"Στρατηγικός" και "Τεχνικός" νικητής

 

Θα περάσουν μερικές μέρες μέχρι να διατυπωθούν οι διάφορες αφηγήσεις για την τεχνική πλευρά της νέας συμφωνίας. Είναι προφανές ότι οικονομολόγοι με την μοναδική ευχέρεια που έχουν , θα διατυπώσουν ,με βάση τα ίδια ακριβώς δεδομένα, διαφορετικές απόψεις κάνοντας χρήση του γνωστού πλέον τεχνάσματος: οι αριθμοί θα συνοδευτούν με επίδικα πολιτικής δηλαδή τελικά υποκειμενικής φύσεως. Οι οικονομολόγοι χρησιμοποιούν την φόρμουλα: αριθμοί + καλυμμένη πολιτική άποψη= τεχνική γνωμάτευση. Η φόρμουλα διαβάζεται και αλλιώς: οι τεχνικές μου προβλέψεις ισχύουν εφ’ όσον οι πολιτικές μου απόψεις εισακούγονται.

Ωστόσο αν στους προσεχείς 4-5 μήνες δεν δούμε ορατά επιτεύγματα στην καθημερινή ζωή, η θεωρητική αποτίμηση δεν έχει καμιά σημασία. Υπάρχει μια απλή και αδρή κρίση για να συνεννοηθούμε : μείωση της ανεργίας, πάγωμα της ύφεσης, σημάδια ανάκαμψης.

Με την έννοια αυτή ο Σαμαράς  κέρδισε γιατί έχει ένα θετικό ορίζοντα: ως κυβέρνηση έχει τις κρατικές πολιτικές ως συνοδευτικό όπλο για να «εκβιάσουν» τα οικονομικά δεδομένα να «βγουν». Ταυτόχρονα θα προσπαθήσει να εκμεταλλευτεί τη ψυχική κόπωση , η οποία αγωνιωδώς ψάχνει έστω και συμβολικά «καλά νέα» για να αλλάξει. Ας ονομάσουμε το πλεονέκτημα του Σαμαρά «στρατηγικό». Στρατηγικό σημαίνει ότι τοποθετεί ένα πλαίσιο , το οποίο γίνεται ασφυκτικά δεσμευτικό για τον επόμενο. Γίνεται τέτοια η νομική και πολιτική συνθετότητα ,έτσι ώστε η αντιστροφή της θα έχει πολλαπλά ανοικτά επίδικα ,αρκετά για να μην μπορέσουν να σηματοδοτήσουν καμία «ριζικότητα». Μόνο το νέο τραπεζικό τοπίο να σκεφτεί κανείς , καταλαβαίνει την δυσκολία της «αριστερής» κρατικοποίησης απέναντι της «τροικανής» κρατικοποίησης η οποία επέρχεται.

Περιέργως πως και ο Τσίπρας μάλλον κέρδισε γιατί θα βρεθεί με ένα "τεχνικό" πλεονέκτημα . Αν τα μέτρα έχουν οριακή αποτελεσματικότητα από τεχνική οικονομική άποψη , τότε μπορούν να αποτύχουν σίγουρα , αν η αντιπολίτευση κινηθεί με όρους ανενδότου. Αν τα μέτρα είναι σχετικά αποτελεσματικά από τεχνική άποψη , και ο ανένδοτος δεν τα ακυρώσει τότε ο επερχόμενος ανοδικός οικονομικός κύκλος θα ευνοήσει τον Τσίπρα καθώς είναι τον πιο δημοφιλής σε μια πολιτική αναδιανομής. Αν τα μέτρα σταθεροποιηθούν, η νίκη του Σύριζα θα γίνει εντός του στρατηγικού πλαισίου Σαμαρά, θυμίζοντας ακριβώς την νίκη του Πασοκ εντός της στρατηγικής του Καραμανλή για την ΕΟΚ.

Η αποτυχία του Σαμαρά τον εξαφανίζει ενώ η επιτυχία του δεν τον κατοχυρώνει. Αντίθετα ο Τσίπρας με μια ελαφρά μετατόπιση από «αντιμνημονιακές» σε ρητορείες «εναντίον λιτότητας» μπορεί να παραμείνει φαβορί ακόμα και στην περίπτωση εκκίνησης ενός κύκλου αντιστροφής του οικονομικού κλίματος εντός μνημονίων. Η ομογενοποίηση του Σύριζα θα προσφέρει πλέον ευχέρεια να διατυπώνει προτάσεις με πιο ανοικτές παραλλαγές. Ο επινενοημένος ασαφής τρόπος με τον οποίο χειρίστηκε το ζήτημα της λεγόμενης δόσης ήταν σχεδόν αριστοτεχνικός.

Οι πραγματικά χαμένοι δεν είναι λίγοι:

Οι Ανελ , ΧΑ δεν έχουν τα διανοητικά ρεπερτόρια του Σύριζα με τα οποία μπορεί να παίζει με αποχρώσεις, και προσκολλημένοι σε μνημόνια που θα καταργούνται, δεν θα μπορέσουν να μας πουν ποιο από όλα θα καταργήσουν.

Το ΚΚΕ θα δυσκολευθεί αν ένα ρεύμα στο όνομα της αριστεράς κινηθεί προς την εξουσία.

Το Πασοκ αναζητά το ζωτικό του χώρο οποίος δεν οριοθετείται εύκολα. Αντίθετα   η Δημαρ ανήκει και αυτή στους νικητές καθώς φαίνεται να σταθεροποιείται ως τυπικό αμφίπλευρο κόμμα «απλής αναλογικής», Ιδίως η περίπτωση «ελαφρά ανάκαμψη-νίκη Συριζα» θα σηματοδοτήσει την κεντρική θέση του κόμματος αυτού, καθώς θα είναι ο προφανής κυβερνητικός εταίρος.

Εικόνα :http://www.dialoginternational.com/dialog_international/2008/09/the-weimar-econ.html

Εξουδετέρωση μέσω υπέρβασης και η αστική ανακατασκευή

Όταν στις εκλογές του Ιουνίου ο Α.Ανδριανόπουλος κατέθεσε μια έμμεση αλλά σαφή επιλογή υπερ του Συριζα  (εδώ)το ζήτημα πέρασε τελείως απαρατήρητο. Μόλις χθες ο Α.Παπαχελάς προχώρησε σε μια επαινετική γνωμάτευση για την Α.Παπαρήγα  (εδώ). Βέβαια οι συνηγορίες ήταν πολύ διαφορετικού περιεχομένου. Στην πρώτη περίπτωση ο ΑΑ στάθμιζε το σκληρό πλαίσιο εντός του οποίου ο ενδεχόμενος νικητής Σύριζα θα είχε μια μόνο επιλογή επιβίωσης: αυτή των φιλελεύθερων μεταρρυθμίσεων. Στο συλλογισμό του ΑΑ το πλαίσιο της συγκυρίας ήταν αξεπέραστο , ανυπέρβλητο από τις διακηρύξεις του Σύριζα. Στην περίπτωση του ΑΠ έχουμε μια διαφορετική προσέγγιση : το πλαίσιο είναι εύθραυστο άρα μια απουσία της νουνεχούς Παπαρήγα , θα δημιουργούσε μεγαλύτερα προβλήματα.

Τα περιστατικά αυτά συνήθως αντιμετωπίζονται με τον εύλογο συλλογισμό "όταν σε επαινεί ο αντίπαλος ......." .Η ανάλυση αυτού του τύπου βασίζεται σε μια σύλληψη της διάταξης των πολιτικών αντίμαχων ως διελκυστίνδα δύο ομάδων προσκόπων. Η πολιτική αντιμετωπίζεται στην "γυμνή" μορφή ως κατάληψη του κράτους, επομένως το επίδικο είναι ζήτημα κτήσης όπου προφανώς η κοινοκτημοσύνη δεν είναι συνήθης. Αντίθετα όμως, οι γνώμες που αναφέραμε  σχετίζονται περισσότερο με την έννοια ενός ορίου εντός του οποίου η πολιτική γίνεται κατανοητή ως πολλαπλή σχέση αντιθέσεων και συμφωνιών. Δεν είναι ό έπαινος του αντιπάλου ως απόδειξη εσωτερικής ανεπάρκειας που δημιουργεί πρόβλημα αλλά ο εγκλεισμός , η συμπερίληψη του αντιπάλου σε ένα ανώτερο ή διαφορετικό πλαίσιο από αυτό που ίδιος κατανοεί. Αυτό που ουσιαστικά κάνουν οι ΑΑ και ΑΠ δεν είναι να εξουδετερώνουν τους αριστερούς αντιπάλους μέσω του επαίνου, αλλά να τους χαρτογραφούν να τους εντοπίζουν εντός ενός άλλου τόπου από αυτόν που οι ίδιοι αντιλαμβάνονται ως κύριο. Αν ο Σύριζα αυτοαναγνωρίζεται ως αριστερή δύναμη ο ΑΑ του υπενθυμίζει ότι ως κυβέρνηση θα είναι πρώτα κυβέρνηση και μετά αριστερά και άρα τον αναμένει μια πορεία πχ Λούλα ή ΚΚΚ.(1)Αν το ΚΚΕ αυτοκατανοείται ως "κομμουνιστικό" , ο ΑΠ του υπενθυμίζει ότι ως κόμμα είναι κατ' αρχάς κοινοβουλευτικό και άρα τόσο χρήσιμο παρά τη θέληση του.

H ρητορική αυτοεπίκληση ,λοιπόν, μιας αντισυστημικότητας ή ριζοσπαστικότητας γίνεται ατελέσφορη, γιατί τελικά η "αντισυστημικότητα" είναι μέρος ενός ευρύτερου πολιτικού σύμπαντος , το οποίο εντοπίζεται μόνο όταν είσαι εξωτερικός παρατηρητής του. Από "μέσα" το σύστημα δεν γίνεται κατανοητό ως όλο , και επομένως η "αντισυστημικότητα" είναι μερική , δηλαδή τελικά υποσύνολο μιας λειτουργικής δομής. Η περίπτωση των τρομοκρατικών οργανώσεων είναι η πιο ακραία εκδήλωση του φαινομένου. Σε αυτές η αυτοκατανόηση του συστήματος ως ολότητα γίνεται στην απόλυτη παλιμπαιδική μορφή της και η αντισυστημικότητα καταλήγει τραγική καρικατούρα. Το ζήτημα, λοιπόν, δεν τίθεται στη μορφή της "ενσωμάτωσης" , μιας υποτιθέμενης υπαναχώρησης από καθαρές αριστερές αρχές , αλλά στη κατανόηση της διαδικασίας αλλεπάλληλων εγκιβωτισμών τις οποίες υφίστανται όλα τα κρατικομματικά υποσύνολα.

Όμως αν, η αριστερά αντιμετωπίζεται μέσω μιας διαδικασίας "συμπερίληψης" όπου τελικά αναζητείται ένα άλλο ή ανώτερο πεδίο συνύπαρξης είναι ενδιαφέρον αν μπορούμε να δούμε το ίδιο για την ΧΑ.

Κατ' αρχάς η ΧΑ δεν αυτοπαρουσιάζεται ως αντισυστημική σε ανταγωνισμό με άλλους υποτιθέμενους αντισυστημικούς, αλλά ως αντιολογαρχική ενώ η έννοια των συστημάτων δεν σημειώνεται αρνητικά στις διακηρύξεις της. Αν όμως προσπαθήσει διαχειριστεί κάποιος την ΧΑ μέσω του ίδιου μηχανισμού εγκιβωτισμού ( πχ η επίκληση του  πατριωτισμού της) τότε αναδεικνύεται ένα παράδοξο: κανείς δεν επιθυμεί να την "εξουδετερώσει" , στο πρότυπο που γίνεται με την αριστερά , μέσω "συμπερίληψης" σε ένα ανώτερο πεδίο κατανόησης του συστήματος. Ακόμη και οι πιο συντηρητικές φωνές προσπαθούν να δημιουργήσουν ένα ρήγμα προς το ναζιστικό μόρφωμα. Επιλέγεται μια στρατηγική υπονόμευσης από τα κάτω, καθώς συντηρητικοί κύκλοι προσπαθούν να οικειοποιηθούν την θεματολογία της για εκλογικούς λόγους. Δηλαδή ενώ "τεχνικά" η ΧΑ μπορεί να υπαχθεί στην "συμπερίληψη" σε ένα άνω επίπεδο, κανείς δεν το αποπειράται γιατί αυτή η διαδικασία συνεπάγεται μια σηματοδότηση μιας ελάχιστης συναίνεσης. Έτσι η ΧΑ κατοχυρώνει το προνόμιο να μην την θέλει κανείς στην "οικογενειακή φωτογραφία" της πολιτικής του οικογένειας. Η μοναδικότητα της ΧΑ δημιουργείται από την απέχθεια που η ίδια θέλει να δημιουργεί προς όλους. Αυτή η απέχθεια απαγορεύει τη ρητή διαδικασία εξουδετέρωσης μέσω "συμπερίληψης".

Μπορούμε λοιπόν να πούμε ότι το μόρφωμα αυτό ισχυροποιείται μέσω ενός ρήγματος το οποίο επιλέγει να συντηρεί με την εργαλειακή χρήση του απεχθούς ναζιστικού εθνικιστικού προγράμματος. Αναλύοντας την λειτουργική θέση της ΧΑ, δεν είναι ναζιστική αλλά μηχανισμός που χρησιμοποιεί τον φυλετισμό ως το πιο αποτελεσματικό ιδεολόγημα για τοποθετήσει το απόλυτο όριο ετεροκαθορισμού του.Συμπεραίνουμε ότι έχει δημιουργηθεί ένας πόλος στην αρχιτεκτονική του κρατικοκομματικού οικοδομήματος , ο οποίος κατέχει την ακραία δεξιά θέση στο οριζόντιο επίπεδο αλλά παραμένει μπλοκαρισμένος σε οποιαδήποτε αναγωγή προς τους ανώτερους ορόφους. Η μοναδικότητα της ΧΑ είναι ότι αυτοκατανοείται ως το απόλυτο ανάδελφο κόμμα χωρίς καμία επιθυμία συμμαχιών.Επομένως παρότι η ΧΑ δεν είναι σε καμία περίπτωση "αντισυστημική" δεν φαίνεται προς το παρόν να είναι διαχειρίσιμη μέσω της διαδικασίας "εγκλεισμού" και ακούσιας υπαγωγής της σε ένα άλλο πεδίο αναφοράς από τους φορείς μιας αστικής στόχευσης.

Το δίλλημα είναι όντως στρατηγικό: Ως μοναδικός διαχειριστής του ορίου της η ΧΑ παραμένει σε μια ιδιόμορφη απομόνωση, αλλά ως φορέας του φυλετικού μίσους διασπείρει τον ιό της μισαλλοδοξίας. Η απομόνωση είναι εγγεγραμμένη στο λογισμικό της και την ανατροφοδοτεί , όντας "μόνη" εναντίον όλων. Η απομόνωση την θρέφει η εγγύτητα επιμολύνει τον πλησιέστερο.
Στην επερχόμενη φάση , θα υπάρξουν συγκυρίες όπου είναι δυνατό η διαχείριση αυτή να αλλάξει. Κάποιος ,ως εξωτερικός παρατηρητής μπορεί να διατυπώσει την ιδέα ότι ένα υπέρτερο πεδίο πχ. το εθνικό , στην γεωπολιτική του διάσταση, συμπεριλαμβάνει και την ΧΑ, ως παράγοντα ισχύος. Η γνωμάτευση πιθανόν να πάρει τη μορφή :"παρά τις ακραίες θέσεις της η ΧΑ κλπ κλπ". Όπως και στις περιπτώσεις της αριστεράς , η αποτίμηση δεν θα έχει απλά τη μορφή επαίνου , αλλά το σχήμα της υπέρβασης και κατανόησης της ΧΑ σε ένα άλλο επίδικο πεδίο.
Υποστηρίζω ότι μια τέτοια εξέλιξη δεν είναι ελέγξιμη αλλά είναι ανεπιθύμητη γιατί θα σημάνει το πέρας της απομόνωσης της ΧΑ. Αν υπάρχουν τρία ενδεχόμενα: 1.-ισχνή ΧΑ ή 2-.ισχυρη απομονωμένη ΧΑ ή 3-. δεξιά με ρεπερτόριο ΧΑ προτιμώ τη σειρά 1-2-3.Κρίσιμη θα είναι η αντοχή της Σαμαρικής δεξιάς στην πολιτική της συγκυρίας. Όσο η υπόθεση της διακυβέρνησης γίνεται σε ένα όριο "εθνικής συνευθύνης" , η εξέλιξη αναβάλλεται. Ένα μελλοντικό σενάριο ανακατασκευής ενός ευρωπαϊκού αστικού χώρου, μέσω μιας ή περισσοτέρων παρατάξεων δυναμικής διαχείρισης των μνημονίων, θα απαγόρευε την δεξιά επιστροφή στο 1945.Παρότι σε μια πρώτη ανάγνωση μια αστική ανακατασκευή εντός ενός «μνημονιακού» τόξου φαίνεται με μέτωπο προς τα αριστερά, δεν πρέπει να αποσιωπηθεί ότι απαραίτητος συγκροτητικός όρος του ,είναι να συνεχιστεί η προς τα αριστερά υπερβατική στάση. Υστερικοί αντισυριζαισμοί όπου υπερτονίζονται οι μερικότητες ,τελετουργικές αντί κκε κορώνες, είναι  καταστατικά εκτός μιας τέτοιας κατεύθυνσης η οποία θα επιβιώσει μόνο με ρήγμα προς την ΧΑ. Από την άλλη πλευρά το σαφές φλερτ του Σύριζα με την αυτοδυναμία μέσω του υποβιβασμού των διαδικασιών, αλλά κυρίως του πολιτισμού της απλής αναλογικής, μπορεί , ως ανεπιθύμητο παράπλευρο γεγονός, να επιταχύνει την άρση της απομόνωσης για την ΧΑ και την διάχυση της ως κύρια ιδεολογία εντός μιας νεκραναστημένης ευρείας δεξιάς.

Εικόνα :http://tomreeder.wordpress.com/2009/10/



(1) Ο Τσάβες δεν είναι τυπική περίπτωση αριστερής κυβέρνησης αλλά μάλλον παράδειγμα συνετής πετρελαιοπαραγωγού χώρας που διαχειρίζεται κοινωνικά το μοναδικό πόρο, ενώ όλη η υπόλοιπη οικονομία είναι τυπικά φιλελεύθερη. Δεν είναι τυχαίο ότι παρότι το Περού η Ουρουγουάη η Βραζιλία έχουν τυπικά προέδρους η κυβερνήσεις αριστερές δεν απολαμβάνουν της αίγλης τής Βενεζουέλας γιατί οι κοινωνικές πολιτικές του Τσαβες είναι ουσιαστικά εύκολες ,απ' ευθείας μεταφορές πόρων από μια εγγυημένη, σταθερή πηγή. Η υψηλή δημοφιλία του Τσάβες εντός ελληνικής αριστεράς, ενώ αυτός είναι αντικείμενο απόρριψης ή δυσφορίας από τους Negri, Zizek και η συστηματική υποτίμηση των επιτευγμάτων του πιο left liberal Λούλα είναι μάλλον ανησυχητική.

Μεταρρύθμιση: Ετεροκαθορισμός και δυστοκίες

 

Με ένα τοπολογικό ορισμό , ο μεταρρυθμισμός, αφορά εκείνες τις φωνές οι οποίες εκπορεύονται από το λεγόμενο εκσυγχρονισμό, την περιφέρεια της Δράσης, εφαπτόμενες εστίες της Δημαρ, έντυπα όπως τα Νέα, το Protagon κλπ.Αγαπημένα θέματα του ρεύματος είναι τα κλειστά επαγγέλματα, τα προστατευμένα ταμεία, οι φόροι υπέρ τρίτων, οι μονοπωλιακές ΔΕΚΟ, οι τοπικισμοί, οι επιλεκτικές ανομικές συμπεριφορές κλπ.Με μια έννοια οικειοποιείται το σχέδιο Σημίτη στην ονομαστική του αξία, αποκαθαρμένη από τις δύσοσμες πλευρές της διαφθοράς των υποβρυχίων κλπ.

Στην συγκυρία των μνημονίων, το ρεύμα βρήκε σε αυτά μια ορθολογική πλευρά μετασχηματισμών τις οποίες επαινεί, ενώ προβάλει μια στάση ανοχής ή υπομονής απέναντι στις δυσβάσταχτες πλευρές της εσωτερικής υποτίμησης. Μια βασική ιδέα του ρεύματος είναι ότι οι επιπτώσεις στην κοινωνία είναι οδυνηρές γιατί ακριβώς οι μεταρρυθμίσεις υστερούν απελπιστικά. Μια υποτιθέμενη επιτάχυνση των μεταρρυθμίσεων θα μετρίαζε τον πόνο και θα μείωνε τον χρόνο επανεκκίνησης της οικονομίας. Μια άλλη ιδέα του ρεύματος είναι ότι μερικά τεχνικά στοιχεία του προγράμματος δεν είναι λάθος με πιο ορατό την μείωση του ελλείμματος. Το ρεύμα αυτό ευρίσκεται στην ακόλουθη συγκυρία :

·        Είναι σε απόσταση από τις λαϊκές ή λαικότροπες εκφράσεις δυσαρέσκειας για τα μέτρα.

·        Είναι αναγκασμένο να σιωπήσει ή να δυσανασχετεί περιορισμένα για τις κατασταλτικές πρακτικές που εφαρμόζονται.

·        Απευθύνεται για να εκφράσει κοινωνικά στρώματα με σχετική αντοχή στις οικονομικές επιπτώσεις της συγκυρίας.

·        Ευρίσκεται μονίμως κατεσπαρμένο σε διάφορα κόμματα εντεύθεν του Σύριζα και αενάως επαναφέρει ένα αίτημα συγκρότησης ενός ενιαίου φορέα.

 

Στατικός Ετεροκαθορισμός

Η αντιμετώπιση του ρεύματος από τους υπόλοιπους είναι η εξής:
Η λαϊκή δεξιά , οι Ανελ και η ΧΑ το θεωρούν ως έκφραση ενός κέντρώου , διεφθαρμένου " νεοφιλελευθερισμού" με κωδική αναφορά στο Σημίτη.
Η συριζαική κυρίαρχη άποψη , υιοθετεί μερικές τεχνικές πλευρές κάποιων μεταρρυθμίσεων, αλλά τις υποβιβάζει σε σχέση με προτεραιότητες της συγκυρίας και τις μεταθέτει χρονολογικά, ενώ αντιτίθεται σε πολλές. Η αντιμετώπιση του ρεύματος από δεξιά και αριστερά δημιουργεί εξ' αντανακλάσεως την εξής πλοκή:
Για να αποκρούσει την εκ δεξιών επίθεση και αυτοορίζεται κεντροαριστερό ή  φιλελεύθερο δεξιό. Για να οριστεί προς την εξ' ευωνύμων κριτική αυτορίζεται αντιλαικιστικό .Πρόκειται για ένα κυριολεκτικό ετεροκαθορισμό , οποίος .αποκαλύπτει και τις αδυναμίες του εγχειρήματος. Υπάρχουν πάμπολλες περιπτώσεις όπου είναι φανερό ότι δεν έχουμε μια θετική κατάθεση ενός πολιτικού ή ιδεολογικού περιγράμματος, αλλά την δημιουργία ενός πολιτικού "τόπου" ό οποίος ορίζεται αρνητικά από δυσανεξία προς τις άγριες μορφές της παλαιολαικοδεξιάς και τα ανορθολογικά ή και αριστερίστικα ενίοτε στοιχεία της Συριζαικής πρότασης .Λόγω αυτού του ετεροκαθορισμού το ρεύμα αναγκαστικά οδηγείται στον ρόλο μιας "από τα κάτω " υποστήριξης του συνόλου των κυρίαρχων πολιτικών της συγκυρίας , τον οποίο μια συγκεκριμένη αριστερή ταξινόμηση ορίζει ως " ακραίο κέντρο".(1)

Η κεντρική ιδέα του ρεύματος ,ότι η αδράνεια να πραγματοποιηθούν ορισμένες μεταρρυθμίσεις επιτείνει το πρόβλημα, είναι εύλογη. Καμία κοινωνία του Ευρωπαϊκού Νότου δεν έχει αυτή την μορφή αποσάθρωσης , παρότι μαστίζονται από τα ίδια οικονομικά προβλήματα ,γιατί στην περίπτωση μας η αντίδραση στην λιτότητα γίνεται στο πεδίο του κατακερματισμού που οδηγεί σε αμυντικές στάσεις κατακράτησης του δικαιώματος εξαίρεσης.

 

Μεταρρυθμιστικές δυστοκίες

Α.-Οι μεταρρυθμίσεις που είναι μπορούν να πραγματοποιηθούν μόνο με τη βοήθεια ενός αστικού παραδείγματος, μιας ενεργού συμμετοχής ενός μέρους των "πάνω". Με μια συμβατική ταξινόμηση ας πούμε ότι αστικές δυνάμεις από το χώρο της παραγωγής, της οικονομικής εξωστρέφειας, της καινοτομίας είναι οι οιονεί σύμμαχοι. Αντιθέτως αστικές δυνάμεις με ενδιαφέρον στις κρατικές χρηματικές ροές, τα de facto ολιγοπώλια, έχουν συμφέρον να διαιωνίζεται ένα καθεστώς εξαιρέσεων και κατακερματισμού εντός της εργασίας γιατί συνεχίζεται μια γενική ιδέα της "ειδικής μεταχείρισης" .Ωστόσο αν μπορούσαμε να αποτιμήσουμε ρεύματα και συσχετισμούς εντός των κυρίαρχων Ελιτ μπορούμε εκτιμήσουμε υπερισχύουν όσοι λειτουργούν και επιβιώνουν , κατά τεκμήριο, ακριβώς λόγω απουσίας μεταρρυθμίσεων. Η πολιτιστική αλλεργία των μεταρρυθμιστών προς τις λαικότροπες μορφές ενός χύδην αντιπλουτοκρατικού ρεπερτορίου, δεν τους επιτρέπει να συγκροτήσουν ένα συγκροτημένο αντιμονοπωλιακό αντικορποραστικό λόγο τυπικής φιλελεύθερης μορφής .Αναγκαστικά έχουμε φωνές, ιδέες, συνθήματα κλπ που προωθούν τη μεταρρύθμιση χωρίς το στοιχείο της κριτικής προς τις αστικές ανεπάρκειες .Χωρίς ένα σαφές αντικορπορατιστικό μέτωπο ,το μεταρρυθμιστικό ρεύμα προσιδιάζει προς μια συντηρητική έκφραση που παριστάνει την φιλελεύθερη.

Β.- Το ζήτημα αυτό δημιουργεί ένα δευτερογενές πρόβλημα: Την αδυναμία του να αφηγηθεί στους ήδη πληττόμενους από την κρίση ένα συνεκτικό σχέδιο όπου συνδέονται οι μεταρρυθμίσεις με την ανάκαμψη. Ενώ ο χονδροειδής αντιπλουτοκρατικός λόγος μπορεί να υποσχεθεί άμεση και απτή μεταφορά πόρων από τους λίγους στους πολλούς, ο μεταρρυθμιστικός λόγος υπονοεί απλώς πως οι μεταρρυθμίσεις διευκολύνουν έμμεσα την ανακατανομή. Το ζήτημα επιδεινώνεται καθώς οι μεταρρυθμίσεις ενίοτε συγκρούονται απ' ευθείας με ομάδες από το σύνολο των " πολλών".

Γ.-Ένα μεγάλο πλέγμα των ορθολογικών και εύλογων μεταρρυθμίσεων είναι μέρος των μέτρων λιτότητας του μνημονίου. Με την αναπόφευκτη πόλωση που παίρνει τη μορφή κατασταλτικών μέτρων, οι μεταρρυθμίσεις γίνονται μέρος ενός ευρύτερου πολιτικού εξαναγκασμού. Η ευρεία νομιμοποίηση που απαιτείται διαχέεται μέσα στην γενική αίσθηση έντασης και αντιμαχίας, και τα αμυντικά αντιμεταρρυθμιστικά επίδικα γίνονται αιτήματα με πολλούς συμμάχους .

Χωρίς αστικά παραδείγματα, χωρίς μεγάλα ακροατήρια , εύκολα μπορούμε να εξηγήσουμε γιατί ο λόγος αυτός τελικά φαίνεται να λειτουργεί απλά ως μια έλλογη συνηγορία των εκάστοτε αποσπασματικών μεταρρυθμιστικών πολιτικών του μνημονίου .Ταυτόχρονα το ρεύμα χαρακτηρίζεται από ένα παθολογικό αντισυριζαισμό πέραν των αντικειμενικών αγκυλώσεων του τελευταίου. Ωστόσο υπάρχουν και συμφωνημένες μεταρρυθμίσεις όπου έχει δημιουργηθεί ένας ιδιότυπος καταμερισμός εργασίας με στοιχεία ετεροχρονισμού : οι μεταρρυθμιστές προβάλλουν τις μεταρρυθμίσεις που ο Σύριζα υπόσχεται να πραγματοποιήσει αφού λύσει με διαδικασία τομής το δημοσιονομικό.

Στις πιο κλασσικές αριστερές αναγνώσεις το μεταρρυθμιστικό ρεύμα είναι η αιχμή του δόρατος του λεγόμενου " νεοφιλελευθερισμού" .Στις πιο διεισδυτικές επεξεργασίες μερικά αιτήματα θεωρούνται εύλογα αλλά χρησιμοποιούνται ως πρόσχημα εφαρμογής των πιο σκληρών πολιτικών λιτότητας. Με το κοινωνικό περιβάλλον σε δυναμική κατάρρευσης , ομάδες που θίγονται από "εύλογες " μεταρρυθμίσεις καταφεύγουν στην προστασία του Σύριζα όπου βρίσκουν άλλοτε φιλόξενη άλλοτε αμήχανη αλλά ποτέ ρητή απορριπτική στάση.
Στο τοπίο λοιπόν αυτό , τα εύλογα λογικά αιτήματα της μεταρρύθμισης ευρίσκονται έωλα. Όσοι τα υποστηρίζουν είναι σχετικά ασύμμετροι, και όσοι αντιμάχονται ή τα αναβάλουν είναι αρκετά ισχυροί. Αυτομάτως οι μεταρρυθμίσεις πραγματοποιούνται με τυπικές οριακές πλειοψηφίες χωρίς μεγάλη νομιμοποίηση.

Το ενιαίο κόμμα των μεταρρυθμίσεων: μια αντιμεταρρυθμιστική ιδέα.

Εντός του μεταρρυθμιστικού ρεύματος κυκλοφορεί μια επικίνδυνη ιδέα: Να ταυτιστεί η μεταρρύθμιση με τον κεντρώο χώρο και δημιουργηθεί ένας πολιτικός φορέας των απανταχού μεταρρυθμιστών.

Ας δούμε γιατί το μεταρρυθμιστικό εγχείρημα είναι εξ´ ορισμού διακομματικό ,διαταξικό, γιατί δεν ανήκει στο επίπεδο της πολιτικής πόλωσης δεξιά αριστερά ως ένας άλλος αντίπαλος στο παίγνιο μηχανικού αθροίσματος .
Το μεταρρυθμιστικό εγχείρημα αφορά το πλαίσιο , τους τρόπους , τις μορφές που παίρνει η πολιτική αντιπαλότητα ως έκφραση ταξικών ,πολιτιστικών, τοπικών ,έμφυλων ,γλωσσικών και πάσης φύσεως διαφόρων που αναδύονται εντός της κοινωνίας. Ο εκσυγχρονισμός δεν ακυρώνει συγκρούσεις ,ασυμμετρίες , ατέλειες, αλλά τοποθετεί ένα επίπεδο έκφρασης τους όπου οι δυνάμεις της εργασίας συγκρουόμενες ,έχουν τις λιγότερες περιττές αναλώσεις. Διαφάνεια, αξιοκρατία ,φορολογία, ατομικά δικαιώματα, ειρηνική συνύπαρξη , ανοικτά επάγγελμα ,έλλογη αναλογική διαχείριση των κοινών πόρων είναι μερικά από τα προτάγματα της μεταρρυθμιστικής συγκυρίας. Η μεταρρύθμιση δεν είναι συμβιβασμός για το επίδικο της ιστορικής πόλωσης " δεξιά - αριστερά " ως τοπολογικά κεντρώα πολιτική αλλά επιλογή για το επίπεδο για τον τόπο για τη μορφή που θα πάρει η σύγκρουση των επίδικων.
Ένας κεντρώος ενιαίος μεταρρυθμισμός είναι υποκριτικός γιατί αποσιωπά την συγκρουσιακή φύση των μεταρρυθμίσεων. Αντιστοίχως ένας παθολογικός αριστερός αντιμεταρρυθμισμός είναι "δεξιός" γιατί καλλιεργεί και επαινεί την ιδεολογία της "ειδικής περίπτωσης" , της εξαίρεσης που είναι η συστημική και θεσμοποιημένη βούληση για διαχωρισμό από τους "κάτω" . Εναντίον των μεταρρυθμίσεων ευρίσκονται τυπικά λαικοδεξιές δυνάμεις με ισχύ στις κρατικές δομές. Κλειστά επαγγέλματα, προνομιακά συνταξιοδοτικά ταμεία, τοπικισμοί " έξω από την πόρτα μου" υδρεύουν , τροφοδοτούν, αναζωογονούν το ρεύμα ενός δεξιότροπου και δεξιόμορφου ρεύματος με μεγάλη επιρροή σε όλη την κοινωνία. Η ισχύς του ρεύματος δεν είναι αριθμητική , δημοσκοπική αλλά ιδεολογική. Επεκτείνεται πέραν της δεξιάς μέσω της βασικής μορφής που οικοδομεί τις αντιρρήσεις του για το μεταρρυθμισμό: «γιατί αυτός και όχι εγώ» Η επικρατούσα λογική στον Σύριζα , πρώτα το μνημόνιο μετά οι ενοποιήσεις των ταμείων είναι ο ιδεολογικός ιός το οποίο θα ανιχνεύσει ως κυβέρνηση στο σκληρό πυρήνα των ψηφοφόρων του όταν τους δει ως επιτροπές διαμαρτυρίας στα διάφορα υπουργεία.

Ο μεταρρυθμίσμός πρέπει να είναι διακομματικός γιατί ακριβώς κατανοεί την διαφορά επιπέδου , τάξεως των διαφορετικών επίδικων που αναδύονται στην ελληνική κοινωνία.

(1)Η θεωρία του ακραίου κέντρου είναι η ανταπάντηση στη θεωρία των δύο άκρων , και είναι εξ' ίσου επικίνδυνη. Η θεωρία των δύο άκρων σκοπίμως ταξινομεί ως ισοδύναμη τη ιδεολογικοποιημένη γυμνή φασιστική βία με τις ανορθολογικές πλευρές λαϊκών εκφράσεων που προέρχονται από μια γενικευμένη πολιτιστική παράδοση ανομίας .Η θεωρία του ακραίου κέντρου σκοπίμως ενσωματώνει εντός του σώματος των πολιτικών λιτότητας, όσες πολιτικές στοιχειώδους εκσυγχρονισμού δημιουργούν δυσανεξία σε συλλογικότητες και σύνολα. Για κάποιους η δολοφονία μετανάστη από συμμορία είναι ισότιμη με τις αντιδράσεις στην Κερατέα, και για άλλους η κατάργηση ολοφάνερων επιλεκτικών , κατ' εξαίρεση , κρατικών προστασιών είναι ισότιμη με τη μείωση των συντάξεων αναπηρίας.

 

Εικόνα http://www.medievalists.net/2008/12/15/wise-women-and-medical-men-obstetrics-and-gynecology-in-the-middle-ages/

Απλή αναλογική χωρίς εκλογικό νόμο:"Ασυνέπειες" και κίνδυνοι

 

 

Ξαφνικά ο πρωταγωνιστής της συγκυρίας έγινε η Δημάρ. Η άρνηση να ψηφίσει τα μέτρα θέτει σε κίνδυνο την κυβερνητική σταθερότητα , ενώ η πρόθεση να ψηφίσει τον προϋπολογισμό δημιουργεί μια εύλογη αμηχανία. Υποστηρίζω ότι η Δημάρ εμφανίζεται με μια τυπική συμπεριφορά κόμματος «Απλής Αναλογικής» χωρίς τον αντίστοιχο εκλογικό νόμο. Η παλινδρομική συμπεριφορά της είναι  μια  σύνθετη κίνηση ή οποία πρέπει να ειδωθεί σε συνάρτηση με τη διάταξη και πλοκή των πολιτικών δυνάμεων. 

Απλή αναλογική χωρίς εκλογικό νόμο 

Μετά τις εκλογές του Ιουνίου διαμορφώνεται μια δομή και συσχέτιση μεταξύ κομμάτων που λειτουργεί ως de facto απλή αναλογική. Δεν υπάρχει κανένα κόμμα που να θέλει και να μπορεί να λειτουργήσει ως πλατύ μέτωπο και να ελκύσει υποστήριξη σε ένα κομματικό σχέδιο ως μοναδική λύση. Ο έχων τη δυναμική Συριζα καταθέτει μια πρόταση που είναι καταστατικά συνδεδεμένη με μετεκλογικές συμμαχίες ή ανοχές, ενώ η ασθμαίνουσα ΝΔ έχει περιοριστεί σε μια διαχείριση εκτάκτου ανάγκης. Έχουμε ένα λειτουργικό περιβάλλον, ένα κομματικό βιότοπο  «απλής αναλογικής». Στο περιβάλλον αυτό δημιουργούνται πάντα δύο πόλοι  δεξιά αριστερά και μερικά «τυπικά» κόμματα απλής αναλογικής. Ως κόμμα «απλής αναλογικής» ας ορίσουμε αυτά που αυτοκατανοούνται ως «μικρά» , ανοικτά σε αμφίπλευρες συμμαχίες και επιδιώκουν  να παίξουν ρόλο «καταλύτη» και όχι ρόλο μαζικής επιρροής. Σε συστήματα απλής αναλογικής ή παραλλαγές της, τα κόμματα αυτά είναι ο λειτουργικός ενδιάμεσος πυλώνας του συστήματος. Χαρακτηριστικά παραδείγματα οι Φιλελεύθεροι στην Γερμανία οι Dem Lib στην  Βρετανία ο Bayrou στη Γαλλία, τα θρησκευτικά κόμματα στο Ισραήλ κλπ. Στην περιγραφή αυτή τα κόμματα δεν  αξιολογούνται  με βάση ένα  πολιτικό κριτήριο , αλλά με ένα κριτήριο «μηχανικής» φύσεως όπου δεν εξετάζουμε το περιεχόμενο της πολιτικής της αλλά την αντικειμενική  θέση σε ένα πολωμένο πλαίσιο. Ως κόμμα «απλής αναλογικής» θα κατατάσσαμε και τους «Ανεξελ» την «Δημάρ» με ερωτηματικό  το σημερινό Πασοκ, ενώ προφανώς δεν ανήκουν στην ομάδα οι ΧΑ και ΚΚΕ. Οι δύο μεγάλοι πόλοι του σκηνικού είναι η ΝΔ και ο Συριζα. 

Στην αρχιτεκτονική αυτή τα κόμματα- πόλοι περιορίζονται εκ των πραγμάτων γιατί δεν τους αφορά μόνο η διόγκωση τους αλλά και η ισχύς των πιθανών συμμάχων. Έχουμε μια καινούργια συνθήκη κομματικής συνύπαρξης, η οποία επιβάλει τους δικούς της κανόνες συμπεριφοράς. Πρόκειται για μια άλλου τύπου πολιτική σταθερότητα , μια δυναμική ισορροπία πολλαπλών παικτών με ποικίλα επίδικα. Αυτή καθ’ εαυτή η απλή αριθμητική της βουλής επιβάλλει , υπερπροσδιορίζει τις εξελίξεις. Η αντιπροσώπευση επικαθορίζει την παρουσία.        

Ασυνεπής Δημαρ συνεπείς κριτικές; 

Στο περιβάλλον αυτό η στάση της Δημάρ είναι μάλλον συνεκτική και συνεπής προς την ανάγνωση της για την συγκυρία. Για την κατανόηση της στάσης αυτής μπορούμε να  εξετάσουμε τις ενστάσεις εναντίον της οι οποίες είναι οι εξής: 

Α.-Οι διαπραγματεύσεις ήταν φάρσα, τα μέτρα ήταν συμφωνημένα και η Δημάρ παίζει θέατρο. Είναι μια ασυνεπής  πρώην «αντιμνημονιακή» δύναμη που περιπίπτει σε ανυποληψία. 
Β.-Η Δημαρ έχασε την στόχευση της , ως σταθεροποιητικός παράγων και υπό τον φόβο μιας εκλογικής κατάρρευσης δημιούργησε ένα πρόσχημα «αριστερής προέλευσης» για μικροκομματικούς λόγους.

Και  οι δύο οι ενστάσεις που προέρχονται από τους βασικούς πόλους του σκηνικού περιέχουν  μια μομφή «αποστασίας» 

Η πρώτη ένσταση έχει μια εγγενή αντίφαση η οποία σχετίζεται με τις δηλωμένες ευρωπαϊκές βλέψεις του Συριζα.

-Αν οι διαπραγματεύσεις είναι φάρσα, τότε δεν εξηγείται η οριακή ψηφοφορία.
-Αν η ψηφοφορία είναι αυθεντικά οριακή τότε η Δημάρ κινείται αριστερά.
-Αν η ψηφοφορία είναι αυθεντικά οριακή τότε  γιατί η Τρόικα γράφει στα παλαιοτέρα των υποδημάτων τη Δημάρ προκαλώντας την διάλυση της κυβέρνησης , ευνοώντας την  επερχόμενη κυβέρνηση Συριζα; Για να είναι περισσότερο εκβιάσιμη;
-Αν η Τρόικα με τόση ευκολία ρισκάρει την κυβέρνηση Σαμαρά, πως κάποιος μπορεί να την εκβιάσει αν εκ των προτέρων δέχεται την αδυναμία να διαλυθεί  το Ευρώ;

Ο επερχόμενος εκβιάζων τις Ευρωπαϊκές Ελιτ Σύριζα ,  δεν μπορεί να είναι αποτελεσματικός παρά μόνο αν   επιδιώξει μια πραγματική έξοδο εκτός Ευρώ . Αυτή μπορεί να είναι μια ρεαλιστική θέση εκκίνησης για τις διαπραγματεύσεις με δεδομένο ότι αυτές θα πρέπει να καταλήξουν με αμοιβαίες υποχωρήσεις. Περαιτέρω όμως, αν το Ευρώ διαλύεται, η απειλή διάλυσης του δεν είναι παρά μια ταυτολογία που έχει το χαρακτήρα αυτοκτονίας. Επομένως η  άκαμπτη στάση της Τρόικα μπορεί να εξηγηθεί πολύ καλύτερα στο θεωρητικό σχήμα που καταθέτουν οι Λαπαβίτσας Αλαβάνος: το Ευρώ διαλύεται γιατί οι υποκειμενικές τυφλές δράσεις των Ελιτ υπερβαίνουν τις ρητορικές αυτοδεσμεύσεις τους για το κοινό νόμισμα. Στη λογική Λαπαβίτσα Αλαβάνου η στάση της Τροικα και η διακινδύνευση της ψηφοφορίας ,είναι εξηγήσιμη: Ο απρόβλεπτος παράγων Δημαρ σε μια τυπικά «αριστερή» κίνηση ή υποκριτικά αριστερή κίνηση, μπορεί να τινάξει τα πάντα στον αέρα. Αντίθετα αν το Ευρώ  δεν διαλύεται  , όπως στο τρέχον εξηγητικό σχήμα του Συριζα,  η ορθολογική στάση θα ήταν να ικανοποιηθούν οι μετριοπαθείς και εύλογες για τα εργασιακά αντιρρήσεις της Δημαρ. Η λογική λέει ότι ,αν οι διαπραγματεύσεις είναι  φάρσα δεν εξηγείται η οριακότητα της ψήφου και αν οι διαπραγματεύσεις είναι αυθεντικές , η Δημάρ λειτουργεί  αριστερά. Ταυτόχρονα το Ευρώ διαλύεται όπως το προβλέπουν οι Λαπαβίτσας Αλαβάνος με πυροκροτητή την καταψήφιση της κυβέρνησης.       

Η δεύτερη ένσταση είναι ουσιαστικά μια συνέχεια της πρώτης. Στηρίζεται στην άρρητη θέση ότι  η διάλυση του Ευρώ είναι μια ενισχυμένη δυνητικότητα, οπότε η εκάστοτε κυβέρνηση εντός μνημονίου δεν έχει κανένα βαθμό ελευθερίας. Ουσιαστικά δεν αποδέχεται κανένα σημείο τριβής σε μια  τρικομματική κυβέρνηση και άρα η οριακή ψηφοφορία γίνεται μέγιστο επίδικο. Οι πιο «συστημικές» αντιρρήσεις προς την Δημάρ, υιοθετούν λοιπόν  το πιο «αριστερό» εξηγητικό σχήμα για την κρίση ,για το οποίο μάλιστα μέμφονται τον Σύριζα, χωρίς να διατυπώνουν ούτε ένα πολιτικό σχέδιο μομφής προς τις Ευρωπαικές Ελίτ. Αν το Ευρώ είναι εύθραυστο , πως μπορούν να διατυπωθούν οι ενστάσεις  προς τις πολιτικές της Τρόικα που υποσκάπτουν τις ίδιες τις στοχεύσεις της; Η διακινδύνευση που προσφέρει η Δημάρ δεν επιστρέφει τον εκβιασμό προς την άλλη πλευρά αν αυτή υποτίθεται ότι υπερασπίζεται την Ευρωπαϊκή ενότητα;

Αντιθέτως αν γίνει αποδεκτό το σχήμα μιας συμπαγούς Ευρωπαικής Οικογένειας , τότε η οριακή ψηφοφορία είναι αποδεκτή ως μέρος μιας μακράς πολιτικής κληρονομιάς εντός της Ευρώπης. Η «συστημική» αντίρρηση επιδιώκει μια Ευρωπαϊκή σταθερότητα χωρίς το στοιχείο της πολλαπλότητας των απόψεων και των οριακών συμφωνιών που είναι μέρος του Ευρωπαϊκού παιχνιδιού.

Επομένως οι κριτικές προς μια «αντιφατική»   Δημαρ είναι λογικά ασυνεπείς οι ίδιες. Αυτό γίνεται γιατί δεν  κατανοούν το υφιστάμενο «περιβάλλον απλής αναλογικής», εντός του οποίου  και οι δύο είναι υποχρεωμένοι να συγκυβερνήσουν με την «κεντρώα» Δημαρ. Οι αντιρρήσεις είναι ίσως περισσότερο προσχηματικές παρά ουσιαστικές.

Ο κίνδυνος της ΧΑ στο περιβάλλον απλής αναλογικής και η «κεντρώα» Δημαρ

 Στο περιβάλλον η παρουσία της ΧΑ δημιουργεί επίσης ένα άλλο πρόβλημα: Έχει σοβαρή εκλογική δύναμη η οποία αθροιζόμενη με την αντίστοιχη των Αναξελ δημιουργεί ένα εκλογικό σώμα με ισχυρά ξενοφοβικά χαρακτηριστικά. Η ενίσχυση του Συριζα και η αντισυσπείρωση της ΝΔ μπορεί να πάρει την εξής μορφή: Η ΝΔ να μετακινηθεί σε ένα ρητορικό πλαίσιο «πατριωτικής δεξιάς» , με προφανή επιδίωξη να διαλύσει την ΧΑ υιοθετώντας την ατζέντα της σε μια «τεχνική εκδοχή» .Το παρελθόν του ηγέτη της δεν παρέχει εγγυήσεις. Με άλλα λόγια να δούμε μια προσπάθεια ανασύστασης ενός ισχυρού δικομματισμού , το οποίο να πάρει τη μορφή απονενοημένου διαβήματος  ενός τυπικού «δεξιού» πολυκομματικού πόλου με αναφορές στον εμφύλιο.Με ένα σχεδόν διαβολικό τρόπο, σχηματοποιείται ένα δίλλημα  της δεξιάς για το οποίο η αριστερά έχει να παίξει ρόλο:

Όσο η ατζέντα της πολιτικής σύγκρουσης μεταφέρεται στα τεχνικά επίπεδα του μνημονίου, όσο η ΝΔ προβάλει ως «διαχειριστής του συστήματος» μέσω των μνημονίων, τόσο η δεξιά κινείται αναγκαστικά στο πεδίο μιας ρητορικής απομόνωσης της ΧΑ. Το δίλλημα Ευρώ Δραχμή ανεξάρτητα από την αξία του ,tην παραφθορά του, την ύποπτη διακίνηση του είναι ένα ευνοϊκό δίλημμα για την δημοκρατία. Αν η σύγκρουση ιδεολογικοποιηθεί στο επίδικο του επερχόμενου σοσιαλισμού του Σύριζα, τότε ο οργανικός αταβισμός της παλαιοδεξιάς είναι ικανός να αναγεννήσει τέρατα. Ο εμφύλιος, όχι ως ιστορική κατανόηση του δράματος ,αλλά ως σκοταδιστική επαναφορά μιας άλυτης διαφοράς, εμφανίζεται με επικίνδυνη συχνότητα . Η Συριζαική συμπεριφορά στο σημείο αυτό είναι προσεκτική αλλά και αντιφατική προς την Δημάρ: ένας αμφίπλευρος παίκτης που διατηρεί με ευελιξία οργανικές συνδέσεις με την ΝΔ, ουσιαστικά λειτουργεί ως «ελκυστής» του Σαμαρά προς το προσφορότερο πεδίο συγκρούσεων, αυτό της διαχείρισης. Και να μην υπήρχε η Δημαρ της τελευταίας εβδομάδας ο Συριζα και η ΝΔ έπρεπε να την είχαν «εφεύρει». Με μια έννοια ο «καιροσκοπισμός» και τα ναι όχι του Κουβέλη λειτουργούν σαν τα «ρυθμιστικά διαλύματα» της Χημείας: σε μικρές δόσεις διατηρούν την οξύτητα για να γίνουν οι αντιδράσεις. Ακόμη και οι μειοψηφικές «τεχνοφιλελεύθερες» φωνές εντός Δημάρ λειτουργούν θετικά, καθώς δημιουργούν την απαραίτητη συγκολλητική ουσία με ρεύματα εκτός αριστεράς που επιδιώκουν την διατήρηση της σύγκρουσης στα «τεχνικά επίδικα».

Δεν είναι η τεχνική, μαθηματική ουσία των σχημάτων του μνημονίου που λειτουργεί «αντιφασιστικά» αλλά το ότι αυτά τα τεχνικά επίδικα μετασχηματιζόμενα τελικά ως ιδεολογήματα , μεταθέτουν την ιδεολογική σύγκρουση σε ένα πεδίο όπου η δεξιά μπορεί να μένει όσο πιο πολύ μακριά από την ΧΑ. Και για τις επερχόμενες φάσεις αυτό είναι ένα κεφαλαιώδες ζήτημα.

 Εικόνα:http://gatelessgate.wordpress.com/tag/the-only-punishment-was-to-be-burned-alive/