Η βλακώδης αντίληψη του νεοφιλελεύθερου μπαμπούλα.Μέρος Πρώτο

Ένα από τα αγαπημένα θέματα του ιστολογίου είναι η ανάδειξη της κριτικής ανεπάρκειας του όρου "νεοφιλελευθερισμός". Ο όρος συσκοτίζει, γιατί δεν έχει σαφή ορισμό , διαπλάθεται και αναπλάθεται κατά βούληση, και εν τέλει λειτουργεί κατά της αριστεράς.Μια απλή καταγραφή των αυτο-οριζόμενων  "αντινεοφιλελεύθερων" είναι αφοπλιστική: περιλαμβάνει  όλο το συνταγματικό και εναλλακτικό τόξο της πολιτικής αρένας .Τα κριτήρια εισδοχής στον "αντινεοφιλελευθερισμό" είναι επίσης ελαστικά και δεν απαντούν σε απλά ζητήματα συγκυρίας. Τα bail out του Bush είναι νεοφιλελευθερισμός ή αντινεοφιλελευθερισμός; Οι χαμηλοί φορολογικοί συντελεστές της Ιρλανδίας , σε αντίθεση με τους υψηλούς συντελεστές που απαίτησε η τροίκα είναι νεοφιλελευθερισμός ή αντινεφιλελευθερισμός;Δεν είναι τυχαίο ότι για την ανεπάρκεια του όρου , αρχίζουν να επιστρατεύονται νεολογισμοί όπως "μετάνεοφιλελευθερισμός" και "κρατικός νεοφιλελευθερισμός".Δεν είναι η πρώτη φορά που ανεπαρκείς όροι γενικεύονται για να συσκοτήσουν παρά να διευκολύνουν πχ παλαιώτερα ο εύπεπτος και "δια πάσα νόσο" ασαφής όρος "σταλινισμός"

Είναι προς τιμή της Αυγής και των Ενθεμάτων που μετέφρασαν ένα κείμενο από το γνωστό Left Liberal site "Spiked" το οποίο προκρίνει το αυτονόητο "ας τελειώσουμε με την βλακεία του νεοφιλελευθερισμού" (σσ του όρου..)


Αρχική δημοσίευση "Ενθέματα" Αυγή 11/9/2011

Brendan OʼNeill

Υπάρχει άραγε οποιοδήποτε κακό στον κόσμο για τον οποίο δεν ευθύνεται ο «νεοφιλελευθερισμός»; Το βιβλίο συμβάντων μεγαλώνει μέρα με τη μέρα. Αυτή η νεφελώδης αλλά προφανώς απεχθής ιδεολογία κατηγορείται ότι έχει προξενήσει δύο πολέμους στη Μέση Ανατολή, μια οικονομική Ύφεση, και τη γενική αποσύνθεση της ανθρώπινης ηθικότητας. Και τώρα βρίσκεται στο εδώλιο για την καταστροφή τμημάτων του Τότεναμ, του Χάκνεϋ και άλλων προαστίων του Λονδίνου, καθώς οι αναλυτές σπεύδουν να υποστηρίξουν ότι οι πρόσφατες ταραχές είναι νόθα τέκνα της ένθερμης προώθησης των αξιών της αγοράς. Όσοι μετείχαν στις ταραχές είναι «εγγόνια της Θάτσερ» έγραψε ένας σχολιαστής: η ζωή τους έγινε σμπαράλια και οι εγκέφαλοί τους έχουν υποστεί πλύση από την «ανηθικότητα του νεοφιλελεύθερου πιστεύω», το οποίο «αδιαμφισβήτητα ηγεμόνευσε από την εποχή της Θάτσερ».


Αυτός ο ισχυρισμός, το πλήρες οργής αλλά κενό περιεχομένου επιχείρημα ότι η εξέγερση είναι προϊόν της απελευθέρωσης των δυνάμεων της αγοράς σε όλα τα πεδία του βίου, απεικονίζει πολύ εύγλωττα το τι σημαίνει ο όρος «νεοφιλελευθερισμός» στη δημόσια συζήτηση της εποχής: όχι μια σοβαρή προσπάθεια να αναλύσουμε ή να περιγράψουμε τα γεγονότα, αλλά μια έκφραση της πολιτικής αγανάκτησης, μια εντελώς παιδαριώδη πεποίθηση ότι ένας μπαμπούλας, φορώντας μια θατσερική μάσκα ευθύνεται για οτιδήποτε τρομακτικό που συμβαίνει. Η κραυγή «Νεοφιλελευθερισμός!» θέλει να ακούγεται διεκδικητική, ακόμα και ριζοσπαστική, αλλά στην πραγματικότητα απευθύνεται σε ένα εντελώς παθητικό πνεύμα, απρόθυμο να αντιμετωπίσει τις αληθινές δυνάμεις που οδηγούν στην καταστροφή τις κοινότητες της Βρετανίας. […]

Πρέπει να τονίσουμε ότι, σε όλη τη διάρκεια της σύγχρονης ιστορίας, οι κοινότητες της Βρετανίας κλυδωνίστηκαν επανειλημμένα από τις ιδιοτροπίες της αγοράς, το γενικευμένο κλείσιμο των εργοστασίων και τη μαζική απώλεια θέσεων εργασίας. Ωστόσο, δεν αντιδρούσαν καίγοντας αυτοκίνητα και λεηλατώντας πολυκαταστήματα. Η διαφορά, σήμερα, έγκειται στην σχεδόν πλήρη «προνοιοποίηση» αυτών των κοινοτήτων, τη διείσδυση του κράτους σε οποιαδήποτε πτυχή της ζωής των ανθρώπων και των κοινωνικών σχέσεων, με μια επιμονή που θα είχε θορυβήσει τον William Beveridge, τον κοινωνικό μεταρρυθμιστή που θεμελίωσε το σύγχρονο κράτος πρόνοιας της Βρετανίας. Στο παρελθόν, οι κοινότητες που ο καπιταλισμός τις είχε πλήξει αλύπητα, είτε θα είχαν καταφέρει να αναδιοργανωθούν και ίσως θα αγωνίζονταν για τις θέσεις εργασίας, είτε, απλώς, θα είχαν διαλυθεί. Οι άνθρωποι, ολόκληρες οικογένειες, θα είχαν μαζέψει τα μπογαλάκια τους και θα είχαν μετακινηθεί σε άλλες περιοχές με καλύτερες εργασιακές προοπτικές, αφήνοντας πίσω τους μια πόλη-φάντασμα. Σήμερα, αντιθέτως, οι εν λόγω κοινότητες συντηρούνται τεχνητά, επιδοτούμενες από ένα κράτος που παρεμβαίνει στους οικονομικούς και κοινωνικούς πόρους με έναν τρόπο που δεν είχαν γνωρίσει ποτέ οι μεσοπολεμικές ή μεταπολεμικές κοινότητες της εργατικής τάξης, που κι αυτές, επίσης, βίωσαν την οικονομική καταστροφή. […]

Γιατί όταν το κράτος εισβάλλει σε μια κοινότητα και εισάγει το προνοιακό ισοδύναμο ενός μηχανήματος τεχνητής υποστήριξης της ζωής, όταν το κράτος επιδιώκει να καλύπτει παρέχει κάθε βασική ανάγκη των ανθρώπων, ακόμα και να διαμορφώνει την ηθική και τις γονεϊκές τους πρακτικές, αυτό έχει σοβαρές αρνητικές επιπτώσεις στο κοινοτικό πνεύμα και στον κοινωνικό ιστό. Η ίδια η ιδέα της «κοινότητας» αποσαθρώνεται. Οι άνθρωποι εξαρτώνται πλέον τόσο από το κράτος, που δεν χρειάζεται πλέον να στραφούν στους γείτονές τους για την ηθική και κοινωνική επιβίωση. […]

Οι ταραχές ήταν μια συνέπεια αυτής της μαζικής και ύπουλης επέκτασης της κρατικής παρέμβασης. Η έλλειψη φροντίδας για τις κοινότητές τους, που επέδειξαν όσοι μετείχαν στις ταραχές και η αίσθησή τους για το δικαίωμά τους στα υλικά αγαθά είναι αποτέλεσμα του ότι έχουν μεγαλώσει σε περιοχές όπου οι δεσμοί της κοινότητας και το πνεύμα της εργατικής τάξης πνεύμα έχουν καταστραφεί, όχι από το «νεοφιλελευθερισμό», αλλά από πρωτοφανή επίπεδα της κρατικής παρέμβασης.

Ο Brendan OʼNeill είναι εκδότης του περιδικού spiked. Το άρθρο δημοσιεύθηκε στο περιοδικό, στις 15.8.2011 (http://www.spiked-online.com/index.php/site/article/10989)
Εικόνα: Η αφίσα της ταινίας του Λάνθιμου που πήρε βραβείο σεναρίου στην Βενετία