Έλλογη Αριστερά, Αγανάκτηση, Κόλαση

Σε προηγούμενη κινητοποίηση κάποιοι έκαναν μια πραγματικά ευρηματική παράσταση δρόμου. Πραγματοποίησαν την διαδήλωση των «φτωχών βιομηχάνων» οι οποίοι πένητες διαδηλώνουν ζητώντας ελεημοσύνη από την κυβέρνηση για να αυξήσουν τα κέρδη τους. Το σχετικό video κυκλοφορεί και είναι όντως ενδιαφέρον. Μόνο που η ευρηματική παράσταση είχε ένα τεράστιο ένα θεμελιακό λάθος. Χλεύαζε τους βιομήχανους σε μια χώρα χωρίς βιομηχανία. Οι διαδηλωτές ονομάτισαν βιομήχανο τον «πλούσιο» τον ραντιέρη , τον κεφαλαιούχο. Μικρή λεπτομέρεια θα πεις, τι σημασία έχει η ακρίβεια σε ένα happening.Θα σου πω , πως δεν είναι καθόλου λεπτομέρεια καθώς έχει τεράστια σημασία τι ακριβώς νομίζεις ότι υπάρχει δίπλα σου και πως το ονοματίζεις. Είναι διαφορετικό το θέμα ότι στην βιομηχανική Ελλάδα το πρόβλημα είναι τα υπερκέρδη των βιομηχανιών και οι χαμηλοί μισθοί των εργαζομένων από το θέμα πως στην αποβιομηχανοποιημένη Ελλάδα το κεφάλαιο επενδύεται σε πολύ πιο ελαφρές , πιο ευέλικτες , πιο «αρπακόλα» επενδύσεις οι οποίες δεν είναι η βιομηχανία. Η βιομηχανία εμπεριέχει πολύ πιο σύνθετες διαδικασίες που απαιτούν χρόνο εξειδίκευση , προσωπικό και δεσμεύσεις. Οι φίλοι διαδηλωτές βλέπουν την Βουγιουκλάκη στην «Κόρη μου την Σοσιαλίστρια» , και τις αδρές κοινωνικές σχέσεις που αποτυπώνονται εκεί αλλά τους διαφεύγει ότι το παλιό εργοστάσιο της Πειραϊκής Πατραικής στο Μ.Πεύκο που ήταν το σκηνικό της ταινίας είναι αποθήκες εδώ και τριάντα χρόνια και ο «βιομήχανος» Κωνσταντάρας αφού έγινε και προμηθευτής του δημοσίου είχε κάνει τα κέρδη του securities και maturities σε κανένα private banking .


Είναι φανερό πως ενώ στις καπιταλιστικές οικονομίες το αέναο κύκλωμα της οικονομίας λειτουργεί με τελικό αποτέλεσμα την ασύμμετρη σώρευση πλούτου στους δύο πόλους κεφάλαιο – εργασία. Έχει σημασία όμως πόσος και ποιος είναι αυτός ο πλούτος. Πριν δύο χρόνια και η Δανία και η Γερμανία είχαν – 4 % αρνητική ανάπτυξη αλλά οι επιπτώσεις στην κοινωνία ήταν σχεδόν απαρατήρητες. Σε εμάς το – 4 % διέλυσε το σύμπαν. Στο δικό μας καπιταλιστικό κύκλωμα η ίδια απόδοση κεφαλαίου γίνεται γρήγορα αποτελεσματικά χωρίς όμως ενδιάμεσες διαχύσεις, χωρίς τις εξισορροπήσεις που σχεδόν φυσικά θα επέφερε μια σύνθετη βιομηχανική δομή. Έχει δίκιο η «ταξική» αριστερά να επικεντρώνει στην ανισοκατανομή, αλλά αυτή δεν είναι αποτέλεσμα μόνο ταξικών πολιτικών αγώνων αλλά είναι και παράγωγο της δομής της οικονομίας. Οι πιο εξειδικευμένες θέσεις εργασίας «θυσιάζονται» πιο δύσκολα από τις ανειδίκευτες. Επομένως μια «ταξική» πολιτική ένταση μπορεί να αποδώσει πολύ διαφορετικά αποτελέσματα σε δύο οικονομικά κυκλώματα διαφορετικής συνθετότητας. Το πρόβλημα με τις κλασσικές οικονομίστικες εκδοχές της αριστεράς είναι ότι παραβλέπουν ακριβώς αυτό τον παράγοντα. Βρισκόμαστε λοιπόν χωρίς κλασσική βιομηχανία χωρίς «φάμπρικες» αλλά η λαϊκή φαντασία βλέπει «βιομήχανους».

Η κρίση αυτή θα δοκιμάσει την αντοχή όλων των υπαρκτών ιδεολογικών και πολιτικών ρευμάτων. Στην δυσμενέστερη θα βρεθούν οι μερίδες της έλλογης αριστεράς. Γνωρίζουν πως η κρίση ήδη θίγει τις αδύναμες πλευρές του κόσμου της εργασίας, αλλά η λύση δεν βρίσκεται μονοσήμαντα στην άμυνα ή αντεπίθεση προς το κεφάλαιο, αλλά στην διατήρηση μιας εξόδου που θα ευνοεί παράλληλα τις πιο σύνθετες μορφές οργάνωσης του κεφαλαίου . Το ισοζύγιο κεφάλαιο εργασία δεν είναι ένα ομοιογενές, αχρονικό, μέγεθος . Είναι ένα μέγεθος που ορίζεται από τους ιστορικούς, τοπικούς, πολιτιστικούς προσδιορισμούς. Επομένως η έλλογη αριστερά καλείται σε μια περίπλοκη ισορροπία. Οι πλευρές της αριστεράς με «ταξικό» και «αντικαπιταλιστικό» πρόσημο, έχουν μια ευκολία να ορίσουν το παίγνιο ως διελκυστίνδα, αλλά ξεχνάν πως οι δύο πλευρές της διελκυστίνδας επικαθορίζονται από το γήπεδο, τον χώρο, τον άνεμο, την ώρα της διαμάχης. Σωστά επισημαίνεται ότι στην συγκυρία το κεφάλαιο «αντεπιτίθεται» στην εργασία, αλλά για τις δυνάμεις της εργασίας η «άμυνα» δεν μπορεί παρά να εμπεριέχει και την μέριμνα για το που και πως διεξάγεται ο αγώνας. Η διάλυση των εργασιακών δικαιωμάτων που επιχειρείται έχει διαφορετικές επιπτώσεις σε μια οικονομία ενσωματώνει σύνθετες δομές ,από μια οικονομία του καπιταλισμού «άρπα κόλλα». Θέλοντας η μη ,η προάσπιση της εργασίας γίνεται περισκοπικά πολυεδρικά.

Η έλευση του μνημονίου αποτέλεσε ένα περίτεχνο στοίχημα. Η οικονομική «ανάσα» θα μπορούσε να συνδυασθεί με στοιχειώδεις εκσυγχρονισμούς (φαρμακευτική δαπάνη, κλειστά επαγγέλματα,κλπ) .Ωστόσο μια τόσο δύσκολη ισορροπία θα απαιτούσε πριν από όλα ικανότητες διοίκησης και διαχείρισης. Από ότι φαίνεται ένα εκρηκτικό κοκταίηλ προσωπικών ανεπαρκειών, κομματικών αδρανειών εντός του «Cyberpasoc » ματαίωσε την πολιτική πιρουέτα. Η «αριστερή» διαχείριση του μνημονίου φαίνεται να παραμένει μια πολιτική εκκεντρικότητα.

Ωστόσο , όσο και αν φαίνεται παράξενο, το κίνημα των αγανακτισμένων δίνει μια τελευταία ευκαιρία στην έλλογη διαχείριση των συμφερόντων της εργασίας εντός ενός περιβάλλοντος μνημονίου. Το χαοτικό , συναισθηματικό , πλήθος της αγανάκτησης αλλάζει την συγκυρία, δίνοντας ίσως την τελευταία ευκαιρία.

Στην μετά μνημόνιο συγκυρία, η πολιτική είχε χαρακτήρα «ξεπατικοσούρας». Κάτι από κοπτοραπτική ρουτίνας. Η κυβέρνηση φέρνει το μνημόνιο και άρα η αντιπολίτευση είναι κατά. Είναι τόσο απλό. Βέβαια ο αντιμνημονιακός λόγος υπάρχει όσο υπάρχουν οι χρηματικές ροές του μνημονίου. Ωστόσο ο αντιμνημονιακός λόγος ήταν ανεπεξέργαστος, αταξινόμητος, μανιχαικός. Οι δυνάμεις της έλλογης αριστεράς ταξινομούνται εύκολα στον πόλο μιας κυβερνητικής συμπάθειας, όχι γιατί ευρίσκονται εκεί αλλά γιατί ο διπολικός λόγος τους είναι εκ των πραγμάτων σύνθετος, πολυπρισματικός , πολυεδρικός. Αν πεις ότι χωρίς το μνημόνιο δεν θα είχαμε ηλεκτρονική συνταγογράφηση γίνεσαι κυβερνητικός. Η πολιτική συνθετότητα ως μορφή ως σχήμα της συγκυρίας γίνεται απαγορευτική.

Έρχονται όμως οι αγανακτισμένοι και εισβάλουν ακριβώς στο δίαυλο που άνοιξε ο αρχαϊκός αντιμνημονιακός λόγος. Η απλοϊκή αντιμνημονιακή ρητορεία στην οποία άσκεφτα απρόσκοπτα και πανεύκολα ασκήθηκαν σχεδόν όλοι εντός αριστεράς, διαμορφώνει ένα πολιτικό κενό, στο οποίο πέφτουν μέσα και οι ίδιοι. Η «αγανάκτηση» είναι το αποτέλεσμα μιας κυβερνητικής ανεπάρκειας και μιας ρουτινιάρικης αντιπολίτευσης του κλισέ.

Ξαφνικά οι «αντιμνημονιακοί» καλούνται να γίνουν αναλυτικοί και χειρουργικοί γιατί αλλιώς η «αγανάκτηση» θα τους υπερκεράσει. Το πολιτικό ένστικτο της Αλέκας για μια άλλη φορά είναι αλάνθαστο. Με μια απλή δήλωση για το Ευρώ, ανεβάζει την συνθετότητα της πολιτικής πρότασης του ΚΚΕ δέκα κλικ της δεκάβαθμης κλίμακας πολυπλοκότητας Derrida -Wittgenstein . Προφανώς το ζήτημα δεν είναι αν το ΚΚΕ άλλαξε γραμμή, το κύριο είναι ότι προσέρχεται μια σύνθετη αμφίσημη δαιδαλώδη πρόταση, ακριβώς για να απεμπλακεί από τον παλιμπαιδικό αντιμνημονιασμό της αγανάκτησης , για τον οποίο συνέβαλε τα μέγιστα.

Προφανώς είναι η τελευταία ευκαιρία.

Η έλλογη αριστερά δικαιώνεται στις αμφίδρομες , «ναι μεν αλλά», διπολικές και τριπολικές στοχεύσεις ,αυτές που ούτε οι επικοινωνιολόγοι θέλουν, ούτε στην κοινωνία αρέσουν. Αυτά τα οδυνηρά «σούπα μούπες» της έλλογης αριστεράς είναι και το μοναδικό ,το ανεκτίμητο εφόδιο της και η συνεισφορά στην ελληνική κοινωνία. Από τότε που στην λαίλαπα του «όχι στην ΕΟΚ» αντέτεινε το εκκεντρικό σχεδόν χαοτικό «ναι στην Ευρώπη των λαών» και το οποίο τιμούσαν οι πολίτες με θηριώδη ποσοστά του 1, 4 % για να αποτελέσει το θεμέλιο σχεδόν μιας ολόκληρης ιστορικής φάσης της ελληνικής ιστορίας.

Η «αγανάκτηση» είναι το τέλος της πρώτης μνημονιακής περιόδου , που τελειώνει με την κατάρρευση και του παλιμπαιδικού αντιμνημονιασμού .

Έχουμε πολύ λίγες , σχεδόν οριακές ευκαιρίες μπροστά μας.

Από την μια ένα παραλυμένο Cyberpasok , μια λαϊκιστική Δεξιά που κυβερνά την Ευρώπη, εντόπιες οικονομικές Ελιτ με απ’ ευθείας αναφορά στα ήθη και έθιμα της Κατοχικής Μαύρης Αγοράς, εργαζόμενους σε δυσμένεια και γενικό πολιτικό ρητορικό περιβάλλον τύπου «Μανίνα». Με λίγα λόγια κόλαση! Από ότι ξέρουμε όμως από τον Dante η κόλαση είναι ένας πολύπλοκος, δυναμικός και ρευστός κόσμος, ένας κόσμος ιδανικός για ασκήσεις έλλογης αριστερής πολιτικής.