Το υπόβαθρο αυτής της «αναθεώρησης» ήταν η ανάγκη της Ιαπωνικής αριστεράς να αναλύσει την εξέλιξη του Ιαπωνικού καπιταλισμού ,την πρώιμη βιομηχανική Ιαπωνική κοινωνία, αλλά αυτό δεν ήταν απλό . Η ιδιότυπη συνύπαρξη φεουδαλικών δομών των γαιοκτημόνων με την σύγχρονη βιομηχανία, η αναπάντεχη αντοχή της απασχόλησης στην γεωργία σε αντίθεση με μια στενή Μαρξιστική οπτική, που ανέμενε μια πτώση της απασχόλησης και δημιουργία ενός «προλεταριάτου» , δημιουργούσε μια πόλωση ανάμεσα στους θεωρητικούς. Οι λεπτομέρειες της διαμάχης που κωδικά ονομάζεται «Kozaha vs Ronoha» αφορούν τους πολύ ειδικούς ή πολύ περίεργους , αλλά το αποτέλεσμα να έρθει ο σύντροφος Kozo Uno και να διατυπώσει μια κριτική σύλληψη του έργου του Μαρξ.
Με ιστολογική αυθαιρεσία και μπόλικη απλοποίηση το σχήμα του είναι περίπου το εξής:
1.-Ο Μαρξ σ το Κεφάλαιο ουσιαστικά διαπραγματεύεται νόμους κίνησης και μηχανισμούς μιας ανύπαρκτης κοινωνίας , μια κοινωνίας του «καθαρού κεφαλαίου». Μόνο έτσι όμως μπορεί να αναλυθεί και η «πραγματική» κοινωνία, γιατί αλλιώς οι νόμοι κίνησης δεν μπορούν να αναδειχθούν. Αυτήν την διαπραγμάτευση ο Uno ονομάζει «Θεωρία του Καθαρού Καπιταλισμού».
2.-Η περιοδολόγιση του σύγχρονου καπιταλισμού μπορεί να γίνει με βάση ένα κριτήριο ενός βασικού εμπορεύματος γύρω από το οποίο περιστρέφεται σε κάθε φάση η οικονομία. Έτσι έχουμε τον πρώτο καπιταλισμό του μαλλιού (μερκαντιλισμό) , τον δεύτερο καπιταλισμό του βαμβακιού( φιλελευθερισμό) και τον τρίτο καπιταλισμό της βαριάς βιομηχανίας (ιμπεριαλισμό) . Αυτή είναι η διαπραγμάτευση των σταδίων.
3.-Η ανάλυση της συγκεκριμένης κατάστασης σε κάθε οικονομία (της Ιαπωνίας εν προκειμένω) πρέπει να γίνεται συγκεκριμένα, ειδικά, εξατομικευμένα ,χωρίς αυτό να συγχέεται με τις δύο προηγούμενες διαπραγματεύσεις οι οποίες όμως προϋποτίθενται για την εξέταση του μερικού. Οι νόμοι του «καθαρού κεφαλαίου» ισχύουν αλλά αφορούν σε ένα ανώτερο επίπεδο αφαίρεσης ,οι περιοδολογήσεις ισχύουν αλλά πρέπει να ειδωθούν χωριστά , και αυτές οι διαπραγματεύσεις μπορούν να «φωτίσουν» να διαυγάσουν την συγκυρία και τα χαρακτηριστικά κάθε οικονομίας όχι «ως χειρουργικά εργαλεία» αλλά ως «αναλυτικές μέθοδοι» πριν την εγχείριση .Σύμφωνα με την μεθοδολογία αυτή αποφεύγονται οι καταχρήσεις ενός γενικού ιδεολογικού αφηρημένου λόγου, και η γείωση στην πραγματικότητα γίνεται όχι ως αφυδατωμένος εμπειρισμός ,αλλά ως ταξινομικά διαφορετική θεωρητική δράση .Ο Μαρξισμός του συντρόφου Uno με ενάργεια μας απαγορεύει να συγχέουμε τα επίπεδα ανάλυσης, και μας καλεί να κοιτάμε το συγκεκριμένο, το ειδικό, το άμεσο υπό το πρίσμα, υπό το φως της γενικής ανάλυσης, αλλά όχι να χρησιμοποιούμε τα εργαλεία της γενικής ανάλυσης του «καθαρού κεφαλαίου»
Από ότι μπορώ να καταλάβω από την σχετική βιβλιογραφία, ο Uno τελευταία αρχίζει να έχει πολύ ενδιαφέρον, αλλά οι σχετικοί «Ουνολόγοι» και «Ουνοιστές» έχουν διχασθεί ήδη αναλύοντας σε διάφορες επεκτάσεις της θεωρίας του .Όποιος ενδιαφέρεται για μη τελετουργικές διαμάχες περί τα του Μαρξ και του Ούνο υπάρχουν οι σχετικές παραπομπές.
Τώρα κατακαλόκαιρο , με 40 βαθμούς τι αξία έχουν αναδιατυπώσεις του Μαρξ ,προέλευσης Άπω Ανατολής; Έχουν γιατί μας βοηθάνε να προσπαθήσουμε να κατανοήσουμε το ειδικό το συγκεκριμένο χωρίς τις αγχολυτικές αποδράσεις του συρμού, μέσω των γενικεύσεων περί «καπιταλιστικής κρίσης» και «νεοφιλελευθερισμού»
Νομίζω πως όλοι ξέρουν τα εμπειρικά επίδικα της απεργίας των ταξιτζήδων αλλά δεν είδα πουθενά μια περιγραφή που τουλάχιστον συνεκτικά να μπορεί να ορίσει το πρόβλημα σε μια γενικότητα.
Τα τραγελαφικά είναι :
Ένας κλάδος που καταστατικά, δομικά, θεμελιακά βασίζεται στην άτυπη οικονομία, με εθιμικά κατοχυρωμένη την εισφοροδιαφυγή, την φοροαποφυγή, την εθελοντική καταπάτηση όλων των εργασιακών διατάξεων, διαμαρτύρεται γιατί μάλλον ο Ραγκούσης παίρνει μια ορθολογική απόφαση. Αν ο κλάδος είναι δομικά άτυπος, ας άρουμε όλες τις υποκριτικές θεσμήσεις , και ας νομοθετήσουμε αυτό που πραγματικά είναι. ’Όποιος φαντασιώνεται πως με περιοριστικές ρυθμίσεις μπορεί να μετατρέψει τα κίτρινα ταξί σε μαύρα του Λονδίνου και να τα περιορίσει αριθμητικά κατά 5-10 % ,και ταυτόχρονα εντάξει μια τεράστια παραοικονομία ,χωρίς ενός τύπου απελευθέρωση ,ας αρχίσει να γράφει από τώρα τα sequel 6 έως 33 του Χάρρυ Πόττερ, γιατί έχει αναμφισβήτητο ταλέντο. Ο Ραγκούσης ελέγχεται για την τακτική του να παίξει με τον τουρισμό καλοκαιριάτικα αλλά όχι για την ουσία της πρότασης του.
Η κωμωδία αναβαθμίζεται, γίνεται επιπέδου βιντεοκασέτας των eighties καθώς η «φιλελεύθερη» Σαμαρική Δεξιά , δυσανασχετεί στην τυποποίηση της άτυπης αγοράς. Ταυτόχρονα η Αριστερά των εργασιακών δικαιωμάτων και της φορολογίας, ξεροβήχει αδιάφορα και με μαύρα γαλιά σε στυλ διαφήμιση του Martini, για την κατάσταση των οδηγών , το ΙΚΑ τους, και το κύκλωμα ροών μαύρου χρήματος μέσω του μηχανισμού «άδεια ταξί –μάντρα- συνεργείο αυτοκινήτων» και μάλιστα τους συμβούλεψε πως «μόνο με αγώνες επιτυγχάνονται νίκες» (ο «πρόεδρος» την Δευτέρα στον Αυτιά, την ώρα που το Ελ Βελ είναι κλειστό..)
Οι συχνοί χρήστες ταξί και ιδίως οι γυναίκες που το χρησιμοποιούν μόνες τους, μπορούν να συγγράψουν Ιλιάδες για την καθαριότητα επιπέδου ορνιθοτροφείου, τον επαγγελματισμό «οδηγώ ,με τσίτα το ράδιο, και το σουβλάκι στο χέρι» τις σεξουαλικές παρενοχλήσεις τύπου «σε κοιτάω επίμονα με το ύφος λιγούρη» λέγε με « όλες οι πελάτισσες θέλουν να το κάνουν με ταξιτζή εκτός από τη μάνα μου , την αδελφή , την γυναίκα μου, και εγώ τις διευκολύνω με το να την πέφτω πρώτος»
Τέλος ο καθένας έχει και κάποιο γνωστό ή συγγενή που μέσω ενός ταξί έχει με μεγαλώσει, σπουδάσει πολυμελείς οικογένειες, χωρίς να ενοχλήσει κανένα, και έχει υποστεί καμιά δεκαριά ληστείες την τελευταία διετία. Άλλωστε αυτή η κατηγορία είναι σε πιο περίπλοκη κατάσταση καθώς αδυνατεί να ξεκαθαρίσει τα του οίκου της, και στο τέλος χάνει και το δίκιο της.
Το «νοικοκυρεμένο» ταξί, υφίσταται την γενική συγκυρία της μείωσης των εισοδημάτων, της απαξίωσης της άτυπης άδειας (όσο και κάποιος που πλήρωσε «αέρα» για ένα μαγαζί που εκ των υστέρων δεν πάει καλά) , το ζοφερό μέλλον του ισχνού μεροκάματου, αλλά εδώ και χρόνια δεν έχει και κανένα προσανατολισμό. Τίποτα για εξειδικευμένες υπηρεσίες πχ ταξί μόνο για αρρώστους, ή μόνο για γυναίκες με γυναίκες οδηγούς, ή μόνο για οικιακά ζώα, εσωτερικούς κανονισμούς με ποινές στους συνεταιρισμούς ,έως το πιο απλό το όνομα και το υπηρεσιακό τηλέφωνο του ιδιοκτήτη και οδηγού σε μεγάλη διακριτή υποχρεωτική ταμπέλα στο αυτοκίνητο αλλά και το απλό της αυτόματης απόδειξης δεν είδαμε ποτέ. Οι έντιμοι ταξιτζήδες μοιάζουν με τους έντιμους πανεπιστημιακούς. Δεν είναι λίγοι αλλά ούτε πολλοί. Περιτριγυρίζονται από πονηρούς, λαθρεπιβάτες του επαγγέλματος αλλά εκτός από καταγγελίες (λέγε με μπλα μπλα μπλα) δεν κάνουν και τίποτα. Όταν το κράτος παρεμβαίνει για τα αυτονόητα η «αριστεία» η «νησίδα ποιότητας» ξεχειλώνει διαστέλλεται για να προστατέψει τους πάντες.
Η μικρομεσαία, ασθμαίνουσα, αυτοαπασχόληση της «μαύρης» άδειας του ταξί , που όσμωνεται με ένα κακότροπο εισφοροφυγά, φοροφυγά μικροκαπιταλισμό του ιδιοκτήτη της άδειας, προφανώς, υφίσταται και αυτή τις συνέπειες της παγκόσμιας απορρύθμισης και κρίσης, αλλά μάταια περιμένουμε να δείξει σημάδια μιας διάθεσης ανανέωσης, μιας «μεταμνημονιακής» μεταρρύθμισης. Προφανώς μιμείται τον μεγάλο αδελφό κυρίαρχο καπιταλισμό της κρατικοδίαιτης προσόδου, των «πακέτων του ΕΣΠΑ» , του τραπεζικού κατακερματισμού , της ισχνής βιομηχανικής καινοτομίας. Από την άλλη όμως πλευρά , ο κόσμος της ανεργίας πληθαίνει, η μισθωτή εργασία απαξιώνεται και το τεράστιο κοινωνικό αυτό κόστος πάει χαμένο.
Η κρίση , η προσωρινή αρρυθμία, μεταβάλλεται σιγά σιγά σε μια μονιμότητα της μιζέριας. Ο προμνημονιακός κρατικοδίαιτος καπιταλισμός αντέχει και ελπίζει σε μια επιστροφή με τους μισθούς στο μισό. Οι παραγωγικές ενδιάμεσες ομάδες των «τολμητιών της ποιότητας» , στην οικονομία ,στο κράτος, στη διανόηση η λεγόμενη «παραγωγική Ελλάδα» ευρίσκεται σε πολιτική παραζάλη. Ο λαϊκός κόσμος της ανεργίας και της χαμηλόμισθης απασχόλησης προφανώς δεν έχει παρά την αγανάκτηση του, και είναι εξαιρετικά άδικο , είναι σκληρή ταξική πρόσληψη ,να κριθεί για οτιδήποτε. Οι σύγχρονες κοινωνίες τελικά ρυθμίζονται από καταλυτικά στρώματα insiders, από αυτούς που μπορούν να δουν τους πάνω χωρίς πλέγματα και τους «κάτω» με κατανόηση .Στην περίπτωση μας αυτό «ρυθμιστικό ενδιάμεσο» υπολειτουργεί απελπιστικά. Οι «πάνω» είναι δομικά κυνικοί , μέσα στην ιστορική συγκυρία αναδεικνύονται αφόρητα «λούμπεν» ,και οι κάτω , αναπαράγουν μια πολιτισμική ναρκισσιστική εσωστρέφεια με απρόβλεπτες πολιτικές συνέπειες.
Η μάχη δεν είναι χαμένη αλλά όσο ο καιρός περνάει, γίνεται και δυσκολότερη, ή ας πούμε πιο προκλητική.
Για τον μαρξισμό του Kozo Uno :
1.- Phases of Capitalistic development .(Abirton,Itoh,Westra,Zuege) Palgrave 2001
2.-Marx for 21st Century by Hiroshi Uchida .Routlege 2006
3.-Value and the world economy .Edited by R.Westra,A Zuege Palgrave 2003
Posts
2 comments:
Εχω στειλει σε πολλους να σε διαβασουν, τονιζοντας την τελευταια σου παραγραφο( Η κριση,.....απροβλεπτες πολιτικες συνεπειες).Ειναι εντυπωσιακά συγκεκριμενη η αναφορα σου στο σημερινο status της ανοδικοκαθοδικής ελληνικης κοινωνικης διαστρωματωσης.Προσθετω τα εξης ,εν συντομια: η κριση ειναι κριση υπερπαραγωγης και κριση υπερπιστωτικης επεκτασης. Αυτο δεν ειναι κατ αναγκη αποδοχη μαρξιστικης θεσης, αλλα ετσι είναι φιλε Γιάννη ! Ο ελληνικος καπιταλισμος της 35ετιας 1975-2010,αποτελει ενα καλο case study για τους νεους φοιτητες οικονομικών θεωριων, με την εννοια οτι φαινεται εμφανως το νεφελωδες της αποτελεσματικοτητας του αορατου χεριου σε συνθηκες απλωμενου κρατικου χεριου, σε μια κοινωνια ιδιατερης ιδιοσυγκρασιας οπως η ελληνικη,με κατοχικα συνδρομα και ιδιοκτησιακα ενστικτα.Μπορει στις ΗΠΑ να εσκασε η φουσκα απο το παιχνιδι στις πλατες του πιστωμενου με ονειρα και ακριβο χρημα μεταναστη, στην Ευρωπη ομως και στην Ελλαδα, το δανεικο κεραμιδι στο κεφαλι ειχε σκεπασει σχεδον το 65% της κοινωνιας( μεσο ποσοστο ιδιοκατοικησης στην Ε.Ε το 2007,αν θυμαμαι καλα,στην δε Ελλαδα ξεπερναει το 90 %! )Καταργηθηκε , με λιγα λογια, η ταξικη διαχωριστικη γραμμη ιδιοκτητη και επιχειρηματια(οι μακροχρονια μισθωτοι-κυριως του Δημοσιου- ξεπληρωναν σπιτια πιο σιγουρα απ οτι οι ελευθεροι επαγγελματιες) Η μεσαια ευρωπαικη ταξη, ισχυρη στην Ευρωπη μεχρι περυσι/προπερσι, βλεπει το ξεφτισμενο αμερικανικο ονειρο να δεχεται μια πιστωτικη κλοτσια, μια κωλοτουμπα ονειρων και προσδοκιων.Αυτο τρεμουμε οι Ελληνες, αυτο που ειναι στην φυση της ιδιοτελειας μας, της ατομικης μας εμπλοκης στα οποια διαπλεκομενα κεντρα της Βαλαωριτου ή του καφενειου στο χωριο. Η Κριση δεν λειτουργει ως φιλτρο ατομικων ικανοτητων,επιθυμιων, αναγκων αλλα ως αλλοθι συνεχισης της γνωστης νεολληνικης ωνασειας υπεραυτοπεποιθησης( θα γυρισει η αγορα..)Αλλα οπως συχνα λεω Γιαννη, οπου βρεθω και με ρωτανε, σημερα μπορει το μαρξιστικό στοιχειο αναλυσης να ειναι θεωρητικο και να μην μας βολευει επειδη μας τοποθετει στον πυρηνα του προβλήματος και θελουμε να το απωθουμε, διοτι απωθουμε παντα την αληθεια , τουλαχιστον ομως ας αποδεχθουμε μια μη μαρξιστικη αληθεια:this time is different ,και η ελληνικη υπεραυτοπεποιθηση παει περιπατο μπροστα στην αδυσωπητη πραγματικοτητα του εχω και ξοδευω, δεν εχω και χρωστω επειδη ξοδευα γιατι νομιζα οτι θα βγαλω...
Elias
Οντως στο μικρο επίπεδο η νεοελληνική πραγματικότητα είναι τόσο περίπλοκη.Αυτά που συμβαίνουν με τα ταξί είναι εντυπωσιακά.
Επί της ουσίας δεν διαφωνούμε
Και τέλος έχω μια προταση επι της διαδικασίας.
Γιατί δεν μαζεύεις τα άρθρα σου στο Cognitariato ή αλλο ιστολόγιο;Εχεις σωρεύσει ένα υλικό που πρέπει να είναι προσβασιμο εύκολα, και όχι διάσπαρτο.
Post a Comment