Thursday, November 26, 2009

Κατάρρευση της εκπαίδευσης στην Ελλάδα; Μυθολογίες και πραγματικά προβλήματα

Το Κέντρο Ανάπτυξης Εκπαιδευτικής Πολιτικής της ΓΣΕΕ δημοσίευσε μια εκτεταμένη μελέτη για την κατάσταση της εκπαίδευσης.
Ολη η μελέτη ευρίσκεται εδώ
Οπως όλες οι εμπεριστατωμένες μελέτες περιέχουν πλήθος στοιχεία που περνούν απαρατήρητα,ενω η δημοσιότητα αναλώνεται σε χιλιομασημένα κλισέ.
Οποιος διαβάζει εφημερίδες,ιστολόγια,βλέπει τηλεοράσεις έχει την παραμικρή αμφιβολία οτι το εκπαιδευτικό σύστημα «υποχρηματοδοτείται» και χρειάζεται μια «τομή» ; Βεβαίως υπάρχουν σοβαρά προβλήματα,αλοίμονο,αλλά από τον εντοπισμό των προβλημάτων έως την θρηνωδία υπάρχει διαφορά.
Η υστερική καταστροφολογία,που ενσπείρει πανικό,αυτοταπείνωση,παραλυσία είναι στάση που ανήκει ολοκληρωτικά στο ρεπερτόριο κάθε αντιδραστικής ιδεολογίας.Και μόνο οι εγκλειστικές ελίτ των ΜΜΕ έχουν την πολυτέλεια να ασκούνται στο σπορ αυτό.Ετσι και στην παιδεία,διάφοροι ιδιοτελείς αλλά και ανιδιοτελείς ασκούνται στην θρηνωδία χωρίς να ταξινομούν ακριβώς τα προβλήματα.
Ψάξαμε την μελέτη λίγο πιο αναλυτικά (από το κεφάλαιο «η ελληνική εκπαίδευση στην Ευρώπη των 27»)και βρήκαμε μερικά ενδιαφέροντα που διαψεύδουν αρκετούς μύθους,αλλά και αναδεικνύουν σοβαρά προβλήματα.
Ας τους δούμε αναλυτικά
Μύθος 1 .Εχουμε σχολική διαρροή.
Η σχολική διαρροή στην Ελλάδα από το 2000 εως το 2007 μειώνεται σταθερά.Σήμερα είναι στο 12,4 % με μέσο Ευρωπαικό όρο στο 14,8%.Θέλετε και μερικά στοιχεία διαρροής από αναπτυγμένες χώρες;
Λουξεμβούργο 15,1 %,Δανία 12,4 % ,Ισπανία 31 % (!!!),Ιταλία 19,3 %
Μύθος 2.Η σχολική διαρροή είναι μεγάλη στην δευτεροβάθμια
Τα στοιχεία του ποσοστού των αποφοίτων είναι συντριπτικά.
Μέσος όρος των 27 78,1% ,Ελλάδα 82,1 %,Δανία 70,8 %,Ιταλία 76,3 %,Γερμανία 72,5 %,Ολλανδία 76,2 %,Ηνωμένο Βασίλειο 78,1 % κλπ κλπ
Μύθος 3.Η συμμετοχή των γυναικών στις Τεχνολογικές σπουδές
Ηρεμία....
Η Ελλάδα έχει το μεγαλύτερο ποσοστό συμμετοχής γυναικών στις λεγόμενες MST σπουδές 40, 9 %!!!.Δανία 34,1 % ,Γερμανία 28,6 %,κλπ κλπ.
(MST =maths ,science, technology)
Μύθος 4.Οι ιδιωτικές δαπάνες για την παιδεία στην Ελλάδα είναι δυσανάλογα υψηλές
Καρδιοπαθείς το υπογλώσιο,παρακαλώ....
Η Ελλάδα έχει από τις χαμηλώτερες (!!) ιδιωτικές δαπάνες παιδείας ως ποσοστό του ΑΕΠ.Αυτό γίνεται γιατί σε όλα τα σοβαρά κράτη οι υψηλές δημόσιες δαπάνες συμπαρασύρουν αντίστοιχες ιδιωτικές επενδύσεις.Το ιδεολόγημα ότι οι δημόσιες δαπάνες μειώνουν τις ιδιωτικές είναι οφθαλμαπάτη,η πραγματικότητα είναι οτι τις μετατοπίζουν (ανά τομέα) αλλά σαφώς τις διογκώνουν αναλογικά.
Να μερικά χαρακτηριστικά δεδομένα.
Μέσος ορος των 27 0,6 %,Ελλάδα 0,22 %, Δανία 0,60 %, Γερμανία 0,9 %, Σουηδία 0,2 %, Βέλγιο 0,35 %, Γαλλία 0,6 %, Ελβετία 0,6 %
Μύθος 5.Οι δημόσιες δαπάνες ως ποσοστό του ΑΕΠ είναι εξωφρενικά χαμηλές
Δεν είμαστε οι καλύτεροι αλλά οχι και τόσο μακρυά
Μέσος όρος των 27 5 %,Ελλάδα 4 %,Ιταλία 4,5 %,Λουξεμβούργο 3,8 %,Αυστρία 5,2 %,Γερμανία 4,2 %,Φιλανδία 6 %,Ηνωμένο Βασίλειο 5,2 % κλπ κλπ
Μύθος 6 .Οι δημόσιες δαπάνες ως ποσοστό του ΑΕΠ δεν αυξάνονται
Το διάστημα 2000 2005 η Ελλάδα καταγράφει ποσοστιαία αύξηση δημοσίων κατά 15 % ετησίως στη τρίτη θέση μετά την Βουλγαρία 20 %,Ην Βασίλειο 15 %,Κύπρος 15 %.
Από τις 27 χώρες μόνο δέκα αυξάνουν τα ποσοστά ετησίως,ενω οι υπολειπες 17 μειώνουν ετήσια ποσοστά.Είμαστε στις πέντε χωρες που υπολείπονται του μέσου όρου αλλα συγκλείνουν διαρκώς.
Αυτοί είναι μερικοί μύθοι που δεν στέκουν,ας δούμε όμως και μερικούς ανησυχητικούς δείκτες
Υπολογιστές στα σχολεία

Πρόκειται για όλεθρο
Σε τρείς δείκτες (αριθμός Η/Υ ανα 100 μαθητές,broad band συνδέσεις σε σχολεία,εκπαιδευτικοί που χρησιμοποιουν Η/Υ ) είμαστε στο πάτω της σχετικής λίστας και μακράν από τους μέσους όρους
Η/Υ ανα 100 μαθητές :Μεσος ορος 9,9 % ,Ελλάδα 5,9%
% σχολείων με broadband:Μεσος όρος 67% ,Ελλάδα 13 %
% εκπαιδευτικών που χρησιμοποιούν Η/Υ: Μέσος όρος 74,3% Ελλάδα 35,6%
Χαμηλές δεξιότητες στην Ανάγνωση
Ο Ευρωπαικός μέσος όρος είναι 24,1 % και η Ελλάδα έχει 27,7 %.
Η επίδοση είναι ανυσηχητική γιατί ο μέσος όρος διαμορφώνεται με μερικές χώρες με απαράδεκτα ποσοστά (Τουρκία Βουλγαρία) και ο σχετικός δείκτης επιδεινώνεται συνέχεια (2000,24,4%,2003 25,2 %,2005 27,7 %)
Δια βίου μάθηση
Ο Ευρωπαικός μέσος όρος για την συμμετοχή στην δια βίου μάθηση είναι 9,7 % ο αντίστοιχος Ελληνικός δείκτης είναι 2,1 %,κατατασσόμενοι στον πάτο του σχετικού καταλόγου.

Συμπέρασμα

Η περιδιάβαση στην μελέτη προσφέρει πολλά ενδιαφέροντα στοιχεία για όλη την εκπαίδευση ,που όμως εντοπίζουν διαφορετικά ζητήματα από ότι η κοινή δοξασία επιτρέπει.
Φαίνεται να πάσχουμε κυρίως στρεβλές κατανομές δαπανών,δράσεις χωρίς αξιολόγηση,και άφθονες ιδεοληψίες.

12 comments:

ο δείμος του πολίτη said...

Συμπτωματικά σχετικά έγραψα κι εγώ ένα αρθράκι.

Left Liberal Synthesis said...

Δείμο
Το είδα.Επίτρεψε μου όμως να πω,οτι είναι η πολλοστή φορά που μελέτες τελικα συμπυκνώνονται σε μερικά συμπεράσματα που είναι κλισέ,και αποκρύπτονται μερικά ουσιαστικά.
Η μελέτη αυτή δείχνει πως το πρόβλημα των πόρων δεν είναι ποσοτικό αλλά ποιοτικό.
Οι δημόσιοι πόροι δεν είναι τόσο εξωφρενικά χαμηλοί ,αλλά η διαχείριση τους ειναι προβληματική.
Παράδειγμα το παράρτημα για τις ξενες γλώσσες.Τα δημόσια σχολεία έχουν μακραν το καλύτερο ανθρωπινο δυναμικό,και τα αποτελέσματα τους είναι για γέλια.Ψαχνοντας την εκθεση και οχι τα δημοσιογραφικά συμπερασματα βλέπουμε πολύ ενδιαφέροντα πράγματα.Καλημέρα

SFILTROS said...

Μπορεί η εμπειρία μου στην δημόσια εκπαίδευση να είναι μικρή, αλλά από την πρώτη μέρα φαίνεται η ανοργανωσιά και η κακοδιαχείριση. Μπορεί τα σχολεία μας να μην είναι πλούσια, αλλά ακόμα και με τα μέσα που έχουν μπορούν να κάνουν πολλά πράγματα. Αφήνω την προσωπική ευθύνη του εκπαιδευτικού και πάω λίγο στην διαχείριση του ανθρώπινου και του οικονομικού δυναμικού, η οποία είναι επιεικώς άθλια.
Για παράδειγμα, στη Νίσυρο που βρίσκομαι το υπουργείο έχει διορίσει έναν καθηγητή μουσικής στο δημοτικό και άλλον έναν στο γυμνάσιο οι οποίοι και οι δύο δεν συμπληρώνουν ωράριο, ενώ θα μπορούσε ο ένας να δουλεύει και στα δύο σχολεία.
Στο εργαστήριο των φυσικών επιστημών που έχουμε, υπάρχουν κάποιες πολύ εξειδικευμένες (και ακριβές) συσκευές που στην καλύτερη περίπτωση, δεν χρησιμοποιούνται ποτέ, και δεν έχουμε σπάτουλες και σταγονόμετρα.
Κάθε χρόνο πετιούνται εκατοντάδες μη χρησιμοποιημένα βιβλία, για να γίνουν εκ νέου παραγγελίες των ίδιων βιβλίων την επόμενη χρονιά.
Υπάρχουν στο μισθολόγιο του σχολείου καθηγητές που βρίσκονται αποσπασμένοι σε εκκλησίες, γραφεία κτλ. χωρίς κανείς να ξέρει τι κάνουν. Αυτά είναι απλά παραδείγματα, για να μη πάμε στα πιο σκληρά (π.χ. 8 διορισμένοι καθηγητές οικονομικών στο Καστελόριζο και στο σχολείο ένας...) τα οποία δείχνουν τη γνωστή σε όλους μας διαχείριση των πόρων στον δημόσιο τομέα.
Σίγουρα τα δημόσια σχολεία δεν μπορούν να έχουν τις εγκαταστάσεις κάποιων ιδιωτικών, αλλά με σωστή διαχείριση μπορούν να ανέβουν πολλές σκάλες.

Left Liberal Synthesis said...

SFILTRO
Καθως δεν έχω παρά γενική εγκυκλοπαιδική σχέση με την εκπαίδευση,βρίσκω το σχόλιο σου να επιβεβαιώνει την γενική αίσθηση των στατιστικών
Λεφτά δίνονται αλλα σπαταλιούνται εδω και εκεί.

Anonymous said...

Μα δίνουμε όντως το 4% του ΑΕΠ στην παιδεία; Δυσκολεύομαι εξαιρετικά να το πιστεψω. Μάλλον χρειάζεται μια ακόμα μελέτη για το πώς ακριβώς αξιοποιούνται αυτά τα λεφτά...

Left Liberal Synthesis said...

Ανωνυμε
Η σελιδα 24 του μερόυς της μελέτης που εχω λινκ στην ανάρτηση,είναι σαφής 4 %.
Απο πολλές πλευρές αυτής της μελέτης αναδεικνύουν την εκπληξη.
Δεν υπάρχει Τρομερό ζήτημα πόρων,αλλα ζήτημα αξιοιποίησης

ο δείμος του πολίτη said...

LEFT LIBERAL SYNTHESIS, το θέμα είναι το ελληνικό σχολείο δεν είχε ποτέ την επιθυμία να δίνει πιστοποιητικά γλωσσομάθειας, οδήγησης, και γνώσης υπολογιστών (και ίσως κι άλλα). Και τούτο επειδή πολύ απλά πάντα ήταν παραδομένα στους ιδιώτες.

Left Liberal Synthesis said...

Φίλε Δείμο
Προσωπικά δεν έχω συλλάβει ποια είναι τελικά η στόχευση του ελληνικού σχολείου.Δεν με εκπλησει καθόλου η παρατήρηση σου.
Στην ίδια έκθεση αναδεικνύεται ενα παράδοξο.Οι καθηγητές ξενων γλωσσων στο δημόσιο σχολείο υπερτερούν εναντι των συναδελφων τους σε προσόντα,κατάρτηση, εκπαίδευση.Η σύγκριση όμως των αποτελεσμάτων μεταξύ των ΄δύο συστημάτων είναι αυτή που γνωρίζουμε όλοι μας.....

ο δείμος του πολίτη said...

Μην ξεχνάς ότι στόχος κάθε σχολείου -και σχολείο υπάρχει από το 19ο αιώνα που έχουμε κι εθνικά κράτη- ήταν και είναι η μετάδοση των κυρίαρχων αντιλήψεων (και διατήρηση του κατεστημένου). Αυτό γινόταν και στο σοσιαλιστικό μπλοκ και στο καπιταλιστικό.

Left Liberal Synthesis said...

Δεν μπορω παρα να συμφωνήσω μαζί σου.

Anastasios said...

Είναι μερικές έννοιες τις οποίες τις καταπίμου,ε αμάσητες, όπως η δια βίου μάθηση. Τι σημαίνει ακριβώς και γιατί είναι καλό?

Left Liberal Synthesis said...

Anastasie
Στην σημερινή ημικαθυστερημένη κρατικοδίαιτη ελληνική οικονομία,δεν σημαίνει τίποτα ή ισως λεφτά για επιτήδειους.
Δεν είναι αφ'εαυτου στόχος αλλά ένδειξη παραγωγικότητας.Είναι σαν τις ξένες γλώσσες.Αμα είσαι απομονωμενος και θέλεις να μείνεις ετσι ,δεν σημαίνουν απολύτως τίποτα.