Υπάρχει "αριστερή" οικονομική σκέψη;

Οικονομικός ρεαλισμός



The New York Times


Ας υποθέσουμε ότι είσαι ο ηγέτης του ελεύθερου κόσμου. Η οικονομία έχει εγκλωβιστεί σε αδιέξοδο. Είναι φυσικό να θέλεις να κάνεις κάτι. Πολλοί οικονομολόγοι λένε ότι χρειαζόμαστε ένα ακόμη πακέτο κινήτρων. Διαφωνούν για το αν τα κίνητρα θα πάρουν τη μορφή φοροαπαλλαγών ή αυξημένων δαπανών. Εμπνέονται θεωρίες. Εάν η ομοσπονδιακή κυβέρνηση δανειστεί Χ ποσό δολαρίων και το διοχετεύσει στην οικονομία, αυτό θα παράξει Υ ποσότητα ανάπτυξης και Ζ ποσότητα θέσεων εργασίας. Σε μια οικονομία 14 τρισ. δολαρίων, θα πρέπει ενδεχομένως να δανειστείς εκατοντάδες δισ. επιπλέον για να έχεις αξιοσημείωτο αποτέλεσμα, αλλά τουλάχιστον θα έχεις κάνει κάτι για να βοηθήσεις τους άνεργους.


Αυτοί οι οπαδοί της θεωρίας της ζήτησης σου προσφέρουν ένα σχέδιο δράσης. Αλλά εσύ δεν είσαι θεωρητικός, είσαι πρακτικός άνθρωπος. Εχεις κάποιες ανησυχίες. Αυτοί οι οπαδοί της θεωρίας έχουν πολύ υψηλό IQ, αλλά τους ξενίζει η αμφιβολία. Εχουν απόλυτη πίστη στα πρότυπά τους. Φυσικά, όλες οι σχολές οικονομικής σκέψης έχουν ασκήσει την κριτική τους τα τελευταία χρόνια. Είσαι στ' αλήθεια διατεθειμένος να επιτρέψεις την εθνική πτώχευση στη βάση ενός προτύπου; Επιπλέον, οι οπαδοί της θεωρίας της ζήτησης γράφουν λες και όλοι, οι οποίοι διαφωνούν μαζί τους είναι ανήθικοι ή ανόητοι. Ωστόσο, στην πραγματικότητα, πολλοί βραβευμένοι οικονομολόγοι δεν υποστηρίζουν την ιδέα μιας νέας νομοθεσίας κινήτρων. Οι περισσότεροι Ευρωπαίοι ηγέτες και στελέχη κεντρικών τραπεζών πιστεύουν ότι ήρθε η ώρα να αρχίσουν να μειώνονται τα χρέη και όχι να αυξάνονται - και το ίδιο πιστεύουν πολλοί οικονομολόγοι και διεθνείς οικονομικοί θεσμοί. Είσαι σίγουρος ότι οι οπαδοί της θεωρίας της ζήτησης έχουν δίκιο και ότι οι άλλοι έχουν άδικο;


Οι πρώτοι δεν έχουν προβάλλει κάποια καλή εξήγηση τα τελευταία δύο χρόνια. Δεν υπάρχει τρόπος να μάθουμε στα σίγουρα πόσο καλά λειτούργησε το τελευταίο πακέτο, επειδή δεν γνωρίζουμε τι θα συνέβαινε χωρίς αυτό. Είναι όμως βέβαιο ότι οι φορολογικές κάνουλες άνοιξαν διάπλατα. Οι ΗΠΑ και άλλες χώρες αντιμετώπισαν κολοσσιαία, ιστορικά ελλείμματα. Και παρότι αυτό βοήθησε στη διάσωση θέσεων εργασίας στον δημόσιο τομέα, δεν είδαμε και τόση μεγάλη ανάπτυξη στον ιδιωτικό τομέα. Ο λόρδος Κέινς έγραψε ότι η κατάσταση της εμπιστοσύνης είναι «ένα ζήτημα στο οποίο πρακτικοί άνδρες δίνουν τη μεγαλύτερη και πιο αγωνιώδη προσοχή».


Σήμερα, οι δαπάνες των χρεωμένων κυβερνήσεων δεν εμπνέουν εμπιστοσύνη. Την καταστρέφουν. Μόνο το 6% των Αμερικανών πιστεύει ότι το τελευταίο πακέτο κινήτρων δημιούργησε θέσεις εργασίας, σύμφωνα με δημοσκόπηση των New York Times και CBC. Οι καταναλωτές, οι οποίοι βρίσκονται σε φάση ανάρρωσης, νιώθουν απέχθεια για οποιοδήποτε επιπλέον χρέος.


Οι οπαδοί της θεωρίας της ζήτησης είναι ευφυείς, αλλά γράφουν λες και η αλλαγή της φορολογικής πολιτικής ήταν μια εύκολη υπόθεση. Ισως σφάλλουν όταν το πιστεύουν αυτό. Τα υπερβολικά χρέη μπορεί να οδηγήσουν στην εθνική καταστροφή, αλλά και η υπερβολική λιτότητα μπορεί φέρει στασιμότητα. Το μήνυμα είναι: μην είσαι αλαζόνας. Να αποφύγεις φέτος τα νέα δάνεια ή τις αδίστακτες περικοπές. Εστιάσου στα ουσιώδη. Κόψε προγράμματα που δεν ενθαρρύνουν την παραγωγικότητα και επένδυσε σε όσα την ενθαρρύνουν

Το μεταφρασμένο αυτό άρθρο φιγουράρει στην Καθημερινή της 8/7/10

Είναι μάλλον το editorial της NYT

Είναι από αυτά τα δεκάδες άρθρα που περνάνε δυστυχώς απαρατήρητα. Κι ‘όμως λέει τόσα πολλά.

Στο άρθρο εμπεριέχονται λέξεις κλειδιά ,όπως «αδιέξοδο» «εθνική καταστροφή» «στασιμότητα» αλλά το συμπέρασμα κάλεσμα του είναι αφοπλιστικό «Μην είσαι αλαζόνας»!

Με απλά λόγια ναυαρχίδες του παγκόσμιου τύπου, δεν έχουν κανένα πρόβλημα να περιγράψουν με τα μελανότερα λόγια την οικονομική κατάσταση ,περιγράφουν δε τους οικονομολόγους ανεξάρτητα από σχολή , ως εγγενώς αναποτελεσματικούς αλλά ταυτόχρονα να προτείνουν στην ουσία την πιο αποιδελογικοποιημένη λύση. Μια λύση της «πρακτικότητας» και της «σωφροσύνης»

Δυστυχώς αυτή η προσέγγιση , η μετρημένα τεχνική, η ισορροπημένα ευλύγιστη αποτελεί την πιο δύσκολη να αντιμετωπισθεί. Ο τεχνικός λόγος της οικονομίας , σχεδόν η ίδια η οικονομία αποτελεί ένα αξεπέραστο εμπόδιο μιας αριστερής πολιτικής.

Ο διάλογος των αριστερών οικονομολόγων ανέδειξε ένα σοβαρό πρόβλημα. Μια σειρά διαφωνιών που έχουν ένα τεχνικό χαρακτήρα , γίνονται «εντός» της ίδιας της επιστήμης .Μέσα ή έξω από το Ευρώ, αναδιάρθρωση ή μη του χρέους, τρόποι και χρόνοι αναδιάρθρωσης , όλα αυτά τελικά δεν είναι και τόσο ξεκάθαρα. Χαρακτηριστικός ο διάλογος που διεξάγεται εδώ

Το κακό είναι ότι ο διάλογος κινδυνεύει να τυποποιήσει ένα γραμμικό άξονα ριζοσπαστικότητας που ιδεολογικοποιεί από την πόρτα την σχετική συζήτηση. Έξω από το Ευρώ τώρα, άμεση στάση πληρωμών του χρέους, μονομερής κατάργηση του μνημονίου , οριοθετούν το απόλυτο ριζοσπαστικό ιδεώδες και από εκεί και πέρα αρχίζουν τα κλικ προς τα δεξιά. Με κάποιον τρόπο η τεχνική επάρκεια της οικονομικής επιστήμης σχετικοποιείται από την ίδια την συγκυρία. Με τα ίδια στατιστικά δεδομένα οι οικονομολόγοι καταλήγουν σε διαφορετικά πορίσματα. Ωσάν τελικά ανάλογα με μια προηλειμμένη θέση η οικονομική επιστήμη μπορεί να επιβεβαιώσει εκ των υστέρων τα πάντα.

Έτσι λοιπόν ο οικονομικός λόγος για να λειτουργήσει γίνεται όλο και πιο «ουδέτερος» πιο «αποιδελογικοποιημένος» πιο εργαλειακός.

Αν οι μαρξιστές οικονομολόγοι είχαν το προνόμιο σχεδόν τον καταστατικό ρόλο διερεύνησης των καπιταλιστικών κρίσεων, απέναντι σε οικονομολόγους που σχετικοποιούσαν τις κρίσεις, τώρα mainstream βεντέτες «συστημικοί» οικονομολόγοι ασχολούνται με τις κρίσεις τις οποίες περιγράφουν με τον πιο σκοτεινό και απαισιόδοξο τρόπο. Έτσι αν οι αριστεροί οικονομολόγοι είχαν ένα σοβαρό λόγο δικαίωσης απέναντι σε κάποιους έβλεπαν μια πιο ομαλή εξέλιξη του συστήματος ,τώρα η κυρίαρχη οικονομική σκέψη αποδέχεται τις οικονομικές κρίσεις ως δεδομένες και άρα νομιμοποιεί όλες τις μαρξιστικές περιγραφές χωρίς πλέγματα». Ο τεχνικός ρεαλισμός του κύριου άρθρου των ΝΥΤ αποδεικνύει ότι εγκαθίσταται ένα τρέχων ιδεολόγημα που συνοπτικά θα μπορούσε να περιγραφεί

«Έχουμε σοβαρή οικονομική κρίση, αδιέξοδα, ανεργία, στασιμότητα ε και; No problem.Ας είμαστε ταπεινοί ψύχραιμοι, ας αποφύγουμε την αλαζονεία ,και έχουμε καιρό»

Δεν προβάλλονται λύσεις αρχών, ιδεών , αξιών ,αλλά τεχνικές λύσεις που προέρχονται από παντού και δεύτερον τα πιο απαισιόδοξα σενάρια δεν φαίνεται να είναι ταμπού.

Ως μη έχων στοιχειώδεις εμπλοκές με την οικονομία, να με συγχωρούν οι ειδικοί εγώ δεν βλέπω ούτε «νεοφιλελεύθερες» ούτε «κευνσιανές» ούτε «αριστερές» πολιτικές. Δεν παρατηρώ συνεκτικές πολιτικές που εκκινούν από σχολές σκέψεις, από συνεκτικά πλέγματα ιδεών , από ομάδες οικονομολόγων που αντιτίθενται σε άλλες ομάδες. Εκείνο που βλέπω είναι μια πολυσυλλεκτικότητα οικονομικών εργαλείων, ένα οικονομικό blender ,που όμως σε τελευταία ανάλυση κάνει ένα πράγμα.

Μειώνει τους μισθούς, μειώνει τις δημόσιες υπηρεσίες, τις συντάξεις.

Ωστόσο αν είμαστε ψύχραιμοι ,και αν ανατρέξουμε στην ιστορία, οι μειώσεις αυτές από μόνες τους δεν τροφοδοτούν από μόνες τους τίποτα γιατί προφανώς και οι μειώσεις γίνονται αποδεκτές αν τοποθετηθούν ως μέρος μια πολιτικής αφήγησης που μπορεί να γίνει αποδεκτή. Η υποκειμενικότητα είναι δαιμονική προς όλα τα σενάρια.

Τελικά το μειωμένο εισόδημα, η απώλεια της εργασίας, η κακή δημόσια υπηρεσία , δεν τροχοδρομεί αυτομάτως τίποτα μονοδιάστατο , όλα είναι πιθανά.


Σε μια κατακερματισμένη δε κοινωνία όπως η Ελληνική, με ρητορικό ακραίο να είναι κτήμα όλων των πολιτικών τάσεων και ρευμάτων συμβαίνει και το πιο περίπλόκο.

Εντός μιας γενικής συνθήκης μειωμένων εισοδημάτων , στο όνομα των πιο αδυνάτων, και με την χρήση της πιο «απελπισμένης» ρητορείας , μικρομεσαίες ομάδες αναζητούν την επιλεκτική προστασία από το καθοδικό κύμα. Ο συντεχνιακός λόγος που εγκαθίδρυσε εξαιρέσεις στον ανοδικό κύκλο, ομοίως αναζητά καλύτερο αλεξίπτωτο στον κύκλο της οικονομικής περιστολής .Δικαστές, υπάλληλοι ΔΕΗ, δημοσιογράφοι, υπάλληλοι Τραπέζης της Ελλάδος κλπ ήδη τα κατάφεραν.

Ανεξάρτητα από τις πολυπλοκότητες τελικά εκείνο που μετράει δεν είναι αν οικονομολόγοι αποτιμήσουν μια οικονομική πραγματικότητα χάλια, αλλά αν οι πολίτες μπορούν να επιβιώσουν και να αποδεχτούν αυτήν την πραγματικότητα ,και αυτό δεν υπόκειται σε κανένα αυτοματισμό. Έχω μια εγγενή δυσπιστία σε θεωρίες που στηρίζονται σε ιστορικούς νόμους και με υπόδειγμα το παρελθόν προβλέπουν το μέλλον. Επομένως είμαι έτοιμος για όλα.

Αποκαλυπτικές κρίσεις , μακρές περίοδοι υπομονής και εγκράτειας, όλα είναι πιθανά .

Κανένα τελικά από τα σενάρια δεν μπορεί να εξαχθεί να τεκμηριωθεί από μια οικονομική ανάλυση, από στάθμιση οικονομικών δεδομένων. Οι οικονομικές μελέτες μπορούν να χρησιμοποιηθούν μόνο ως «ιδεολογική» αποσκευή , για να τεκμηριώσουν πολιτικές που τελικά έχουν ένα αυθαίρετο αυστηρά «πολιτικό» αυτόνομο βουλησιαρχικό χαρακτήρα.

Εισερχόμαστε σε μια συνθήκη που ενώ οικονομία φαίνεται να επικρατεί , τελικά έχει γίνει το αντίθετο , η υπερδοσολόγηση «οικονομίας» και ειδικών αποκαλύπτει τον δευτερεύοντα επικουρικό λόγο της. Η οικονομία καταλήγει να είναι μια παραλλαγή σεισμολογίας , παραθέτοντας ένα πλήθος δεδομένων και θεωριών για τους σεισμούς -οικονομικές κρίσεις , και στοχάζεται αενάως για την δυνατότητα να τους προβλέψει ,και τελικά δεν μπορεί.

Οι φίλοι που αναφέρονται στο κλισέ της εποχής τον «νεοφιλελευθερισμό» ως συμπαγή ιδεολογία που έχει επικρατήσει ,και τελικά εμπορευματοποιεί τα πάντα, εντάσσοντας τα πάντα στην οικονομία, κάνουν ένα ακόμα λάθος. Η εμπορευματοποίηση ,δηλαδή η υπαγωγή των πάντων στην οικονομία, δεν είναι το κύριο. Αντιθέτως η Οικονομία καταλήγει να είναι μια μορφή της ιδεολογικοποίησης της πραγματικότητας που εμφανίζεται με ένα τεχνικό υπόστρωμα. Η οικονομία είναι περισσότερο από ποτέ επικουρική για την πολιτική. Οι οικονομολόγοι απλώς παραθέτουν σενάρια ,λογικές αφηγήσεις , stories , που είναι εν πολλοίς αποδείξιμα εντός των προϋποθέσεων που οι ίδιοι ορίζουν ,και τα οποία οι πολιτικοί χρησιμοποιούν.

Εδώ να συγχωράτε διακρίνω μερικά από τα συνηθισμένα αριστεροδεξιά κλισέ που επικρατούν και τελικά μάλλον εγκλωβίζουν την αριστερά.

Το κλισέ είναι η παντοδυναμία της οικονομολογικής απόδειξης

Δηλαδή επιστήμη των Krugman,Stieglits ,Καζάκη, Λαμαβίτσα,Δραγασάκη κλπ εάν διακονηθεί σωστά τότε αποδίδει μια οικονομικά ορθή αποτύπωση.

Αλλά και στο πιο «αριστερή» εκδοχή του το κλισέ παραμένει .

Αν η οικονομική επιστήμη, θεωρούμενη από την οπτική υπεράσπισης συμφερόντων των εργαζομένων , δηλαδή αίροντας και την υπόθεση μιας «αντικειμενικής επιστήμης» διακονηθεί σωστά τότε θα αποτυπώσει πολιτικά προτάγματα τα οποία θα εγγυηθούν τα συμφέροντα από την πλευρά της εργασίας.

-Μήπως όμως η οικονομική επιστήμη ποτέ, καταστατικά , δομικά δεν μπορεί να αποτυπώσει συμπεράσματα και πολιτικά προτάγματα από την πλευρά των δυνάμεων της εργασίας.

Υπάρχουν βεβαία οι συνήθεις αντιρρήσεις που αφορούν όλο το φάσμα των ανθρωπιστικών επιστημών .Με μια έννοια η οικονομία όντας μια επιστήμη της ανθρώπινης κοινωνίας είναι καταστατική υποκειμενική καθώς υπεισέρχεται αμέσως η γωνία παρατήρησης του κοινωνικού επιστήμονα. Νόμιμη και εύλογη και σχετικά εξαντλημένη συζήτηση.

• O ριζικός αντιοικονομισμός του A Badiou

Υπάρχει όμως ακόμα μια πιο ριζική , πιο θεμελιακή αντίρρηση , ο πιο καταστατικός «αντιοικονομισμός» που έχει διατυπωθεί ποτέ από τον πληθωρικό Α.Badiou.

Καθώς το επιχείρημα του είναι τόσο ριζοσπαστικό θα το παραθέσουμε εδώ, όπως το αποκωδικοποιήσαμε από το κείμενο του “The politics as truth procedure” το οποίο του επαναλαμβάνεται αυτούσιο σε διάφορες συλλογές του (1).Γράψαμε και σε προηγούμενη ανάρτηση ότι το ιστολόγιο δεν εισέρχεται σε κανένα Μπαντουσμό, αλλά ασχολείται με πλευρές αυτού του έργου όπως έχουμε κάνει με πολλούς άλλους μη εισερχόμενοι σε κανένα Χαγιεκισμό, Νεγκρισμό κλπ.

Το πόρισμα του ΑΒ είναι ότι η οικονομία δεν αποτελεί πεδίο, τόπο άσκησης πολιτικής από τις δυνάμεις της εργασίας .

Εξετάζουμε το πόρισμα ,ούτε ως καμία «Ηθική Προσταγή» ή «Πολιτικό Πρόταγμα» αλλά στα πλαίσια μιας γόνιμης αντίρρησης, ενός αριστερού Brain Storming που αναγκαστικά πρέπει να προσεγγίσει την πραγματικότητα περιστροφικά και περισκοπικά.

Περιληπτικά το επιχείρημα του ΑΒ εξελίσσεται ως εξής

Στην οντολογία του ο ΑΒ διακρίνει ανάμεσα σε «κατάσταση» (situation) και «κράτος κατάστασης» (state of situation) .To κράτος -state ορίζεται με κάπα μικρό σε αντίθεση με το Κράτος –State , με Κάπα κεφαλαίο, που είναι το κράτος όπως το αντιλαμβανόμαστε πολιτειακά.

Η σχέση «κατάστασης» και «κράτος κατάστασης» είναι σαν την σχέση παρουσίας – αναπαράστασης. Κάθε κατάσταση έχει το κράτος της. Αλλά στην κατάσταση υπάρχουν συστατικά στοιχεία ενώ στο κράτος της υπάρχουν μετρήσιμα στοιχεία. Στην κατάσταση τα στοιχεία ανήκουν στην κατάσταση ,στο κράτος τα μέρη υπάγονται σε αυτό. Στην κατάσταση τα στοιχεία είναι παρόντα , στο κράτος της τα μέρη είναι μετρήσιμα.

Αν το πούμε με την κατακλείδα του ίδιου του ΑΒ

«Η Παρουσία, η μοναδικότητα, η δομή, το ανήκειν το στοιχείο ευρίσκονται στην πλευρά της κατάστασης»


«Η Αναπαράσταση , ο υπολογισμός, η μεταδομή , η ένταξη , η υπο ομάδα και το μέρος ανήκουν στην πλευρά του κράτους της κατάστασης» Β&Ε σ 103 (2)

Μια άλλη επισήμανση του ΑΒ είναι ότι τα στοιχεία της κατάστασης δεν αντιστοιχούν σε μέρη του κράτους της. Σε αυτήν την οντολογία της αναπαράστασης υπάρχουν στοιχεία που αναπαρίστανται ως μέρη (ονομαζόμενα κανονικά) υπάρχουν στοιχεία που δεν αναπαρίστανται (ονομαζόμενα μοναδικά)και μέρη που δεν αντιπροσωπεύουν στοιχεία (ονομαζόμενα συμφύσεις )(3)

Με απλά λόγια κάθε κατάσταση συνοδεύεται με το «κράτος» της που είναι η αναπαράσταση της , η σχέση όμως αυτή δεν είναι αντιστοιχία ,δεν είναι ισοδυναμία δεν είναι σχέση ποσοτικής ή ποιοτικής ισότητας. Ο ΑΒ ισχυρίζεται ότι κάθε αναπαραστατικό «κράτος» είναι υπέρτερο από την κατάσταση του .Το πλεόνασμα αυτό δεν είναι μετρήσιμο και εκβάλλεται μόνο αν συγκρουστούμε με το «κράτος» αυτό.

Ο ΑΒ λοιπόν θεωρεί ότι αυτό που αντιλαμβανόμαστε ως πολιτειακό Κράτος (κάπα κεφαλαίο) είναι κράτος της κατάστασης κοινωνία.

Το Κράτος δεν είναι ο φιλελεύθερος ρυθμιστής, ούτε η ιδιοκτησία της αστικής τάξης (Ένγκελς) ούτε πεδίο ταξικών ανταγωνισμών (Πουλατζάς) ούτε εργοδότης και θερμοκήπιο συντεχνιών (Δημόσια Επιλογή) αλλά είναι η αναπαραγωγή της κοινωνίας ,αλλά στην σχέση «κατάσταση» «κράτος κατάσταση» που αναφέραμε παραπάνω

Αυτό σημαίνει ότι το κράτος αναπαριστά με ποσοτικοποίηση . Μετατρέπει τα εμμενή στοιχεία σε μετρήσιμα μέρη, τις σχέσεις του «ανήκειν» σε σχέσεις «υπαγωγής» , την οργανική δομή σε υπολογιστική «μεταδομή» κλπ

Με τα λόγια του ΑΒ

«Το Κράτος είναι απλά η απαραίτητη μετα δομή κάθε ιστορικοκοινωνικής κατάστασης» και συνεχίζει « δηλαδή ο νόμος που εγγυάται ότι υπάρχει το «Ένα» (Oneness) όχι στην αδιαμεσολάβητη κοινωνία ,αλλά ανάμεσα στις ομάδες και της υποομάδες της» Β&Ε σ 105

Ακόμη

«Το Κράτος δεν θεμελιώνεται στον κοινωνικό δεσμό τον οποίο εκφράζει, αλλά στην αποσύνδεση που απαγορεύει, δηλαδή ο διαχωρισμός του Κράτους είναι λιγότερο αποτέλεσμα της σταθερότητας της παρουσίας αλλά του κινδύνου της αστάθειας .Β&Ε σ109

Με μια έννοια το ίδιο το Κράτος είναι «Οικονομία», διαχωρισμός μερών, υπολογισμός , υπαγωγή στοιχείων ,είναι αναπαράσταση κοινωνικών σχέσεων αλλά με την γνώση ότι τα εμμενή στοιχεία της κοινωνίας άλλοτε αντιπροσωπεύονται (κανονικά) άλλοτε δεν αντιπροσωπεύονται (μονάδες) άλλοτε υπάρχουν μέρη του Κράτους που δεν αντιστοιχούν σε κοινωνικά στοιχεία (συμφύσεις)

Με αυτή την σύλληψη του Κράτους η Οικονομία δεν είναι μια δομή της κατάστασης της κοινωνίας, δεν ανήκει στο πεδίο του «ανήκειν» αλλά στο πεδίο της «υπαγωγής» ,η Οικονομία ανήκει στην περιοχή του Κράτους της υπολογιστικής αναπαράστασης. Με τα λόγια του ΑΒ

«Το Κράτος και η Οικονομία , η οποία είναι σήμερα η νόρμα του Κράτους, χαρακτηρίζονται από τα δομικά αποτελέσματα και της ισχύος σε σχέση με ότι απλά είναι παρόν στην κοινωνία» Metapolitics p 144

Με μια ευρεία ανάγνωση το Κράτος είναι η Οικονομία και η Οικονομία το Κράτος και τα δύο αναπαριστούν υπολογιστικά την κοινωνία αλλά και τα δύο ασκούν μια αμέτρητη ισχύ επί της κοινωνίας. Αυτή η αμέτρητη ισχύς του «κράτους της κατάστασης» έναντι της «κατάστασης» είναι κομβική έννοια στην οντολογία του ΑΒ.

Ο ίδιος ισχυρίζεται ότι στα μαθηματικοποιημένα μοντέλα της οντολογίας του αποδεικνύεται μαθηματικά ότι αυτή η «ισχύς είναι αδύνατον να μετρηθεί» Metapolitics p 144. Είναι ένα πλεόνασμα ισχύος (super power) που αναδύεται ,και μπορούμε να το υπολογίσουμε μόνο αν συγκρουστούμε με το Κράτος.To Κράτος και κάθε αναπαραστατικό κράτος (κάπα μικρό) μιας κατάστασης έχει αυτό το πλεόνασμα ισχύος απέναντι στην κατάσταση που αντιπροσωπεύει.

Το μη μετρήσιμο του πλεονάσματος ισχύος του Κράτους , μπορεί να ειδωθεί και αλλιώς. Οι καπιταλιστικές σχέσεις ανισότητας που υπάρχουν στο επίπεδο της κοινωνίας, αντιπροσωπεύονται στο επίπεδο του Κράτους εκτός υπολογισμού ακριβώς γιατί είναι αυτές που μορφοποιούν το «πλεόνασμα ισχύος». Εντός αυτού του πλεονάσματος , και τις αντίστοιχες πολιτικές ισότητας είναι ασύμβατες, αδιανόητες. Οι πολιτικές ισότητας έχουν νόημα ως σύγκρουση με το Κράτος – Οικονομία, και τελικά αυτή η σύγκρουση «επιμετρά» την ισχύ. Χωρίς την σύγκρουση δεν υπάρχουν υπολογισμοί.

Γράφει ο ΑΒ

«Το εξισωτικό πρόταγμα είναι ασύμβατο με την πλάνη του κρατικού πλεονάσματος. Η μήτρα της ανισότητας συγκροτεί ακριβώς την αδυνατότητα επιμέτρησης του πλεονάσματος ισχύος του Κράτους. Σήμερα στο όνομα της ανάγκης της φιλελεύθερης οικονομίας (μιας ανάγκης χωρίς σαφές νόημα ή επιμέτρηση) κάθε εξισωτική πολιτική γίνεται αδύνατη και αφηρημένη» Metapolitcs p 149

Μαθηματικά λοιπόν ,εντός του Κράτους - Οικονομία δεν μπορεί να τεκμηριωθεί η αξία και δυνατότητα μιας πολιτικής της ισότητας .

Αν μια πολιτική βασίζεται σε ένα πρόταγμα ισότητας ,είναι νοητή μόνο και μόνο ως συγκρουσιακή με το Κράτος- Οικονομία ,αλλιώς εντός του Κράτους - Οικονομία όλα τα μέρη αντιπροσωπεύουν δομικά στοιχεία ανισότητας , και δεύτερον το Κράτος- Οικονομία έχει δομικά πλεονασματικά στοιχεία (συμφύσεις ) τα οποία δεν υπάρχουν στην κοινωνία με τα οποία υπερισχύει της κοινωνίας.

,Ο ΑΒ αποδεικνύει επαγωγικά εντός της δικιάς του οντολογίας το αδιανόητο ,το καταστατικά αδιέξοδο ενός αριστερού αγώνα για την Οικονομία ,παρά νοούμενου ως αγώνα κατά του Κράτους. Εδώ όμως ο ΑΒ επιφυλάσσει και μια μικρή έκπληξη, ως αγώνα αναφέρεται σε ειρηνικό και βίαιο αγώνα (Β&Ε σ 110)

Βλέπουμε λοιπόν από μια πολύ ιδιοσυγκρασιακή ματιά μια θεωρητική απόδειξη ενός φαινομένου που παρατηρούμε εμπειρικά.


Το ελαφρύ βραχυκύκλωμα μιας τυπικά αριστερής οικονομικής σκέψης και την βαθμιαία διολίσθηση σε ένα τεχνικό διεκπεραιωτή λόγο ο οποίος τελικά αφήνει όλα τα επίδικα στην αυστηρή πολιτική


Σημειώσεις

(1).-Το κείμενο ευρίσκεται τόσο στο Metapolitics όσο και στο Theoretical Writings
(2)Β&Ε είναι το Being & Event
(3)Τον όρο excrescence μεταφράσαμε ίσως βιαστικά “συμφύσεις” αντί του ακριβούς “υποσάρκωμα”.

Συνδέσεις
Κλικ εδώ για μια ενδελεχή διερεύνηση διχοστασιών μεταξύ αριστερών οικονομολόγων

Παρόμοια προβλημαυτική και στο Radical Desire εδώ
Δικαιώματα εικόνας
http://www.inliquid.com/thought/review/inq3600.shtml