξοικείωση  με τους βαθύτερους ηθικούς και αισθητικούς  κωδίκες του παλαιοπασοκικού βιόκοσμου: καλή η αριστερή ρητορεία  αλλά στην τελική  είμαστε επαγγελματίες δικηγόροι και στοργικοί γονείς...

Η Ναυμαχία και Δίκη των Αργινουσών

 

 

 

 

Ενώ η Πύρρειος νίκη παρέμεινε  ως ιστορικό υπόδειγμα μιας τακτικής νίκης με δυσανάλογο κόστος, η νίκη των Αργινουσών παραμένει πολύ λιγότερο γνωστή αλλά αναδεικνύει ένα άλλο υπόδειγμα: αυτό της στρατηγικής νίκης με δυσανάλογο ηθικό κόστος. Στη ναυμαχία αυτοί οι Αθηναίοι κατανικούν τους Σπαρτιάτες , αλλά αυτό γίνεται αφού οι στρατηγοί επιλέγουν την τελική καταδίωξη των αντιπάλων αντί της περισυλλογής και ταφής των 5000 συμπολεμιστών τους. Οι νικητές στρατηγοί επιστρέφουν στην Αθήνα και μετά από μια θυελλώδη δίκη σε μια ατμόσφαιρα δημαγωγίας καταδικάζονται και εκτελούνται.

Η wikidedia μας πληροφορεί:

Οι στρατηγοί του αθηναϊκού στόλου έπρεπε τώρα να αποφασίσουν τι να πρωτοκάνουν. Έπρεπε να διασώσουν 3.000 – 5.000 χιλιάδες ναυαγούς, να καταδιώξουν το στόλο του Καλλικρατίδα και να απελευθερώσουν τον Κόνωνα που ήταν παγιδευμένος στη Μυτιλήνη από 40-50 σπαρτιατικές τριήρεις. Αν επιτίθονταν σε αυτές με όλες τις δυνάμεις τους αμέσως, θα νικούσαν σίγουρα. Αυτό θα αποτελούσε περιφανή νίκη και πολύ γερό πλήγμα στο στόλο της Πελοποννησιακής Συμμαχίας. Μπορεί να σήμαινε ακόμα και τη λήξη του πολέμου. Ταυτόχρονα όμως ζητούσαν βοήθεια τα πληρώματα και οι στρατιώτες των πλοίων που είχαν βουλιάξει ή μισοβουλιάξει. Εκφράστηκε από τον Ερασινίδη η άποψη ότι εκείνο που είχε σημασία ήταν να σώσουν πρώτα τις τριήρεις του Κόνωνα και να καταδιώξουν τον εχθρό. Όμως όλοι ήξεραν πως ήταν πολύ σοβαρό ζήτημα να περισυλλεγούν οι νεκροί και να βοηθηθούν οι τραυματίες. Για να αντιμετωπίσουν αυτές τις δύο εξίσου πιεστικές ανάγκες, αποφάσισαν να στείλουν τα 2/3 του στόλου στη Μυτιλήνη και οι τριηράρχες Θρασύβουλος και Θηραμένης να μείνουν εκεί με το 1/3 του στρατού για να διασώσουν τους ναυαγούς ή να ανασύρουν τους νεκρούς.Όλες οι ενέργειες όμως ουσιαστικά ακυρώθηκαν από την καταιγίδα που ξέσπασε, η οποία εμπόδισε τα πλοία να κινηθούν κατά βούληση και έπνιξε πολλούς από τους ναυαγούς που ήταν ακόμα ζωντανοί, πιθανόν και να βούλιαξε κι άλλα πλοία. Οι παραλίες γέμισαν πτώματα μέχρι τη Φώκαια, στο νότο. Τα 2/3 που είχαν ξεκινήσει για τη Μυτιλήνη παρασύρθηκαν από τα κύματα προς τα παράλια της Μικράς Ασίας και όταν ο καιρός τους επέτρεψε να ξεκινήσουν για την Λέσβο, ο Κόνωνας ήδη ερχόταν προς το μέρος τους. Τους ενημέρωσε ότι ο σπαρτιατικός στόλος είχε προλάβει να διαφύγει και ίσως κατευθυνόταν στη Χίο όπου ελλιμενιζόταν ο εναπομείνας στόλος του Καλλικρατίδα. Οι Αθηναίοι στρατηγοί γυρίζονταν νότια έμαθαν πως η καταιγίδα δεν είχε αφήσει ούτε το Θρασύβουλο και τον Θηραμένη να φέρουν σε πέρας την αποστολή τους, δηλαδή να φροντίσουν για τη διάσωση ανδρών. Οι τελευταίοι έφυγαν για την Αθήνα και όλοι οι άλλοι πήγαν στη Σάμο για να συνεχίσουν την καταδίωξη του στόλου των Σπαρτιατών.Προτού όμως χωριστούν οι δρόμοι τους, συμφώνησαν να πουν στην Αθήνα ότι ο λόγος που δεν διασώθηκαν οι ναυαγοί και δεν συνελέγησαν οι σοροί ήταν η φοβερή τρικυμία. Έδωσαν μάλιστα έγγραφο στο Θηραμένη που ανέφερε ακριβώς αυτά[13] χωρίς να υπεισέρχεται σε λεπτομέρειες, ότι δηλαδή η διάσωση είχε ανατεθεί στο Θηραμένη και τον Θρασύβουλο. Αυτό δεν έγινε τυχαία, αλλά μάλλον επειδή οι στρατηγοί ήξεραν πόσο ισχυρός ήταν πολιτικά ο Θηραμένης και δεν ήθελαν να τον υποδείξουν έμμεσα ως κυρίως υπεύθυνο, επειδή θα έκαναν εχθρό τους τον ίδιο και τον ευρύτατο κύκλο που αυτός επηρέαζε.

Οι Αθηναίοι χάρηκαν τη νίκη μόλις την πληροφορήθηκαν, αλλά το γεγονός ότι οι νικητές δεν περισυνέλεξαν τους ναυαγούς και τους νεκρούς για να ταφούν στην πατρίδα τους θεωρήθηκε εγκληματική παράλειψη. Οι στρατηγοί έμαθαν ότι ήταν έξαλλοι οι Αθηναίοι και σκέφτηκαν ότι τους διέβαλε σε αυτούς ο Θηραμένης, οπότε έκαναν το λάθος να τον μεταβάλουν σε εχθρό τους,[14] στέλνοντας επιστολή στην οποία ανέφεραν ότι είχαν αναθέσει σε έμπειρους και αρμόδιους τριηράρχες το έργο της περισυλλογής των νεκρών και ότι «αν υπήρχαν κάποιοι υπεύθυνοι, που κατά τη γνώμη τους λόγω της κακοκαιρίας δεν υπήρχαν, τότε πάντως αυτοί ήταν εκείνοι στους οποίους το έργο είχε ανατεθεί».Έξαλλος τότε ο Θηραμένης –που πάντως αντιμετώπιζε καταδίκη σε θάνατο αν υπερίσχυε η άποψη των στρατηγών- άρχισε να τους κατηγορεί και κατάφερε να μεταστρέψει την κοινή γνώμη εναντίον τους επιδεικνύοντας την πρώτη επιστολή που μιλούσε για κακοκαιρία που είχε καταστήσει αδύνατη την περισυλλογή και δεν έλεγε κουβέντα για ανάθεση της υποχρέωσης σε «υπεύθυνα άτομα». Επικαλέστηκε επίσης το γεγονός ότι αυτός αναχώρησε πρώτος και δεν μπορούσε να είναι μεταξύ εκείνων που θα έκαναν την περισυλλογή και ότι όλες οι εντολές προέρχονταν από τους στρατηγούς. Οι Αθηναίοι τότε μεταστράφηκαν ξανά και άρχισαν να πείθονται από διάφορους ότι οι στρατηγοί κυνήγησαν τη δόξα και τη νίκη αδιαφορώντας για τους ναυαγούς, ότι ίσως ήταν συμπαιγνία και έλεγαν ψέματα και οι οκτώ για να συγκαλύψουν την κοινή απόφασή τους να θυσιάσουν τους ναυαγούς, ότι είπαν ψέματα στο δήμο κ.ο.κ. Τους καθαίρεσαν και τους διαμήνυσαν «να καταπλεύσουν στην Αθήνα για να δικαστούν» Τότε δύο από τους 8 στρατηγούς διέφυγαν – ο Αριστογένης και ο Πρωτόμαχος-, επειδή ήταν βέβαιοι πως υπήρχε προκατάληψη στην Αθήνα και θα καταδικάζονταν, εντούτοις και αυτό εξελήφθη ως ένδειξη ενοχής. Οι υπόλοιποι έξι πάντως γύρισαν στον Πειραιά.Ο Διόδωρος Σικελιώτης[15] αναφέρει ότι αν οι 8 στρατηγοί δεν έκαναν εχθρό τους τον Θηραμένη, ίσως και να είχαν γλιτώσει, μια που ήταν πολύ ικανός στο λόγο και είχε μεγάλη πολιτική επιρροή. Ο Ξενοφών[16] μιλά για κανονική συνωμοσία του Θηραμένη, ο οποίος προκειμένου να πετύχει την καταδίκη των στρατηγών, έβαλε δικούς του ανθρώπους να ντυθούν πένθιμα και να παριστάνουν τους συγγενείς αδικοχαμένων ναυαγών, να κλαίνε στους δρόμους και να αναστατώνουν τα πλήθη. Σύγχρονοι ιστορικοί εκτιμούν όμως ότι ο κόσμος ήταν ήδη τόσο ξεσηκωμένος, που δεν χρειαζόταν καμία προσπάθεια από το Θηραμένη, ο οποίος βέβαια υπερασπίστηκε τον εαυτό του, αλλά μάλλον δεν έκανε αυτό που αναφέρεται. Πάντως όταν κατέπλευσαν στον Πειραιά οι 6 από τους 8 στρατηγούς, βρήκαν την κοινή γνώμη σαφώς εναντίον τους.Ακόμα και όσοι πείθονταν πως ανέθεσαν σε κάποιους την ηθική αυτή υποχρέωση, έλεγαν πως εξακολουθούσαν να είναι υπεύθυνοι, γιατί δεν άφησαν επί τόπου ένα στρατηγό, αλλά απλούς τριηράρχες και ούτε άφησαν εκεί το καλύτερο τμήμα του στόλου ώστε να επιτελέσει το έργο του μέσα στη θαλασσοταραχή, παρά άφησαν το πιο καταπονημένο. Παρά την ένταση και την φορτισμένη ατμόσφαιρα, οι στρατηγοί, όταν άρχισε η δίκη, έπεισαν σε πρώτη φάση τον αθηναϊκό λαό ότι η καταιγίδα είχε καταστήσει αδύνατη τη διάσωση και όλα έδειχναν ότι υπήρχαν ελπίδες η υπόθεση να τελείωνε εκεί, μια που ήταν νικητές, είχαν προσφέρει κάτι σπουδαίο στον τόπο και ήταν καταπονημένοι και οι ίδιοι για το καλό της Αθήνας.Ακολούθησε όμως μια εορτή που ήταν τρόπον τινά «ημέρα του πατέρα» και ήταν ουσιαστικά μια μέρα αφιερωμένη στη συνεύρεση των οικογενειών, οπότε όσοι είχαν χάσει δικούς τους πένθησαν διπλά και δεν ήταν καθόλου λίγοι – αυτοί οι 5.000 που χάθηκαν, ήταν νέοι άνδρες, με γονείς και συζύγους και παιδιά και κατά συνέπεια είχαν κατά μέσο όρο 5 συγγενείς που ήταν άμεσα ενδιαφερόμενοι, δηλαδή 25.000 πολίτες. Η ατμόσφαιρα φορτίσθηκε εκ νέου και οι συγγενείς απαίτησαν δικαίωση. Εμφανίστηκε και ένας άντρας που είπε ότι ήταν ναυαγός και σώθηκε χάρη σε ένα βαρέλι και ότι εκείνοι που θαλασσοπνίγονταν δίπλα του, του φώναζαν αν σωθεί να πει στους Αθηναίους ότι εγκαταλείφθηκαν από τους στρατηγούς τους εκείνοι που πολέμησαν για τη νίκη τους. Αυτό όξυνε ακόμα περισσότερο τα πνεύματα.Με πρωταγωνιστές διάφορους πολιτικούς που εκμεταλλεύθηκαν το κλίμα, αλλά και το ειλικρινές πένθος όσων είχαν χάσει δικούς τους, η αθηναϊκή κοινή γνώμη έγινε πιεστική σε βαθμό οχλοκρατίας. Προτάθηκε να μη γίνει δίκη και να εκδοθεί μια μαζική απόφαση για τους στρατηγούς, τα δε μέλη της συνέλευσης να ψηφίσουν δια ανατάσεως της χειρός αν οι στρατηγοί ήταν υπεύθυνοι ή όχι για το συγκεκριμένο αδίκημα, δηλαδή που δεν φρόντισαν συγκεκριμένα για να περισυλλεγούν οι ναυαγοί συμπολεμιστές τους. Έτσι όπως διατυπωνόταν το ερώτημα και με δεδομένη την όξυνση των πνευμάτων, η απόφαση ήταν δεδομένη. Επιπλέον αυτή η ομαδική καταδίκη, χωρίς να έχει προηγηθεί ουσιαστικά δίκη, ήταν απαράδεκτη νομικά στην αθηναϊκή δημοκρατία.

H ελληνική μνημονιακή υπόθεση με το λεγόμενο πρωτογενές πλεόνασμα μετατρέπεται σε νίκη των Αργινουσών. Πρόκειται για μια στρατηγική νίκη με νεκρούς που παραμένουν άταφοι, ενώ μια τυπική δημαγωγία συσκοτίζει την υπόθεση.

Η ελληνική κοινωνία κινείται σε ένα κλίμα μιας προεξοφλημένης νίκης των Αργινουσών. Ακόμη και οι φαινομενικοί αντίπαλοι κατά βάθος γνωρίζουν ότι το όποιο πλεόνασμα, ανεξάρτητα από την προέλευση του αποτελεί στρατηγική νίκη. Ωστόσο το ηθικό βάρος είναι αφόρητο. Το κόστος της νίκης δεν είναι Πύρρειο (στρατιωτικό, στρατηγικό) αλλά Αργινούσειο (ανθρωπολογικό, ηθικό).

Δεν μπορεί κανείς να απαιτήσει ηρεμία και ψυχραιμία από τους συγγενείς των θυμάτων της ναυμαχίας. Ταυτόχρονα η δημαγωγία είναι εγγενής σε καταστάσεις κρίσης. Μπορούμε να απαιτήσουμε νηφαλιότητα από όσους διεκδικούν για τον εαυτό τους την σύνεση και τον "αντιλαικισμό".

H πλατφόρμα για κεντροαριστερά (1), δηλαδή μια φωνή από τον τόπο των υποτιθέμενων ψύχραιμων ,  με εξέπληξε με το  ταξινομικό εύρημα του "νεοκομμουνισμού"  που αποδίδει στο Σύριζα. Συμπτωματικά  την ίδια μέρα ο «νεοκομμουνιστής» υποψήφιος πρωθυπουργός εκδηλώνει ευκρινή συμπτώματα προχωρημένου Alzheimer  και δεν ξέρει αν υπάρχει ελληνική εταιρεία η οποία κατασκευάζει ψηφιακές παροχές για τον Οτε ( με know how "επιτάχυνσης των αποφάσεων ")  γιατί τη θέλει πυλώνα της παραγωγικής ανασυγκρότησης. Ένα μήνα πριν, παραβιάζει αυτονόητες ηθικές και αισθητικές παραδοχές της Αριστεράς, παριστάνει το κοσμικό Avatar  του Χριστόδουλου και κάνει  αντιτροικανή κατήχηση  στους μαθητές των Επαλ. Το  αισθητικό  ανάλογο του συριζαικού νεοκομμουνισμού  είναι ο Γαπ ως ηγέτης σε πορεία τρακτέρ με άροτρα που  τρώει δακρυγόνα  αλλά και ο αντιμνημονιακός Σαμαράς ως απότακτος του Λαικού Ευρωπαικού κόμματος ,δηλαδή οι φορείς μιας  τυπικής αστικής δημαγωγίας, με επινοημένες σιωπές και επικοινωνιακές μπαλαφάρες.

Θα ζήσουμε εντός των προσεχών εβδομάδων ατμόσφαιρα μιας νίκης των Αργινουσών.Ας σεβαστούμε τα θύματα, ας αποτιμήσουμε την όποια αξία κάποιων στρατηγών, ας απομονώσουμε τους δημαγωγούς. Ψυχραιμία...

(1)Μα κανείς από τους 59 δεν σκέφτηκε να πάρει τον Φώτη τηλέφωνο πριν την έκκληση;.Μα το θέμα ξεφούσκωσε σε 20 ώρες...Κρίμα τα πρωτοσέλιδα