Ο Μάκης διαβάζει Althusser, και ο Slavoj Πρετεντέρη.

H ομιλία του Μ.Βορίδη στην βουλή ήταν, όντως, ένα ενδιαφέρον στιγμιότυπο. Για όσους δεν έχουν παρακολουθήσει το θέμα καλό είναι να το υπενθυμίσουμε : ο βουλευτής του Λαος χρησιμοποιώντας μια κλασική αριστερή θεματολογία υπεστήριξε το νομοσχέδιο. Συνοπτικά ανέφερε πως όντως τα πανεπιστήμια είναι ιδεολογικοί μηχανισμοί της εξουσίας (Althusser) , και η αριστερά στα πλαίσια της στρατηγικής ανάκτησης της ηγεμονίας (Gramsci) χρησιμοποιεί τα πανεπιστήμια για να ανανεώσει την ηγεμονία της. Όλο το ρητορικό κατασκεύασμα του Βορίδη στηρίχτηκε σε στην αμφισβητούμενη παραδοχή μιας «αριστερής» κυριαρχίας. Η ευχέρεια του Βορίδη στην διαπραγμάτευση του θέματος μέσω εννοιών μιας κριτικής παράδοσης ήταν όντως εντυπωσιακή. Καθώς η παραδοσιακή δεξιά έχει αποστροφή προς τις πιο εκλεπτυσμένες ιδεολογικές επεξεργασίες ακόμη του χώρου της , παραμένοντας ουσιαστικά σε ένα προδικτατορικό ρεπερτόριο, μια φωνή της δεξιάς που παρουσιάζει τέτοιες στενές σχέσεις με τη θεωρία και την θεματολογία της αριστεράς δημιουργεί κατ’ αρχάς αμηχανία.


Υπήρξαν αντιδράσεις που άλλοτε ήσαν χλευαστικές (σιγά τώρα ο Βορίδης μην ξέρει Gramsci..) άλλοτε πιο εμπεριστατωμένες (ο Βορίδης κατέχει το θέμα αλλά κάνει σοφιστείες).

Ωστόσο το θέμα οικειοποίησης ενός διαφορετικού ύφους και περιεχομένου παρά την πρόσκαιρη έκπληξη που δημιουργεί δεν είναι καινοφανές. Μια αντίστοιχη αμηχανία μου προκάλεσε η συνέντευξη του πληθωρικού (στα όρια του ανεξέλεγκτου) Ζίζεκ.

Αν ο Βορίδης ενεπλάκη με τους Althusser Gramsci, o Slavoj μας αποκάλυψε πως κατέχει βαθύτατες γνώσεις του Πρετεντερικού ιδιώματος, τις άψογες διατυπώσεις ενός πολιτικά ορθού κυνισμού , ενός ουδέτερου λεξιλογίου που προσφέρεται για «πάσα νόσο».

Ας τον απολαύσουμε:

Οι εξοργισμένοι ανέδειξαν κάτι το οποίο είναι πολύ ενδιαφέρον. Η ζήτηση του καπιταλισμού για εργατικό δυναμικό υψηλής εξειδίκευσης, δημιούργησε μια τάξη υπερεξειδικευμένων ανέργων που δεν είναι μόνο άνεργοι αλλά και απολύτως απελπισμένοι. Άλλα όταν διάβασα το μανιφέστο τους, δεν βρήκα καμία συγκεκριμένη πρόταση προς ένα εναλλακτικό μοντέλο. Τα αιτήματα για εξασφαλισμένους κατώτατους μισθούς είναι μια απόπειρα «χτυπήματος» του καπιταλισμού μέσα από ένα πρίσμα ελεημοσύνης και δικαιοσύνης – όμως προς τα που κατευθύνουν αυτά τους τα αιτήματα τελικά; Αν και είναι «εξοργισμένοι» με το σύνολο της πολιτικής τάξης τελικά απευθύνονται στο κράτος! Αυτοί οι άνθρωποι κάνουν έκκληση μόνο για ένα νέο ιδιοκτήτη! Επιτρέψτε μου να κάνω μια μακάβρια σκέψη: Δεν θα μπορούσε ένας έντιμος, μετριοπαθής φασίστας να συμμερίζεται αυτά τα αιτήματα;




Η διάλυση της οικονομικής και πολιτικής ένωσης της Ευρώπης πρέπει να αποφευχθεί με κάθε κόστος. Οι Έλληνες δεν θα πρέπει τώρα να κατηγορούν την Ευρώπη για τα πολιτικά τους προβλήματα. Για πολλά χρόνια έχουν επιδοθεί σε ένα επικίνδυνο μίγμα πελατειακών σχέσεων με το κράτος πρόνοιας που έχει φθάσει στα όριά του.Αλλά το μεγαλύτερο πρόβλημα είναι η ίδια η Ευρώπη. "Τι θέλει η Ευρώπη;" για να παραφράσουμε το ερώτημα του Φρόυντ "Τι θέλει η γυναίκα;". Η σημερινή κρίση είναι κρίση του τεχνοκρατικού μοντέλου των Βρυξελλών. Μόνο μια νέα αριστερά μπορεί να σώσει την Ευρώπη.


Μη μου πεις ; Αν δεν ήξερες τον συγγραφέα άνετα θα το έβαζες ως απόσπασμα στο κύριο άρθρο της Καθημερινής ή του Βήματος.

Προφανώς το θέμα δεν είναι ότι Αλτουσερ ανήκει λόγω κληρονομικού δικαίου στις «Θέσεις» ούτε ότι η αριστερά θα είναι μονίμως εγκλωβισμένη εντός ενός «ξύλινου» ιδιώματος ή ενός εργατιστικού μελό. Το θέμα είναι πως πλέον μιλάμε για ιδεολογικά πολιτικά ρεύματα τα οποία είναι πολυσυλλεκτικά , πολυεπίπεδα πολυεδρικά, υβριδικά, συνθετικά. Και αυτή είναι μια νέα συνθήκη η οποία αγχώνει τους πάντες. Με το Βορίδη του Μελιγαλά ίσως και να ξεμπερδεύεις πιο εύκολα από το Βορίδη του Gramsci. Το στοίχημα είναι αν ο Ζίζεκ του «ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα είναι κρατισμός» και του «οι Έλληνες έφεραν το κράτος πρόνοιας στα όρια» είναι πιο αποτελεσματικός από τον Λαφαζάνη ή τον Μαίλη.

Η γνώμη μου είναι πως το μέλλον είναι προς τους γόνιμους αναθεωρητισμούς, τις ιδιοσυγκρασιακές συνθέσεις, τις sui generis αναζητήσεις. Έστω και με το ρίσκο μιας αμετροέπειας που κάποτε γίνεται αφόρητη γραφικότητα. Και μια τέτοια περίπτωση είναι ο αγαπημένος του ιστολογίου Slavoj, του οποίου η πολυσυλλεκτικότητα του σε στυλ, όψεις, ματιές, θεμέλια και αναφορές ειλικρινά κάποτε μας υπερβαίνει.

Συνδέσεις
 
Ολόκληρη η συνέντευξη του S Zizek (μτφ Red Notebook)
 
Oμιλία Βορίδη στη Βουλή