To LLS δημιουργήθηκε ως μια δημόσια διαπραγμάτευση των σχέσεων αριστεράς φιλελευθερισμού. Κατά την γνώμη μου και όσο προκύπτει την μικρή αυτή δημόσια έρευνα οι σχέσεις αυτές είναι ουσιαστικά αδιερεύνητες , διέπονται δε από μεγάλες αποσιωπήσεις και λογικές ασυνέπειες. Ας ξαναδούμε μερικά ερωτήματα τα οποία απασχολούν το ιστολόγιο και τελικά παραμένουν αναπάντητα.
-Πως είναι δυνατόν ενώ οι τυπικά κλασσικές φιλελεύθερες ιδέες να είναι ουσιαστικά αδημοσίευτες ,ενώ η βιβλιογραφία και εργασία της αριστεράς να είναι τόσο παραγωγική, να αντιμετωπίζουμε μια γενικευμένη κατάσταση ενός εγκλειστικού ατομισμού;
-Μήπως ο νεολογισμός του «νεοφιλελευθερισμού» ο οποίος θεωρείται ως κυρίαρχος δημόσιος λόγος, ουσιαστικά υποκρύπτει μια άρρητη αποδοχή ενός κοινωνικά αποδεκτού φιλελευθερισμού. Αν ναι, πότε , που, πως έγινε δημόσια και ρητά αυτή η αποδοχή από πλευράς της αριστεράς;
-Μήπως τελικά η καχεξία της κοινωνίας πολιτών, η ανυπαρξία των κοινωνικών στηριγμάτων των αδυνάτων ,αλλά και η μετατόπιση της πιθανότητας μιας αυθεντικής πολιτικής αριστερής επανάστασης στο υπερπέραν ,να συμβαδίζει με την εγγενή ατροφικότητα των φιλελεύθερων ιδεών και πρακτικών και όχι το αντίθετο;
-Πως είναι δυνατόν να χρησιμοποιείται ως έννοια κλειδί η έννοια του «νεοφιλελευθερισμού» , όταν κανένας συντηρητικός διανοούμενος ή πολιτικός χώρος δεν την υιοθετεί όταν αντιστοίχως δεν διστάζουν να υιοθετήσουν φασιστικές , νεοναζιστικές, παιδοφιλικές πολιτικές πλατφόρμες;
-Είναι η αγορά ταυτόσημη με τον φιλελευθερισμό, και ο κεντρικός προγραμματισμός ταυτόσημος με την αριστερά;
Ο κατάλογος αυτός μπορεί να μεγαλώσει , όσο και οι απορίες του ιστολογίου.
Η δημόσια αναζήτηση στο ιστολόγιο, έχει όμως μερικά βασικά συμπεράσματα.
Όσο ενιαία φιλοσοφικά, πολιτικά ,ιδεολογικά είναι η αυτοριζόμενη αριστερά, άλλο τόσο είναι ενιαίο το σώμα όλων των αυτοριζόμενων φιλελεύθερων ή και ετεροκαθοριζόμενων νεοφιλελεύθερων ιδεών. Τούτου δοθέντος η καλύτερη μέθοδος για να μην αναζητηθεί καμία παραγωγική ιδέα είναι η συζήτηση να γίνει επί του «υπαρκτού σοσιαλισμού» και «υπαρκτού φιλελευθερισμού». Και στο σημείο αυτό βρισκόμαστε τώρα. Η ανεργία στην Ευρώπη και η κατάσταση στην Βόρεια Κορέα, είναι από μόνες τους ικανές, να ανακυκλώνουν εσαεί μια ατέρμονη συζήτηση με τελετουργικό χαρακτήρα. Αν δεν σκεφτούμε γόνιμα , παραγωγικά, στην θετική τους όψη τόσο την «κομμουνιστική» όσο και την «φιλελεύθερη» ουτοπία ,δεν μπορούμε να δούμε καμία ορατή διέξοδο και λύση από τα προβλήματα. Η ατροφία του σχετικού διαλόγου για τις «μεγάλες αφηγήσεις» των δύο τελευταίων αιώνων, τροφοδοτεί μια πολιτική τεχνολογικού , διεκπεραιωτικού χαρακτήρα των κρατικών μηχανισμών και των στελεχών του, με μοναδική ριζοσπαστική πολιτική αντιπρόταση την λαικιστική ακροδεξιά. Με αυτές τις σκέψεις στο ιστολόγιο προσπαθούμε , κάποτε με άλματα και ασυνέχειες, να ασχοληθούμε με τις πιο αυθεντικές σύγχρονες εκφράσεις των αναζητήσεων των δύο ουτοπιών ,και έτσι παραθέτουμε ταυτόχρονα τους Hayek,Nozick,Negri,Badiou,Zizek κλπ. Είναι πολύ πιθανόν αυτό να συγκροτεί μια ιδεολογική τερατογέννηση , αλλά το πείραμα είναι δωρεάν ,είναι δημόσιο και η ευθύνη ανήκει στον διαχειριστή του ιστολογίου που εκφράζεται επώνυμα.
Τις σκέψεις αυτές ενός προσωρινού απολογισμού τροφοδότησε η ανάγνωση ενός βιβλίου, με θέμα τον φιλελευθερισμό. Η πρωτοτυπία του έγκειται στο εξής. Έχει γραφεί από ένα συνεπή , αριστερό, μαρξιστή, που δηλώνει δημόσια ως αντίπαλος του φιλελευθερισμού, και καταγράφει την ιστορία του. O Domenico Losurdo είναι ο συγγραφέας του “Liberalism a counter history”. Πρόκειται για μια πραγματική αντι-ιστορία η οποία αποδομεί ένα κυρίαρχο ιδεολόγημα το οποίο βολεύει τους απανταχού συντηρητικούς της αριστεράς. Το ιδεολόγημα του συμπαγούς, αδιαίρετου ,συνεχούς ,ενιαίου φιλελευθερισμού και σήμερα του "νέοφιλελευθερισμού". Είναι το αντίστροφο ιδεολόγημα , της ενιαίας, αμετανόητης, συμπαγούς αριστεράς ,που βολεύει τους συντηρητικούς της δεξιάς. Η ιστορική ενδελεχής έρευνα του Losurdo η οποία βασίζεται σε ένα κατακλυσμό πρωτογενών στοιχείων, αποδεικνύει πως η ετικέτα φιλελευθερισμός υποκρύπτει ένα ετερογενές σώμα ιδεών, πρακτικών, συγκυριών και ιστορικών γεγονότων. Με αυτήν την λογική αποδομείται η ταύτιση ή και οικειοποίηση συντηρητισμού φιλελευθερισμού, και αναδεικνύονται οι στρατηγικές της ιδεολογικής ανασυγκρότησης του συντηρητικού χώρου. Η στόχευση είναι ο «υπαρκτός φιλελευθερισμός» και βεβαίως αναδεικνύονται μελανές σελίδες της ιστορίας του ,αλλά ταυτόχρονα η κατάτμηση του ρεύματος , σε τάσεις, αναγνώσεις , ιστορικές συγκυρίες, ανοίγει διάπλατα την πόρτα σε μια πιο χειρουργική αντιμετώπιση από πλευράς της αριστεράς .Μακριά από την νυσταλαία νυχτωδία περί «νεοφιλελευθερισμού» που ασκεί τόσο ψυχοθεραπευτικό ρόλο, αλλά αποκρύπτει θεμελιώδη αναπάντητα ερωτήματα για την αριστερά.
Ποια είναι η σχέση δημοσίου ιδιωτικού ; Ποια είναι η σχέση «ελευθερίας» και ιδιοκτησιακών δικαιωμάτων από μια αριστερή κοινωνική οπτική;
Στο “Liberalism a counter history” παρέχονται ένα πλήθος από ιστορικά γεγονότα, τα οποία ανάλογα με την κακότροπη στενοκεφαλιά, θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν ως επιχειρήματα σε ένα ανόητο αντίλογο διαμάχης αριστεράς φιλελευθερισμού. Κάποιοι θα χαρούν με την τεκμηρίωση ότι η επικράτηση των φιλελευθέρων ιδεών, αυξάνει την επαγγελματική άσκηση της δουλείας μέσω των εταιρειών των δούλων. O John Locke απολάμβανε των μερισμάτων του ,όντας μέτοχος σε μια τέτοια εταιρία, ο δε Stewart Mill δεν ήταν και τόσο σαφής στην αποκήρυξη της. Αλλά και άλλοι ίσως χαμογελάσουν με την κριτική προς το Marx για την ελλιπή κατανόηση του φαινομένου, χρήση λάθος εννοιών. Ακόμη οι λεπτές διακρίσεις μεταξύ φιλελευθερισμού, ατομισμού των ιδιοκτησιακών δικαιωμάτων , που τεκμηριώνονται ιστορικά, ή οι θεμελιώδεις διαφορές των ιδεών και πρακτικών του φιλελευθερισμού σε Αμερική, Γαλλία, Αγγλία, Ολλανδία διαυγάζουν και απομαγεύουν μια σχετικά απλουστευτική εικόνα της ιστορίας.
Για να παινέψουμε και τον κόπο μας, όταν μάθαμε για τον Losurdo μεταφράσαμε αμέσως μια συνέντευξη του.Η συνέντευξη εδώ
Ας ελπίσουμε στην καχεκτική ανύπαρκτη ελληνική βιβλιογραφία, να προστεθεί και μια μετάφραση της «αντι-ιστορίας» του φιλελευθερισμού.
Συνδέσεις:LLS:Μετάφραση συνέντευξης του D.Losurdo για το Φιλελευθερισμό
Posts
6 comments:
μα κιαν ακομα ο φιλελευθερισμος ή οτι αλλο εχει οικειοποιηθει απο την Συντηρητική παραταξη (κατι βεβαια που ειναι ευθυνη της αριστεράς που το αφησε να γινει αν εγινε ) η λογική των Δικαιωματων και ελευθεριων ειναι κατι που θα πετουσε ποτέ η Αριστερά; Δεν ειναι δική της , εντελως δική της κληρονομια;
Nosfy
Οσο μελετάω το θέμα στην ιστορική του διάσταση τόσο και πιο περίεργα είναι τα πράγματα.
Το αναπάντητο ερώτημα είναι
Τι σχέση έχουν τα ιδιοκτησιακά δικαιώματα,με την ισότητα, και την ελευθερία.
Επ 'αυτού νομίζω τα πράγματα έχουν κολλήσει.
Η αριστερά σφυρίζει αδιαφορα, η δεξίά είναι εσωκλειστη στον συεντηρητισμό της.
LLS, εξοχο συγγραμα και μπραβο που απο παλια παιζεις τον μεγα Losurdo...
H ''ελευθερία'' του ατόμου εντός της σφαίρας των οικονομικών συναλλαγών , είναι διαφορετική απο την ''ελευθερία'' εντός των κοινωνικών σχέσεων.Τοσο οι κλασσικοί φιλελεύθεροι του ωφελιμισμού όσο και οι σύγχρονοι φιλελεύθεροι του οικονομισμού των σχέσεων πολίτη /κράτους, δεν αποτύπωσαν πολιτικές ιδεολογίες ή θέσεις, αλλά θεωρίες για την ατομική ελευθερία εντός της θεσμισμένης κοινωνίας. Το ερώτημα σου LLS για την συσχετιση των ιδιοκτησιακών διακιωμάτων με την ισότητα και την ελευθερία, στην συγχρονη εποχή της οικονομικης ανασφάλειας, νομιζω οτι περισσότερο αποτελεί εννοιολογικό για ορισμούς όπως Ηδονες,Προτιμήσεις, Αναγκες ( εξοχο το συγγραμα του Μολυβα, Διακυβεύματα Δικαιοσύνης και Ισότητας ,εκδ. Πολις 2010)
Η ικανοποίηση των αναγκών δεν συγκροτεί ανεξάρτητη κανονιστική αρχή, καθώς υπηρετεί εκ των προτέρων αποδεκτούς σκοπούς.Η ισότητα ευκαιριών είναι θεωρητικά ανεπαρκής έννοια, αν και αποτελεί διαδεδομένο πολιτικό σύνθημα στο πλαίσιο των νεότερων ανταγωνιστικών κοινωνιών. Στις αριστεροδεξιές φιλελεύθερες θεωρήσεις, πρεπει να απαλειφθούν παραδεδομένες προσλήψεις θεωριών της ευημερίας, που προβάλλουν τους ανθρώπους ως παθητικά προσαρμοστικά υποκείμενα. Η ιδέα της ευημερίας «περνάει» από τον κλασικό ωφελιμισμό στην οικονομική θεωρία ,χωρίς να επιλύει ή να ασχολείτε με την αιώνια διαπάλη μεταξύ φαντασίωσης και πραγματικότητας. Τα ουτοπικά προτάγματα της ακραίας αριστερής γλώσσας, αποτελούν ουδέτερες διατυπώσεις / διαπιστώσεις και παραπέμπουν σε κάποιο “υποκείμενο” που έχει συλλάβει την αναγκαιότητα του “τελικού στόχου'', της ανατροπής και προσπαθεί να την σε όσους / όσες δεν την έχουν καταλάβει ακόμα !Ποιός είναι ομως ο “τελικός στόχος” για την Αριστερά και ποιός για την Δεξια; Μηπως απο την τυρρανία του κράτους περάσαμε στην τυραννία του ατόμου και σ αυτό ακριβώς το πέρασμα κατερρευσαν οι διαφορές των ιδεολογιών, ενω αναδυθηκαν τα ορια ολοκληρωτισμού/ ελευθεριας; Μηπως ειναι περισσοτερο ουτοπικο να δημιουργηθεί '' φλοιός ελευθεριας'' απ οτι φλοιός ψευδοπροστασίας του ατόμου απο την λαιλαπα της Επιθυμίας; Δεξιά και Αριστερα μοιαζουν με τους μονιμους χειριστες μηχανήματος παθων και ορέξεων :παντα θα χρειαζονται γραναζια εντος των μηχανων αυτων...
Elias
Οπως πάντα χείμαρος.
Η αρχική μου ιδέα ήταν πως όταν ο Losurdo της εποχής σε 20 χρόνια, θα μελετήσει την ιστορία του "νεοφιλελευθερισμού" δεν θα κάνει πολιτική φιλοσοφία, αλλά μάλλον κοινωνική ψυχολογία, καθώς θα μελετήσει και ένα μαγικό εγκλωβισμό σε λέξεις.
Ωστόσο ας συμφωνήσουμε η ιστορική και τρέχουσα σχέση αριστεράς φιλελευθερισμού είναι ουσιαστικά ανεξερεύνητες
Συνιστώ ανεπιφύλακτα το "Αδιέξοδο Άνταμ Σμιθ" του Ζαν Κλωντ Μισεά : κοινή μήτρα Αριστεράς και Νεοφιλελευθερισμού ο Διαφωτισμός
Μαικο
ευχαριστώ για την πρόταση
Έχω δει το έργο του Μισεά το οποίο είναι πολύ ενδιαφέρον
Ωστοσο η αξία του Losurdo εγκειται στην αναδειξη της θεμελιώδους αντιφασης του φιλελευρισμού μεταξύ ιστορικής πραγματικότητας και φιλελευθερων ιδεολογηματων.
Με μια έννοια ο Μιαεα βλέπει ένα συμπαγή φιλελευθερισμο ενώ ο Losurdo μια διχοστασια λόγων πράξεων
Post a Comment