Το υποχρεωτικό λάθος.

 

 

 

Σύμφωνα με την γνωμάτευση Σαμαρά η ΕΡΤ δεν μπορούσε να εκσυγχρονιστεί εν λειτουργία επομένως το κλείσιμο ήταν λύση του Γόρδιου δεσμού. Περιέργως όμως, η εκδοχή που διακινεί η πλευρά Δημάρ είναι ταυτόσημη: οι υπουργοί δεν έδιναν τα σχετικά στοιχεία στον Μανιτάκη, έτσι τελικά η διαδικασία ήταν τελικά μπλοκαρισμένη εκ των ένδον.

Τελικά η εκδοχή της Δημαρ είναι ομολογία ήττας: Οι προσταγές , οι οποίες προκύπτουν από το πρόγραμμα της Τρόικας είναι πραγματοποιήσιμες μόνο εντός ενός πολιτικού σχεδίου με στοιχεία αυταρχισμού, οριακής υπακοής στο σύνταγμα. Η Δημάρ ομολογεί πως η αρχική της ανάλυση ήταν λάθος. Αν η δική της παρουσία ήταν ανίκανη να εξομαλύνει πλευρές της μνημονιακής πολιτικής, αυτό θα  γίνει με την απουσία της;

Ωστόσο και η αντίστροφη ανάλυση πάσχει. Η απόλυτη δημοκρατική νομιμοποίηση ενός σχεδίου κατάργησης του μνημονίου, το καθιστά εφικτό; Η πιο ορθολογική μεταμνημονιακή πλευρά, η επίσημη Συριζαική γραμμή, εξαρτά την επιτυχία του σχεδίου της από μια ευρύτερη Ευρωπαϊκή αλλαγή. Απέναντι στο δυσανεκτικό "σήμερα" του ελληνικού  μνημονίου προτάσσεται ένα αντιμνημονιακό ευρωπαϊκό  "αντιπαραμεθαύριο".

Υποστηρίζω πως το λάθος της Δημαρ ήταν υποχρεωτικό. Αν η άρθρωση πολιτικών και κοινωνικών δυνάμεων και τα ασφυκτικά όρια των Ευρωπαϊκών περιορισμών ωθούν την Σαμαρική δεξιά στο βαλκανικό αυταρχισμό, η ημιτελής , ίσως πρόχειρη και τεχνικά απαράσκευη, δημαρική προσπάθεια όφειλε να γίνει ως θεμιτός βολονταρισμός. Η εκτέλεση ενός σχεδίου κυβερνώσας αριστεράς, είχε όλα τα τεχνικά προαπαιτούμενα ενός εγχειρήματος το οποίο μόνο ως εφαρμογή μπορούσε να δημιουργήσει δυναμική επιτυχίας του. Η Δημαρ μετά τον Συνασπισμό του 89 είναι η δεύτερη πραγματική κυβερνώσα αριστερά. Όλες οι άλλες "κυβερνώσες αριστερές" είναι  δυνητικές.
Ως εκτέλεση , ως τυπική υπουργική δράση,  η Δημαρική παράσταση, δεν μπορεί να αξιολογηθεί εύκολα. Κατ' αρχάς δεν έχει δώσει ένα σαφή απολογισμό του τι ακριβώς έκανε και τι προσδοκούσε. Ταυτόχρονα όμως υπόκειται στην ψυχοπαθολογία του ανεκπλήρωτου ιδεώδους. Ανάλογα με το ιδεατό πρότυπο, το οποίο ο καθείς μπορεί να μεταφέρει, κρίνεται εκ των προτέρων ως ολική αποτυχία. Οι γνωστοί αιώνιοι δυσαρεστημένοι της εξέδρας , προφανώς καλά κάνουν και γκρινιάζουν γιατί η ομάδα δεν είναι Ajax seventies , άλλωστε χωρίς αυτούς τους "κολλημένους" δεν υπάρχει εξέδρα.

Η έλλογη  ένσταση για την απόσυρση από την κυβέρνηση έχει την εξής μορφή: Μήπως ο "έναντι όλων"  βολονταρισμός έπρεπε να συνεχιστεί έτσι ώστε να συμμετάσχει η Δημαρ σε μια κατανομή κομματικών κερδών , αν το project της τρικομματικής πετύχαινε; Το επιχείρημα αφαιρεί τελείως από τις προκείμενες του, την δυναμική της Σαμαράκης ακροδεξιάς, η οποία έγινε ορατή, ακριβώς μετά την απόσυρση της Δημαρ. Η παροχή σταθερότητας από τα αριστερά σε ένα σχήμα με μια ισχυρή συνεταιρική παλαιοδεξιά, τελικά την ισχυροποιεί .Η Δημαρ σταθεροποιούσε την κυβέρνηση ως μέρος μιας εθνικής αποστολής, και η σταθεροποίηση νομιμοποιούσε τον αυταρχισμό.
Επομένως το δίλημμα δεν ήταν απλό.

Έχει βέβαια μια άλλη νόμιμη  απάντηση, αν ειδωθεί από τη σκοπιά ενός τεχνικού ουδέτερου ιδεολογικά λόγου. Η σταθερότητα προκρίνεται του αυταρχισμού, γιατί η αστάθεια πιθανόν να παράξει εμμέσως περισσότερο παραβίαση του νόμου. Η Σαμαρική μαγκιά, μπορεί να είναι πιο ανώδυνη σε σχέση μια μια εκτραχηλισμένη σύγκρουση σε περιβάλλον ακυβερνησίας. Το επιχείρημα πάσχει δομικά γιατί μεταθέτει όλο και δεξιότερα στις παρυφές του πραξικοπήματος, ένα σημείο υποτιθέμενης άρνησης στην σταθερότητα.

Το παράδοξο της σταθερότητας παράγει και το εξ' ίσου εκκεντρικό   flip side του.

 Είναι δυνατή μια τυπικά αντιμνημονιακή κυβέρνηση, ας πούμε στην Συριζαική ονομαστική καλή soft εκδοχή, χωρίς πολιτική σταθερότητα; Την πολιτική σταθερότητα  την οποία τελικά εξασφαλίζουν οι μη Συριζαικές δυνάμεις ;Αν η Σαμαρική δεξιά βρήκε την αριστερή Δημαρ για να της προσδώσει ευρύτερη πολιτική σταθερότητα, ποιού τύπου μη συγγενής πολιτική δύναμη του Σύριζα μπορεί να του δώσει αντίστοιχο πολιτικό κύρος , δηλαδή μια "εξωτερική" συναίνεση; Το non paper του Καμένου , που αποκάλυψε ο Παπούλιας έκαψε το χαρτί οριστικά των Ανέλ. Η μοναδική μη Συριζαική δύναμη συμμαχική είναι η Δημαρ, μόνο που έχει αξία μόνο στο βαθμό που είναι "αντισυριζα". Το συμφέρον μιας υποτιθέμενης Συριζαικής σταθερότητας (1), προϋποθέτει μια Δημαρ σε απόσταση. Αλλιώς η εκλογική απορρόφηση της Δημαρ στα ποσοστά του Σύριζα, θα του προσθέσει μερικές μονάδες, ενώ θα του στερήσει τον πιο φερέγγυο "εξωτερικό" σύμμαχο. Θα βρεθεί στη θέση του Σαμαρά χωρίς Δημαρ, και χωρίς την εύνοια  μιας τελετουργικής σταθεροποιητικής αντιπολίτευση  που παρείχε ο Τσίπρας (πηγή) και το "αλλού ντ' αλλού" Κκε (πηγή). Ο Σαμαράς ως αστική  προόραση  του Μιχαλολιάκου, "καθάρισε" τον Γαπ, και παραλίγο να διαλύσει το Λαϊκό Κόμμα, οπότε το ρεπερτόριο του ως δεξιά αντιπολίτευση στον  δυνητικό κυβερνήτη Τσίπρα, θα έχει κάτι μεταξύ  Splatter και Snuff Film.

Η Δημαρ μετά το υποχρεωτικό βολονταριστικό λάθος του Ιουνίου, έχει μόνο μια υποχρεωτική διαδρομή. Να κάνει άλλο νέο βολονταρισμό  μιας οξείας αμφίπλευρης κριτικής :προς την δεξιά αυταρχικότητα , προς την στρατηγική ατέλεια  του Συριζαικού αντιμνημονίου. Βέβαια, αν οι ηγεσίες των ΝΔ , Σύριζα δεν  εθελοτυφλούν  στρατηγικά τότε θα θελήσουν να  μη συνθλίψουν το μοναδικό παράγοντα σταθεροποίησης σε ένα οιονεί σύστημα απλής αναλογικής. Ο νέος βολονταρισμός δηλαδή  , πιθανόν να γίνει σε ένα ευνοϊκότερο περιβάλλον  αμφίπλευρης ευμένειας .Εκτός αν οι δύο μονομάχοι φλερτάρουν με την ιδέα μιας "γιγαντομαχίας" , ή ο ακούσιος συγχρονισμός , θα μας πάει κατ' ευθείαν στο 1945, οπότε ώρα να φεύγουμε.

(1) Το αίτημα για  τυπική κυβέρνηση της Αριστεράς Σύριζα, ΚΚΕ, Ανταρσία, υπό την ανοχή της Δημαρ,  ανήκει σε μια  τυπικά θεμιτή ανάλυση.Σχετίζεται με την  γνωμάτευση  ότι η Ελλάδα της κρίσης μετατρέπεται ακούσια αγροτοκτηνοτροφική οικονομία οπότε ένα τυπικό λαικό  αγροτοκτηνοτροφικό μέτωπο , με γραμμική ταξική πολιτική αντιστοίχηση, θα αντέξει στην οικονομική πίεση.Έστω και αν μια τέτοια οικονομική γνωμάτευση ισχύει, (αμφιβάλω τελείως) η ανάλυση παραγνωρίζει την αυτοκατανόηση των στρωμμάτων θυμάτων της κρίσης.Αυτά αυτοκατανοούνται ως τυπικά στρωμματα υπηρεσιών, εισαγωγών, τουρισμού κλπ. 

 

Η υστερία προς την οιονεί απλή αναλογική

Με την απόσυρση της Δημάρ από την κυβέρνηση αποκαλύφθηκε ή πραγματική ,ολοκληρωτική δυσανεξία προς  σύστημα συγκυβέρνησης. Η δυσφορία δεν αφορά την τεχνική πλευρά ενός εκλογικού νόμου, αλλά την παραλυτική αδυναμία να κατανοηθεί ένα ανοικτό κομματικό παίγνιο «τύπου» απλής αναλογικής . Κι' όμως εδώ και καιρό διάγουμε μια περίοδο οιονεί απλής αναλογικής (πηγή). Η αδυναμία εκφράζεται με την απαξία η οποία περιβάλει ένα τυπικό  κόμμα "ρυθμιστή" με αμφιπλευρες συνάφειες και κυβερνητικές εμπλοκές δυσανάλογες με την εκλογική του δύναμη.

Είναι ενδιαφέρον ότι η παραλυτική αποστροφή προς το πνεύμα της απλής αναλογικής εκφράζεται με την ανάδειξη του  κλασσικού  επίδικου της καθαρότητας. Η απαξίωση παίρνει χαρακτηριστικά υστερίας. Η εκτίμηση μου είναι πως η δυσφορία προς μια αμφίπλευρη Δημαρ, παίρνει τόσο απαξιωτική μορφή, εκ δεξιών και εξ' ευωνύμων γιατί εκφράζει την βαθύτερη αμφιθυμία και στρατηγική παλινδρόμηση εντός των δύο πόλων του ενεστώτος δικομματισμού. Ακριβώς επειδή τόσο η Σαμαρική λαϊκιστική δεξιά όσο και πολυσχιδής Συριζαική αριστερά έχουν , υπόρρητα κεφαλαιώδη στρατηγικά διλήμματα , προβάλουν την αμφιθυμία τους ως απαξίωση του ουσιαστικά και ρητά αμφίπλευρου Κουβέλη.

Η Σαμαράκη δεξιά δεν μπορεί να ομολογήσει στον εαυτό της ,το φλερτ της με μια δημοκρατική εκτροπή η οποία θα της επέτρεπε να ισοσκελίσει τον προϋπολογισμό στο πι και φι. Από την άλλη η Συριζαική αριστερά αποσιωπά ως ταμπού ότι το απόλυτα κρίσιμο διάστημα είναι αυτό μεταξύ προκήρυξης και διεξαγωγής εκλογών. Με δεδομένη τη χρηματιστηριακή φύση της οικονομίας είναι τεχνικά δυνατό, και προφανώς επιθυμητό από κάποιους,  να βρεθεί νικητής σε μια οικονομία η οποία θα έχει ήδη διαλυθεί ανεπίστρεπτα  με το πρόσχημα της προσδοκίας της Συριζαικής νίκης. Τα κρυμμένα μυστικά της στρατηγικής αμφιθυμίας, εκφράζονται αντιστοίχως, ως αυταρχικό ατύχημα της Ερτ και ως υστερική επανάληψη του επικίνδυνου αντιπολιτικού προτάγματος της μη ανάθεσης.

Είναι προφανές ότι στους Δημαρικούς υπολογισμούς επιμετρήθηκαν δεδομένα "χαμηλής πολιτικής": κόστος, προσωπικές αδυναμίες κλπ. Ταυτόχρονα έχει τη μεγάλη πιθανότητα να οδηγήσει το κόμμα ευθέως στην αριθμολογία του Προπο (1, 2, Χ). Ωστόσο το ζητούμενο είναι ότι κίνηση αυτή στρατηγικά επιστρέφει  το στρατηγικό  δίλημμα στους πόλους: ποιος πολιτικός πολιτισμός απαγορεύει είτε επανείσοδο της Δημαρ σε μια δεξιόστροφη κυβέρνηση ή συμμετοχή σε μια Συριζαική κυβέρνηση "εθνικής σωτηρίας"; Ο μοναδικός αποτρεπτικός παράγων είναι η εδραία δυσανεξία προς ένα ανοικτό παίγνιο συγκυβερνήσεων .


Αν η  Δημαρ επιστρέψει το επιχείρημα της προσχηματικής καθαρότητας, στους ουσιαστικά ταλαντευόμενους, τους δομικά υβριδικούς Σαμαροδεξιά και Σύριζα , δηλαδή αν υποστηρίξει την επιλογή της ως συμβατή και νόμιμη προς ένα ανοικτό παίγνιο πολιτικής, τότε διασώζεται πολιτικά και συμβάλει θεσμικά. Μια συνεπής  κριτική προς την οργανική ιστορική  σχέση δεξιάς αυταρχισμού μια  κριτική προς τις άρρητες, συντεταγμένες ταμπού ενός  fast truck αντιμνημονίου ίσως μετατρέψουν την παγωμάρα σε κίνηση. Σε κάθε άλλη περίπτωση το μέλλον είναι πολύ αβέβαιο σχεδόν θρίλλερ.

 

Παρέκβαση
Το πρόταγμα της «μη ανάθεσης» συγχέει σκοπίμως  απόλυτα διαφορετικά επίπεδα πολιτικής: την κοινωνία πολιτών η οποία δημιουργείται σε βάθος δεκαετιών και υπόκειται σε θεμελιακούς ιστορικούς παράγοντες  και την ουσία της «εδώ και τώρα» διακυβέρνησης η οποία είναι η ανάθεση στην πιο καθαρή μορφή της. Η «μη ανάθεση» μετασχηματίζει   με δόλιο τρόπο την ιστορική πολυσύνθετη ευθύνη για την κοινωνία πολιτών σε ευθύνη συν-διακυβέρνησης και λειτουργεί ως οιονεί δικαιολογία προκαταβολικής αποτυχίας

Μια χρήσιμη κρίση

 

 

Τελικά ο μειλίχιος Κουβέλης πυροδότησε την αποκάλυψη του θεάτρου σκιών:

Συντηρητικοί ακροδεξιοί με αυθεντικό πολιτιστικό πνεύμα επταετίας, παριστάνουν τους μεταρρυθμιστές.Πασοκοτραφείς , τρόφιμοι των πάσης φύσεως ταμείων περιφέρονται ως αυστηροί κατηχητές της νουνέχειας.Μαθητευόμενοι μάγοι των αντιμνημονίων , βλέπουν μια πρόβα της "μετά-αντιμνημονιακής" κατάρρευσης , όταν αλλάζει ελαφρώς η πολιτική σταθερότητα.

Η φύση της τυχοδιωκτικής Σαμαρικής ηγεσίας είχε διαγνωσθεί στην αντιμνημονιακή της φάση (πηγή).Επρόκειτο για τυπικό ακροδεξιό λαϊκισμό ο οποίος γελειοποιήθηκε με την συμμετοχή στην κυβέρνηση Παπαδήμου.Ακολούθησε ο θρίαμβος του 17 % και η δράση της επικοινωνιακής ομάδας με βάση κωδικές συμπεριφοράς και ρουτίνες μαφίας του Καυκάσου.Με αυθεντικό στυλ και ήθος ζωοκλέπτη ο Σαμαράς κλείνει την Ερτ και επικαλείται τον όρο "μεταρρυθμίσεις".Πρόκειται για τυπική περίπτωση λογοκλοπής. Αφού ο Κεδίκογλου εκτέλεσε το απόλυτο σχέδιο αντιμεταρρύθμισης προσλαμβάνοντας τον δημοσιογράφο των πορνοστάρ ως διευθυντή , μετά με copy paste το αφασικό ύφος του Πατακού ανακοίνωσε το κλείσιμο της Ερτ.Το σχέδιο ονομάστηκε μεταρρύθμιση όπως ακριβώς το πολίτευμα στη Β.Κορέα  ονομάζεται  Δημοκρατία.

Η στοιχειώδης αντίδραση του Κουβέλη, η οποία διέσωσε αυτονόητους κανόνες πολιτικού πολιτισμού αποκαλείται από την Σαμαρική ακροδεξιά "αφροσύνη".Ο μονομανής αντιμνημονιακός χώρος ναρκισεύεται από την αναμενόμενη εκλογική συντριβή της Δημαρ μη βλέποντας ότι αρχιτεκτονική του νέου τοπίου χωρίς αυθεντικές ρεφορμιστικές δυνάμεις της αριστεράς , επιφυλάσσει στο "αντιμνημόνιο" την τύχη του Γαπ.

Στην τρέχουσα argot της μεταρρυθμισιολογίας, οι συλλογισμοί προέρχονται κατ'ευθείαν από τα βασικά του οικονομισμού, δηλαδή του Σταλινισμού.Η απλότητα του σχεδίου είναι ανατριχιαστική :
Θέλουμε να μειώσουμε το δημόσιο κατά 2500.Ενώ μεταρρύθμιση σημαίνει να το επιτύχουμε με το μικρότερο κόστος, ονομάζεται μεταρρύθμιση ο στόχος των απολύσεων.Σε αναλογία είναι σαν να πολεμάνε οι φαντάροι τους Ιταλούς το 40, γιατί ο στόχος είναι να σκοτώνουμε Ιταλούς, ηδονιζόμενοι ως serial killers.Από εκεί και πέρα όλα είναι τόσο εύληπτα.Δεν θέλεις τις απολύσεις είσαι με τη στασιμότητα.

Η Σαμαρική ακροδεξιά προσπαθεί να ανακαλέσει ρεπερτόριο από την πολιτική ιστορία του ευρωπαϊκού συντηρητισμού.Μα και την Θάτσερ να επικαλεστεί, ευρίσκεται στον αντίποδα της (πηγή).Το Θατσερικό πρόγραμμα ήταν βαθύτατα ιδεολογικό και είχε στοιχεία λαϊκής δυσανεξίας προς τις συντηρητικές ελίτ.Ποιά είναι η ιδεολογική σκευή και προετοιμασία της Σαμαρικής δεξιάς;Ο Φαήλος;

Τα μεγάλα σχέδια είναι πρωτίστως ιδεολογικά.Χρειάζονται ιδέες, σήματα, ονόματα, σημαίνοντα για να κινητοποιήσουν ανθρώπινους πόρους.Ταυτόχρονα χρειάζονται στοιχειώδεις κανόνες σεβασμού και αξιοπρέπειας.Στον Σαμαρικο μικρόκοσμο δεν υπάρχουν ιδέες ούτε για αυτοκατανάλωση.
Το πρόβλημα με την αντίδραση του Φώτη είναι ότι αυτή είναι  εξ'ορισμού ακατανόητη εντός του τρέχοντος ψευδορθολογισμού.Ωστόσο είναι η πλέον μεταρρυθμιστική, γιατί εισάγει εντός του ιδεολογικά αφόρητα πένητος μεταρρυθμισμού το στοιχείο των ιδεών και συμβόλων της μεταρρυθμίσης.Αναζήτησε ως στοιχειώδη ανάταση της πληγόμενης αξιοπρέπειας των πολλών, την λιγόμηνη επαναλειτουργία της Ερτ, ώστε σε μια ατμόσφαιρα ρέουσας μεταρρύθμισης να υλοποιήσει τις μειώσεις.Πως έγινε ο 984 πρότυπο μεταρρυθμισμένου σταθμού; Με το κλείσιμο και τους εργαζόμενους σηματοδοτημένους ως ποινικούς;Με άλλο όνομα;Μήπως η Δημαρ δεν συναινέσε σε τόσες πραγματικές μειώσεις;

Η συγκυρία μετά τα χθεσινά προβλέπεται πολύ δύσκολη.Από τη μια μικρονοικός, βαρβαρικός οικονομισμός που αυτοκατανοείται ως μεταρρύθμιση και ναρκισεύεται μέσα από την ανάγνωση excel files , από την άλλη αφελής αντιμνημονιασμός ο οποίος στρουθοκαμηλίζει στο ενδεχόμενο η ρήξη με τα μνημόνια να γίνει αυτόνομη ανεξέλεγκτη ενδόρρηξη η οποία θα διαλύσει τα πάντα.

Φαίνεται ότι όλη κοινωνία και οικονομία ευρίσκεται στα όρια της.Ωσάν να έχουν εξαντληθεί όλα τα αποθέματα ενέργειας και κυρίως ιδεών.Εκτός εάν όντως υπάρχει ο "από μηχανής Θεός"

 

Σχετικά:Μεταρρύθμιση: Ετεροκαθορισμός και δυστοκίες

Κάτι μου θυμίζει, κάτι μου θυμίζει...........

Προφανώς οι κινητοποιήσεις  γίνονται με αφορμή  το τεχνικό ζήτημα της αναδιάρθρωσης της ΕΡΤ αλλά είναι οι πρώτες  μαζικές και πετυχημένες εναντίον της κυβέρνησης Σαμαρά. Μετά από ένα χρόνο υπόρρητης ανοχής, η τρικομματική δοκιμάζει τη γεύση της μαζικής διαμαρτυρίας. Δεν υπάρχει περίπτωση να βγει αλώβητη η κυβέρνηση , ενώ το ενδεχόμενο των εκλογών προβάλει ως πιθανό.

Η φύση της διαμαρτυρίας δεν μοιάζει  με τις  προηγούμενες: διαφέρει από τις διπολικές πλατείες , από τα τοπικά κινήματα "όχι στην αυλή μου" (Κερατέα, Σκουριές). Έχουμε μια πιο δομημένη δημοκρατική  αριστερή κινητοποίηση, απαλλαγμένη από την αχλή της πατριωτικής αγανάκτησης, με ένα πολύ ισχυρό συμβολικό επίδικο: την δημόσια ραδιοτηλεόραση. Ταυτόχρονα μια αίσθηση ενός σεναρίου «Πολυτεχνείου»  προβάλει ως ατμόσφαιρα.

Εκλογές, ένα χρόνο μετά τις διπλές εκλογές, σημαίνουν κατάρρευση του τρέχοντος προγράμματος, δηλαδή μια ήττα όλων των εμπλεκομένων. Ο Σαμαράς θα παρασύρει στον όλεθρο τους πάντες  της Μέρκελ συμπεριλαμβανομένης.

 Όμως ο άλλος δυνητικός νικητής των εκλογών Σύριζα μετά από μια τέτοια κατάρρευση τι θα διαχειριστεί; Ένα διαλυμένο πρόγραμμα, μια ασταθή  Ευρώπη και ένα αυθεντικό ναζιστικό κίνημα ως λαϊκή αντιπολίτευση με 200 τοπικές , έτοιμες , γεμάτες, οργανώσεις.

Η πρωτοβουλία για την ΕΡΤ έχει χαρακτηριστικά αυτοκαταστροφής: ταυτόχρονα πολιτικός κυνισμός, ψυχοπαθολογία και τυχοδιωκτισμός.  Ο Σαμαράς τίναξε την πάγκα , εξαέρωσε τους Βενιζέλο Κουβέλη και προκαλεί τον Τσίπρα, σε μονομαχία για να του παραδώσει σε πιθανή ήττα το απόλυτο χάος. Ο Σύριζα μετά τον Ιούνιο του 2012 μόνο αφελής δεν φαίνεται. Γνωρίζει ότι ως νικητής μετά από «γιγαντομαχία» δεξιάς αριστεράς σε μια χαοτική Ευρώπη δεν είναι νικητής. Ενώ νικητής μετά από μια καλή τουριστική περίοδο μερικές εικονικές δημοσιονομικές επιτυχίες και σταθερό στίγμα από την Γερμανία, είναι πολύ καλύτερα.

Το «Πολυτεχνείο» της ΕΡΤ θυμίζει κάτι από το 73:Για κάποιο λόγο ξεβολεύει και τους θεσμικούς αντίπαλους της «χούντας». Το επόμενο διήμερο επιφυλάσσει πολλά, μάλλον θα γραφούν μερικές ιστορικές σελίδες και οι πιο ενδιαφέρουσες στην Κουμουνδούρου………..  

Success yes,Επιτυχία όχι

 

 

Ο Γ.Μαρίνος υπήρξε διευθυντής του Οικονομικού Ταχυδρόμου σχεδόν για ένα τέταρτο του αιώνα .Το περιοδικό υπήρξε το πιο έγκυρο ίσως στην κατηγορία του, αυτή των οικονομικών πολιτικών εντύπων. Το ιδιαίτερο με τον ΓΜ είναι ότι διατύπωσε ένα συστηματικό "ρεαλιστικό-απαισιόδοξο" λόγο σχεδόν σε πλήρη δυσαρμονία με την εποχή. Μια διαρκής περίοδος ανάπτυξης σχολιάστηκε με μια δυσπιστία , συνεχείς προβλέψεις καταστροφών  και αμφισβήτηση των επιτευγμάτων. Η στάση του ΓΜ δεν προερχόταν από μια έλλειψη πληροφόρησης ή κατανόησης αλλά από κάτι βαθύτερο και ίσως πιο χρήσιμο: την οργανική απαισιοδοξία του συντηρητικού λόγου. Προσπαθω να θυμηθώ αν υπάρχει κανένας που να διατύπωσε τόσο συστηματικά και σε τέτοιο χρονικό εύρος ένα τόσο επιφυλακτικό δημόσιο λόγο όσο ο ΓΜ.

Ο συντηρητικός σχεδόν οφείλει να δυσπιστία για τα πάντα, έστω και αν οι εξελίξεις τον ευνοούν. Με μια έννοια η απαισιοδοξία είναι ένα δικαίωμα πολυτελείας: δεδομένου ότι απολαμβάνω μιας σταθερότητας μπορώ εκ του ασφαλούς να διατυπώσω μια θεωρία καταστροφής γιατί τελικά αυτή δεν πρόκειται να αγγίξει. Ταυτόχρονα είναι στατιστικά βέβαιο ότι σε κάποια στιγμή μια αρνητική στροφή στα πράγματα θα με δικαιώσει. Σήμερα υπάρχουν πολλοί συντηρητικοί που διακινούν συστηματικά ένα απαισιόδοξο λόγο. Αυτή η απαισιοδοξία μου φαίνεται υγιής, ειλικρινής προς τις αισθητικές και ιδεολογικές συντεταγμένες της. Με κάποιο τρόπο ο συνεχής επιφυλακτικός λόγος  είναι μια έκφραση ενός  στιβαρού αστισμού ο οποίος επιφυλάσσει στον εαυτό του το δικαίωμα συστηματικού γογγυσμού.

Αντιθέτως, στην τρέχουσα ιδεοκίνηση, χρησιμοποιείται η έννοια μιας χαζοχαρούμενής ανερμάτιστης αισιοδοξίας η οποία προκύπτει ως έκφραση ενός μαζικού καταναλωτισμού. Σύμφωνα με το σχήμα αυτό,   μια πανάλφρη στάση ζωής , ένα διαρκές χαμογελαστό πρωινάδικο, επιβάλλεται εκ των άνω και έτσι συγκροτείται ο σύγχρονος καταναλωτής δηλαδή  μια ρευστή οντότητα χωρίς κρίση και αναστοχασμό. Ο σοβαρός συντηρητικός δεν τίθεται απέναντι στον καταναλωτή , όπως λχ κάνει μια συγκεκριμένη αριστερά, αλλά υπεράνω αυτού. Εάν για την αριστερά ο καταναλωτής είναι το αποτέλεσμα   μιας γιγαντιαίας μηχανής κατασκευής συνειδήσεων, για το συντηρητικό είναι  το αέναο πλεονάσμα  που παράγει η αστική διαπαιδαγώγηση καθώς αυτή εξ' ορισμού δεν μπορεί να γίνει κτήμα όλων. Για την αριστερά ο καταναλωτισμός έχει ιστορικό στίγμα ενώ  για το συντηρητικό είναι απλώς το εκάστοτε αισθητικό υπόλειμμα , ένα πολιτιστικό   εκείθεν που σχηματίζεται αενάως από την κίνηση της κοινωνίας.

Η "μαρτυρική" περίοδος του κομμουνισμού , οριοθετήθηκε με το απόφθεγμα του Gramsci , για την "απαισιοδοξία" της γνώσης και την "αισιοδοξία" της βούλησης. Εκ των υστέρων βέβαια , καταλάβαμε ότι ποτέ  η εκάστοτε γνώση δεν είναι επαρκής ούτε η βούληση έχει τόσο ευκρινείς μηχανισμούς δημιουργίας.

Η προβολή του Σαμαρικού success story έρχεται αντιμέτωπη με μια διπλή άρνηση: το συντηρητικό γογγυσμό για  την ημιτελή προσπάθεια και την αριστερή "γνώση" της ευρείας κοινωνικής δυσανεξίας. Ταυτόχρονα το success story είναι παράλληλα, μια ανάλαφρη καλοκαιρινή αυταπάτη και μια θεμιτή αποτύπωση αφηρημένων δεικτών της μακροοινομίας οι οποίοι βελτιώνονται.

Μετά από τόσα χρόνια με συνεχή  υποβάθμιση, ένα success story είναι υποχρεωτικό, έστω και ως νύξη. Ανεξάρτητα από την τεχνική στοιχειοθέτηση της αισιοδοξίας (spreads, αναβαθμίσεις κλπ) αυτή καλύπτει μια υπαρκτή ανάγκη για μια αλλαγή ατμόσφαιρας. Οι πιο οικονομιστικές αναλύσεις της συγκυρίας υποτιμούν τη σημασία της νέας ατμόσφαιρας με το "αριθμητικό" επιχείρημα της πλειοψηφίας :αν οι πολλοί δεν βλέπουν βελτίωση στην ατομική τους κατάσταση , τότε η αισιοδοξία είναι μια απάτη που θα αποκαλυφθεί αμέσως. Το επιχείρημα υποτιμά την ανισοκατανομή που έχουν στην τελική διαμόρφωση της ατμόσφαιρας διάφορες ομάδες, κατηγορίες, συσσωματώσεις. Το Σαμαρικό project δεν έχει αποδέκτες το ένα, ορισμένο , αυστηρό  άθροισμα των πολλών, αλλά τα πολλαπλάσια υποσύνολα τους .Δεν χρειάζονται παρά μερικά κατάλληλα αρθρωμένα υποσύνολα της κοινωνίας να νιώσουν αισιόδοξοι ,και παρότι είναι μικρό μέρος του όλου, μπορούν να διαμορφώνουν το γενικό κλίμα.

Success yes , επιτυχία όχι

Δεν είναι τυχαίο ότι η αισιοδοξία σηματοδοτείται από τον διεθνή όρο  κλισέ "success story"  και όχι από την "ελληνική επιτυχία" .Μάλιστα οι αντίπαλοι δεν αρνούνται τον όρο αλλά την γνωμάτευση. Αυτό γίνεται γιατί και αυτοί έχουν  μια διεθνή ανάγνωση της συγκυρίας. Η ελληνική ανάκαμψη αφορά τους πάντες. Ακριβώς σε αυτή τη διαφορά ελληνικής επιτυχίας και ελληνικού success story , στηρίζεται η Σαμαρική πρωτοβουλία. Δεσμεύει και δεσμεύεται στην καλή έκβαση ενός πολυεθνικού και πολυθεσμικού project.Έτσι οι αντιρρησίες ευρίσκονται αυτομάτως σε ρήξη με ένα διεθνές πλέγμα συμφερόντων. Η άρρητη προκείμενη της  αντίρρησης είναι ότι συμφωνούμε σε ένα διεθνές project, αλλά  αυτό δεν είναι το σχετικό  success story , success είναι το δικό μας που ακολουθεί. Η αποδοχή της ορολογίας έχει σηματοδοτήσει την ενσωμάτωση στο νέο πλαίσιο που οριοθετεί τη συγκυρία.

Γίνεται λοιπόν σαφές ότι το  ss δεν είναι προπαγανδιστικό εύρημα , το οποίο συγκροτείται με τη βοήθεια μιας  ψυχολογικής στρατηγικής. Δεν  είναι μια ύπνωτιστικού χαρακτήρα προσπάθεια για να υποκλέψει τη συναίνεση των χειμαζόμενων. Πρόκειται για αυτόνομο πολιτικό σχέδιο το οποίο αυτοδεσμεύει τους εμπλεκόμενους σε ένα δρομολόγιο "καταδικασμένο" σε επιτυχία. Είναι μια αυτομόχλευση στη σφαίρα του "πολιτικού" δεν είναι μια τακτική στα πλαίσια της "πολιτικής". Δεν είναι μια απλή παραπληροφόρηση , η οποία θα μπορούσε να διαψευστεί με ένα τυπικό έλεγχο του περιεχομένου της. Έστω και αν προσκομιστούν τα  τεχνικά τεκμήρια  της διάψευσης  , έστω και αν ο καθένας απλώς το  μεταφράσει σε ατομικό όφελος  και αποκαλύψει την ανεπάρκεια του ισχυρισμού, το story δεν μπορεί να αποδομηθεί , γιατί αυτό  λειτουργεί ως "κεντρική ιδέα"  σε ένα επίπεδο πέραν της εμπειρίας. Το ss ανασυγκροτεί τη συγκυρία, οριοθετεί ένα νέο πλαίσιο σημασιών, ονομάτων, σημαινομένων.

Με τη σημερινή άρθρωση των επίδικων, των επιχειρημάτων και αντεπιχειρημάτων και την ροή των πραγμάτων στην καθημερινότητα, το success story  είναι η πολιτική υποθήκη του "μεταμνημόνιου" .Δεν  σηματοδοτεί μόνο  μια μερική τεχνική  επιτυχία των πολιτικών της τρόικας , αλλά το πνεύμα μιας νέας συναίνεσης στο νέο σημείο ισορροπίας  : την καθήλωση του αντιμνημονιακού τόξου , και την βασανιστική αναμονή  όλων για το πέρας του προγράμματος σε 18 μήνες ακριβώς.

Όπως σημειώσαμε η κατανόηση του success story μέσω του σχήματος αισιοδοξία -απαισιοδοξία δεν αρκεί γιατί στο σχήμα αυτό λειτουργούν τάσεις που προϋπάρχουν της συγκυρίας και αφορούν συστηματικές, οργανικές ροές της ιδεολογικής δυναμικής .Το success story σηματοδοτεί μέσω της καθολικής αποδοχής τού ονόματος του  τη  συναινετική συγκυρία που αναδύεται.